آیا دوست یابی بدون معیار و در نظر گرفتن ابعاد دینی و معنوی و اخلاقی آن گناه محسوب می شود؟

انتخاب دوست و همنشین متأثر از فرهنگ و اعتقادات شما است . اگر خواسته باشیم بصورت کامل و دقیق با هم سخن بگوئیم باید به این نکات توجه داشته باشیم که داشتن دوست و برخوردار بودن از ارتباط عاطفی دوستانه یک ضرورت انسانی است . یعنی حتی اگر آدمی را موجودی اجتماعی نشناسیم ولیکن داشتن دوست به مقتضای تدبیر عاقلانه و تأمین خواسته های فطری و غریزی یک پدیده ضروری و انکارناپذیر زندگی انسانی است . حال بعد از ناگزیر بودن از دوستی باید مشخص کرد که معیارهای انتخاب دوست چیست و بهترین همنشین کیست ؟ و قبل از آن , معیارهای همنشین مناسب را چه چیزی معین می کند؟ پاسخ روشن است که اهداف اساسی ترین معیار تعیین رفتارها است . دوستی نمودن و همنشین داشتن همانند تمام اعمالی که آدمی انجام می دهد, هدفی را تعقیب می کند. اگر هدف تأمین نیازهای اقتصادی و برخورداری از متاع دنیاست بی تردید دوستی با فقرا هرگز موجب تحصیل این هدف نخواهد شد. اگر هدف از دوستی کسب دانش و پیدا کردن راه ترقی و تعالی است این هدف با رفاقت با افراد بی سواد و نابکار به کف نمی آید. حال باید دید که هدف شما از دوستی چیست ؟ شاید بگوئید اهداف در هر زمانی تغییر می پذیرد گاه رسیدن به یک منصب هدف است لذا باید با افراد صاحب منصب رفاقت داشت تا... و گاه هدف در اختیار افراد لا ابالی و بی دین است و در این صورت برای تأمین و تهیه این هدف باید با چنین افرادی دوست شد و همنشینی نمود!؟! آیا چون رسیدن به هدف مهم است , از هر راه و روشی که می توان به آن رسید, باید آن را به کف آورد هر چند روشی غلط و نامناسب باشد وآیا هدف وسیله را توجیه می کند؟!!مسلم است چنین تفکری باطل واشتباه است اما همانگونه که گذشت و باید گفت اهداف تمام اعمال ما و هر شخص و انسانی را اعتقادات او معین می کند و حتی راه رسیدن به آن اهداف باید با اعتقادات فرد هماهنگ باشد. و در مرام ما مسلمانان هدف تمام اعمال و رفتارها به آخرت و خشنودی خداوند بر می گردد, و لذا هرگاه در پی انجام عملی بر می آئیم اولین سئوال آن است که آیا این عمل موجب خرسند شدن حضرت حق می شود یا نه ؟ آیا خداوند به انجام این عمل رضایت دارد یا نه ؟ چرا که جملگی خود را بنده او می دانیم و بنده باید در پی تحصیل رضایت مولای خویش باشد. حال در دوستی و همنشینی نیز باید هدف همین باشد و الا اگر متاع دنیا و مناصب عالی و دانش فراوان به کف آوردن هدف باشد و بس دیگر بنده خدا نخواهیم بود بلکه بنده منصب و متاع دنیا و علم هستیم . لذا اهل بیت مکرم در ضمن احادیثی می فرمایند: با کسی دوستی داشته باش که دیدارش تو را به یاد آخرت و سخنش موجب فزونی علم و دانشت و عملش تو را به آخرت ترغیب کند. از دیدگاه منابع اسلامی یک دوست خوب باید از ویژگیهای زیر برخوردار باشد 1- وفادار 2- متعهد به عهد و پیمان دوستی 3- مؤدب و برخوردار از اخلاق نیکو 4- پایبند به احکام دین و آئین جوانمردان همانند غیرت و همیت 5- خدا پروا و پرهیزکار 6- عاقل و دور اندیش 7- برخوردار آگاهی و اطلاع لازم و سطح بینش ایده ال 8- آئینه دوست (عیب و ایراد دوست خود را به زبان دوستی بگوید و زمینه ساز رشد و تعالی دوست خود باشد) 9- هم ترازی اجتماعی 10- همنشین سطوح پائین تر جامعه بخصوص فقرا و نیازمندان . پر واضح است که اگر دوستی از یکی از ویژگیهای فوق بی بهره باشد از همان کانال به تو آسیب خواهد رساند و حداقل از همان نقطه سیر تعالی و پیشرفت را به روی شما سد خواهد نمود لذا در انتخاب دوست برخوردار از این صفات دقت کنید مبادا با کسی طرح دوستی بریزید که خیانتکار, ستمگر, ترسو, سخن چین , بخیل و خسیس , تندخو, بد اخلاق , دروغگو و آسوده خواه باشد که یکی از این ویژگی های او برای انحراف شما و تباه ساختن زندگی و دوستیهای دیرین کافی است چرا که پای دوستی بر احساس همدردی , خیرخواهی , یکرنگی , فروتنی , پوشیدن سر, کم توقع بودن و بردباری و شاد کردن و شاد خواستن استوار است .
با توضیحاتی که داده شد می توان به خوبی درک کرد که انتخاب دوست بدون معیارهای اخلاقی ، چون موجب ضرر می شود ،باعث گناه می گردد.
www.morsalat.com