مراحل مختلف تأثیر رسالت پیامبراکرم(ص) چگونه بود؟

1- خدای سبحان، رسول اکرم(ص) را در میان نانویسان عرب و درس نخواندگان حجاز برانگیخت: (هُو الذی بَعث فی الاُُمییّن رَسولاً منهم یتلوا علیهم ایاته و یُزکیّهم و یُعلّهم الکتاب و الحِکمة)جمعه/2 . رسول اکرم(ص) آیات الهی را بر آنان تلاوت می‌کرد و اسرار کتاب آسمانی را به آنها می‌آموخت و آنها را به تهذیب و تزکیه نفوس دعوت می‌کرد. آن حضرت خود، امّیی بود که در مکتب خداوند، عالم شد سپس معلم دیگر امیین قرار گرفت.
2- خدای بر اساس این که (و ما أرسلنا من رسولٍ الا بلسان قومه) ابراهیم/4 ، رسول اکرم(ص) را به عنوان پیامبری که در میان عرب زبانها ظهور کرده و آنها را با زبان عربی به معارف بلند الهی دعوت می‌کند، معرفی کرد: (اِنّا جَعلناه قُرءاناً عربیا ً لعلّکم تَعقلون) زخرف/3 . بنابر این مرحله دوم تأثیر رسالت آن حضرت، تحولی است که در منطقه تازی زبانها بوجود آورده است.
3- مرحله سوم، تحولی است که رسالت آن حضرت در همه جوامع بشری، اعم از عرب یا غیر عرب، به بار آورده است. خداوند در این باره می‌فرماید: (وما أَرسَلناکَ الا کافة لِلناس) سبأ/28 ، (وما أَرسلناک الا رَحمة لِلعالَمین) انبیاء/107 (تَبارک الذی نَزل الفُرقان علی عبده لِیکون للعالمین نذیراً) فرقان/1 . تا آن جا که بشریت به سر می‌برد و اندیشه و فکری هست، قلمرو رسالت رسول اکرم(ص) خواهد بود، خواه جوامع عصر نزول وحی، و خواه اعصار دیگر، خواه مردم حجاز و خواه مردم مناطق دیگر.
4-رسالت آن حضرت از بشری فراتر رفته و تا آن جا که فکر و اندیشه در میان موجودات زمین هست، تأثیر می‌گذارد. در در این باره خداوند می‌فرماید: (قل لَئن اجتمعت الاِنس و الجن عَلی أن یأتوا بِمثل هذا القرءان لا یَأتون بِمثله و لَو کان بعضهم لِبعضٍ ظَهیراً) اسراء/88 . مستفاد از این آیه که نسبت به جن و انس تحدّی دارد، این است که جن هم مانند انس در برابر رسالت پیامبر(ص) مسئولیت دارد. چنانکه آیه مبارکه (فَبأی ءالاء رَبّکما تُکذبان) الرحمن/13 نیز ناظر بر مسئول بودن جن و انس است.
5- رسالت رسول اکرم(ص) در مناطقی هم که شهود و عرفان، حضور و ظهور دارد، اثر تازه‌ای به همراه داشت. ولادت آن حضرت که زمینه بعثت و رسالت آن حضرت بود همان گونه که در زمین، آثار فراوانی را به دنبال داشت و در کتابهای تاریخی به طور اجمال نقل شده است، در آسمان هم اثری گذاشت که در قرآن کریم چنین بیان شده است: (وَ أنّا لَمسنا السماء فَوجدناها مُلئت حِرساً شَدیداً و شَهبا و أنّا کنا نَقعد منها مَقاعد للسمع فمن یستمع الان یجد له شَهاباً رَصداً و أنّا لا نَدری أشرٌّ أُرید بِمن فی الأرض أم أَراد بهم رَبهم رَشداً) جنّ/8-10 . البته آسمانی که قرآن کریم از آن سخن می‌گوید در بسیاری از موارد، غیر از آسمانی است که در هیئت و نجوم مطرح است، چنانکه مقصود از (اهل آسمان) فرشتگان هستند که شاگردان انسان کاملند.
تأثیر وجود مبارک رسول اکرم(ص) در آسمانها به این نحو است که از سویی دست ناپاکان ازمعارف بلند آسمانی کوتاه شد و از سوی دیگر شاگردان آسمانی از علوم لدنّی آن حضرت به خوبی استفاده خواهند کرد. وقتی حوزه علمی رسول اکرم(ص) به چهره آسمانیان باز گردد و راهزنانی نباشند تا مانع بهره یابی صحیح باشند قهراً اهل آسمان از علوم لدّنی آن حضرت بهتر استفاداه می‌کنند.
آیت الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن کریم ج 9 (سیرة رسول اکرم در قرآن)
www.payambarazam.ir