شرح پرسش : اعتقاد به موعود و منجی چگونه زندگی انسان ها را تحت تأثیر قرار می دهد؟ معتقد بودن به انتظار فرج چه تأثیرهایی بر شخصیت فرد دارد؟ پاسخ : مهمترین فواید تربیتی اعتقاد به مهدویت و انتظار فرج امام زمان علیه السلام عبارتند از : 1 . شخص منتِظر ، هم گام و هم راه و هم رزم امام زمان علیه السلام و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می شود . امام صادق علیه السلام می فرمایند : (هو بمنزلة من کان مع القائم فی فسطاطه ثم سکت هنیئة ثم قال هو کمن کان مع رسول الله ؛ شخص منتِظر ، مانند کسی است که با رهبر این انقلاب ، در خیمه او بوده باشد سپس کمی سکوت کردند و فرمودند : مانند کسی است که با پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله در مبارزاتش همراه بوده است .) 2 . انتظار فرج ، بالاترین عبادت است ؛ پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فرمودند : (افضل اعمال امتی ، انتظار الفرج من الله عزوجل ؛ بالاترین اعمال امت من ، کشیدن انتظار فرج از ناحیه خداست ) . 3 . انتظار ، موجب خودسازی فردی و اجتماعی می گردد ؛ چون نمی شود کسی منتظر مصلح کل باشد ، امّا خود ، ناپاک و آلوده باشد . منتِظر همیشه ، خود را با هدف منتظَر هماهنگ می کند . 4 . منتظران راستین ، در فساد محیط حل نمی شوند . تنها چیزی که می تواند در یک محیط و جامعه فاسدِ اعتقادی و اخلاقی ، انسان را از آلوده شدن حفظ کند ، (امید) به ظهور اصلاح گر جهانی ، یعنی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است ؛ هم چنان که قرآن می فرماید : (وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ مِنکُمْ وَ عَمِلُواْ الصَّلِحَتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الاَْرْضِ... ؛ (نور ، 55) خداوند به آن ها که ایمان دارند و عمل صالح انجام می دهند ، وعده داده است که حکومت روی زمین را در اختیارشان بگذارد .) 5- از آثار و نتایج قابل مشاهده در انسان منتظر آمادگی او برای ظهور است و این آمادگی میسر نمی شود مگر از طریق نزدیکی، سنخیت، و همانند سازی شخصیت و ترتیب دادن زندگی خود آن چنان که مورد رضایت آن حضرت باشد. به طور کلی هر انسانی دارای سه مرتبه وجودی است، افکارش، صفاتش و اعمالش و هیچ انسانی از این قاعده مستثنی نیست، حتی حضرات معصومین علیهم السلام. ارتباط و نزدیکی به هر انسانی هم تنها از همین طریق ممکن است یعنی، اگر کسی بخواهد به انسان دیگری نزدیک شود، چاره ‌ای ندارد جز این که بکوشد ابتدا افکار، باورها و طرز تفکر آن شخص را شناسایی نماید و خویش را از جهت فکری با آن شخص هماهنگ نماید و سپس بکوشد که قرب صفاتی پیدا نماید یعنی، از جهت صفات و کمالات اخلاقی میان خود و آن شخص محبوب همانندسازی نماید و این بهترین طریقی است که انسان طالب کمال را به یک انسان کامل الگو نزدیک می ‌نماید. در مورد نزدیکی به امام عصر علیه السلام هم وضع به همین منوال است. ما به عنوان یک شیعه و پیرو اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام وظیفه داریم ابتدا کیفیت اعتقاد، باورها، صفات، کمالات، نوع منش و کنش آن حضرات معصومین علیهم السلام را شناسایی نماییم و در مرتبه بعد بکوشیم زندگی، صفات و باورهای خود را به ایشان نزدیک نماییم تا از این طریق شیعه و پیرو واقعی آنها باشیم . مقصود از انتظار فرج، امید ودلبستگی به حضرت مهدی علیه السلام است. بنابراین انتظار فرج مقصود دین به تعبیر شهید مطهری رحمت الله علیه، انتظاری سازنده و نگه‌دارنده، تعهدآور، نیروآفرین و تحرک‌ بخش است. به گونه ‌ای که خود نوعی عبادت و حق ‌پرستی است. porseman.org
شرح پرسش :
اعتقاد به موعود و منجی چگونه زندگی انسان ها را تحت تأثیر قرار می دهد؟ معتقد بودن به انتظار فرج چه تأثیرهایی بر شخصیت فرد دارد؟
پاسخ :
مهمترین فواید تربیتی اعتقاد به مهدویت و انتظار فرج امام زمان علیه السلام عبارتند از :
1 . شخص منتِظر ، هم گام و هم راه و هم رزم امام زمان علیه السلام و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می شود . امام صادق علیه السلام می فرمایند :
(هو بمنزلة من کان مع القائم فی فسطاطه ثم سکت هنیئة ثم قال هو کمن کان مع رسول الله ؛
شخص منتِظر ، مانند کسی است که با رهبر این انقلاب ، در خیمه او بوده باشد سپس کمی سکوت کردند و فرمودند : مانند کسی است که با پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله در مبارزاتش همراه بوده است .)
2 . انتظار فرج ، بالاترین عبادت است ؛ پیامبراکرم صلی الله علیه وآله فرمودند :
(افضل اعمال امتی ، انتظار الفرج من الله عزوجل ؛
بالاترین اعمال امت من ، کشیدن انتظار فرج از ناحیه خداست ) .
3 . انتظار ، موجب خودسازی فردی و اجتماعی می گردد ؛ چون نمی شود کسی منتظر مصلح کل باشد ، امّا خود ، ناپاک و آلوده باشد . منتِظر همیشه ، خود را با هدف منتظَر هماهنگ می کند .
4 . منتظران راستین ، در فساد محیط حل نمی شوند . تنها چیزی که می تواند در یک محیط و جامعه فاسدِ اعتقادی و اخلاقی ، انسان را از آلوده شدن حفظ کند ، (امید) به ظهور اصلاح گر جهانی ، یعنی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است ؛ هم چنان که قرآن می فرماید :
(وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ مِنکُمْ وَ عَمِلُواْ الصَّلِحَتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الاَْرْضِ... ؛ (نور ، 55)
خداوند به آن ها که ایمان دارند و عمل صالح انجام می دهند ، وعده داده است که حکومت روی زمین را در اختیارشان بگذارد .)
5- از آثار و نتایج قابل مشاهده در انسان منتظر آمادگی او برای ظهور است و این آمادگی میسر نمی شود مگر از طریق نزدیکی، سنخیت، و همانند سازی شخصیت و ترتیب دادن زندگی خود آن چنان که مورد رضایت آن حضرت باشد. به طور کلی هر انسانی دارای سه مرتبه وجودی است، افکارش، صفاتش و اعمالش و هیچ انسانی از این قاعده مستثنی نیست، حتی حضرات معصومین علیهم السلام.
ارتباط و نزدیکی به هر انسانی هم تنها از همین طریق ممکن است یعنی، اگر کسی بخواهد به انسان دیگری نزدیک شود، چاره ای ندارد جز این که بکوشد ابتدا افکار، باورها و طرز تفکر آن شخص را شناسایی نماید و خویش را از جهت فکری با آن شخص هماهنگ نماید و سپس بکوشد که قرب صفاتی پیدا نماید یعنی، از جهت صفات و کمالات اخلاقی میان خود و آن شخص محبوب همانندسازی نماید و این بهترین طریقی است که انسان طالب کمال را به یک انسان کامل الگو نزدیک می نماید.
در مورد نزدیکی به امام عصر علیه السلام هم وضع به همین منوال است. ما به عنوان یک شیعه و پیرو اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام وظیفه داریم ابتدا کیفیت اعتقاد، باورها، صفات، کمالات، نوع منش و کنش آن حضرات معصومین علیهم السلام را شناسایی نماییم و در مرتبه بعد بکوشیم زندگی، صفات و باورهای خود را به ایشان نزدیک نماییم تا از این طریق شیعه و پیرو واقعی آنها باشیم .
مقصود از انتظار فرج، امید ودلبستگی به حضرت مهدی علیه السلام است. بنابراین انتظار فرج مقصود دین به تعبیر شهید مطهری رحمت الله علیه، انتظاری سازنده و نگهدارنده، تعهدآور، نیروآفرین و تحرک بخش است. به گونه ای که خود نوعی عبادت و حق پرستی است.
porseman.org
- [سایر] اعتقاد به مهدویت و انتظار ظهور امام زمان (عج)، مردم را از عمل و مبارزه بازمیدارد!
- [سایر] فلسفه انتظار فرج امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] انتظار فرج امام زمان علیه السلام چه فضیلتی دارد؟
- [سایر] آیا انتظار ظهور حضرت مهدی (عج) با انتظار قیامت منافات ندارد؟
- [سایر] چرا هر چه انتظار فرج امام زمان (عج) را میکشیم، ایشان ظهور نمیکند؟
- [سایر] نقش تولّی و تبرّی در انتظار فرج امام زمان علیه السلام چیست؟
- [سایر] آیا در قرآن مطلبی راجع به انتظار ظهور امام زمان و خصوصیات منتظران واقعی آمده است؟
- [سایر] شبهه: با توجه به طولانی شدن غیبت کبری، انتظار ظهور امام زمان بیهوده است!
- [سایر] چگونه انتظار فرج و عشق به امام زمان(عج) را به کودکان آموزش دهیم؟
- [سایر] علت تأخیر در فرج حضرت مهدی علیه السلام چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اذان هیجده جمله است: "اللهُ أکْبَرُ" چهار مرتبه؛ "أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ" "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله" "حَیَّ عَلی الصّلاة" "حَیَّ عَلَی الْفَلاَح" "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل" "اللهُ أَکْبَرُ" "لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله" هر یک دو مرتبه. اقامه هفده جمله است یعنی: دو مرتبه "اللهُ أکْبَرُ" از اول اذان و یک مرتبه "لا إِلَهَ إِلاَّ الله" از آخر آن کم می شود وبعد از گفتن "حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل"باید دو مرتبه "قَدْ قامَتِ الصَّلاة" اضافه نمود.
- [آیت الله خوئی] اذان هیجده جمله است:" الله اکبر" چهار مرتبه،" اشهد ان لا اله الا الله، أشهد ان محمداً رسول الله، حی علی الصلاة، حی علی الفلاح، حی علی خیر العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر یک دو مرتبه، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه" الله اکبر" از اوّل اذان، و یک مرتبه" لا اله الا الله" از آخر آن کم میشود، و بعداز گفتن" حی علی خیر العمل" باید دو مرتبه" قد قامت الصلاه" اضافه نمود.