از آیات و روایات به دست میآید که ارواح مردگان پس از مرگ و خارج شدن جانها از بدنها، زندهاند و در حیات اخروی (عالم برزخ) زندگی میکنند. اهل ایمان و مؤمنین در عالم برزخ در عیش و رفاه و برخوردار از الطاف و نعم پروردگارند و کفار و منافقین در عذاب و شکنجه به سر میبرند. یاد کردن اموات به خصوص اقوام و دوستان بسیار مطلوب و جزء دستورات اکید اسلام است. انجام دادن عمل خیر به نیابت آنها از قبیل دعاها و زیارات و انفاقات و هدیه کردن ثواب آن اعمال به آنها، بسیار سفارش شده است. امام صادق علیه السلام فرمودندهاند: (همانا نماز و روزه و صدقه و حج و عمره و هر کار نیکی، مرده را سود میرساند تا آنجا که بسا میتی در فشار است پس بر او توسعه میدهند و به او گفته میشود، این در ازای عمل فرزندت فلانی و عمل برادر دینیت فلانی است).(وسائل الشیعه، ج5، ص368) پس شایسته است که ثواب دعا و اعمال خیر برای حضرت ولی عصر علیه السلام را به مردگان هدیه کنیم، به این صورت که در دعاها و اعمال خیری که برای حضرت انجام میدهیم از طرف آنان انجام دهیم. مثلاً وقتی در حق مولایمان امام عصر علیه السلام دعا میکنیم و از خداوند فرج و ظهورش را طلب میکنیم. به قصد نیابت از پدر و مادر و سایر اموات انجام دهیم. دعای عهد هم یکی از همین دعاهاست که ما میتوانیم بخوانیم و گذشتگان و امواتمان را در ثواب آن شریک کنیم. نکته مهم این است که در خود دعای عهد این مطلب آمده است که: ما از خدای سبحان میخواهیم که سلام و درود مخصوص خود را که معادل عرش الهی است از طرف همه مؤمنین و مؤمنات در شرق و غرب عالم و از طرف خودم و پدرم و مادرم به خدمت امام عصر علیه السلام ابلاغ فرماید: (اللهم بلغ مولانا الامام المهدی القائم بامرک صلوات الله علیه و علی آبائه الطاهرین عن جمیع المؤمنین و المؤمنات فی مشارق الارض و مغاربها سهلها و جبلها و برها و بحرها و عنی و عن والدی من الصلوات زنة عرش الله و مداد کلماته و ما احصاه علمه و احاط به کتابه.) پس ما میتوانیم دعای عهد را بخوانیم و ثواب آن را به ارواح مؤمنین و مؤمنات، پدر و مادر و بستگانمان هدیه کنیم.
از آیات و روایات به دست میآید که ارواح مردگان پس از مرگ و خارج شدن جانها از بدنها، زندهاند و در حیات اخروی (عالم برزخ) زندگی میکنند. اهل ایمان و مؤمنین در عالم برزخ در عیش و رفاه و برخوردار از الطاف و نعم پروردگارند و کفار و منافقین در عذاب و شکنجه به سر میبرند.
یاد کردن اموات به خصوص اقوام و دوستان بسیار مطلوب و جزء دستورات اکید اسلام است. انجام دادن عمل خیر به نیابت آنها از قبیل دعاها و زیارات و انفاقات و هدیه کردن ثواب آن اعمال به آنها، بسیار سفارش شده است.
امام صادق علیه السلام فرمودندهاند: (همانا نماز و روزه و صدقه و حج و عمره و هر کار نیکی، مرده را سود میرساند تا آنجا که بسا میتی در فشار است پس بر او توسعه میدهند و به او گفته میشود، این در ازای عمل فرزندت فلانی و عمل برادر دینیت فلانی است).(وسائل الشیعه، ج5، ص368)
پس شایسته است که ثواب دعا و اعمال خیر برای حضرت ولی عصر علیه السلام را به مردگان هدیه کنیم، به این صورت که در دعاها و اعمال خیری که برای حضرت انجام میدهیم از طرف آنان انجام دهیم. مثلاً وقتی در حق مولایمان امام عصر علیه السلام دعا میکنیم و از خداوند فرج و ظهورش را طلب میکنیم. به قصد نیابت از پدر و مادر و سایر اموات انجام دهیم. دعای عهد هم یکی از همین دعاهاست که ما میتوانیم بخوانیم و گذشتگان و امواتمان را در ثواب آن شریک کنیم.
نکته مهم این است که در خود دعای عهد این مطلب آمده است که: ما از خدای سبحان میخواهیم که سلام و درود مخصوص خود را که معادل عرش الهی است از طرف همه مؤمنین و مؤمنات در شرق و غرب عالم و از طرف خودم و پدرم و مادرم به خدمت امام عصر علیه السلام ابلاغ فرماید:
(اللهم بلغ مولانا الامام المهدی القائم بامرک صلوات الله علیه و علی آبائه الطاهرین عن جمیع المؤمنین و المؤمنات فی مشارق الارض و مغاربها سهلها و جبلها و برها و بحرها و عنی و عن والدی من الصلوات زنة عرش الله و مداد کلماته و ما احصاه علمه و احاط به کتابه.)
پس ما میتوانیم دعای عهد را بخوانیم و ثواب آن را به ارواح مؤمنین و مؤمنات، پدر و مادر و بستگانمان هدیه کنیم.
- [سایر] باید چند مرتبه دعای عهد بخوانیم تا به افتخار یاری امام زمان (عج) دست یابیم؟
- [سایر] آیا می توانیم دعای عهد را برای مرده ها هم بخوانیم ؟ آیا احتمال دارد کسانی که نخوانده اند در زمان ظهور رجعت کنند؟
- [سایر] دعای عهد را کی باید خواند ؟
- [سایر] پرسش: دعای عهد را کی باید خواند ؟
- [سایر] آیا با خواندن دعای عهد یار حضرت میشویم؟
- [سایر] آیا با خواندن دعای عهد یار حضرت می شویم ؟
- [سایر] آیا با 40 بار دعای عهد یار حضرت می شویم ؟
- [سایر] اگر انسان قبل از چهلمین روز خواندن دعای عهد ( یا هر دعایی که باید در دفعات معینی خوانده شود) بمیرد، چه می شود؟ آیا خواندن بیش از 40 روز دعای عهد اثر خاصی دارد؟
- [سایر] آرامش داشتن و آرامش نداشتن والدین در هنگام آمیزش چه اثری دارد؟
- [سایر] آیا با خواندن دعای عهد یار حضرت مهدی (عج) میشویم؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] در عهد هم مثل نذر باید با خداوند عهد نماید و آن را انشاء کند و لازم نیست انشاء عهد با صیغه لفظی صورت گیرد بلکه میتواند آن را با نوشته یا با کار دیگری انجام دهد ولی در هر حال باید نام خداوند را - به هر زبانی هر چند عربی نباشد - بر زبان آورد و اگر عهد کند کاری را که خوب است به جا آورد یا کاری را که بد است ترک کند عمل به عهد لازم است، بلکه ظاهراً اگر کاری را عهد کرده که انجام و ترک آن از هر جهت یکسان است، باید به عهد خود وفا کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] عمل کردن به (عهد) مانند نذر واجب است به شرط این که صیغه عهد را بخواند، مثلاً بگوید: (با خدا عهد کردم که فلان کار خیر را انجام دهم) اما اگر صیغه نخواند، یا آن کار شرعاً مطلوب نباشد عهد او اعتباری ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] عمل کردن به (عهد) مانند نذر واجب است به شرط این که صیغه عهد را بخواند، مثلاً بگوید: (با خدا عهد کردم که فلان کار خیر را انجام دهم) اما اگر صیغه نخواند، یا آن کار شرعاً مطلوب نباشد عهد او اعتباری ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] عمل کردن به (عهد) مانند نذر واجب است به شرط این که صیغه عهد را بخواند، مثلاً بگوید: (با خدا عهد کردم که فلان کار خیر را انجام دهم) اما اگر صیغه نخواند، یا آن کار شرعاً مطلوب نباشد عهد او اعتباری ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود ، و نیز کاری را که عهد می کند انجام دهد ، باید انجام آن ، بهتر از ترکش باشد .
- [آیت الله سبحانی] در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود، و نیز کاری را که عهد می کند انجام دهد، باید نکردنش بهتر از انجام آن نباشد.
- [امام خمینی] در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود، و نیز کاری را که عهد میکند انجام دهد، باید نکردنش بهتر از انجام آن نباشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود و متعلق عهد نباید مرجوح باشد ولی اعتبار رجحان در متعلق ان چنانکه مشهور فرموده اند محل اشکال است
- [آیت الله مظاهری] هیچ فرقی بین نذر و عهد نیست مگر در تلفّظ، مثلاً اگر بگوید با خدا عهد میکنم که هر شب نماز شب بخوانم یا اگر مریض من خوب شد هزار تومان صدقه میدهم، به آن عهد میگویند و اگر بگوید با خدا نذر میکنم که هر شب نماز شب بخوانم یا با خدا نذر میکنم که اگر مسافر من سالم برگشت فلان کار خیر را انجام بدهم، به آن نذر میگویند و کلیه مسائلی که در نذر گفته شد در عهد نیز میآید.
- [آیت الله سیستانی] در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود ، مثلاً بگوید با خدا عهد کردم چنین کنم ، و لازم نیست کاری را که عهد میکند انجام دهد شرعاً بهتر باشد ، بلکه کافی است شرعاً از آن نهی نشده باشد ، و در نظر عقلا رجحان داشته باشد ، یا برای آن شخص مصلحتی در بر داشته باشد ، و اگر بعد از عهد طوری شد که آن عمل مصلحتی نداشت یا شرعاً مرجوح شد ، هر چند مکروه شده باشد لازم نیست به آن عمل کند .