آثار اعتقاد به مهدویت را میتوان به دو بخش فردی و اجتماعی تقسیم نمود. از آنجا که باید پاسخ ما کوتاه باشد به تقسیم بندی هر بخش و ذکر مثال اکتفا میشود و تفسیر بیشتر را به منابع آن ارجاع میدهیم: آثار فردی: 1. ایجاد و تقویت و استحکام اعتقاد به توحید و عدل الهی؛ ایجاد عدالت کامل و رفع هرگونه ظلم در جهان میتواند اعتقاد به توحید و اجرای عدالت را که از اسول اعتقادی دین اسلام و سایر ادیان الهی است، به اثبات برساند و باعث اعتقاد فردی میشود؛ 2. ایجاد امید به زندگی و صبر در مقابل ناملایمات بخاطر فردای روشن؛ 3. ایجاد حرکت مضاعف و شور و نشاط بیشتر در مسیر زندگی فردی؛ 4. ارتباط معنوی دائم با احساس حضور امام معصومی که ناظر بر اعمال انسان است؛ 5. رشد و تکامل تربیتی در اخلاق و رفتار و سایر شئون زندگی؛ 6. تقویت بعد عبادی به وسیله ارتباط معنوی با امام زمان (عج) از طریق نماز امام زمان (عج) و دعای عهد و دعای فرج و امثال این ادعیه که باعث رشد عبودیت فرد خواهد شد. آثار اجتماعی: این بخش در سه فصل مورد تحقیق و بررسی قرار میگیرد: فصل اول: آثار اجتماعی دینی فصل دوم: آثار اجتماعی تربیتی فصل سوم: آثار اجتماعی سیاسی الف. آثار اجتماعی دینی (رفتارهای دینی جمعی): 1. مراسم نیمه شعبان و ایجاد شور و نشاط دینی در بین افراد جامعه: این گونه مراسم لزوم اجرای عدالت را به افراد یادآوری کرده و شوق امید و انتظار فرج را به صورت فرهنگ عمومی در میآورد. 2. برگزاری مجالس دعا: دعای ندبه، آل یاسین، جامعه کبیره و سایر دعاهای مربوط به امام زمان (عج). 3. توجه به اماکن منسوب به امام زمان (عج): مسجد جمکران و مسجد امام حسن عسکری (علیه السلام) در قم و مسجد سهله در کوفه و شهر مکه و صحرای عرفات توجه به این مکانها محبت و اعتقاد به خدا را تقویت کرده، انسانها را به سوی عبادت و توجه ویژه به معنویات سوق میدهد. 4. صدقه دادن برای سلامتی امام زمان (عج): این رفتار فردی علاوه بر ایجاد روحیه امام دوستی، ولایت و توجه به محبوب و ثواب عبادی، باعث یک نوع رفتار اجتماعی و ایجاد روحیه نوع دوستی و کمک به دفع فقر در جامعه نیز خواهد شد. ب. آثار اجتماعی تربیتی: 1. روحیه انتظار: انتظار افراد جامعه، برای تحقق هدفی والا و واقعی یعنی برقراری عدالت واقعی در همه ابعاد، میتواند موتور حرکتی برای پیشرفت جامعه به سوی ایجاد مؤلفههای عدالت شود. 2. امید به آیندهای روشن: جامعهای که معتقد به مهدویت است هیچ گاه دچار سردرگمی سیاسی و انحطاط فرهنگی نخواهد شد. امید به هدفی مقدس و دست یافتنی، انسان را به سوی طرح و برنامه برای سعادت و پیشرفت و تلاش برای تحقق و اجرای آن برنامه حرکت میدهد. ج. آثار اجتماعی سیاسی: جامعهای که معتقد به مهدویت است در رأس اهداف آن، رفع ظلم و ستم و مبارزه با ظالمان و ستمکاران در جامعه خواهد بود. انقلابهای بزرگ دینی سیاسی در جوامع از آثار همین اعتقاد است همانند انقلاب اسلامی ایران که نقطه عطفی در تاریخ مبارزه با رژیمهای عدالت ستیز و استعمارگر میباشد. تذکر: برای آگاهی بیشتر به فصلنامه انتظار شماره 5، مجله موعود شماره 6، کتاب آثار اعتقاد به امام زمان (عج) از هادی قندهاری، و کتاب آفتاب ولایت از آیت الله مصباح یزدی مراجعه فرمایید.
آثار اعتقاد به مهدویت را میتوان به دو بخش فردی و اجتماعی تقسیم نمود. از آنجا که باید پاسخ ما کوتاه باشد به تقسیم بندی هر بخش و ذکر مثال اکتفا میشود و تفسیر بیشتر را به منابع آن ارجاع میدهیم:
آثار فردی:
1. ایجاد و تقویت و استحکام اعتقاد به توحید و عدل الهی؛ ایجاد عدالت کامل و رفع هرگونه ظلم در جهان میتواند اعتقاد به توحید و اجرای عدالت را که از اسول اعتقادی دین اسلام و سایر ادیان الهی است، به اثبات برساند و باعث اعتقاد فردی میشود؛
2. ایجاد امید به زندگی و صبر در مقابل ناملایمات بخاطر فردای روشن؛
3. ایجاد حرکت مضاعف و شور و نشاط بیشتر در مسیر زندگی فردی؛
4. ارتباط معنوی دائم با احساس حضور امام معصومی که ناظر بر اعمال انسان است؛
5. رشد و تکامل تربیتی در اخلاق و رفتار و سایر شئون زندگی؛
6. تقویت بعد عبادی به وسیله ارتباط معنوی با امام زمان (عج) از طریق نماز امام زمان (عج) و دعای عهد و دعای فرج و امثال این ادعیه که باعث رشد عبودیت فرد خواهد شد.
آثار اجتماعی:
این بخش در سه فصل مورد تحقیق و بررسی قرار میگیرد:
فصل اول: آثار اجتماعی دینی
فصل دوم: آثار اجتماعی تربیتی
فصل سوم: آثار اجتماعی سیاسی
الف. آثار اجتماعی دینی (رفتارهای دینی جمعی):
1. مراسم نیمه شعبان و ایجاد شور و نشاط دینی در بین افراد جامعه: این گونه مراسم لزوم اجرای عدالت را به افراد یادآوری کرده و شوق امید و انتظار فرج را به صورت فرهنگ عمومی در میآورد.
2. برگزاری مجالس دعا: دعای ندبه، آل یاسین، جامعه کبیره و سایر دعاهای مربوط به امام زمان (عج).
3. توجه به اماکن منسوب به امام زمان (عج): مسجد جمکران و مسجد امام حسن عسکری (علیه السلام) در قم و مسجد سهله در کوفه و شهر مکه و صحرای عرفات توجه به این مکانها محبت و اعتقاد به خدا را تقویت کرده، انسانها را به سوی عبادت و توجه ویژه به معنویات سوق میدهد.
4. صدقه دادن برای سلامتی امام زمان (عج): این رفتار فردی علاوه بر ایجاد روحیه امام دوستی، ولایت و توجه به محبوب و ثواب عبادی، باعث یک نوع رفتار اجتماعی و ایجاد روحیه نوع دوستی و کمک به دفع فقر در جامعه نیز خواهد شد.
ب. آثار اجتماعی تربیتی:
1. روحیه انتظار: انتظار افراد جامعه، برای تحقق هدفی والا و واقعی یعنی برقراری عدالت واقعی در همه ابعاد، میتواند موتور حرکتی برای پیشرفت جامعه به سوی ایجاد مؤلفههای عدالت شود.
2. امید به آیندهای روشن: جامعهای که معتقد به مهدویت است هیچ گاه دچار سردرگمی سیاسی و انحطاط فرهنگی نخواهد شد. امید به هدفی مقدس و دست یافتنی، انسان را به سوی طرح و برنامه برای سعادت و پیشرفت و تلاش برای تحقق و اجرای آن برنامه حرکت میدهد.
ج. آثار اجتماعی سیاسی:
جامعهای که معتقد به مهدویت است در رأس اهداف آن، رفع ظلم و ستم و مبارزه با ظالمان و ستمکاران در جامعه خواهد بود. انقلابهای بزرگ دینی سیاسی در جوامع از آثار همین اعتقاد است همانند انقلاب اسلامی ایران که نقطه عطفی در تاریخ مبارزه با رژیمهای عدالت ستیز و استعمارگر میباشد.
تذکر: برای آگاهی بیشتر به فصلنامه انتظار شماره 5، مجله موعود شماره 6، کتاب آثار اعتقاد به امام زمان (عج) از هادی قندهاری، و کتاب آفتاب ولایت از آیت الله مصباح یزدی مراجعه فرمایید.
- [سایر] آیا پدید آمدن مدعیان مهدویت از آثار سوء اعتقاد به مهدویت است؟
- [سایر] ضرورت اعتقاد به مهدویت چیست؟
- [سایر] شبهه: اعتقاد به منجی و مهدویت، عقیدهای شرقی است
- [سایر] اعتقاد به مهدویت در ادیان دیگر چگونه است؟
- [سایر] آیا اعتقاد به مهدویت در غیر اسلام نیز وجود دارد؟
- [سایر] فواید تربیتی اعتقاد به مهدویت و انتظار فرج امام زمان علیه السلام چیست؟
- [سایر] مقوله «مهدویت» و اعتقاد به منجی موعود در سایر ادیان الهی چگونه است؟
- [سایر] آیا اعتقاد به مهدویت در جامعه اسلامی نتیجه فشارهای سیاسی بوده است؟
- [سایر] آیا اهل سنت اعتقادی به منجی و مهدویت دارند؟ تفاوتشان با اعتقاد شیعیان چیست؟
- [سایر] آیا اعتقاد به مهدویت مردم را از عمل خیر باز میدارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تحصیل اعتقاد به اصول دین و مبانی اسلام بر هر مسلمان، واجب است.
- [آیت الله سیستانی] آثار بجا مانده پس از ویران کردن مسجد مانند سنگ و چوب و آهن، و وسایل آن مانند لوازم روشنایی، گرمایشی و سرمایشی، اگر وقف بر مسجد باشد، واجب است که صرف مسجد دیگری شود، و اگر این کار ممکن نباشد، در مصالح عمومی مصرف گردد، و اگر نتوان جز با فروششان از آنها استفاده کرد، باید متولّی یا آن که مانند او حق تصرف دارد آنها را بفروشد و صرف مسجد دیگری بکند. و در صورتی که آثار بجا مانده مسجد، ملک آن باشد، مثل آنکه از منافع عینِ وقف شده بر مسجد خریداری شده باشد، واجب نیست که خود این آثار صرف مسجد دیگری شود، بلکه جایز است که متولّی یا آن که مانند او حق تصرف دارد در صورت صلاحدید آنها را بفروشد، و بهای آنها را صرف مسجد دیگری کند. و حکم تفصیلی که گذشت درباره آثار بجا مانده اوقاف عام، مانند مدارس و حسینیهها که در راهها قرار میگیرند، نیز جاری است.
- [آیت الله بهجت] اگر با اعتقاد به اینکه زن از خون حیض پاک است طلاقش دهد، بعد معلوم شود که موقع طلاق در حال حیض بوده، طلاق او باطل است و اگر با اعتقاد به اینکه در حال حیض است طلاقش دهد، بعد معلوم شود پاک بوده، طلاق او صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر به اعتقاد این که زن حایض است با او نزدیکی کند و بعد معلوم شود که حایض نبوده است کفاره ندارد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مرد به اعتقاد اینکه زن حائض است با او نزدیکی کند و بعدا معلوم شود که حائض نبوده است کفاره ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چیزی را به اعتقاد این که راست است از قول خدا یا پیغمبر نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده ، روزه اش باطل نمی شود.
- [آیت الله بروجردی] اگر چیزی را به اعتقاد این که راست است از قول خدا یا پیغمبر نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده، روزهاش باطل نمیشود.
- [آیت الله خوئی] اگر مرد به اعتقاد زن حائض است با او نزدیکی کند و بعداً معلوم شود که حائض نبوده است کفاره ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر چیزی را به اعتقاد این که راست است از قول خدا یا پیغمبر نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده، روزهاش باطل نمیشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیزی را با اعتقاد به این که راست است از قول خدا یا معصومان علیهمالسلام نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده، روزهاش باطل نمیشود.