حسین علیه السلام
امام حسین (علیه‌السلام) سومین امام شیعیان می‌باشد.
چرا امام حسین ( علیه السلام ) با این که می دانستند مردم کوفه پیمان می شکنند به آن سرزمین رفتند ؟
قضیه کربلا یک پدیده چند بعدی بود وعوامل مختلفی در آن اثر داشت از جمله دعوت کوفه .هدف امام موضوع واحدی بودکه به بیان خودشان عمل به سیره پیامبر (ص ) که شأن رسول خدا را در قرآن درسه جایگاه مهم بیان کرده . 1- تبیین و تفسیر کتاب قرآن 2- مقام قضاوت 3- رهبری مردم اما سه نکته قابل توجه است 1- قیام و عدم سازش ایشان با حکومت وقت قبل از رسیدن نامه ها بود دعوت حاکم مدینه از امام (ع) برای بیعت با یزید در 27 رجب بودورسیدن نامه از 15 شعبان شروع شد 2- جایگاه امام (ع) که مبلغ و حافظ شریعت است باید بطور عادی در میان مردم رفتار کند نه به طریق غیب وآینده بینی در این قضیه هم بطور عادی و صلاحدید عمومی عمل شد چون عراق مخصوصاً کوفه محل تجمع و تمرکز شیعیان بود اگر آنها خلا فت امام را عملا اطاعت می کردند شاید اهداف امام ( ع )قابل اجرا بود لذا امام مکلف به ظاهر او است تا حجت بر مردم تمام شود . 3- عده ای از مسلمانان نامه هایی در شرایط خاص به امامشان نوشته اند و امام هم به عنوان جلو دار اگر آنها رابی جواب می گذاشت الان خود ما وشما معترض بودیم که مسلمانانی قیام کردند امام را برای رهبری دعوت کردند و ایشان نپذیرفت و امام را ملامت می کردیم که در مقابل هزاران نامه رسیده امام (ع) اعتنایی نکرد و اگر امام به سمت کوفه حرکت میکرد وضع مسلمانان و جهان اسلام خوب میشد لذا حرکت امام به سوی کوفه بنا به ظواهر امر یک حرکت کاملاً عا قلانه و سیاسی بود لذا همین امر را امام علی (ع) در زمان در خواست به خلافت بعد از عثمان فرمود اگر حضور مردم نبود که حجت بر من تمام نمیشد افسار خلافت رارها می کردیم با اینکه ایشان آینده را از اول می دانست که همه مردم اطاعت محض نخواهند کرد . خلاصه کلام اینکه امام به دلایل ذیل وظیفه قیام در مقابل دستگاه اموی داشت هرچند بی وفایی اهل کوفه با توجه به سوابق تاریخی و نیز علم امامت برایشان مشهود بود : 1- مسئولیت دینی واجتماعی امام 2- اقامه حجت بر امام که به دلیل نامه های فراوان محبت ظاهری بر امام تمام شد ه بود و امام نیز مسئول عمل به ظاهر بود و اگر دعوت مردم کوفه را پاسخ نمی گفت در برابر خدا و امت اسلامی مسئول و قابل مؤاخذ بود . نکته دیگری که باید موردتوجه قرار گیرد این است که امام بلافاصله بعد از وصول نامه های کوفیان آهنگ کوفه نکرد بلکه ابتدا سفیرانی ( مسلم بن عقیل و 000 ) را روانه کوفه کرد تا از صحت گفته های کوفیان مطمئن گردد و مسلم بن عقیل از مردم کوفه بیعت گرفت . کتاب حماسه حسینی مرحوم شهید مطهری ج 2 ص 260 برای مطالعه مفید است . www. eporsesh.com
قضیه کربلا یک پدیده چند بعدی بود وعوامل مختلفی در آن اثر داشت از جمله دعوت کوفه .هدف امام موضوع واحدی بودکه به بیان خودشان عمل به سیره پیامبر (ص ) که شأن رسول خدا را در قرآن درسه جایگاه مهم بیان کرده . 1- تبیین و تفسیر کتاب قرآن 2- مقام قضاوت 3- رهبری مردم اما سه نکته قابل توجه است 1- قیام و عدم سازش ایشان با حکومت وقت قبل از رسیدن نامه ها بود دعوت حاکم مدینه از امام (ع) برای بیعت با یزید در 27 رجب بودورسیدن نامه از 15 شعبان شروع شد 2- جایگاه امام (ع) که مبلغ و حافظ شریعت است باید بطور عادی در میان مردم رفتار کند نه به طریق غیب وآینده بینی در این قضیه هم بطور عادی و صلاحدید عمومی عمل شد چون عراق مخصوصاً کوفه محل تجمع و تمرکز شیعیان بود اگر آنها خلا فت امام را عملا اطاعت می کردند شاید اهداف امام ( ع )قابل اجرا بود لذا امام مکلف به ظاهر او است تا حجت بر مردم تمام شود . 3- عده ای از مسلمانان نامه هایی در شرایط خاص به امامشان نوشته اند و امام هم به عنوان جلو دار اگر آنها رابی جواب می گذاشت الان خود ما وشما معترض بودیم که مسلمانانی قیام کردند امام را برای رهبری دعوت کردند و ایشان نپذیرفت و امام را ملامت می کردیم که در مقابل هزاران نامه رسیده امام (ع) اعتنایی نکرد و اگر امام به سمت کوفه حرکت میکرد وضع مسلمانان و جهان اسلام خوب میشد لذا حرکت امام به سوی کوفه بنا به ظواهر امر یک حرکت کاملاً عا قلانه و سیاسی بود لذا همین امر را امام علی (ع) در زمان در خواست به خلافت بعد از عثمان فرمود اگر حضور مردم نبود که حجت بر من تمام نمیشد افسار خلافت رارها می کردیم با اینکه ایشان آینده را از اول می دانست که همه مردم اطاعت محض نخواهند کرد . خلاصه کلام اینکه امام به دلایل ذیل وظیفه قیام در مقابل دستگاه اموی داشت هرچند بی وفایی اهل کوفه با توجه به سوابق تاریخی و نیز علم امامت برایشان مشهود بود : 1- مسئولیت دینی واجتماعی امام 2- اقامه حجت بر امام که به دلیل نامه های فراوان محبت ظاهری بر امام تمام شد ه بود و امام نیز مسئول عمل به ظاهر بود و اگر دعوت مردم کوفه را پاسخ نمی گفت در برابر خدا و امت اسلامی مسئول و قابل مؤاخذ بود . نکته دیگری که باید موردتوجه قرار گیرد این است که امام بلافاصله بعد از وصول نامه های کوفیان آهنگ کوفه نکرد بلکه ابتدا سفیرانی ( مسلم بن عقیل و 000 ) را روانه کوفه کرد تا از صحت گفته های کوفیان مطمئن گردد و مسلم بن عقیل از مردم کوفه بیعت گرفت . کتاب حماسه حسینی مرحوم شهید مطهری ج 2 ص 260 برای مطالعه مفید است . www. eporsesh.com
عنوان سوال:
چرا امام حسین ( علیه السلام ) با این که می دانستند مردم کوفه پیمان می شکنند به آن سرزمین رفتند ؟
پاسخ:
قضیه کربلا یک پدیده چند بعدی بود وعوامل مختلفی در آن اثر داشت از جمله دعوت کوفه .هدف امام موضوع واحدی بودکه به بیان خودشان عمل به سیره پیامبر (ص ) که شأن رسول خدا را در قرآن درسه جایگاه مهم بیان کرده .
1- تبیین و تفسیر کتاب قرآن
2- مقام قضاوت
3- رهبری مردم
اما سه نکته قابل توجه است
1- قیام و عدم سازش ایشان با حکومت وقت قبل از رسیدن نامه ها بود دعوت حاکم مدینه از امام (ع) برای بیعت با یزید در 27 رجب بودورسیدن نامه از 15 شعبان شروع شد
2- جایگاه امام (ع) که مبلغ و حافظ شریعت است باید بطور عادی در میان مردم رفتار کند نه به طریق غیب وآینده بینی در این قضیه هم بطور عادی و صلاحدید عمومی عمل شد چون عراق مخصوصاً کوفه محل تجمع و تمرکز شیعیان بود اگر آنها خلا فت امام را عملا اطاعت می کردند شاید اهداف امام ( ع )قابل اجرا بود لذا امام مکلف به ظاهر او است تا حجت بر مردم تمام شود .
3- عده ای از مسلمانان نامه هایی در شرایط خاص به امامشان نوشته اند و امام هم به عنوان جلو دار اگر آنها رابی جواب می گذاشت الان خود ما وشما معترض بودیم که مسلمانانی قیام کردند امام را برای رهبری دعوت کردند و ایشان نپذیرفت و امام را ملامت می کردیم که در مقابل هزاران نامه رسیده امام (ع) اعتنایی نکرد و اگر امام به سمت کوفه حرکت میکرد وضع مسلمانان و جهان اسلام خوب میشد لذا حرکت امام به سوی کوفه بنا به ظواهر امر یک حرکت کاملاً عا قلانه و سیاسی بود لذا همین امر را امام علی (ع) در زمان در خواست به خلافت بعد از عثمان فرمود اگر حضور مردم نبود که حجت بر من تمام نمیشد افسار خلافت رارها می کردیم با اینکه ایشان آینده را از اول می دانست که همه مردم اطاعت محض نخواهند کرد .
خلاصه کلام اینکه امام به دلایل ذیل وظیفه قیام در مقابل دستگاه اموی داشت هرچند بی وفایی اهل کوفه با توجه به سوابق تاریخی و نیز علم امامت برایشان مشهود بود :
1- مسئولیت دینی واجتماعی امام
2- اقامه حجت بر امام که به دلیل نامه های فراوان محبت ظاهری بر امام تمام شد ه بود و امام نیز مسئول عمل به ظاهر بود و اگر دعوت مردم کوفه را پاسخ نمی گفت در برابر خدا و امت اسلامی مسئول و قابل مؤاخذ بود .
نکته دیگری که باید موردتوجه قرار گیرد این است که امام بلافاصله بعد از وصول نامه های کوفیان آهنگ کوفه نکرد بلکه ابتدا سفیرانی ( مسلم بن عقیل و 000 ) را روانه کوفه کرد تا از صحت گفته های کوفیان مطمئن گردد و مسلم بن عقیل از مردم کوفه بیعت گرفت .
کتاب حماسه حسینی مرحوم شهید مطهری ج 2 ص 260 برای مطالعه مفید است .
www. eporsesh.com
- [سایر] آیا امام حسین درمسیر مدینه به کربلا به کوفه رفتند؟
- [سایر] آیا امام حسین(ع) بعد از اطلاع از پیمان شکنی مردم کوفه قصد بازگشت داشتند؟
- [سایر] با توجه به این که مقصد نهایی امام حسین علیه السلام کوفه بود چرا ایشان ابتدا به مکه رفتند؟
- [سایر] با توجه به این که مقصد نهایی امام حسین علیه السلام کوفه بود چرا ایشان ابتدا به مکه رفتند؟
- [سایر] آیا امام حسین (ع) برای کسب قدرت به کربلا رفتند؟
- [سایر] چرا مردمان کوفه امام حسین را یاری نکردند؟
- [سایر] چرا امام حسین(علیه السلام) در آغاز حرکت، از مدینه به مکّه رفتند؟
- [سایر] اهل بیت امام حسین(علیه السلام) چند روز در شام و چند روز در کوفه بودند؟
- [سایر] اهل بیت امام حسین(علیهم السلام) چند روز در شام و چند روز در کوفه بودند؟
- [سایر] چرا امام حسین(علیه السلام) برای قیام خود کوفه را انتخاب کردند؟
- [امام خمینی] لانَعْلَمُ مِنها اِلاّ خَیْراً وَ اَنْتَ اَعْلَمُ بِهَا مِنَّا اَللّههُمَّ اِنْ کهانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فِی اِحْسهانِها وَ اِنْ کهانَتْ مُسِیئَةً فَتَجاوَزْ عَنْهَا وَ اغْفِرْلَهَا اَللّههُمَّ اجْعَلْهَا عِنْدَکَ فِی اَعْلَی عِلِّیِّینَ وَ اخْلُفْ عَلی اَهْلِهها فِی الْغهابِرِینَ وَ ارْحَمْهها بِرَحْمَتِکَ یها اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نماز میت پنج تکبیر دارد و اگر نمازگزار پنج تکبیر به این ترتیب بگوید کافی است: بعد از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید: أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلاَّ اللهُ وَأنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله بعد از تکبیر دوم بگوید: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد و بعد از تکبیر سوم بگوید: اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ و بعد از تکبیر چهارم، اگر میت مرد است بگوید: اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِهذا الْمَیِّتِ و اگر زن است بگوید: اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ الْمَیِّتِ و بعد تکبیر پنجم را بگوید و بهتر است بعد از تکبیر اول بگوید: أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسوُلُهُ أَرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشْیراً وَنَذِیراً بَیْنَ یَدَی السَّاعَةِ و بعد از تکبیر دوم بگوید: اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَبَارِکْ عَلی مُحَمَّد وَآلَ مُحَمَّد وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد کَأفْضَلِ مَا صَلَّیْتَ وَبَارَکْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلی إبْرَاهِیمَ وآلِ إِبْرَاهِیم إنَّک حَمِیدٌ مَجِیدٌ وَصَلِّ عَلی جَمِیعِ الأَنْبِیَاءِ والْمُرْسلیِنَ وَالشُّهَداءِ وَالصِّدّیقِینَ وَجَمِیعِ عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِین و بعد از تکبیر سوم بگوید: اَلّلهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمینَ وَالْمُسْلِماتِ الأَْحْیَاءِ مِنْهُمْ وَالأَْمْوَاتِ تَابِع بَیْنَنَا وَبَیْنَهُمْ بِالْخَیْرَاتِ إِنَّکَ مُجِیبُ الدَّعَوَاتِ إِنَّکَ عَلی کُلَّ شَیْء قَدِیر و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرد است، بگوید: اَلّلهُمَّ إِنَّ هَذَا عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ وَابْنُ أمَتِکَ نَزَلَ بِکَ وأَنْتَ خَیْرُ مَنْزُول بِه اَلّلهُمَّ إنَّا لاَ نَعْلَمُ مِنْهُ إلاَّ خَیْراً وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِه مِنَّا اَلّلهُمَّ إِنْ کَانَ مُحْسِناً فَزِدْ فی إِحْسَانِه وَإنْ کَانَ مُسِیئاً فَتَجَاوَزْ عَنْه وَاغْفِرْ لَهُ. اَلّلهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَکَ فی أعْلی عِلِّیِّینَ وَاخْلُفْ عَلی أهْلِهِ فی الغَابِرِینَ وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین و بعد تکبیر پنجم را بگوید. ولی اگر میت زن است بعد از تکبیر چهارم بگوید: اَلّلهُمَّ إِنَّ هَذَه أمَتُکَ وَابْنَةُ عَبْدِکَ وَابْنتُ أمَتِکَ نَزَلَتْ بِکَ وأَنْتَ خَیْرُ مَنْزُول بِه اَلّلهُمَّ إنَّا لاَ نَعْلَمُ مِنْهَا إلاَّ خَیْراً وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِهَا مِنَّا، اَللّهُمَّ إِنْ کَانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فی إِحْسَانِهَا وَإنْ کَانَت مُسِیئةً فَتَجَاوَزْ عَنْهَا وَاغْفِرْ لَهَا اَلّلهُمَّ اجْعَلْهَا عِنْدَکَ فی أعْلی عِلِّیِّینَ وَاخْلُفْ عَلی أهْلِهَا فی الغَابِرِینَ وَارْحَمْهَا بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین
- [آیت الله سیستانی] نماز میّت پنج تکبیر دارد ، و اگر نماز گزار پنج تکبیر به این ترتیب بگوید کافی است : بعد از نیّت و گفتن تکبیر اول بگوید : (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ إلاّ اللّهُ وَاَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ) . و بعد از تکبیر دوم بگوید : (الّهُمَّ صَلّ عَلی مُحَمّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ) . بعد از تکبیر سوم بگوید : (اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَالمُؤْمِناتِ) . و بعد از تکبیر چهارم اگر میّت مرد است بگوید : (اللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذَا المَیِّتِ) و اگر زن است بگوید : (اللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ المَیِّتَةِ) . و بعد تکبیر پنجم را بگوید . و بهتر است بعد از تکبیر اول بگوید : (اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَاَشْهَدُ اَنْ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ ، اَرْسَلَهُ بِالحَقِّ بَشِیراً وَنَذِیراً بَیْنَ یَدَی السّاعَةِ ) . و بعد از تکبیر دوم بگوید : (اللّهُمَّ صَلِ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ، وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وآل مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ کَاَفْضَلِ ما صَلّیْتَ وَبارکْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلی إبْراهِیمَ وَآلِ إبْراهِیمَ إنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ ، وَصَلّ عَلی جَمیعِ الأنْبِیاءِ والمُرْسَلِینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّدّیقِینَ وَجَمِیعِ عِبادِ اللّهِ الصّالِحِینَ ) . وبعد از تکبیر سوم بگوید : (اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَالمُؤْمِناتِ ، وَالمُسْلِمِینَ وَالمُسْلِماتِ ، الاَحْیاءِ مِنْهُمْ وَالاَمْواتِ ، تابِعْ بَیْنَنا وَبَیْنَهمْ بِالخَیْراتِ ، إنَّکَ مُجِیبُ الدَّعَواتِ ، إنَّکَ عَلی کُلّ شَیءٍ قَدِیرٌ) . و بعد از تکبیر چهارم اگر میّت مرد است بگوید : (اللّهُمَّ إنّ هذا عَبْدُکَ وَابَنُ عَبْدِکَ وَابْنُ اَمَتِکَ نَزَلَ بِکَ وَاَنْتَ خَیْرُ مَنْزُو لٍ بِهِ ، اللّهُمَّ إنّا لا نَعْلَمُ مِنْهُ إلاّ خَیْراً وَاَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنّا ، اللّهُمَّ إنّ کانَ مُحْسِناً فَزِدْ فِی اِحْسانِهِ وَاِنْ کانَ مُسِیئاً فَتَجاوَزْ عَنْهُ وَاغْفِرْ لَهُ ، اللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَکَ فِی اَعْلی عِلّیّینَ وَاخْلفْ عَلی اَهْلِهِ فِی الغابِرِینَ ، وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمِینَ) . بعد تکبیر پنجم را بگوید . ولی اگر میّت زن است بعد از تکبیر چهارم بگوید : (اللّهُمَّ إنَّ هذِهِ اَمَتُکَ وَابَنَةُ عَبْدِکَ وَابْنَةُ اَمَتِکَ نَزَلَتْ بِکَ وَاَنْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِهِ ، اللّهُمَّ إنّا لا نَعْلَمُ مِنْها إلاّ خَیْراً وَاَنْتَ اَعْلَمُ بِها مِنّا ، اللّهُمَّ إنّ کانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فِی إحْسانِها وَاِنْ کانَتْ مُسِیئَةً فَتَجاوَزْ عَنْها وَاغْفِرْ لَها ، اللّهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَکَ فِی اَعْلی عِلّیَینَ ، وَاخْلُفْ عَلی اَهْلِها فِی الغابِرِینَ ، وَارْحَمْها بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمِینَ ) .
- [آیت الله اردبیلی] نماز میّت پنج تکبیر دارد و اگر نمازگزار پنج تکبیر به این ترتیب بگوید کافی است: بعد از نیّت و گفتن تکبیر اوّل بگوید: (اَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللّهُ وَأنَّ مُحَمَّدا رَسُولُ اللّهِ) و بعد از تکبیر دوم بگوید: (اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ) و بعد از تکبیر سوم بگوید: (اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ) و بعد از تکبیر چهارم، اگر میّت مرد است بگوید: (اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذَا الْمَیِّتِ) و اگر زن است بگوید: (اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ المَیِّتِ) و بعد تکبیر پنجم را بگوید. و بهتر است بعد از تکبیر اوّل بگوید: (اَشْهَدُ أنْ لا إلهَ إلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَأشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ أرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشیرا وَنَذیرا بَیْنَ یَدَی السَّاعَةِ) و بعد از تکبیر دوم بگوید: (أللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَبارِکْ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مُحَمَّدا وَآلَ مُحَمَّدٍ کَأفْضَلِ ما صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ وَتَرَحَّمْتَ عَلی إبْراهیمَ وَآلِ إبْراهیمَ إنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ وَصَلِّ عَلی جَمیعِ الأنْبیاءِ وَالْمُرْسَلینَ وَالشُّهَداءِ وَالصِّدّیقینَ وَجَمیعِ عِبادِ اللّهِ الصّالِحینَ) و بعد از تکبیر سوم بگوید: (اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمینَ وَالْمُسْلِماتِ الأحْیاءِ مِنْهُمْ وَالأمْواتِ تابِعْ بَیْنَنا وَبَیْنَهُمْ بِالْخَیْراتِ إنَّکَ مُجیبُ الدَّعَواتِ إنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ) و بعد از تکبیر چهارم، اگر میّت مرد باشد بگوید: (اَللّهُمَّ إنَّ هذا عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ وَابْنُ أمَتِکَ نَزَلَ بِکَ وَأنْتَ خَیْرُ مَنْزولٍ بِهِ أللّهُمَّ إنّا لا نَعْلَمُ مِنْهُ إلاّ خَیْرا وَأنْتَ أعْلَمُ بِهِ مِنّا أللّهُمَّ إنْ کانَ مُحْسِنا فَزِدْ فی إحْسانِهِ وَإنْ کانَ مُسیئا فَتَجَاوَزْ عَنْهُ وَاغْفِرْ لَهُ أللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَکَ فی أعْلی عِلّیّینَ واخْلُفْ عَلی أهْلِهِ فی الْغابِرینَ وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِکَ یا أرْحَمَ الرّاحِمینَ) و بعد تکبیر پنجم را بگوید؛ ولی اگر میّت زن باشد، بعد از تکبیر چهارم بگوید: (اَللّهُمَّ إنَّ هذِهِ أمَتُکَ وَابْنَةُ عَبْدِکَ وَابْنَةُ أمَتِکَ نَزَلَتْ بِکَ وَأنْتَ خَیْرُ مَنْزولٍ بِهِ أللّهُمَّ إنّا لا نَعْلَمُ مِنْها إلاّ خَیْرا وَأنْتَ أعْلَمُ بِها مِنّا أللّهُمَّ إنْ کانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فی إحْسانِها وَإنْ کانَتْ مُسیئَةً فَتَجَاوَزْ عَنْها وَاغْفِرْ لَها أللّهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَکَ فی أعْلی عِلّیّینَ واخْلُفْ عَلی أهْلِها فی الْغابِرینَ وَارْحَمْها بِرَحْمَتِکَ یا أرْحَمَ الرّاحِمینَ).
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز میت پنج تکبیر دارد و اگر نمازگزار پنج تکبیر به این ترتیب بگوید کافی است، بعد از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید: (أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إلَّا اللَّهُ وأَنَّ محمَّداً رَسُولُ اللَّهِ) و بعد از تکبیر دوم بگوید: (أَللَّهُمَّ صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ) و بعد از تکبیر سوم بگوید: (أَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمؤْمِنینَ و الْمُؤْمِناتِ) و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرد است بگوید: (أَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِهذَا المیِّتِ) و اگر زن است بگوید: (أَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ المیِّتِ) و بعد تکبیر پنجم را بگوید. و بهتر است بعد از تکبیر اول، بگوید: (أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إلّا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ أَرْسَلَهُ بالحَقِّ بشیراً ونَذیراً بَیْنَ یَدَیِ السَّاعَةِ). و بعد از تکبیر دوم، بگوید: (أَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمّدٍ و آلِ مُحَمّدٍ وبارِکْ عَلی مُحَمّدٍ و آلِ مُحَمّدٍ، وارْحَمْ محمَّداً و آلَ محمَّد، کَأَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ وبارَکْتَ و رَحِمْتَ عَلی إبْرَاهیمَ و آلِ إبْراهیمَ، إِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ، وصَلِّ عَلی جَمیعِ الْأنبیاءِ و الْمُرْسَلینَ، و الشُّهداءِ و الصِّدِّیقینَ، وجَمیعِ عِبَادِ اللَّهِ الصَّالحین). و بعد از تکبیر سوم بگوید: (اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمؤْمنینَ و الْمُؤْمِناتِ و المُسْلِمِینَ و المُسْلِماتِ، الْأَحیاءِ مِنْهُمْ و الْأَمْواتِ، تَابِعِ اللّهُمَّ بَیْنَنَا وبَیْنَهُمْ بالخَیْراتِ، إنَّکَ مُجیبُ الدَّعَواتِ، إنَّکَ علی کلِّ شیءٍ قَدیرٌ). و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرد است بگوید: (اَللّهُمَّ إِنَّ هذا عَبْدُکَ وابْنُ عَبْدِکَ وابْنُ أَمَتِکَ، نَزَلَ بِکَ وأَنْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ به، اللّهمَّ إِنَّا لا نَعْلَمُ مِنْهُ إلّا خَیْراً وأَنْتَ أَعْلَمُ به مِنَّا، اللّهُمَّ إن کانَ مُحْسِناً فَزِدْ فی إِحْسَانِهِ، وإِنْ کان مُسِیئاً فَتَجاوَزْ عنْهُ واغْفِرْ له، اللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَکَ فی أعْلی عِلِّیِّین، واخْلُفْ علی أهْلِهِ فی الغَابِریِنَ، وارْحَمْهُ بِرَحْمَتِکَ یا أرْحَمَ الرَّاحِمینَ) ولی اگر میت زن است بعد از تکبیر چهارم بگوید: (اَللّهُمَّ إِنَّ هذه أَمَتُکَ وابْنَةُ عَبْدِکَ وابْنَةُ أَمَتِکَ، نَزَلَتْ بِکَ وأَنْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ به، اللّهمَّ إِنَّا لا نَعْلَمُ مِنْها إلّا خَیْراً وأَنْتَ أَعْلَمُ بها مِنَّا، اللّهُمَّ إن کانَتْ مُحْسِنةً فَزِدْ فی إِحْسَانِها، وإِنْ کانت مُسِیئةً فَتَجاوَزْ عنْها واغْفِرْ لها، اللّهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَکَ فی أعْلی عِلِّیِّین، واخْلُفْ علی أهْلِها فی الغَابِریِنَ، وارْحَمْها بِرَحْمَتِکَ یا أرْحَمَ الرَّاحِمینَ).
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] خوردن خاک و گِل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیّدالشهداء امام حسین(علیه السلام) که از قبر شریف اخذ شود (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.