غزوه
غزوه بمعنای جنگهایی که خود پیامبر صلی الله علیه وآله فرماندهی آن را برعهده داشت .
در اسلام چند غزوه و چند سریه وجود دارد؟
منابع تاریخی، غزوه ها و سریه ها پیامبر را آورده اند در اصطلاح تاریخ اسلام، غزوه به جنگ هایی گفته می شود که پیامبر در آن شرکت می کرد. غزوات پیامبر را منابع تاریخی 26 عدد ذکر کرده اند. مسعودی در این زمینه می نویسد: غزوه هایی که پیامبر اسلام خود به همراه سپاه بود 26 غزوه است و برخی آن را 27 غزوه نوشته اند. جهت اختلاف آن است که دستة اوّل بازگشت رسول خدا را از خیبر به وای القُری با غزوه خیبر یکی دانسته اند. اما دسته دوم، غزوه خیبر و غزوة وادی القُری را دو غزوه شمرده اند. لیکن ابن اسحاق که نامی از وادی القری بعد از خیبر نمی برد نیز غزوه های رسول خدا را 27 غزوه می گوید و عُمرة القضا را جزء غزوات می شمارد.[1] اولین غزوه، غزوه اَبواء است که در ماه صفر سال دوّم هجرت صورت گرفت و آخرین غزوه، غزوه تبوک که در رجب سال نهم هجرت صورت گرفت. ابن اسحاق در سیره و طبرسی در اعلام الوری می نویسد کار رسول خدا در غزوه های بدر، احد، خندق، قریظه، مصطلق، خیبر، فتح، حنین و طائف با دشمن به جنگ کشیده شد و در بقیه غزوه درگیری در کار نبود اما مسعودی به جای مصطلق، تبوک را نوشته است. از مهمترین غزوات پیامبر می توان به جنگ بدر، اُحد، خندق، فتح مکه، خیبر و حُنین اشاره کرد.[2] امّا سَریّه: از سری به معنی به شب راه پیمودن یا سری به معنی نخبه لشکر که به دسته ای از لشکر گفته می شود که به جنگ دشمن روانه می شوند و از چهارصد نفر بیشتر نباشد و جمع آن سرایا است. در اصطلاح تاریخ اسلام: آن سپاه اعزامی که پیامبر صلی الله علیه و آله در آن سپاه حضور نداشته باشد را گویند که در مقابل غزوه است. علت اعزام سریه ها غالباً سرکوبی اشرار، دعوت طوایف به اسلام، پیشگیری از حوادث غیرمترقبه و عقیم نمودن توطئه های دشمنان و مسایلی از این قبیل می باشد و گاه هم به منظور جمع آوری صدقات و تعلیم مسایل دینی هم بوده است. بیشترین سریه های عصر پیامبر صلی الله علیه و آله در سال ششم هجرت بود که به همین جهت آن سال را سنةالاستئناس می گویند. تعداد سریه های پیامبر را منابع اکثراً سی و شش عدد ذکر کرده اند اما منابعی دیگر مانند طبرسی در اعلام الوری چهل و هشت و در بعضی از منابع شصت و شش عدد ذکر شده است اما درست ترین قول سال سی و شش می باشد. از نخستین سریه های پیامبر سریه ای است به سرکردگی حمزة بن عبدالمطلب که به اتفاق سی تن از مهاجران در کنار دریا به سرزمین جهنیه با ابوجهل بن هشام به همراه صد و سی مشرک برخورد کرد که این سریه بدون جنگ و خونریزی پایان پذیرفت. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. معارف و معاریف، دشتی. 2. فرازهائی از تاریخ پیامبر اسلام، جعفر سبحانی. 3. تاریخ پیامبر اسلام، محمد ابراهیم آیتی. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . ابن هشام، سیرة النبی، چاپ مصطفی البابی، 1355 ه ، ج 4، ص 280-281. مسعودی، مروج الذهب، چاپ مطبعة السعاده، 1367 ه ، ج2، ص7و288. [2] . آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، انتشارات دانشگاه تهران.
منابع تاریخی، غزوه ها و سریه ها پیامبر را آورده اند در اصطلاح تاریخ اسلام، غزوه به جنگ هایی گفته می شود که پیامبر در آن شرکت می کرد. غزوات پیامبر را منابع تاریخی 26 عدد ذکر کرده اند. مسعودی در این زمینه می نویسد: غزوه هایی که پیامبر اسلام خود به همراه سپاه بود 26 غزوه است و برخی آن را 27 غزوه نوشته اند. جهت اختلاف آن است که دستة اوّل بازگشت رسول خدا را از خیبر به وای القُری با غزوه خیبر یکی دانسته اند. اما دسته دوم، غزوه خیبر و غزوة وادی القُری را دو غزوه شمرده اند. لیکن ابن اسحاق که نامی از وادی القری بعد از خیبر نمی برد نیز غزوه های رسول خدا را 27 غزوه می گوید و عُمرة القضا را جزء غزوات می شمارد.[1] اولین غزوه، غزوه اَبواء است که در ماه صفر سال دوّم هجرت صورت گرفت و آخرین غزوه، غزوه تبوک که در رجب سال نهم هجرت صورت گرفت. ابن اسحاق در سیره و طبرسی در اعلام الوری می نویسد کار رسول خدا در غزوه های بدر، احد، خندق، قریظه، مصطلق، خیبر، فتح، حنین و طائف با دشمن به جنگ کشیده شد و در بقیه غزوه درگیری در کار نبود اما مسعودی به جای مصطلق، تبوک را نوشته است. از مهمترین غزوات پیامبر می توان به جنگ بدر، اُحد، خندق، فتح مکه، خیبر و حُنین اشاره کرد.[2] امّا سَریّه: از سری به معنی به شب راه پیمودن یا سری به معنی نخبه لشکر که به دسته ای از لشکر گفته می شود که به جنگ دشمن روانه می شوند و از چهارصد نفر بیشتر نباشد و جمع آن سرایا است. در اصطلاح تاریخ اسلام: آن سپاه اعزامی که پیامبر صلی الله علیه و آله در آن سپاه حضور نداشته باشد را گویند که در مقابل غزوه است. علت اعزام سریه ها غالباً سرکوبی اشرار، دعوت طوایف به اسلام، پیشگیری از حوادث غیرمترقبه و عقیم نمودن توطئه های دشمنان و مسایلی از این قبیل می باشد و گاه هم به منظور جمع آوری صدقات و تعلیم مسایل دینی هم بوده است. بیشترین سریه های عصر پیامبر صلی الله علیه و آله در سال ششم هجرت بود که به همین جهت آن سال را سنةالاستئناس می گویند. تعداد سریه های پیامبر را منابع اکثراً سی و شش عدد ذکر کرده اند اما منابعی دیگر مانند طبرسی در اعلام الوری چهل و هشت و در بعضی از منابع شصت و شش عدد ذکر شده است اما درست ترین قول سال سی و شش می باشد. از نخستین سریه های پیامبر سریه ای است به سرکردگی حمزة بن عبدالمطلب که به اتفاق سی تن از مهاجران در کنار دریا به سرزمین جهنیه با ابوجهل بن هشام به همراه صد و سی مشرک برخورد کرد که این سریه بدون جنگ و خونریزی پایان پذیرفت. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. معارف و معاریف، دشتی. 2. فرازهائی از تاریخ پیامبر اسلام، جعفر سبحانی. 3. تاریخ پیامبر اسلام، محمد ابراهیم آیتی. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . ابن هشام، سیرة النبی، چاپ مصطفی البابی، 1355 ه ، ج 4، ص 280-281. مسعودی، مروج الذهب، چاپ مطبعة السعاده، 1367 ه ، ج2، ص7و288. [2] . آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، انتشارات دانشگاه تهران.
پاسخ:
منابع تاریخی، غزوه ها و سریه ها پیامبر را آورده اند در اصطلاح تاریخ اسلام، غزوه به جنگ هایی گفته می شود که پیامبر در آن شرکت می کرد. غزوات پیامبر را منابع تاریخی 26 عدد ذکر کرده اند. مسعودی در این زمینه می نویسد: غزوه هایی که پیامبر اسلام خود به همراه سپاه بود 26 غزوه است و برخی آن را 27 غزوه نوشته اند. جهت اختلاف آن است که دستة اوّل بازگشت رسول خدا را از خیبر به وای القُری با غزوه خیبر یکی دانسته اند. اما دسته دوم، غزوه خیبر و غزوة وادی القُری را دو غزوه شمرده اند. لیکن ابن اسحاق که نامی از وادی القری بعد از خیبر نمی برد نیز غزوه های رسول خدا را 27 غزوه می گوید و عُمرة القضا را جزء غزوات می شمارد.[1]
اولین غزوه، غزوه اَبواء است که در ماه صفر سال دوّم هجرت صورت گرفت و آخرین غزوه، غزوه تبوک که در رجب سال نهم هجرت صورت گرفت. ابن اسحاق در سیره و طبرسی در اعلام الوری می نویسد کار رسول خدا در غزوه های بدر، احد، خندق، قریظه، مصطلق، خیبر، فتح، حنین و طائف با دشمن به جنگ کشیده شد و در بقیه غزوه درگیری در کار نبود اما مسعودی به جای مصطلق، تبوک را نوشته است. از مهمترین غزوات پیامبر می توان به جنگ بدر، اُحد، خندق، فتح مکه، خیبر و حُنین اشاره کرد.[2]
امّا سَریّه: از سری به معنی به شب راه پیمودن یا سری به معنی نخبه لشکر که به دسته ای از لشکر گفته می شود که به جنگ دشمن روانه می شوند و از چهارصد نفر بیشتر نباشد و جمع آن سرایا است.
در اصطلاح تاریخ اسلام: آن سپاه اعزامی که پیامبر صلی الله علیه و آله در آن سپاه حضور نداشته باشد را گویند که در مقابل غزوه است. علت اعزام سریه ها غالباً سرکوبی اشرار، دعوت طوایف به اسلام، پیشگیری از حوادث غیرمترقبه و عقیم نمودن توطئه های دشمنان و مسایلی از این قبیل می باشد و گاه هم به منظور جمع آوری صدقات و تعلیم مسایل دینی هم بوده است.
بیشترین سریه های عصر پیامبر صلی الله علیه و آله در سال ششم هجرت بود که به همین جهت آن سال را سنةالاستئناس می گویند. تعداد سریه های پیامبر را منابع اکثراً سی و شش عدد ذکر کرده اند اما منابعی دیگر مانند طبرسی در اعلام الوری چهل و هشت و در بعضی از منابع شصت و شش عدد ذکر شده است اما درست ترین قول سال سی و شش می باشد.
از نخستین سریه های پیامبر سریه ای است به سرکردگی حمزة بن عبدالمطلب که به اتفاق سی تن از مهاجران در کنار دریا به سرزمین جهنیه با ابوجهل بن هشام به همراه صد و سی مشرک برخورد کرد که این سریه بدون جنگ و خونریزی پایان پذیرفت.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. معارف و معاریف، دشتی.
2. فرازهائی از تاریخ پیامبر اسلام، جعفر سبحانی.
3. تاریخ پیامبر اسلام، محمد ابراهیم آیتی.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . ابن هشام، سیرة النبی، چاپ مصطفی البابی، 1355 ه ، ج 4، ص 280-281. مسعودی، مروج الذهب، چاپ مطبعة السعاده، 1367 ه ، ج2، ص7و288.
[2] . آیتی، تاریخ پیامبر اسلام، انتشارات دانشگاه تهران.
- [سایر] در اسلام چند غزوه و چند سریه وجود دارد؟
- [سایر] منظور از غزوه و سریه چیست وپیامبر چند غزوه وسریه داشت؟
- [سایر] غزوه و سرّیه چه تفاوتی با هم دارند؟
- [سایر] جنگ احد چگونه واقع شد؟ و چرا مسلمانان در جنگ احد شکست خوردند؟
- [سایر] سریه ذات عرق به کدام سریه گفته می شود؟ علت و انگیزه این سریه و امیر آن چه کسی بود؟
- [سایر] این فرشتگان بودند که پیروزی را در جنگ بدر به ارمغان آوردند، پس چرا مسلمانان حاضر در جنگ بدر مورد ستایش قرار می گیرند؟
- [سایر] امدادهای الهی در جنگ بدر چه بوده و چگونه شامل حال مسلمانان شد؟
- [سایر] آیا جبهه امروز دشمن علیه جمهوری اسلامی، شبیه جنگ احزاب در صدر اسلام است؟
- [سایر] امدادهای الهی در جنگ بدر چه بوده و چگونه شامل حال مسلمانان شد؟
- [سایر] منظور از سریه قتل کعب بن اشرف چیست؟
- [آیت الله خوئی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، پاک می‌باشد، ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلًا نمیتواند زن مسلمان بگیرد و باید در قبرستان مسلمانان دفن نشود.
- [آیت الله مظاهری] اگر کافر به هر لغتی شهادتین بگوید مسلمان می‌شود و بعد از مسلمان شدن احکام اسلام بر او بار می‌شود گرچه ندانیم قلباً مسلمان شده یا نه، ولی اگر بدانیم قلباً مسلمان نشده است مسلمان نیست و احکام اسلام را ندارد و همچنین است هرگاه شهادتین نگوید ولی قلباً به معنای او ایمان داشته باشد. 8 - تبعیّت
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دفن مسلمان درقبرستان کفار ودفن کافردرقبرستان مسلمانان جائز نیست.
- [آیت الله بهجت] مسلمان از کافر ارث میبرد، ولی کافر اگرچه پدر یا پسر میت باشد از مسلمان ارث نمیبرد. ولی اگر میت مسلمان پسر کافری دارد و او پسری مسلمان دارد، آن پسر مسلمان از جدّ خود ارث میبرد، و همچنین اگر پسر میت مسلمان، کافر باشد ولی عموی میت یا برادر میت مسلمان باشد ارث به آنها می‌رسد، و در صورت کافر بودن این دو، پسران مسلمان عمو و برادر ارث میبرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، چنانچه سابقاً کافر بوده، نجس است و چنانچه سابقاً مسلمان بوده پاک است و سایر احکام مسلمان را داراست و چنانچه حالت سابقه او معلوم نباشد، پاک می‌باشد ولی احکام دیگر مسلمان را ندارد مثلاً نمیتواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود، مگر آن که در سرزمین اسلام باشد که ظاهراً تمام احکام مسلمان شامل او نیز می‌شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه پاک می باشد ولی اگر اماره ای بر اسلام او نباشد و در بلاد اسلام هم نباشد، احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلاً زن مسلمان نمی تواند با او ازدواج کند و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه پاک می‌باشد، ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلاً نمیتواند زن مسلمان با او ازدواج کند و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.
- [امام خمینی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه پاک می باشد، ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلا نمی تواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.
- [آیت الله سیستانی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه ، و نشانهای هم بر اسلامش نباشد ، پاک می‌باشد ، ولی احکام دیگر مسلمان را ندارد ، مثلاً نمیتواند زن مسلمان بگیرد ، و باید در قبرستان مسلمانان دفن نشود .
- [آیت الله مکارم شیرازی] دفن مسلمان در قبرستان غیر مسلمان و دفن کافر در قبرستان مسلمان جایز نیست بنابر احتیاط واجب، همچنین دفن مسلمان در جایی که نسبت به او بی احترامی باشد حرام است، مانند جایی که خاکروبه و کثافت می ریزند.