سلیقه
ذوق شخصى در گزینش چیزى یا ترجیح دادن چیزى بر چیزى دیگر را سلیقه گویند. از آن به مناسبت در باب اجتهاد و تقلید سخن گفته‌اند.
دعا کردن باید چه آدابی داشته باشد؟ آیا می توان سلیقه ای با خداوند صحبت کرد؟
پاسخ- اصل دعا این است که ما با حال اضطرار و از ته قلب چیزی را از خدا بخواهیم . ولی معیار ما بزرگان دین هستند . ما باید ببینیم قرآن چه دعاهایی را مطرح کرده و چه هنگامه ها و روش هایی را برای آن در نظر گرفته است و همینطور معصومین چگونه دعا می کردند . این افراد انسان های کاملی بوده و همیشه آن اضطرار وجودی را به درگاه الهی داشته اند . همینطور مستجاب الدعوه نیز بوده اند . اگر در حین راه رفتن هم از خدا چیزی را می خواستند برآورده می شد . با این حال آداب دعا را رعایت می کردند . بنابراین ما هم از آنها آموخته و آنها را الگوی خود قرار می دهیم . تقلید از آنها به وجود ما می آموزد که چگونه باشیم . البته این به آن معنا نیست که اگر ما به روش آنها دعا نکردیم ، پس توقع نداشته باشیم که دعای ما برآورده شود . چون استجابت دست ما نیست . استجابت در دست خداوند است و ما نمی توانیم تعیین کنیم که در این لحظه چه کسی لیاقت دارد که خداوند به او جواب بدهد . ما حق نداریم کسی را که با روش خاص خود دعا می کند مسخره کرده و بگوییم که امکان ندارد دعای تو مستجاب شود . البته نباید منظور بدعت گذاری در دین باشد . مثلاً اینکه یک نفر یک مدل جدیدی از نماز را ابداع کرده و بگوید که من این نماز را بعنوان یک فرد مسلمان می خوانم . در اینجا ما باید جلوی او بایستیم . نه تنها دعای این فرد مستجاب نمی شود بلکه مغضوب درگاه الهی هم است . چون دین تراشی کرده که آن هم جزو کارهای سنگین در پیشگاه خداوند است . اما اگر کسی نخواهد چیزی را به عنوان بدعت گذاری مطرح کند. بلکه بخاطر حال خاصی که دارد ،به روش خود دعا کند چه بسا دعای او مستجاب هم بشود . اما باید دانست که فقط استجابت دعا هدف نیست . بلکه دعا شاخه ای از شاخه های بندگی است . ما می خواهیم بندگی کنیم و دعا بهانه ی آن است . بنابراین ما باید آنگونه بندگی کنیم که بندگان خاص خدا این کار را کرده اند . همانطور که پیامبر (ص) می فرماید: نگاه کنید من چگونه نماز می خوانم ، شما هم همانطور نماز بخوانید . حتی ابلیس نیز که مطابق با خواسته ی خداوند بندگی نکرده ، به خدا می گوید که به من مهلت بده . خداوند هم قبول می کند . بنابراین ما نمی توانیم برای خداوند تکلیف مشخص کنیم . یعنی دعای ابلیس هم مستجاب شده و خداوند به او مهلت می دهد . البته اگر کسی ضوابط دعا را رعایت نکرد و دعای او مستجاب شد مهر تأیید بر این نیست که دیگران هم ضوابط دعا را رعایت نکنند . امام باقر (ع) در روایتی می فرمایند که اگر می خواهید دعای شما مستجاب شود اینگونه دعا کنید . که مواردی را نیز می شمارند . اما هرگز نگفته اند که اگر اینگونه دعا نکنید ، دعای شما مستجاب نمی شود . بنابراین ما برای خداوند تکلیف تعیین نمی کنیم بلکه این خداوند است که برای ما تکلیف مشخص می کند . در سوره ی ابراهیم داریم که حضرت ابراهیم (ع) ابتدا خدا را حمد و سپاس می کند و بعد از آن دعا می کند . یعنی ابتدا باید به پیشگاه الهی تملق کرد و سپس تقاضای خود را عنوان کنیم .
پاسخ- اصل دعا این است که ما با حال اضطرار و از ته قلب چیزی را از خدا بخواهیم . ولی معیار ما بزرگان دین هستند . ما باید ببینیم قرآن چه دعاهایی را مطرح کرده و چه هنگامه ها و روش هایی را برای آن در نظر گرفته است و همینطور معصومین چگونه دعا می کردند . این افراد انسان های کاملی بوده و همیشه آن اضطرار وجودی را به درگاه الهی داشته اند . همینطور مستجاب الدعوه نیز بوده اند . اگر در حین راه رفتن هم از خدا چیزی را می خواستند برآورده می شد . با این حال آداب دعا را رعایت می کردند . بنابراین ما هم از آنها آموخته و آنها را الگوی خود قرار می دهیم . تقلید از آنها به وجود ما می آموزد که چگونه باشیم . البته این به آن معنا نیست که اگر ما به روش آنها دعا نکردیم ، پس توقع نداشته باشیم که دعای ما برآورده شود . چون استجابت دست ما نیست . استجابت در دست خداوند است و ما نمی توانیم تعیین کنیم که در این لحظه چه کسی لیاقت دارد که خداوند به او جواب بدهد . ما حق نداریم کسی را که با روش خاص خود دعا می کند مسخره کرده و بگوییم که امکان ندارد دعای تو مستجاب شود . البته نباید منظور بدعت گذاری در دین باشد . مثلاً اینکه یک نفر یک مدل جدیدی از نماز را ابداع کرده و بگوید که من این نماز را بعنوان یک فرد مسلمان می خوانم . در اینجا ما باید جلوی او بایستیم . نه تنها دعای این فرد مستجاب نمی شود بلکه مغضوب درگاه الهی هم است . چون دین تراشی کرده که آن هم جزو کارهای سنگین در پیشگاه خداوند است . اما اگر کسی نخواهد چیزی را به عنوان بدعت گذاری مطرح کند. بلکه بخاطر حال خاصی که دارد ،به روش خود دعا کند چه بسا دعای او مستجاب هم بشود . اما باید دانست که فقط استجابت دعا هدف نیست . بلکه دعا شاخه ای از شاخه های بندگی است . ما می خواهیم بندگی کنیم و دعا بهانه ی آن است . بنابراین ما باید آنگونه بندگی کنیم که بندگان خاص خدا این کار را کرده اند . همانطور که پیامبر (ص) می فرماید: نگاه کنید من چگونه نماز می خوانم ، شما هم همانطور نماز بخوانید . حتی ابلیس نیز که مطابق با خواسته ی خداوند بندگی نکرده ، به خدا می گوید که به من مهلت بده . خداوند هم قبول می کند . بنابراین ما نمی توانیم برای خداوند تکلیف مشخص کنیم . یعنی دعای ابلیس هم مستجاب شده و خداوند به او مهلت می دهد . البته اگر کسی ضوابط دعا را رعایت نکرد و دعای او مستجاب شد مهر تأیید بر این نیست که دیگران هم ضوابط دعا را رعایت نکنند . امام باقر (ع) در روایتی می فرمایند که اگر می خواهید دعای شما مستجاب شود اینگونه دعا کنید . که مواردی را نیز می شمارند . اما هرگز نگفته اند که اگر اینگونه دعا نکنید ، دعای شما مستجاب نمی شود . بنابراین ما برای خداوند تکلیف تعیین نمی کنیم بلکه این خداوند است که برای ما تکلیف مشخص می کند . در سوره ی ابراهیم داریم که حضرت ابراهیم (ع) ابتدا خدا را حمد و سپاس می کند و بعد از آن دعا می کند . یعنی ابتدا باید به پیشگاه الهی تملق کرد و سپس تقاضای خود را عنوان کنیم .
پاسخ:
پاسخ- اصل دعا این است که ما با حال اضطرار و از ته قلب چیزی را از خدا بخواهیم . ولی معیار ما بزرگان دین هستند . ما باید ببینیم قرآن چه دعاهایی را مطرح کرده و چه هنگامه ها و روش هایی را برای آن در نظر گرفته است و همینطور معصومین چگونه دعا می کردند . این افراد انسان های کاملی بوده و همیشه آن اضطرار وجودی را به درگاه الهی داشته اند . همینطور مستجاب الدعوه نیز بوده اند . اگر در حین راه رفتن هم از خدا چیزی را می خواستند برآورده می شد . با این حال آداب دعا را رعایت می کردند . بنابراین ما هم از آنها آموخته و آنها را الگوی خود قرار می دهیم . تقلید از آنها به وجود ما می آموزد که چگونه باشیم . البته این به آن معنا نیست که اگر ما به روش آنها دعا نکردیم ، پس توقع نداشته باشیم که دعای ما برآورده شود . چون استجابت دست ما نیست . استجابت در دست خداوند است و ما نمی توانیم تعیین کنیم که در این لحظه چه کسی لیاقت دارد که خداوند به او جواب بدهد . ما حق نداریم کسی را که با روش خاص خود دعا می کند مسخره کرده و بگوییم که امکان ندارد دعای تو مستجاب شود . البته نباید منظور بدعت گذاری در دین باشد . مثلاً اینکه یک نفر یک مدل جدیدی از نماز را ابداع کرده و بگوید که من این نماز را بعنوان یک فرد مسلمان می خوانم . در اینجا ما باید جلوی او بایستیم . نه تنها دعای این فرد مستجاب نمی شود بلکه مغضوب درگاه الهی هم است . چون دین تراشی کرده که آن هم جزو کارهای سنگین در پیشگاه خداوند است . اما اگر کسی نخواهد چیزی را به عنوان بدعت گذاری مطرح کند. بلکه بخاطر حال خاصی که دارد ،به روش خود دعا کند چه بسا دعای او مستجاب هم بشود . اما باید دانست که فقط استجابت دعا هدف نیست . بلکه دعا شاخه ای از شاخه های بندگی است . ما می خواهیم بندگی کنیم و دعا بهانه ی آن است . بنابراین ما باید آنگونه بندگی کنیم که بندگان خاص خدا این کار را کرده اند . همانطور که پیامبر (ص) می فرماید: نگاه کنید من چگونه نماز می خوانم ، شما هم همانطور نماز بخوانید . حتی ابلیس نیز که مطابق با خواسته ی خداوند بندگی نکرده ، به خدا می گوید که به من مهلت بده . خداوند هم قبول می کند . بنابراین ما نمی توانیم برای خداوند تکلیف مشخص کنیم . یعنی دعای ابلیس هم مستجاب شده و خداوند به او مهلت می دهد . البته اگر کسی ضوابط دعا را رعایت نکرد و دعای او مستجاب شد مهر تأیید بر این نیست که دیگران هم ضوابط دعا را رعایت نکنند . امام باقر (ع) در روایتی می فرمایند که اگر می خواهید دعای شما مستجاب شود اینگونه دعا کنید . که مواردی را نیز می شمارند . اما هرگز نگفته اند که اگر اینگونه دعا نکنید ، دعای شما مستجاب نمی شود . بنابراین ما برای خداوند تکلیف تعیین نمی کنیم بلکه این خداوند است که برای ما تکلیف مشخص می کند . در سوره ی ابراهیم داریم که حضرت ابراهیم (ع) ابتدا خدا را حمد و سپاس می کند و بعد از آن دعا می کند . یعنی ابتدا باید به پیشگاه الهی تملق کرد و سپس تقاضای خود را عنوان کنیم .
- [سایر] برای دعا کردن چه آدابی را باید رعایت کرد؟
- [سایر] دعا کننده باید دارای چه شرایطی بوده و چه آدابی را رعایت کند؟
- [سایر] با چه الفاظی می توان در هنگام دعا خدا را به پنج تن و بقیه معصومین قسم داد؟
- [سایر] سلام برنامه پارک ملت هفته پیش خوب بود -اگر درباره آداب و رسومهای خواستگاری و ازدواج صحبت بفرمایین ممنون میشیم. هر آدابی که موجب بشه پدر و مادرها از وسواسهای بیش از حد درباره ازدواج و خواستگاری دست بردارن. ممنون
- [سایر] سلام علیکم و رحمت الله ، امیدوارم حالتون خوب باشه . میخواستم بپرسم یک انسان با چه آدابی باید بخاطر اشتباهی که کرده عذرخواهی کنه ، اما طوری نشه که مورد تحقیر طرف مقابل قرار بگیره ؟ ممنونم التماس دعا
- [سایر] رفتار با همسر چه آدابی دارد؟
- [سایر] دین حق کدام است؟ آیا همین است که از منابر و حوزه صادر می‌شود؟ آیا سلیقه شخصی در استنباط از منابع، حکم خدا را دچار تشکیک نمیکند؟
- [آیت الله مظاهری] در دعا از خدا خواسته شده است که آنچه مریض زیر آسمان است خدا شفا بدهد، و این دعا شامل دشمنان خدا و کافران نیز می‌شود، این دعا بهتر است یا دعا به مریضهای مسلمین؟
- [سایر] چگونه می توان با امام زمان (عج ) صحبت کرد؟
- [سایر] با سلام اگه میشه در برنامه هاتون در مورد دخالت های بیجای مادر شوهر ها صحبت کنید برای خواهرم که بچه دار نمیشود دعا کنید پس خدا کی جواب این ادم ها را می دهد دیگه خسته شدیم
- [آیت الله مکارم شیرازی] نافله شب از مهمترین نمازهای نافله است که در روایات اسلامی و قرآن مجید روی آن تاکید شده و تأثیر عمیقی در صفای روح و پاکی قلب و تربیت نفوس انسانی وحل مشکلات دارد و در کتب معروف دعا، آدابی برای آن ذکر کرده اند، مخصوصاً برای قنوت نافله وتر، رعایت این آداب خوب است ولی می توان نماز شب را بدون این آداب مانند نمازهای معمولی نیز انجام داد و کسی که به علتی نتواند آخر شب بیدار شود و نماز شب را بخواند می تواند قبل از خواب آنها را به جا آورد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ذکر خدا، قرائت قرآن دعا، در هر جای نماز جایز است اگر جمله ای را مانند (الله اکْبر) به قصد ذکر خدا بگوید، اما در موقع گفتن، صدا را بلندکند که چیزی را به دیگری بفهماند اشکال ندارد، ولی دعا و ذکر به زبانهای غیر عربی اشکال دارد.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که نمازگزار جواب سلام را به قصد دعا بگوید، یعنی از خداوند عالم برای کسی که سلام کرده، سلامتی بخواهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] واجب نیست که نمازگزار جواب سلام را به قصد دعا بگوید یعنی از خداوند عالم برای کسی که سلام کرده سلامتی بخواهد؛ بلکه به قصد تحیت نیز بگوید مانعی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] نمازگزار باید جواب سلام را به قصد جواب بگوید نه به قصد قرائت قرآن، ولی گفتن جواب سلام به قصد دعا به معنای طلب سلامت از خدا برای گوینده سلام، اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] واجب نیست که نمازگزار جواب سلام را به قصد دعا بگوید، یعنی از خداوند عالم برای کسی که سلام کرده سلامتی بخواهد. بلکه به قصد تحیت نیز بگوید مانعی ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] جواب سلام را باید به قصد تحیت (یعنی قصد احترام) مخاطب بگوید و لازم نیست در جواب سلام قصد دعا هم داشته باشد؛ یعنی از خداوند عالم برای کسی که سلام کرده سلامتی بخواهد.
- [آیت الله سیستانی] واجب است نمازگزار جواب سلام را به قصد تحیت بگوید ، و مانعی ندارد که قصد دعا هم بکند ، یعنی از خداوند عالم برای کسی که سلام کرده سلامتی بخواهد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مواردی که مال را از طرف صاحب اصلی آن در راه خدا صدقه می دهند به سید یا غیرسید می توان داد و اگر خودش مستحق باشد خودش نیز می تواند بردارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] گفته شد، و نیز دعا کردن در نماز اشکال ندارد ولی احتیاط مستحب آن است که به غیر عربی دعا نکند.