امام زمان
امام مهدی به دوازدهمین امام معصوم شیعیان اطلاق می‌شود. از آن بزرگوار به مناسبت در بابهای خمس و حج یاد شده است.
هنگامی که امام زمان (عج) ظهور می کنند اولین کاری که انجام می دهند چیست ؟
آنچه در سرلوحه اولویت های حضرت مهدی (عج) قرار دارد بر دو نوع است : الف) اقدامات حضرت پس از ظهور که در شهر مکه انجام می دهند. ب) برنامه های حضرت پس از ورود به شهر مدینه. الف) اولویت های اقدامات حضرت در شهر مکه 1. معرفی: حضرت امام سجاد علیه السّلام می فرمایند: (آن حضرت به سخن گفتن پرداخته و می فرمایند که ایها الناس منم فلانی (مهدی) پسر فلانی (حضرت امام عسکری علیه السّلام ) منم پسر پیغمبر خدا صلّی الله علیه و آله دعوت می کنم شما را به آنچه پیغمبر خدا را دعوت می کرد. 2. دفاع در برابر مهاجمان: در ادامه حدیث فوق آمده: (پس هجوم می آورند که او را بکشند پس سیصد و سیزده تن از او دفاع می کنند[1] 3. نیایش: پس از دفاع، (حضرت بین دو نقطة رکن و مقام (در خانة خدا) چهار رکعت نماز می گذارند.)[2] 4. بیعت گرفتن: حضرت امام صادق علیه السّلام : (پس آنگاه به اسم او از آسمان ندا شود و او در پشت مقام باشد. اصحاب به ایشان عرض می کنند: اکنون دیگر به اسم شما ندا شد، منتظر چه هستید؟ آنگاه دست او را بگیرند و برای بیعت عمومی بیاورند حضرت آمده و به حجرالاسود تکیه نموده و...)[3] 5. سخنرانی مراسم اخذ بیعت: (و اولین جمله ای که ایشان با آن کلام خود آغاز می کند این آیه است: (بقیة الله خیرٌ لکن إن کنتم مؤمنین:باقیماندة حجت خدا برای شما بهتر است البته اگر مؤمن بوده اید: سپس بگوید: منم بقیة الله. مشروح این سخنان در این منابع آمده: 1. بحارالانوار، 52/25/238/105 و ب 26/ ص 305/ح 78 2. مهدی منتظری علیه السّلام ، آیت الله محمد جواد خراسانی، نورالاصفیاء، ص 344. آنگاه سیصد و سیرده نفر با او بیعت کرده و دیگران هم بیعت می کنند. 6. ارجاء عدالت و حدود الهی: حضرت امام رضا علیه السّلام : (آنگاه که مراسم بیعت تمام شود، سراغ طایفة (بنی شیبه)(کلید داران و خادمان خائن خانة خدا ) بیاید، دست های ایشان را قطع کند برای اینکه ایشان دزدهای خانة خدایند. دست و پایشان را قطع نموده ایشان را در مکه بگرداند و منادی ندا دهد: اینها دزدان خانة خدا هستند...)[4] البته حضرت چنین اقداماتی را برای قبیلة قریش هم انجام می دهند [5] 7. تکمیل تعداد یاران 10 هزار نفر اصلی. 8. تعیین حاکم برای مکه. 9. خروج از مکه و عزیمت به مدینه. منبع مطالعه، مهدی منتظر علیه السّلام آیت الله سید جواد خراسانی،نشر نورالاصفیاء ص 344 حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و آله بنده ای مؤمن نخواهد بود مگر اینکه هوی و خواست او تابع آنچه من (از طرف خدا) آورده ام باشد و از آن رویگردان نباشد. ---------------------------------------------- [1] . بحارالانوار، مجلسی، 52،ب 26، ص 306، ح 79، ط بیروت، الوفاء. [2] . از حضرت امام محمد باقر علیه السّلام : معجم الاحادیث، الامام المهدی علیه السّلام ، 3/295/-831. [3] . بحار/62/26/294/43. [4] . عیون اخبار الامام الرضا علیه السّلام ، ط کتابفروشی طوسی، 1/ب 28/ ص 273/فرهنگ؛ بحارالانوار، ط الوفاء، 52/27/313/6؛ مهدی منتظر علیه السّلام ، آیت الله خراسانی، 348. [5] . ر. ک: مهدی منتظر ، همان. ( اندیشه قم )
آنچه در سرلوحه اولویت های حضرت مهدی (عج) قرار دارد بر دو نوع است : الف) اقدامات حضرت پس از ظهور که در شهر مکه انجام می دهند. ب) برنامه های حضرت پس از ورود به شهر مدینه. الف) اولویت های اقدامات حضرت در شهر مکه 1. معرفی: حضرت امام سجاد علیه السّلام می فرمایند: (آن حضرت به سخن گفتن پرداخته و می فرمایند که ایها الناس منم فلانی (مهدی) پسر فلانی (حضرت امام عسکری علیه السّلام ) منم پسر پیغمبر خدا صلّی الله علیه و آله دعوت می کنم شما را به آنچه پیغمبر خدا را دعوت می کرد. 2. دفاع در برابر مهاجمان: در ادامه حدیث فوق آمده: (پس هجوم می آورند که او را بکشند پس سیصد و سیزده تن از او دفاع می کنند[1] 3. نیایش: پس از دفاع، (حضرت بین دو نقطة رکن و مقام (در خانة خدا) چهار رکعت نماز می گذارند.)[2] 4. بیعت گرفتن: حضرت امام صادق علیه السّلام : (پس آنگاه به اسم او از آسمان ندا شود و او در پشت مقام باشد. اصحاب به ایشان عرض می کنند: اکنون دیگر به اسم شما ندا شد، منتظر چه هستید؟ آنگاه دست او را بگیرند و برای بیعت عمومی بیاورند حضرت آمده و به حجرالاسود تکیه نموده و...)[3] 5. سخنرانی مراسم اخذ بیعت: (و اولین جمله ای که ایشان با آن کلام خود آغاز می کند این آیه است: (بقیة الله خیرٌ لکن إن کنتم مؤمنین:باقیماندة حجت خدا برای شما بهتر است البته اگر مؤمن بوده اید: سپس بگوید: منم بقیة الله. مشروح این سخنان در این منابع آمده: 1. بحارالانوار، 52/25/238/105 و ب 26/ ص 305/ح 78 2. مهدی منتظری علیه السّلام ، آیت الله محمد جواد خراسانی، نورالاصفیاء، ص 344. آنگاه سیصد و سیرده نفر با او بیعت کرده و دیگران هم بیعت می کنند. 6. ارجاء عدالت و حدود الهی: حضرت امام رضا علیه السّلام : (آنگاه که مراسم بیعت تمام شود، سراغ طایفة (بنی شیبه)(کلید داران و خادمان خائن خانة خدا ) بیاید، دست های ایشان را قطع کند برای اینکه ایشان دزدهای خانة خدایند. دست و پایشان را قطع نموده ایشان را در مکه بگرداند و منادی ندا دهد: اینها دزدان خانة خدا هستند...)[4] البته حضرت چنین اقداماتی را برای قبیلة قریش هم انجام می دهند [5] 7. تکمیل تعداد یاران 10 هزار نفر اصلی. 8. تعیین حاکم برای مکه. 9. خروج از مکه و عزیمت به مدینه. منبع مطالعه، مهدی منتظر علیه السّلام آیت الله سید جواد خراسانی،نشر نورالاصفیاء ص 344 حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و آله بنده ای مؤمن نخواهد بود مگر اینکه هوی و خواست او تابع آنچه من (از طرف خدا) آورده ام باشد و از آن رویگردان نباشد. ---------------------------------------------- [1] . بحارالانوار، مجلسی، 52،ب 26، ص 306، ح 79، ط بیروت، الوفاء. [2] . از حضرت امام محمد باقر علیه السّلام : معجم الاحادیث، الامام المهدی علیه السّلام ، 3/295/-831. [3] . بحار/62/26/294/43. [4] . عیون اخبار الامام الرضا علیه السّلام ، ط کتابفروشی طوسی، 1/ب 28/ ص 273/فرهنگ؛ بحارالانوار، ط الوفاء، 52/27/313/6؛ مهدی منتظر علیه السّلام ، آیت الله خراسانی، 348. [5] . ر. ک: مهدی منتظر ، همان. ( اندیشه قم )
پاسخ:
آنچه در سرلوحه اولویت های حضرت مهدی (عج) قرار دارد بر دو نوع است : الف) اقدامات حضرت پس از ظهور که در شهر مکه انجام می دهند. ب) برنامه های حضرت پس از ورود به شهر مدینه.
الف) اولویت های اقدامات حضرت در شهر مکه
1. معرفی: حضرت امام سجاد علیه السّلام می فرمایند: (آن حضرت به سخن گفتن پرداخته و می فرمایند که ایها الناس منم فلانی (مهدی) پسر فلانی (حضرت امام عسکری علیه السّلام ) منم پسر پیغمبر خدا صلّی الله علیه و آله دعوت می کنم شما را به آنچه پیغمبر خدا را دعوت می کرد.
2. دفاع در برابر مهاجمان: در ادامه حدیث فوق آمده: (پس هجوم می آورند که او را بکشند پس سیصد و سیزده تن از او دفاع می کنند[1]
3. نیایش: پس از دفاع، (حضرت بین دو نقطة رکن و مقام (در خانة خدا) چهار رکعت نماز می گذارند.)[2]
4. بیعت گرفتن: حضرت امام صادق علیه السّلام : (پس آنگاه به اسم او از آسمان ندا شود و او در پشت مقام باشد. اصحاب به ایشان عرض می کنند: اکنون دیگر به اسم شما ندا شد، منتظر چه هستید؟ آنگاه دست او را بگیرند و برای بیعت عمومی بیاورند حضرت آمده و به حجرالاسود تکیه نموده و...)[3]
5. سخنرانی مراسم اخذ بیعت: (و اولین جمله ای که ایشان با آن کلام خود آغاز می کند این آیه است: (بقیة الله خیرٌ لکن إن کنتم مؤمنین:باقیماندة حجت خدا برای شما بهتر است البته اگر مؤمن بوده اید: سپس بگوید: منم بقیة الله. مشروح این سخنان در این منابع آمده:
1. بحارالانوار، 52/25/238/105 و ب 26/ ص 305/ح 78
2. مهدی منتظری علیه السّلام ، آیت الله محمد جواد خراسانی، نورالاصفیاء، ص 344.
آنگاه سیصد و سیرده نفر با او بیعت کرده و دیگران هم بیعت می کنند.
6. ارجاء عدالت و حدود الهی: حضرت امام رضا علیه السّلام : (آنگاه که مراسم بیعت تمام شود، سراغ طایفة (بنی شیبه)(کلید داران و خادمان خائن خانة خدا ) بیاید، دست های ایشان را قطع کند برای اینکه ایشان دزدهای خانة خدایند. دست و پایشان را قطع نموده ایشان را در مکه بگرداند و منادی ندا دهد: اینها دزدان خانة خدا هستند...)[4] البته حضرت چنین اقداماتی را برای قبیلة قریش هم انجام می دهند [5]
7. تکمیل تعداد یاران 10 هزار نفر اصلی.
8. تعیین حاکم برای مکه.
9. خروج از مکه و عزیمت به مدینه.
منبع مطالعه، مهدی منتظر علیه السّلام آیت الله سید جواد خراسانی،نشر نورالاصفیاء ص 344
حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و آله بنده ای مؤمن نخواهد بود مگر اینکه هوی و خواست او تابع آنچه من (از طرف خدا) آورده ام باشد و از آن رویگردان نباشد.
----------------------------------------------
[1] . بحارالانوار، مجلسی، 52،ب 26، ص 306، ح 79، ط بیروت، الوفاء.
[2] . از حضرت امام محمد باقر علیه السّلام : معجم الاحادیث، الامام المهدی علیه السّلام ، 3/295/-831.
[3] . بحار/62/26/294/43.
[4] . عیون اخبار الامام الرضا علیه السّلام ، ط کتابفروشی طوسی، 1/ب 28/ ص 273/فرهنگ؛ بحارالانوار، ط الوفاء، 52/27/313/6؛ مهدی منتظر علیه السّلام ، آیت الله خراسانی، 348.
[5] . ر. ک: مهدی منتظر ، همان.
( اندیشه قم )
- [سایر] اوّلین جملهای که امام زمان (عج) پس از ظهور میفرمایند، چیست؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] عوامل ظهور امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] زمان ظهور حضرت ولی عصر(عج) کی می‌باشد؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) موقع ظهور چه سنی خواهند داشت؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) در کجا ظهور می‌کنند؟
- [سایر] چرا ظهور آقا امام زمان (عج) مشخص نیست؟
- [سایر] حضرت مهدی (عج) موقع ظهور چه سنی خواهند داشت؟
- [سایر] آیا امام عصر(عج) از زمان ظهور اطلاع دارند؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر عامل به قصد مجانی بودن کاری را برای دیگری انجام دهد استحقاق مزد ندارد وگرنه در دو صورت استحقاق مزد دارد: 1 - بر اساس قرارداد کار را انجام دهد 2 - به امر یا در خواست دیگری عملی را انجام دهد و این امر و درخواست ظهور در مجانی بودن نداشته باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)