مواضع و شرایط مسئولان و مقامات ایران در دوران جنگ برای پذیرش آتش بس و صلح با عراق چه بود؟
تمامی دولت ‌هایی که در دوران جنگ در جمهوری اسلامی روی کار آمدند، بر تداوم جنگ تا احقاق حقوق مردم ایران و دستیابی به صلحی شرافتمندانه تأکید داشتند. با توجه به این که تجاوز به خاک کشور و اشغال بخش مهمی از سرزمین ایران مسئله یی‌ حیاتی بود و حفظ تمامیت ارضی و امنیت ملی، از اهداف اولیه و اساسی هر دولتی است، قاعدتا تمامی دولت ‌های زمان جنگ بر عقب راندن دشمن از مناطق اشغالی و شکست آن تأکید داشتند. از طرفی با توجه به این که فرماندهی کل قوا بر عهده امام خمینی(ره) بود، تصمیم گیری در امور اساسی جنگ، به ویژه درباره صلح از اختیارات امام بود. البته امام نظر فرماندهان و کارشناسان نظامی را درباره مسائل مختلف جنگ می‌ پذیرفتند، همان طور که در قضیه پذیرش قطعنامه 598، امام نظر کارشناسان نظامی را تأیید کردند. بنابراین تصمیم نهایی درباره‌ ی جنگ از طرف امام اتخاذ می‌ شد و امام نیز شرایط پایان جنگ و پذیرش صلح را تعیین نمودند. شرایط امام برای پذیرش صلح چنین بود: 1- خروج بی‌ قید و شرط نیروهای عراقی از خاک ایران. 2- تعیین متجاوز و محکومیت او توسط یک هیئت بین ‌المللی. 3- تعیین خسارت جنگی توسط یک هیئت بین‌ المللی و پرداخت آن. بر همین اساس تمامی دولت‌ های وقت برای پذیرش صلح، شرایط امام را در نظر می‌ گرفتند و بدون تحقق این شرایط حاضر به پذیرش صلح نبودند و تا تحقق صلح عادلانه، بر ادامه جنگ تأکید و اصرار داشتند. البته طبق اصول قانون اساسی اعلان شروع و پایان جنگ جزء اختیارات رهبری می ‌باشد و دولت‌ها به عنوان قوه‌ ی مجریه در چارچوب وظایف و اختیارات باید خود را با آن سیاست هماهنگ سازند. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
عنوان سوال:

مواضع و شرایط مسئولان و مقامات ایران در دوران جنگ برای پذیرش آتش بس و صلح با عراق چه بود؟


پاسخ:

تمامی دولت ‌هایی که در دوران جنگ در جمهوری اسلامی روی کار آمدند، بر تداوم جنگ تا احقاق حقوق مردم ایران و دستیابی به صلحی شرافتمندانه تأکید داشتند. با توجه به این که تجاوز به خاک کشور و اشغال بخش مهمی از سرزمین ایران مسئله یی‌ حیاتی بود و حفظ تمامیت ارضی و امنیت ملی، از اهداف اولیه و اساسی هر دولتی است، قاعدتا تمامی دولت ‌های زمان جنگ بر عقب راندن دشمن از مناطق اشغالی و شکست آن تأکید داشتند. از طرفی با توجه به این که فرماندهی کل قوا بر عهده امام خمینی(ره) بود، تصمیم گیری در امور اساسی جنگ، به ویژه درباره صلح از اختیارات امام بود. البته امام نظر فرماندهان و کارشناسان نظامی را درباره مسائل مختلف جنگ می‌ پذیرفتند، همان طور که در قضیه پذیرش قطعنامه 598، امام نظر کارشناسان نظامی را تأیید کردند. بنابراین تصمیم نهایی درباره‌ ی جنگ از طرف امام اتخاذ می‌ شد و امام نیز شرایط پایان جنگ و پذیرش صلح را تعیین نمودند. شرایط امام برای پذیرش صلح چنین بود:
1- خروج بی‌ قید و شرط نیروهای عراقی از خاک ایران.
2- تعیین متجاوز و محکومیت او توسط یک هیئت بین ‌المللی.
3- تعیین خسارت جنگی توسط یک هیئت بین‌ المللی و پرداخت آن.
بر همین اساس تمامی دولت‌ های وقت برای پذیرش صلح، شرایط امام را در نظر می‌ گرفتند و بدون تحقق این شرایط حاضر به پذیرش صلح نبودند و تا تحقق صلح عادلانه، بر ادامه جنگ تأکید و اصرار داشتند. البته طبق اصول قانون اساسی اعلان شروع و پایان جنگ جزء اختیارات رهبری می ‌باشد و دولت‌ها به عنوان قوه‌ ی مجریه در چارچوب وظایف و اختیارات باید خود را با آن سیاست هماهنگ سازند.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین