خداوند سبحان به پاس هماهنگی همه جانبه رسول اکرم(ص) با قرآن کریم و نیز برای ترغیب دیگران به تأسی از چنین سیره‌ای، ازوجود مقدس آن حضرت با عظمت یاد می‌کند، چنانکه برای بزرگداشت وی، درهیچ جای قرآن او را با اسم مخاطب قرار نداد، بلکه با القاب ازآن حضرت یاد کرد، مانند: (یا أیها النبی)، (یا أیها الرسول)، (یا أیّها المدثّر) و ... ولی درباره دیگر پیامبران می‌فرماید: (یا نوح)، (یا داود) ، (یا موسی) و مانند آن (بحار16/400). نام مبارک رسول خدا(ص) به عنوان (محمد)، فقط چهار مورد در قرآن کریم آمده است و یک مورد نیز، از آن حضرت به عنوا (احمد) یاد شد. باید توجه داشت در مواردی که بنام آن حضرت تصریح شده نکته‌ای هست که بدون تصریح به نام پیامبر(ص) آن نکته تأمین نمی‌شد، مانند آن که وقتی بحث خاتمیت آن حضرت به میان می‌آید باید نام آن حضرت ذکر شود. خداوند برای این که دیگران را متوجه عظمت مقام پیامبر کرده، آنان را به ادب قرآنی و تکریم الهی نسبت به ساحت مقدس آن حضرت مؤدب کند می‌فرماید: در حضور رسول گرامی(ص) صدای خود را بلندتر از صدای او نکنید و او را به اسم خطاب نکیند و غیر مؤدبانه با آن حضرت برخورد نکنید: (لا تَرفعوا أَصواتکم فَوق صوت النبی) حجرات/2 ، (لا تَجعلوا دُعاء الرسول بَینکم کَدُعاء بَعضکم بعضا) نور/63 . محضر رسول گرامی(ص) را باید مجلس علم و عقل بدانید نه مجلس گفتار عادی و استیناس حدیث؛ چنانکه در سوره احزاب ادب محفل رسول اکرم(ص) بیان شده است. آیت الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن کریم ج 9 (سیرة رسول اکرم در قرآن) www.payambarazam.ir
خداوند از عظمت پیامبراکرم(ص) در قرآن چگونه یاد کرده است؟
خداوند سبحان به پاس هماهنگی همه جانبه رسول اکرم(ص) با قرآن کریم و نیز برای ترغیب دیگران به تأسی از چنین سیرهای، ازوجود مقدس آن حضرت با عظمت یاد میکند، چنانکه برای بزرگداشت وی، درهیچ جای قرآن او را با اسم مخاطب قرار نداد، بلکه با القاب ازآن حضرت یاد کرد، مانند: (یا أیها النبی)، (یا أیها الرسول)، (یا أیّها المدثّر) و ... ولی درباره دیگر پیامبران میفرماید: (یا نوح)، (یا داود) ، (یا موسی) و مانند آن (بحار16/400).
نام مبارک رسول خدا(ص) به عنوان (محمد)، فقط چهار مورد در قرآن کریم آمده است و یک مورد نیز، از آن حضرت به عنوا (احمد) یاد شد. باید توجه داشت در مواردی که بنام آن حضرت تصریح شده نکتهای هست که بدون تصریح به نام پیامبر(ص) آن نکته تأمین نمیشد، مانند آن که وقتی بحث خاتمیت آن حضرت به میان میآید باید نام آن حضرت ذکر شود.
خداوند برای این که دیگران را متوجه عظمت مقام پیامبر کرده، آنان را به ادب قرآنی و تکریم الهی نسبت به ساحت مقدس آن حضرت مؤدب کند میفرماید: در حضور رسول گرامی(ص) صدای خود را بلندتر از صدای او نکنید و او را به اسم خطاب نکیند و غیر مؤدبانه با آن حضرت برخورد نکنید: (لا تَرفعوا أَصواتکم فَوق صوت النبی) حجرات/2 ، (لا تَجعلوا دُعاء الرسول بَینکم کَدُعاء بَعضکم بعضا) نور/63 . محضر رسول گرامی(ص) را باید مجلس علم و عقل بدانید نه مجلس گفتار عادی و استیناس حدیث؛ چنانکه در سوره احزاب ادب محفل رسول اکرم(ص) بیان شده است.
آیت الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن کریم ج 9 (سیرة رسول اکرم در قرآن)
www.payambarazam.ir
- [سایر] خداوند برای تکریم رسول اکرم(ص) در قرآن کریم چه آداب و معارفی را تبیین میکند؟
- [سایر] خداوند برای تکریم رسول اکرم(ص) در قرآن کریم چه آداب و معارفی را تبیین میکند؟
- [سایر] چرا زنان پیامبر اسلام (ص ) بعد از وفات پیامبر اکرم(ص ), نمی توانستند ازدواج کنند؟
- [سایر] نام حضرت محمد (ص) چند بار در قرآن آمده است؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم (ص) از قرآن افضل هستند؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم (ص) از قرآن افضل هستند؟
- [سایر] آیا پیامبر اکرم (ص) از قرآن افضل هستند؟
- [سایر] آیا حضرت محمد (ص) غیر از قرآن معجزه دیگری داشتند؟
- [سایر] رسول خدا – صلی الله علیه و آله و سلم – در عظمت مقام شوهر چه فرمودند؟
- [سایر] تأثیر متقابل عبودیت و یاد معاد از دیدگاه پیامبر اکرم(ص) چگونه است؟
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اشْهد انْ لا اله إلا الله وحْده لا شریک له: گواهی می دهم هیچ کس شایسته پرستش جز خداوند نیست، یگانه است و شریک ندارد. و اشْهد ان محمداً عبْده و رسوله: و گواهی می دهم محمد(صلی الله علیه وآله) بنده و فرستاده اوست. اللهم صل علی محمد و آل محمد: خداوندا! درود بفرست بر محمد(صلی الله علیه وآله) و اهل بیت او(علیهم السلام).
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله سیستانی] خوب است قبل از تکبیرة الاحرام به قصد رجأ بگوید : (یا مُحْسِنُ قَدْ اَتاکَ المُسِیءُ ، وَقَدْ اَمَرْتَ الُمحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ ، اَنْتَ الُمحْسِنُ وَاَنَا المُسِیءُ ، بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ ، وَتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی : ای خدائی که به بندگان احسان میکنی ، بنده گنهکار به درِ خانه تو آمده ، و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد ، تو نیکوکاری و من گناهکار ، بحق محمّد و آل محمّد ، رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست ، و از بدیهائی که میدانی از من سر زده بگذر .
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.