آیا ایران با پذیرش قطعنامه‌ 598 شورای امنیت، توانست خواسته ‌هایش را در جنگ تحقق بخشد؟ چرا؟

قبل از پاسخ، خواسته‌های ایران را در جنگ برشماریم و سپس قضاوت نماییم که آیا این قطعنامه خواسته‌های ایران را تحقق بخشیده است یا خیر؟ در یک جمع‌بندی کلی از سخنان حضرت امام و دیگر مقامات رسمی ایران می‌توان خواسته‌های ایران را در جنگ به طور مختصر چنین بیان نمود:
1- خروج بدون قید و شرط نیروهای عراقی از سرزمین‌های ایران.
2- تعیین متجاوز و مجرم و محکومیت او به وسیله‌ی یک هیئت بین‌المللی.
3- تعیین خسارات جنگی به وسیله یک هیئت بین‌ المللی و پرداخت آن.
در قطعنامه 598 از هر دو طرف خواسته شده که بی‌درنگ آتش بس را برقرار کرده و کلیه عملیات نظامی در زمین، دریا و هوا را متوقف سازند و نیروهای خود را به مرزهای شناخته شده‌ی بین‌ المللی برگردانند. در این خصوص شورای امنیت از دبیر کل سازمان ملل می‌خواهد ضمن مشورت با ایران و عراق، در خصوص تعیین یک هیئت بی‌طرف برای تحقق در مورد مسئولیت جنگ، بررسی کرده و نتیجه را هر چه زودتر به شورای امنیت گزارش بدهند. همچنین این شورا از دبیر کل می‌خواهد که هیئتی از کارشناسان را برای مطالعه مسئله بازسازی تعیین و گزارش آن را به شورای امنیت ارائه دهد.
در مجموع این قطعنامه نسبت به قطعنامه‌های قبلی پیشرفت‌هایی داشت و از مزیت‌هایی برخوردار بود، اما در حقیقت تا پایان جنگ نتوانست اهداف ایران را تحقق بخشد. باید به خاطر داشت که تعیین متجاوز که از بندهای مهم این قطعنامه بود، تنها پس از تجاوز عراق به کویت بود که دبیر کل سازمان ملل، عراق را به عنوان متجاوز اعلام کرد و هنوز که چندین سال از پایان جنگ می‌گذرد، هیچ اقدام جدی و بین‌ المللی مبتنی بر این قطعنامه برای تعیین خسارات جنگی و پرداخت آن به ایران صورت نگرفته است .
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ