جهت آشنایی بیشتر با امام زمان (عج)، زندگی‌نامه مختصری از آن حضرت ارائه نمایید.

آخرین امام شیعیان و دوازدهمین جانشین رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در سپیده دم جمعه، نیمه‌ی شعبان سال 255 ه.ق در سامرا، یکی از شهر‌های عراق، دیده به جهان گشود. پدر گرامی ایشان، پیشوای یازدهم امام حسن عسکری (علیه السلام) و مادر بزرگوار آن حضرت بانویی شایسته به نام (نرجس) بود.
نام و کنیه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، همان نام و کنیه پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) است و لقب‌های مشهور آن حضرت عبارت است از: مهدی (هدایت شده‌ای که مردم را به حق می‌خواند)؛ قائم (قیام برای حق می‌کند)؛ منتظر (همه، در انتظار مقدم اویند)؛ بقیة الله (باقی مانده حجت‌های خدا و آخرین ذخیره او)؛ صاحب الزمان؛ ولی عصر(حاکم و فرمانروای یگانه زمان).
با توجه به این که فرمانروایان ستمگر عباسی به دنبال قتل آن بزرگوار بودند، لذا ولادت ایشان پنهانی بود و حتی نزدیکان امام عسکری (علیه السلام) نیز از ولادت حضرت مهدی (علیه السلام) بی‌اطلاح بودند. حکیمه خاتون (عمه بزرگوار امام یازدهم) که بزرگ بانوان حرم اهل بیت (علیهم السلام) بود نیز در شب نیمه‌ی شعبان و چند ساعت قبل از ولادت، از واقع شدن این امر بزرگ آگاه شد و این، بدان جهت بود که اثر حمل و نشانه‌ی بارداری در نرجس خاتون، به قدرت خدا، دیده نمی‌شد.
در روایات، شمایل و اوصاف حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بیان شده است از جمله: چهره‌ای گندمگون، پیشانی بلند، ابروان هلالی، چشمان سیاه و درشت و ... اهل عبادت و شب زنده‌داری، زهد و پارسایی، صبر و بردباری، عدالت و نیکوکاری و ... هستند.

زندگی ایشان شامل سه دوره پرفراز و نشیب است:

1. دوران اختفا:
زندگی پنهانی آن حضرت که از آغاز ولادت تا شهادت پدر گرامی‌شان را شامل می‌شود. در این دوران امام حسن عسکری (علیه السلام) با نوشتن نامه و دادن عقیقه، نزدیکان و خواص را از ولادت امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) آگاه کردند.(کمال الدین؛ج2، ب 43)
در این دوره، برخی از افراد، موفق به دیدار امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شدند. محمد بن عثمان که یکی از بزرگان شیعه است، می‌گوید: چهل نفر از شیعیان، نزد امام یازدهم گرد آمدیم، آن حضرت، فرزندش را به ما نشان داد و فرمود: (پس از من، این، امام شما و جانشین من است. از او فرمان برید و بعد از من، در دین خود پراکنده نشوید که هلاک می‌شوید.)(کمال الدین، ج2، ب43، ح2).

2. دوران غیبت:
این زمان، از هنگام شهادت امام یازدهم (علیه السلام) شروع می‌شود و تا ظهور ادامه دارد.
علت غیبت آن حضرت، به روشنی معلوم نیست، ولی از حکمت‌های آن، نجات از قتل و امتحان مردم است.

غیبت حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) دو مرحله دارد:

الف. غیبت کوتاه مدت(صغری) که از سال 260 (هنگام شهادت امام یازدهم) تا سال 329 یعنی حدود هفتاد سال طول کشید.
مهم‌ترین ویژگی این دوره، آن است که مردم، از طریق نایبان خاص، یعنی عثمان بن سعید عمری، محمد بن عثمان بن سعید عمری، حسین بن روح، علی بن محمد سمری، با امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در ارتباط بودند و به وسیله‌ی آنان، سؤالات خود را می‌پرسیدند و پیام‌ها و پاسخ‌های حضرت را دریافت می‌کردند. در این دوره نیز برخی از ارادت‌مندان، موفق به دیدار حضرت شدند.

ب. غیبت بلند مدت(کبری): در آخرین روز‌های عمر نایب چهارم، در نامه‌ای، امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خطاب به او، خبر رحلت او را تا شش روز دیگر اعلام کردند. امام، از او خواستند که فرد دیگری را به عنوان نایب خاص، از طرف ایشان معرفی نکند. بدین گونه دوران غیبت کبری شروع شد.
امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در این دوره، علما و فقیهان را به عنوان نایب عام به مردم معرفی کردند و از مردم خواسته‌اند که در امور خود به علما رجوع کنند(کمال الدین، ج2، ب45، ح3). البته باید توجه داشت که هر چند امام در پرده غیبت قرار دارد، ولی مردم از شمع وجود ایشان بهره می‌برند. در روایت مشهور از پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) (کمال الدین، ج2، ب45،ح3). و خود حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) (کمال الدین، ج2،ب45، ح4) امام غایب، به خورشید پشت ابر تشبیه شده است که همان گونه که مردم از نور و حرارت آن استفاده می‌برند و نظام منظومه شمسی برقرار بود، هم چنین به برکت امام، نظام هستی برقرار است و مردم از فیوضات او بهره می‌برند.
در این دوران پرفراز و نشیب که مردم باید در انتظار مقدم او باشند و به وظیفه یک منتظر واقعی عمل کنند و زمینه‌سازی برای ظهور آن حضرت بکنند، برخی نیز موفق به دیدار آن عزیز شده‌اند که نمونه‌ی آن تشرف حاج علی بغدادی است که در کتاب مفاتیح الجنان ذکر شده است.

3. دوران ظهور:
این دوره، از ظهور حضرت تا رحلت ایشان را شامل می‌شود. پس از آن که شرایط ظهور فراهم گشت و علایم ظهور، مانند خروج سفیانی و ندای آسمانی پدیدار شد، آن یگانه‌ی دوران، در مکه ظاهر می‌شود و همراه با یاران در مسجد الحرام، ظهور خود را اعلام می‌دارد و پس از سیطره بر مکه و اصلاح امور، به طرف مدینه و سایر نقاط به حرکت در می‌آید و با پاک‌سازی جهان از ظلم و شرک، عدل و دین را بر این زمین خسته از سیاهی می‌گستراند. در این دوران است که زمین، خرم و آباد می‌گردد و برکاتش را به مردم ارزانی می‌دارد.