چرا امام زمان علیه السلام غایب شد ، و چرا ما با آن حضرت ارتباط نداریم ؟
سؤال مورد نظر را با بیان مقدماتی که خود آنها ما را به نتیجه قطعی می رساند جواب خواهیم داد: 1- خداوند متعال در قرآن کریمش و نیز پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله خبر از پیروزی و غلبه دین اسلام بر جمیع ادیان در پایان تاریخ بشریت داده است . خداوند می فرماید:هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله ولو کره المشرکون(1) ؛((اوست خدایی که رسول خود را با دین حق به هدایت خلق فرستاد تا بر همه ادیان عالم تسلط و برتری دهد ، گر چه مشرکان کراهت داشته باشند.)) 2- مصالح بندگان با اختلاف حالات آنها متغیر می شود. خداوند متعال امر تدبیر بندگان و مصلحت آنها را بر عهده گرفته است . عقلشان را کامل کرده و آنها را به انجام اعمال صالح وادار نموده است تا از این طریق به سعادت برسند. حال اگر مردم به دستورهای خداوند تمسک کرده و انجام وظیفه کنند ، بر خداوند است که آنها را یاری کند و با اضافه کردن عنایت هایش بر بندگان راه را بر آنها تسهیل و هموار نماید ، ولی در صورتی که مخالف دستورهایش عمل کنند و مرتکب نافرمانی شوند مصلحت بندگان تغییر می کند و در نتیجه موقعیت و وضعیت نیز تغییر خواهد کرد ، خداوند توفیق را از آنان سلب خواهد نمود و در این هنگام مستحق ملامت و سرزنش می شوند. خداوند متعال امامان را یکی پس از دیگری به سوی مردم فرستاد ولی هنگامی که آنان را نافرمانی کرده و به طور وسیع خونشان را ریختند ، قضیه برعکس شد و مصلحت بر این تعلق گرفت که امام مردم ، غایب و مستور گردد. 3- بی شک هر کار اجتماعی - بزرگ یا کوچک - احتیاج به آماده شدن شرایط مناسب دارد. لذا باید برای قیامی جهانی و فراگیر آمادگی خاصی صورت گیرد. 4- بی تردید دین غالب در عصر ظهور احتیاج به رهبر و امامی غالب دارد که دارای شرایطی از قبیل : قدرت فوق العاده ، علم جامع و عصمت باشد. 5- مطابق روایات متواتر بین شیعه و سنی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله امامان بعد از خود تا روز قیامت را دوازده نفر برشمرده است که بعد از او پیاپی خواهند آمد. (2) 6- از مجموعه روایات و ادله عقلی استفاده می شود که بقای امام معصوم و حجت خدا بر روی زمین تا روز قیامت امری ضروری است . مرحوم کلینی به سند صحیح از ابی حمزه نقل می کند که از امام صادق علیه السلام سؤ ال کردم : آیا زمین بدون امام باقی می ماند؟ حضرت فرمود:لو بقیت الارض بغیر امام لساخت(3) ؛((اگر زمین بدون امام باقی بماند دگرگون خواهد شد.)) 7- یکی از اسباب گوشه نشین شدن انبیا و رسل خوف از قتل به جهت حفظ جان و به امید نشر شرایعشان بوده است . امام مهدی علیه السلام نیز با نبود اسباب عادی برای نصرت و یاری اش و خوف از کشته شدن ، به امر خداوند مامور به غیبت و دوری از مردم شدند. امام صادق علیه السلام به زراره فرمود:القائم غیبة قبل قیامه . قلت : و لم ؟ قال : یخاف علی نفسه الذبح(4) ؛((برای قائم غیبتی است قبل از قیامش . زراره می گوید: به حضرت عرض ‌ کردم : به چه جهت ؟ فرمود: زیرا از قتل بر خود می ترسد.)) شیخ صدوق به سندش از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود:یقوم القائم علیه السلام و لیس ‌ لاحد فی عنقه بیعة(5) ؛((قائم علیه السلام قیام خواهد کرد در حالی که بیعت کسی بر گردن او نخواهد بود.)) - هدایت بر چند قسم است : الف : هدایت فطری : که همان هدایت از راه فطرت است . فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم ولکن اکثر الناس لا یعلمون(6) :((پس روی خود را متوجه آیین خالص پروردگار کن . این فطرتی است که خداوند ، انسانها را بر آن آفریده ، دگرگونی در آفرینش الهی نیست ، این است آیین استوار ، ولی اکثر مردم نمی دانند.)) ب : هدایت تشریعی : که متفرع بر حضور امام در میان جامعه است تا مردم را از نزدیک راهنمایی کند. کان الناس امة واحدة فبعث الله النبین مبشرین و منذرین و انزل معهم الکتاب بالحق لیحکم بین الناس ‌ فیما اختلفوا فیه ...(7) ؛((مردم [در آغاز] یک دسته بودند ، [و تضادی در میان آنها وجود نداشت . به تدریج جوامع و طبقات پدید آمد و اختلافات و تضادهایی در میان آنها پیدا شد ، در این حال ] خداوند پیامبران را برانگیخت تا مردم را بشارت و بیم دهند و کتاب آسمانی که به سوی حق دعوت می کرد ، با آنها نازل نمود تا در میان مردم در آنچه اختلاف داشتند داوری کند ...)). ج : هدایت تکوینی : که همان تصرف و تدبیر در نظام آفرینش است . قال الذی عنده علم من الکتاب انا آتیک به قبل ان یرتد الیک طرفک فلما رءاه مستقرا عنده قال هذا من فضل ربی لیبلونی اءاءشکر اءم اکفر ...(8) ؛(([اما] کسی که دانشی از کتاب [آسمانی ] داشت گفت : "پیش از آنکه چشم برهم زنی آن را نزد تو خواهم آورد". و هنگامی که [سلیمان ] آن [تخت ] را نزد خود ثابت و پابر جا دید گفت : "این از فضل پروردگار من است تا مرا آزمایش کند که آیا شکر او را بجا می آورم یا کفران می کنم ؟!" ...)). د: هدایت باطنی : که شعبه ای است از ولایت تکوینی و به معنای ایصال به مطلوب است . و جعلناهم ائمة یهدون بامرنا و اوحینا الیهم فعل الخیرات و اقام الصلاة و ایتاء الزکاة و کانوا لنا عابدین(9) ؛((و آنان را پیشوای مردم ساختیم تا خلق را به امر ما هدایت کنند و هر کار نیکو را [از انواع عبادات و خیرات ] و خصوص اقامه نماز و ادای زکات را به آنها وحی کردیم و آنها هم به عبادت ما پرداختند.)) با نظر و تامل در مجموع مقدمات فوق به این نتیجه خواهیم رسید که وجود نازنین امام زمان علیه السلام به عنوان دوازدهمین امام ، باید برای روز موعود در پس پرده غیبت بوده تا در آن هنگام به اذن خداوند برای هدایت بشر ظهور کند. پی نوشتها: 1- سوره ، توبه ، آیه 33؛ سوره صف ، آیه 9 2- صحیح بخاری ، ج 8 ، ص 127. 3- کافی ، ج 1 ، ص 179 ، ح 10. 4- کمال الدین ، ج 2 ، ص 481 ، ح 10. 5- کمال الدین ، ص 480. 6- سوره روم ، آیه 30. 7- سوره بقره ، آیه 213. 8- سوره نمل ، آیه 40. 9- سوره انبیا ، آیه 73. منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
عنوان سوال:

چرا امام زمان علیه السلام غایب شد ، و چرا ما با آن حضرت ارتباط نداریم ؟


پاسخ:

سؤال مورد نظر را با بیان مقدماتی که خود آنها ما را به نتیجه قطعی می رساند جواب خواهیم داد:
1- خداوند متعال در قرآن کریمش و نیز پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله خبر از پیروزی و غلبه دین اسلام بر جمیع ادیان در پایان تاریخ بشریت داده است .
خداوند می فرماید:هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله ولو کره المشرکون(1) ؛((اوست خدایی که رسول خود را با دین حق به هدایت خلق فرستاد تا بر همه ادیان عالم تسلط و برتری دهد ، گر چه مشرکان کراهت داشته باشند.))
2- مصالح بندگان با اختلاف حالات آنها متغیر می شود. خداوند متعال امر تدبیر بندگان و مصلحت آنها را بر عهده گرفته است . عقلشان را کامل کرده و آنها را به انجام اعمال صالح وادار نموده است تا از این طریق به سعادت برسند. حال اگر مردم به دستورهای خداوند تمسک کرده و انجام وظیفه کنند ، بر خداوند است که آنها را یاری کند و با اضافه کردن عنایت هایش بر بندگان راه را بر آنها تسهیل و هموار نماید ، ولی در صورتی که مخالف دستورهایش عمل کنند و مرتکب نافرمانی شوند مصلحت بندگان تغییر می کند و در نتیجه موقعیت و وضعیت نیز تغییر خواهد کرد ، خداوند توفیق را از آنان سلب خواهد نمود و در این هنگام مستحق ملامت و سرزنش می شوند.
خداوند متعال امامان را یکی پس از دیگری به سوی مردم فرستاد ولی هنگامی که آنان را نافرمانی کرده و به طور وسیع خونشان را ریختند ، قضیه برعکس شد و مصلحت بر این تعلق گرفت که امام مردم ، غایب و مستور گردد.
3- بی شک هر کار اجتماعی - بزرگ یا کوچک - احتیاج به آماده شدن شرایط مناسب دارد. لذا باید برای قیامی جهانی و فراگیر آمادگی خاصی صورت گیرد.
4- بی تردید دین غالب در عصر ظهور احتیاج به رهبر و امامی غالب دارد که دارای شرایطی از قبیل : قدرت فوق العاده ، علم جامع و عصمت باشد.
5- مطابق روایات متواتر بین شیعه و سنی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله امامان بعد از خود تا روز قیامت را دوازده نفر برشمرده است که بعد از او پیاپی خواهند آمد. (2)
6- از مجموعه روایات و ادله عقلی استفاده می شود که بقای امام معصوم و حجت خدا بر روی زمین تا روز قیامت امری ضروری است .
مرحوم کلینی به سند صحیح از ابی حمزه نقل می کند که از امام صادق علیه السلام سؤ ال کردم : آیا زمین بدون امام باقی می ماند؟ حضرت فرمود:لو بقیت الارض بغیر امام لساخت(3) ؛((اگر زمین بدون امام باقی بماند دگرگون خواهد شد.))
7- یکی از اسباب گوشه نشین شدن انبیا و رسل خوف از قتل به جهت حفظ جان و به امید نشر شرایعشان بوده است . امام مهدی علیه السلام نیز با نبود اسباب عادی برای نصرت و یاری اش و خوف از کشته شدن ، به امر خداوند مامور به غیبت و دوری از مردم شدند.
امام صادق علیه السلام به زراره فرمود:القائم غیبة قبل قیامه . قلت : و لم ؟ قال : یخاف علی نفسه الذبح(4) ؛((برای قائم غیبتی است قبل از قیامش . زراره می گوید: به حضرت عرض ‌ کردم : به چه جهت ؟ فرمود: زیرا از قتل بر خود می ترسد.))
شیخ صدوق به سندش از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود:یقوم القائم علیه السلام و لیس ‌ لاحد فی عنقه بیعة(5) ؛((قائم علیه السلام قیام خواهد کرد در حالی که بیعت کسی بر گردن او نخواهد بود.))
- هدایت بر چند قسم است :
الف : هدایت فطری : که همان هدایت از راه فطرت است .
فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم ولکن اکثر الناس لا یعلمون(6) :((پس روی خود را متوجه آیین خالص پروردگار کن . این فطرتی است که خداوند ، انسانها را بر آن آفریده ، دگرگونی در آفرینش الهی نیست ، این است آیین استوار ، ولی اکثر مردم نمی دانند.))
ب : هدایت تشریعی : که متفرع بر حضور امام در میان جامعه است تا مردم را از نزدیک راهنمایی کند.
کان الناس امة واحدة فبعث الله النبین مبشرین و منذرین و انزل معهم الکتاب بالحق لیحکم بین الناس ‌ فیما اختلفوا فیه ...(7) ؛((مردم [در آغاز] یک دسته بودند ، [و تضادی در میان آنها وجود نداشت . به تدریج جوامع و طبقات پدید آمد و اختلافات و تضادهایی در میان آنها پیدا شد ، در این حال ] خداوند پیامبران را برانگیخت تا مردم را بشارت و بیم دهند و کتاب آسمانی که به سوی حق دعوت می کرد ، با آنها نازل نمود تا در میان مردم در آنچه اختلاف داشتند داوری کند ...)).
ج : هدایت تکوینی : که همان تصرف و تدبیر در نظام آفرینش است .
قال الذی عنده علم من الکتاب انا آتیک به قبل ان یرتد الیک طرفک فلما رءاه مستقرا عنده قال هذا من فضل ربی لیبلونی اءاءشکر اءم اکفر ...(8) ؛(([اما] کسی که دانشی از کتاب [آسمانی ] داشت گفت : "پیش از آنکه چشم برهم زنی آن را نزد تو خواهم آورد". و هنگامی که [سلیمان ] آن [تخت ] را نزد خود ثابت و پابر جا دید گفت : "این از فضل پروردگار من است تا مرا آزمایش کند که آیا شکر او را بجا می آورم یا کفران می کنم ؟!" ...)).
د: هدایت باطنی : که شعبه ای است از ولایت تکوینی و به معنای ایصال به مطلوب است .
و جعلناهم ائمة یهدون بامرنا و اوحینا الیهم فعل الخیرات و اقام الصلاة و ایتاء الزکاة و کانوا لنا عابدین(9) ؛((و آنان را پیشوای مردم ساختیم تا خلق را به امر ما هدایت کنند و هر کار نیکو را [از انواع عبادات و خیرات ] و خصوص اقامه نماز و ادای زکات را به آنها وحی کردیم و آنها هم به عبادت ما پرداختند.))
با نظر و تامل در مجموع مقدمات فوق به این نتیجه خواهیم رسید که وجود نازنین امام زمان علیه السلام به عنوان دوازدهمین امام ، باید برای روز موعود در پس پرده غیبت بوده تا در آن هنگام به اذن خداوند برای هدایت بشر ظهور کند.
پی نوشتها:
1- سوره ، توبه ، آیه 33؛ سوره صف ، آیه 9
2- صحیح بخاری ، ج 8 ، ص 127.
3- کافی ، ج 1 ، ص 179 ، ح 10.
4- کمال الدین ، ج 2 ، ص 481 ، ح 10.
5- کمال الدین ، ص 480.
6- سوره روم ، آیه 30.
7- سوره بقره ، آیه 213.
8- سوره نمل ، آیه 40.
9- سوره انبیا ، آیه 73.
منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین