تنوع و تعدد مطبوعات در سال‌های جنگ مثل امروز نبود و در آن زمان، عمده روزنامه‌های فعال کشور، روزنامه‌های کیهان، اطلاعات و جمهوری اسلامی بود. بعدا روزنامه‌های دیگری همچون رسالت، ابرار و ... منتشر شد. (روزنامه‌ی میزان متعلق به نهضت آزادی و روزنامه‌ی انقلاب اسلامی وابسته به بنی‌صدر هم منتشر می‌شد که تحت تأثیر تحولات سیاسی، اجتماعی آن زمان کشور، توقیف و تعطیل شدند، زیرا بنای معارضه با نظام را داشتند. ) لذا روزنامه‌های موجود در آن زمان، بر حسب مسئولیتی که داشتند به انعکاس وقایع و رخدادهای جنگ می‌پرداختند. البته یک دستور العمل کلی مثل سایر کشورها، در کشور وجود داشت که در زمان جنگ، روزنامه‌ها بایستی اخبار مربوط به جنگ را از یک کانال مشخصی بگیرند و منعکس نمایند. در دوران جنگ، ستاد تبلیغات جبهه و جنگ، زیر نظر شورای عالی دفاع در این زمینه فعالیت می‌کرد. این ستاد اخبار مربوط به جبهه‌های جنگ و وقایع مربوط به آن را به روزنامه‌ها منعکس می‌کرد، روزنامه‌ها نیز آن اخبار را منتشر می‌کردند. در کنار این مسئله، ممکن بود هر روزنامه‌ای خبرنگار اعزامی خودش را نیز به جبهه‌ها بفرستد و آنها خاطرات رزمندگان را بگیرند و یا وقایع جنگ را منعکس کنند که آن هم با توجه به ویژگی‌های هر روزنامه منتشر می‌شد. در زمینه‌ی انعکاس اخبار جنگ در روزنامه‌های آن دوران، آقای محمد باقر نیکخواه که در دوران جنگ معاونت تبلیغات جبهه و جنگ را بر عهده داشت، می‌گوید: با اینکه در کشور تبلیغات اصلی به ظاهر متوجه جبهه و جنگ بود، ولی در واقع محورهای اصلی و محتوایی متوجه امور دیگری بود که مورد اعتراض فرماندهان، مسئولان جنگ و رزمندگان قرار می‌گرفت و بعضی اوقات نیز اخباری منعکس می‌شد که بر خلاف جریان متناسب با تبلیغات جنگ بود و لذا مورد عتاب قرار می‌گرفتند. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
چه روزنامه هایی در طول جنگ تحمیلی در انتشار اخبار و تصاویر صحنه های نبرد فعالیت داشتند و به چه میزان در انعکاس اخبار موفق بودند؟
تنوع و تعدد مطبوعات در سالهای جنگ مثل امروز نبود و در آن زمان، عمده روزنامههای فعال کشور، روزنامههای کیهان، اطلاعات و جمهوری اسلامی بود. بعدا روزنامههای دیگری همچون رسالت، ابرار و ... منتشر شد. (روزنامهی میزان متعلق به نهضت آزادی و روزنامهی انقلاب اسلامی وابسته به بنیصدر هم منتشر میشد که تحت تأثیر تحولات سیاسی، اجتماعی آن زمان کشور، توقیف و تعطیل شدند، زیرا بنای معارضه با نظام را داشتند. ) لذا روزنامههای موجود در آن زمان، بر حسب مسئولیتی که داشتند به انعکاس وقایع و رخدادهای جنگ میپرداختند. البته یک دستور العمل کلی مثل سایر کشورها، در کشور وجود داشت که در زمان جنگ، روزنامهها بایستی اخبار مربوط به جنگ را از یک کانال مشخصی بگیرند و منعکس نمایند. در دوران جنگ، ستاد تبلیغات جبهه و جنگ، زیر نظر شورای عالی دفاع در این زمینه فعالیت میکرد. این ستاد اخبار مربوط به جبهههای جنگ و وقایع مربوط به آن را به روزنامهها منعکس میکرد، روزنامهها نیز آن اخبار را منتشر میکردند. در کنار این مسئله، ممکن بود هر روزنامهای خبرنگار اعزامی خودش را نیز به جبههها بفرستد و آنها خاطرات رزمندگان را بگیرند و یا وقایع جنگ را منعکس کنند که آن هم با توجه به ویژگیهای هر روزنامه منتشر میشد.
در زمینهی انعکاس اخبار جنگ در روزنامههای آن دوران، آقای محمد باقر نیکخواه که در دوران جنگ معاونت تبلیغات جبهه و جنگ را بر عهده داشت، میگوید: با اینکه در کشور تبلیغات اصلی به ظاهر متوجه جبهه و جنگ بود، ولی در واقع محورهای اصلی و محتوایی متوجه امور دیگری بود که مورد اعتراض فرماندهان، مسئولان جنگ و رزمندگان قرار میگرفت و بعضی اوقات نیز اخباری منعکس میشد که بر خلاف جریان متناسب با تبلیغات جنگ بود و لذا مورد عتاب قرار میگرفتند.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
- [سایر] آمار غنایم به دست آمده از نیروهای عراقی در طول جنگ تحمیلی چه میزان بوده است؟
- [سایر] در طول جنگ تحمیلی، بسیج مردمی در داخل کشور را چه کسانی و یا چه نهادهایی انجام می دادند و چه تأثیری بر جبهه های نبرد داشت؟
- [سایر] میزان خریدهای تسلیحاتی عراق در دوران جنگ تحمیلی چگونه بود؟
- [سایر] وضعیت اقتصادی ایران در طول جنگ تحمیلی چگونه بود؟
- [سایر] برآورد خسارات مادی ایران در جنگ تحمیلی هشت ساله چه میزان است؟
- [سایر] نوحه ها و اشعار حماسی چه تأثیری در روحیه رزمندگان ایرانی در طول جنگ تحمیلی داشت؟
- [سایر] فروش نفت ایران و عراق در طول 8 سال جنگ تحمیلی بین دو کشور چگونه بود؟
- [سایر] در طول جنگ تحمیلی ،عراق از چه عوامل شیمیایی استفاده کرد؟
- [سایر] چرا در طول جنگ تحمیلی شعارهایی چون: جنگ جنگ تا پیروزی، جنگ جنگ تا رفع فتنه در جهان، راه قدس از کربلا میگذرد و غیره مطرح میشد؟
- [سایر] در طول جنگ تحمیلی، شیوه ها و ابزارهای تبلیغاتی ایران قوی تر بود یا عراق؟ چرا؟