الف) در مورد سجده روایت گردیده است که در زمان پیامبر(ص) همه بر خاک کف مسجد النبی سجده می‌کردند و برای عدم تأذی از خشونت سنگریزه‌ها و نیز برای تسطیح آن ماسه نرم ریخته بودند نیز برای جلوگیری از سوزش در تابستان‌ها در محل سجده حصیر می‌گذاشتند. این مطلب با مبانی فقهی امامیه نیز کاملا سازگار است. زیرا مهر از نظر فقهی موضوعیت ندارد. بلکه تسهیل کننده دسترسی به خاک است. در روایت صحیحه هشام بن حکم که همه فقها طبق آن فتوا داده‌اند آمده است:
انه قال لابی عبدالله - علیه السلام - : اخبرنی عما یجوز السجود علیه و عما لایجوز قال: السجود لایجوز الا علی الارض او علی ما انبتت الارض الا ما اکل او لبس. فقال له: جعلت فداک ما العله فی ذلک؟ قال: لان السجود خضوع لله عزوجل فلا ینبغی ان یکون علی ما یوکل و یلبس. لان ابنا الدنیا عبید ما یاکلون و یلبسون. و الساجد فی سجوده فی عباده الله عزوجل فلا ینبغی ان یضع جبهته فی سجوده علی معبود ابنا الدنیا الذین اغتروا بغرورها؛ هشام از حضرت اباعبدالله- امام صادق(ع) پرسید: مرا آگاه ساز بر چه سجده رواست و بر چه ناروا؟ فرمودند: سجده تنها بر زمین و آنچه می‌روید جایز است جز آنچه که پوشیدنی و خوردنی است. باز پرسید: فدایت شوم فلسفه آن چیست؟ فرمودند: زیرا سجده خضوع در پیشگاه خداوند عزوجل است. پس نشاید که بر پوشیدنی و خوردنی انجام گیرد. زیرا دنیا گرایان بنده خوردنی‌ها و پوشیدنی‌هایند و سجده‌گر در سجده‌اش خدای را پرستشگر است. لاجرم نشاید که پیشانی خود بر معبود دنیاگرایان - که فریفته فریبایی آنند - بسایند، (وسائل‌الشیعه، ج 3، باب 1 از ابواب مایسجد علیه) ب ) در مورد دست‌ها مدارک تاریخی نشان می‌دهند که تا زمان خلیفه دوم دست بسته خواندن نماز معمول نبوده است و در زمان وی هنگامی که اسیران فارس را به حضورش بردند وآنها را در این حالت دید پرسید چرا این گونه ایستاده‌اید؟ پاسخ دادند که آنان در برابر پادشاهان به نشانه احترام چنین می‌ایستند. او از این هیأت خوشش آمد و دستور داد در نماز چنین بایستند. زیرا خدا به تعظیم اولی است. (مستند العروه الوثقی کتاب الصلاه ج 4 ص 446 علامه خویی) 1) در مورد مهر هم - چنان که قبلا گفته شد - خود مهر موضوعیت ندارد. بلکه براساس روایات معصومین(ع) - که جمیع علمای شیعه طبق آن فتوا داده‌اند - سجده باید برزمین و روییدنی‌های زمین غیر از خوردنی‌ها و پوشیدنی‌ها باشد. بنابراین آن حضرت نیز پیشانی برزمین می‌سایید و از نظر علمای شیعه نیز سر برخاک زمین یا سنگ و امثال آن نهادن کافی است. 2) اولا چنانکه گذشت همه اهل تسنن این مساله را نپذیرفته‌اند. ثانیا: به فرض که همه آنها پذیرفته باشند این یک مسأله مبنایی است که آیا اجتهاد در برابر نص جایز است یا نه؟ در مکتب اهل بیت (ع) این مسأله به هیچ وجه جایز نیست ودایره اجتهاد تنها در حوزه کشف و استنباط اموری است که از شارع صادر گردیده نه آوردن رأیی در برابر آن که اصطلاحا اجتهاد رأی می‌گویند. طبیعی است کسانی که اجتهاد در برابر نص را جایز بدانند به سادگی همه این امور را می‌پذیرند با آن که ممکن است قبول داشته باشند که پیامبر(ص) به گونه دیگری نماز می‌خواندند. این مسأله موارد متعدد دیگری نیز دارد. علامه سید شرف‌الدین عاملی هفتاد مورد از مسائلی که خلیفه دوم در برابر نص اجتهاد کرده را مورد بررسی قرار داده است. رای آگاهی بیشتر ر . ک : ( اجتهاد در مقابل نص ) علامه سید شرف‌الدین.
منبع: www.payambarazam.ir
