این درست است که امام حسین(ع) دست به قیامی زدند که از سوی هیچ امامی با این ابعاد و ماهیت انجام نگرفته بود. لذا شرایطی که امام در آن به سر می‌بردند، بسیار ویژه، شکننده و حساس بود که این قیام تعیین کننده سرنوشت تاریخ اسلام شد. امام علی(ع) جامعه قبل از قیام امام حسین(ع) را که زمان خود حضرت بوده را ترسیم می‌کنند و می فرمایند: " ما در زمانی واقع شدیم که اکثر مردم فریب‌کاری را زرنگی به حساب می‌آورند و تبعاً یک ارزش محسوب می‌کنند." اگر جامعه به سمتی برود که ارزش آن را مکر تشکیل دهد، از انسانیت و اسلامیت بیشتر دور می‌شود و زنگ خطری نه تنها برای جامعه بلکه برای تاریخ است. امام حسین(ع) هیچ راهی نداشتند جز اینکه این قیام را انجام دهند یعنی حرکتی را آغاز کنند که یک توقفی در آن روند صورت گیرد. اگر امام حسین(ع) صرفاً نصیحت می‌کردند و یا حلقه‌های علمی تشکیل می‌دادند نه تنها موثر نبود بلکه آن روند را تقویت می‌کرد و به نفع کسانی بود که جامعه را در مسیر فساد قرار داده بودند. لذا یک شوکی را ایجاد کردند و بعد از قیام حضرت، مردم توبه و گریه می‌کردند، قیام با این ابعاد توانست قدرت شوک را بر جامعه وارد کند .
