در پاسخ مقدمه‌ای لازم است. پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) پیوسته از جانشینی و خلافت علی(علیه السلام) گفت و گو می‌کرد. با شیوه‌های گوناگون و در مناسبت‌های مختلف به ملت نوپای اسلام گوشزد می‌فرمودند، تا آیه تبلیغ نازل شد: "یا ایها الرّسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل مما بلغت رسالته و اللَّه یعصمک من النّاس ان اللَّه لا یهد القوم الکافرین".(1) در این آیه به پیامبر(صلی الله علیه وآله) هشدار داده شده که اگر ابلاغ رسالت نکنی زحمات تو ضایع میشود، مثل این است که رسالتت را ابلاغ نکرده‌ای، خداوند تو را از زخم زبان و آزار مردم حفظ میکند و تحقیقاً خداوند متعال قوم کافران را هدایت نمی‌کند. با توجه به این که از آخرین آیاتی است که در حجة الوداع نازل شده و مقصود جز اعلام خلافت و ولایت علی نیست و ماجرای غدیر از انجام همین امر حکایت میکند پیامبر(صلی الله علیه وآله) از زخم زبان می‌ترسد.
مطابق روایات اهل سنّت همگی تبریک گفتند، اما در انتظار غروب خورشید بودند باز پیامبر(صلی الله علیه وآله) در حال نقاهت فرمود قلم و کاغذ بیاورید تا بگویم بنویسید، عمر گفت "هذا الرجل لیهجر". به پیامبر نسبت هذیان دادند.
بعد از رحلت رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) حضرت علی(علیه السلام) و زهرا(علیه السلام) مشغول کفن و دفن پیغمبر(صلی الله علیه وآله) بودند که جمعی رفتند در سقیفه بنی ساعده اجتماع کردند و اظهار داشتند که تعیین خلیفه از همه چیز مهم‌تر است، رعب و وحشت در ماین مردم ایجاد کردند و مردم را برای بیعت با ابابکر فرا خواندند و تهدید کردند هر کس بیعت نکند محکوم به قتل است.
مردم از یک طرف ترسیدند و سران قوم تطمیع شدند، به پیامبر(صلی الله علیه وآله) اشکال کردند که با مردم باید در امر خلافت مشورت می‌کرد و مردم برای خلافت علی(علیه السلام) آمادگی ندارند، چون شوخ طبع و کشنده اجداد و اقوام مردم و از نظر سنّی هم جوان است و ده‌ها شک و شبهه دیگر.
حضرت علی(علیه السلام) فرمود:
"دیدم یا با دست قطع شده و بدون یاور باید قیام کنم و یا بر این تاریکی کورزا صبر و تحمل را در پیش گیرم در حالی که تیر بر چشم و استخوان در گلو دارم، پس از بررسی و تفکر دیدم صبر به عقل نزدیک‌تر است".
بنابراین، حضرت علی(علیه السلام) محیط را مساعد نمی‌دید. اکثریت مردم جاهل و نادان بودند. آنها قدرت نظامی را به دست گرفتن و مردم را ارعاب و تهدید کردند.
پی نوشت‌ها:
1. مائده (4)، آیه 67.
www.eporsesh.com
