شینتو، نام مذهب بومی کشور ژاپن می باشد. که اصلاً از لغت چینی گرفته شده و مرکب از دو کلمة (شن+تائو ) به معنی طریق خدایان می باشد این دین مجموعه ای است از اعتقادات باستانی که از آنیمیسم یا پرستش ارواح، نشأت گرفته است و تا پیش از قرن ششم میلادی نامی نداشته در آغاز مبتنی بر اصول و فروع کلامی نبوده است، بلکه بعدها برای مقابله با طریقه ی بودایی که به تازگی در ژاپن رواج گرفته بود، دارای مبادی اساسی شده. تاریخ پیدایش این آئین مانند دیگر مذاهب ابتدائی معلوم نیست (چون در آن زمانها مبنائی برای تاریخ نبوده است. بنیاد گذار آن نیز معلوم نیست و احتمالا از چین و هند و دیگر عقاید و اقوام ابتدائی اقتباس شده است. کتابهای مقدّس این آئین عبارتند از: 1 کوجیکی Kojiki = تاریخ دوران باستان.2 نیهونگی Nihongi =تاریخ ژاپن. 3 ینگی شیکی Yengi shiki = سرودها. عقاید آئین شینتو: اغلب ساکنین مجمع الجزایر ژاپن با این عقیده که موجودات طبیعی دارای روح و روان هستند، آنها را می پرستیدند، به همین جهت به این آئین (راه روانهای نیک) نیز گفته شده است. آنها معتقد بودند که آفتاب ماه خورشید، رودخانه و باران هر یک را روانی است که مورد پرستش و ستایش آنها قرار می گیرد. درآئین شینتوی قدیم نوعی (پلی ته ایسم) یا تعدد آلهه (منو ته ایسم) یا خدایان طولی بود، آنها ارواح، نفوس، امپراطور، برخی درختان و گیاهان، صخره ها، طبیعت و حیواناتی چون مار، شیر، گرگ، کلاغ، روباه، خرس را مورد پرستش قرار می دادند. به نظر معتقدین آئین شینتو، آلهه یا خدایان بی شماری برفراز خانه ها و ساکنان آن شناور بوده و در شعله و پرتو چراغ ها رقص می کردند، امّا در میان این آلهه گوناگون بعد از اخذ فن کتابت از چینیان، پرستش ارواح نیاکان و مرده پرستی درمیان ژاپنیها، رواج بیشتری پیدا کرد بطوری که آئین شینتو در نظر ژاپنیها در درجة اول آئین ارواح و مردگان میباشد که اجداد خانواده مورد پرستش قرار می گیرد و هر نوع حوائج خود را به کامی یا ارواح این مردگان ارجاع میدهند و بدبختی و خوشبختی را از آنها میدانند، فلذا اشیاء گرانبها را در گورها و کنار اجساد مردگان میگذاشتند و گاهی چون بزرگی در میگذشت، ملازمانش را نیز با او بخاک میسپردند. افسانة شینتو: در اساطیر قوم ژاپن، طی افسانه ای جالب، سرگذشت اصل و مبدأ آن سرزمین و آن مردم و پیدایش خاندان سلطنتی آن قوم بیان شده و در کتابی بنام کوجیکی، بسیاری از اساطیر باستانی مذکور است. خلاصة آن افسانه از این قرار است: در ابتدا عالم وجود به صورتی آشفته در هم آمیخته بود و در طول ایام، آسمان و بحر محیط از یکدیگر جدا شدند و خدایانی چند در کیهان مه آلود، مبهم و تیره نمایان گشتند و بتدریج نابود گردیدند تا سرانجام در صحنة هستی فقط دو خدای قادر توانا باقی ماندند که آنها جزایر ژاپن و ساکنان آن را آفریدند. این دو آلهه یکی مذکر بنام ایزاناگی و دیگری مؤنث موسوم به ایزانامی بودند که پلی متحرک بین زمین و آسمان (احتمالا به صورت قوس و قزح) خلق کردند. در آن هنگام جهان به صورت شورابه ای غلیظ بود و ایزاناگی از فراز پل فرود آمد و نیزة جواهر نشان خود را در آن شورابه فرو برد. آن را به هم آمیخت و آن قدر این عمل را ادامه داد تا غلظت یافته، جمود حاصل کرد، پس نیزة خود را از آن بیرون آورد، مایعی که از نوک آن فرو می ریخت بر روی هم گرد آمده به صورت جزیره ای درآمد، پس آن دو خدای نر و ماده برفراز آن جزیره رفته، ساکن گشتند. خدای ماده، ایزانامی در آنجا بزایید و از زهدان او هشت جزیرة دیگر به دنیا آمد... . اسطورة شینتو بسیار در هم آمیخته و طولانی است و باید بدقت در آن نگریست، وقایعی را که در حول و حوش مبدأ و منشأ آن به وقوع پیوسته و موجب و موجد وقایع و حوادث عظیم شده در نظرآورد. فرقه های شینتو: پس از تصویب و تأسیس قانون اساسی ژاپن، مورخ 1868م که بر طبق آن آزادی عقیدة مذهبی به تمام افراد مملکت عطا گردید، فرقه های شینتو به صورتهای چند، متشکل شدند و کیش شینتو مانند سایر مذاهب جهان چون بودایی و مسیحی و غیره به شعب و فرقه های چندی منشعب شد. هم اکنون تعداد این فرقه ها را تا 800 فرقه ثبت کرده اند که هر یک دارای عقاید و رسوم جداگانه می باشد، ولی همه در چارچوبة دین شینتو قرار دارند و به هزینة معتقدان خاص هر فرقه اداره می شود. وضعیت شینتو در حال حاضر و تعداد معتقدین به آئین شینتو: در سال 1947 میلادی هیروهیتو امپراطور ژاپن الوهیت یعنی خدایی خود را در آن کشور نفی کرد و حاکمیت ملّت را به رسمیت شناخت. دینهای رایج در ژاپن در حال حاضر در درجة اول دین ملی آن کشور شینتویی و در درجة دوم بودایی و در درجه سوم مسیحیت است. شمارة پیروان آئین شینتو بالغ بر هفتاد میلیون نفر است. اما در عین حال پیروان آن می توانند پیرو دین بودا و مسیحیت یا تائویی نیز باشند. شینتو از زبان مفسّرین خودشان: (هیرانا) مفسر مذهب شینتو که در قرن 18 و 19 میلادی می زیسته می گوید: در این مذهب همة مردگان به صورت خدا جلوه گر می شوند و حوادث جهان طبیعت، معلول کار مردگان است این مردگان هستند که سرنوشتها را تعیین می کنند، جهان را مسکون می سازند و انسانها را پدید می آورند، مزارع و کشتزارها را حاصلخیز می سازند و موجب پیدایش فصول چهارگانه سال می گردند. و هم آنان هستند که بلا و قحطی و کارهای خوب و بد از آنان صادر می شود. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. تاریخ ادیان و مذاهب جهان، ج 1، تألیف مبلغی آبادانی. 2. کوجیکی (کتاب مقدس آئین شینتو) تألیف احسان مقدس. 3. جان ژاپنی (بنیادهای فلسفه و فرهنگ ژاپنی)، ویراستة چارلز مور، ترجمة ع پاشایی. ( اندیشه قم )
دین شینتو در کجا و چگونه به وجود آمده است؟
شینتو، نام مذهب بومی کشور ژاپن می باشد. که اصلاً از لغت چینی گرفته شده و مرکب از دو کلمة (شن+تائو ) به معنی طریق خدایان می باشد این دین مجموعه ای است از اعتقادات باستانی که از آنیمیسم یا پرستش ارواح، نشأت گرفته است و تا پیش از قرن ششم میلادی نامی نداشته در آغاز مبتنی بر اصول و فروع کلامی نبوده است، بلکه بعدها برای مقابله با طریقه ی بودایی که به تازگی در ژاپن رواج گرفته بود، دارای مبادی اساسی شده.
تاریخ پیدایش این آئین مانند دیگر مذاهب ابتدائی معلوم نیست (چون در آن زمانها مبنائی برای تاریخ نبوده است. بنیاد گذار آن نیز معلوم نیست و احتمالا از چین و هند و دیگر عقاید و اقوام ابتدائی اقتباس شده است.
کتابهای مقدّس این آئین عبارتند از: 1 کوجیکی Kojiki = تاریخ دوران باستان.2 نیهونگی Nihongi =تاریخ ژاپن. 3 ینگی شیکی Yengi shiki = سرودها.
عقاید آئین شینتو: اغلب ساکنین مجمع الجزایر ژاپن با این عقیده که موجودات طبیعی دارای روح و روان هستند، آنها را می پرستیدند، به همین جهت به این آئین (راه روانهای نیک) نیز گفته شده است. آنها معتقد بودند که آفتاب ماه خورشید، رودخانه و باران هر یک را روانی است که مورد پرستش و ستایش آنها قرار می گیرد.
درآئین شینتوی قدیم نوعی (پلی ته ایسم) یا تعدد آلهه (منو ته ایسم) یا خدایان طولی بود، آنها ارواح، نفوس، امپراطور، برخی درختان و گیاهان، صخره ها، طبیعت و حیواناتی چون مار، شیر، گرگ، کلاغ، روباه، خرس را مورد پرستش قرار می دادند.
به نظر معتقدین آئین شینتو، آلهه یا خدایان بی شماری برفراز خانه ها و ساکنان آن شناور بوده و در شعله و پرتو چراغ ها رقص می کردند، امّا در میان این آلهه گوناگون بعد از اخذ فن کتابت از چینیان، پرستش ارواح نیاکان و مرده پرستی درمیان ژاپنیها، رواج بیشتری پیدا کرد بطوری که آئین شینتو در نظر ژاپنیها در درجة اول آئین ارواح و مردگان میباشد که اجداد خانواده مورد پرستش قرار می گیرد و هر نوع حوائج خود را به کامی یا ارواح این مردگان ارجاع میدهند و بدبختی و خوشبختی را از آنها میدانند، فلذا اشیاء گرانبها را در گورها و کنار اجساد مردگان میگذاشتند و گاهی چون بزرگی در میگذشت، ملازمانش را نیز با او بخاک میسپردند.
افسانة شینتو:
در اساطیر قوم ژاپن، طی افسانه ای جالب، سرگذشت اصل و مبدأ آن سرزمین و آن مردم و پیدایش خاندان سلطنتی آن قوم بیان شده و در کتابی بنام کوجیکی، بسیاری از اساطیر باستانی مذکور است. خلاصة آن افسانه از این قرار است: در ابتدا عالم وجود به صورتی آشفته در هم آمیخته بود و در طول ایام، آسمان و بحر محیط از یکدیگر جدا شدند و خدایانی چند در کیهان مه آلود، مبهم و تیره نمایان گشتند و بتدریج نابود گردیدند تا سرانجام در صحنة هستی فقط دو خدای قادر توانا باقی ماندند که آنها جزایر ژاپن و ساکنان آن را آفریدند. این دو آلهه یکی مذکر بنام ایزاناگی و دیگری مؤنث موسوم به ایزانامی بودند که پلی متحرک بین زمین و آسمان (احتمالا به صورت قوس و قزح) خلق کردند. در آن هنگام جهان به صورت شورابه ای غلیظ بود و ایزاناگی از فراز پل فرود آمد و نیزة جواهر نشان خود را در آن شورابه فرو برد. آن را به هم آمیخت و آن قدر این عمل را ادامه داد تا غلظت یافته، جمود حاصل کرد، پس نیزة خود را از آن بیرون آورد، مایعی که از نوک آن فرو می ریخت بر روی هم گرد آمده به صورت جزیره ای درآمد، پس آن دو خدای نر و ماده برفراز آن جزیره رفته، ساکن گشتند. خدای ماده، ایزانامی در آنجا بزایید و از زهدان او هشت جزیرة دیگر به دنیا آمد... .
اسطورة شینتو بسیار در هم آمیخته و طولانی است و باید بدقت در آن نگریست، وقایعی را که در حول و حوش مبدأ و منشأ آن به وقوع پیوسته و موجب و موجد وقایع و حوادث عظیم شده در نظرآورد.
فرقه های شینتو:
پس از تصویب و تأسیس قانون اساسی ژاپن، مورخ 1868م که بر طبق آن آزادی عقیدة مذهبی به تمام افراد مملکت عطا گردید، فرقه های شینتو به صورتهای چند، متشکل شدند و کیش شینتو مانند سایر مذاهب جهان چون بودایی و مسیحی و غیره به شعب و فرقه های چندی منشعب شد. هم اکنون تعداد این فرقه ها را تا 800 فرقه ثبت کرده اند که هر یک دارای عقاید و رسوم جداگانه می باشد، ولی همه در چارچوبة دین شینتو قرار دارند و به هزینة معتقدان خاص هر فرقه اداره می شود.
وضعیت شینتو در حال حاضر و تعداد معتقدین به آئین شینتو:
در سال 1947 میلادی هیروهیتو امپراطور ژاپن الوهیت یعنی خدایی خود را در آن کشور نفی کرد و حاکمیت ملّت را به رسمیت شناخت. دینهای رایج در ژاپن در حال حاضر در درجة اول دین ملی آن کشور شینتویی و در درجة دوم بودایی و در درجه سوم مسیحیت است.
شمارة پیروان آئین شینتو بالغ بر هفتاد میلیون نفر است. اما در عین حال پیروان آن می توانند پیرو دین بودا و مسیحیت یا تائویی نیز باشند.
شینتو از زبان مفسّرین خودشان:
(هیرانا) مفسر مذهب شینتو که در قرن 18 و 19 میلادی می زیسته می گوید: در این مذهب همة مردگان به صورت خدا جلوه گر می شوند و حوادث جهان طبیعت، معلول کار مردگان است این مردگان هستند که سرنوشتها را تعیین می کنند، جهان را مسکون می سازند و انسانها را پدید می آورند، مزارع و کشتزارها را حاصلخیز می سازند و موجب پیدایش فصول چهارگانه سال می گردند. و هم آنان هستند که بلا و قحطی و کارهای خوب و بد از آنان صادر می شود.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. تاریخ ادیان و مذاهب جهان، ج 1، تألیف مبلغی آبادانی.
2. کوجیکی (کتاب مقدس آئین شینتو) تألیف احسان مقدس.
3. جان ژاپنی (بنیادهای فلسفه و فرهنگ ژاپنی)، ویراستة چارلز مور، ترجمة ع پاشایی.
( اندیشه قم )
- [سایر] دین شینتو در کجا و چگونه به وجود آمده است؟
- [سایر] آئین شینتو دارای چه احکام فقهی است و برنامه هایی که در رابطه با ارواح نیاکان در آئین شینتو انجام می شود چگونه اند؟
- [سایر] شینتو آیین باستانی ژاپن چه مشخصاتی دارد؟
- [سایر] ارتباط آئین شینتو با ادیان چینی چگونه است؟
- [سایر] شینتو چگونه مذهبی است و اصول و عقایدش چگونه است؟
- [سایر] آیا آئین شینتو دارای فرقه های متعدد می باشد؟ رهبری و مرکزیت آن در کجاست؟
- [سایر] سازمان دینی و مقامهای دینی در آیین شینتو چه جایگاهی دارد؟
- [سایر] آیا غیر از این است که مسلمانان نیز مانند پیروان آئین شینتو ارواح را میپرستند؟
- [سایر] عقاید و احکامی را که اختصاص به آیین شینتو دارد بیان کنید؟
- [سایر] دلایل رد برخی ادیان و آیین ها مثل شینتو و... جسیت؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اعانت ظلمه و کسانی که با دین و احکام دین، ضدیت و معاندت دارند و همراهی نمودن با آنها در ظلم و ستم، تجاوز به حریم دین و حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] ابراء ذمّه میت از دَین صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] برای یاد دادن واجبات یا مستحبات نماز میتوان مزد گرفت.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی که بدهکار است و زراعتی نیز دارد فوت کند و ورثه پیش از آن که زکات زراعت واجب شود دین او را از اموال دیگری بدهند، هرکدام از ورثه سهمش به اندازه زکات برسد باید زکات را بدهد اما اگر دین او را قبل از واجب شدن زکات نپردازند، چنانچه مال میت فقط به اندازه دین است زکات واجب نمی شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود یا حکم ضروری دین یعنیحکمی را که مسلمانان جز دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز وروزه را انکار کند در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتدّ میشود.
- [آیت الله وحید خراسانی] بر هر مسلمانی واجب است از بدعت گذاران در دین و کسانی که موجب افساد در دین و تزلزل عقاید حقه هستند اظهار برایت و بیزاری کند و دیگران را از فتنه و فساد انان بر حذر دارد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین، یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند، مثلاً واجببودن نماز و روزه را انکار کند، در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتد میشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مرتدّ از لحاظ نجس و پاکی حکم گروهی را دارد که به دین آنها در آمده است بنابراین اگر مشرک شده باشد نجس و اگر به دین یهودی و نصرانی گرویده باشد محکوم به طهارت است.
- [آیت الله بروجردی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتد میشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی نمی تواند برای یاد دادن واجبات نماز، مزد بگیرد (بنابراحتیاط واجب) اما برای مستحبات مانعی ندارد، مگر این که از شعائر دین باشد یا حفظ احکام الهی منوط به تعلیم آن گردد.