با تقدیر و تشکر از احساس پاک و عواطف دینی شما، به آگاهی می‌رساند که مسأله امر به معروف و نهی ازمنکر، از وظایف مهم دینی هر مسلمان است. حسن اجرای امر به معروف و نهی از منکر دارای شرایطی است از جمله: 1) آمر به معروف و ناهی از منکر دارای شخصیت علمی و عملی باشد. 2) شناخت ویژگی های روحی وروانی طرف مقابل و به تناسب آنها با وی برخورد نمودن. 3) بدست آوردن خصوصیات مثبت طرف مقابل و از راه آنها او را جذب کردن. 4) با زبان منطقی و عاطفی به شخص فهماندن که آنچه به وی تذکر داده می‌شود در رابطه با مصالح خود او و به نفع اوست. 5) تشکیلاتی و هماهنگ عمل کردن در امر به معروف و نهی از منکر. 6) دوری از تندروی ها و سلیقه‌ها و تعصبات عامیانه. 7) احیای فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر. یکی از ویژگی‌های نظام تربیتی اسلام اصل (نظارت همگانی) است. یعنی باید این مسئله در جامعه و به ویژه دانشجویان جا باز کند که برخلاف تفکر آزادی لجام گسیخته غربی درجامعه اسلامی همه نسبت به یکدیگر مسؤولند. زیرا هر جامعه و امتی دارای سرنوشت مشترک است و مانند مسافران یک کشتی‌اند که اگر در گوشه‌ای کسی آن را سوراخ کند همه غرق خواهند شد. همچنین با انحراف یک نفر و گسترش آن سرنوشت کل جامعه اسلامی دگرگون خواهد شد و آن جا که آزادی فرد مضر به سعادت جامعه باشد باید آن را محدود ساخت. اکنون نکاتی را یادآور می‌شویم: 1- در حجاب مانند بسیاری از تکالیف دیگر، حد واجب و مستحب وجود دارد. حد واجب آن پوشاندن اعضای بدن غیر از وجه و کفین (دست‌ها تا مچ و گردی صورت) است. علاوه بر این پوشش باید به گونه‌ای باشد که پستی و بلندی‌های بدن را نمایان نسازد و موجب جلب نظر و تحریک نگردد. به طور کلی فلسفه حجاب نوعی اعلام و هشدار دورباش در برابر نامحرم است، تا بدین‌وسیله حرمت زن و عفت و سلامت معنوی جامعه تضمین شود. ازاین‌رو هر چه پوشش زن متین‌تر و با وقار بیشتر باشد بهتر است 2- برای تغییر در رفتار در دیگران: اولاً؛ بایستی بسیار با مدارا و نرمی برخورد کنید. ثانیا؛ انتظار تغییر سریع نداشته باشید. ثالثاً؛ با بیان فلسفه حجاب و نتایج دنیوی و اخروی ایشان را نسبت به این موضوع متقاعد کنید. ضمنا اگر این تذکرات به صورت غیر مستقیم و یا توسط شخص دیگری باشد احتمال تأثیر بیشتر است. در مورد حجاب همان گونه که می‌دانید زمانی می‌توان با آرامش و اعتماد به نفس کافی احکام الهی را مراعات نمود که زیربنای عقیده فرد استوار باشد و با ادله کافی به این نتیجه رسیده باشد که تسلیم شدن در برابر احکام خداوند صراط مستقیم هدایت و شاهراه رسیدن به کمال است. این مقوله جز با اتقان بخشیدن به مبانی فکری آن گاه صفای دل و باطن میسور نخواهد شد. اما فلسفه حجاب: اولا: چون ما درعقاید خویش برای وحی جایگاهی ویژه قائل هستیم آنچه را که از این طریق به ما برسد با منت می‌پذیریم؛ زیرا می‌دانیم که خداوند جز به مصلحت بندگان خویش فرمان نمی‌راند. ثانیا: بسیاری از حکمت ها و فلسفه‌های حجاب امروزه روشن شده است: الف) پوشش امری غریزی و فطری برای بشر است. کاوش‌های باستان شناسی نشان می‌دهد که از دیر زمان بشر در حد امکان نسبت به مساله پوشش اهتمام ورزیده است وهمه صاحبان ادیان نیز آن را سرلوحه عمل قرار داده‌اند. ب ) مستور بودن زیباییها و جذبه‌های جنسی زن و مرد آنها را از معرض دید و طمع ورزی شهوت پرستان هرزه محافظت می‌کند و امنیت و بهداشت روانی جسمی آنان را تامین می‌نماید. ج ) برهنگی راهبر به سوی بی‌بند و باری و لجام گسیختگی جنسی است که عواقب شوم و زیانباری دارد؛ از جمله: 1- گسترش فساد و ناهنجاری‌های اجتماعی. 2- شیوع بیماری‌هایی چون سفلیس، سوزاک، ایدز و... . 3- سست شدن پیمان مقدس خانواده گسترش آمار طلاق و بالا گرفتن عقده‌های روحی در کودکان. 4- زیاد شدن فرزندان نامشروع. اینها و ده ها مشکل اجتماعی دیگر عواقب شومی است که جهان غرب را سخت برآشفته و ستاره تمدنش را به افول می‌کشاند تا آن جا که حتی فریاد متفکرین ماتریالیستی چون راسل را برآورده و جهان را سخت بر آنان تنگ کرده است. ولی مکتب گرانقدر اسلام در پرتو هدایت‌های نورانی‌اش همچون حجاب از اساس با این جریان ویرانگر به مبارزه برخاسته و حجاب را دژی استوار برای صیانت فرد وجامعه از آسیب هایبیشمار قرار داده است. از همین‌رو است که استعمارگران برای تخدیر جوانان، در بند کشیدن آنان وگسترش اهداف ظالمانه خویش از بی حجابی و برهنگی به عنوان ابزاری قوی سود می‌جویند. 3- یکی از ویژگی‌های انسان کمال‌طلبی و کمال‌خواهی اوست و هر چه بیشتر به مظاهر دنیوی مثل مال و ثروت، قدرت و ریاست، علم و... دست یابد، خواهان بیشتر آن است و به آن قناعت نمی‌کند و چه بسا رمز و راز ممنوعیت برخی امور در احکام شرعی همین نکته باشد که اگر انسان در مسیری قرار گرفت و لذت چیزی را احساس و درک کرد، می‌خواهد به لذت بالاتر و بیشتری دست پیدا کند و در هیچ حدی توقف ندارد مثلاً اگر اسلام قطره‌ی اندکی از شراب را حرام فرموده حتی اگر به مستی نیانجامد شاید به همین علت است که انسان زیاده‌خواه نمی‌گوید یک قطره ضرر ندارد اندکی بیشتر بخورم و همین‌طور میل و اشتیاقش بیشتر می‌شود، بنابراین از همان ابتدا به طور جد حتی یک قطره آن را حرام کرده است. نسبت به موضوع حجاب نیز وضعیت به همین شکل است و اگر اندکی بی‌توجهی شود، میل به بی‌توجهی و بی‌بند و باری گسترش می‌کند تا جایی که شاید اصل موضوع به زیر سؤال رود. پس باید از همان ابتدا اهمیت مسأله روشن شود تا خطرات ناشی از بی‌بند و باری دامن‌گیر فرد نشود و در لغزش‌گاه‌های حساس زندگی و روابط اجتماعی سقوط نکند. با توجه به این 3 نکته باید به عرضتان برسانیم که فضای فرهنگی و اجتماعی جامعه کنونی و کثرت ارتباط‌های افراد و وجود و مسایل ارتباط جمعی و... به گونه‌ای است که اگر افراد به خودشان اطمینان و اعتماد دارند نمی‌توان از ناحیه خطرات، نگاه‌های شهوت‌آلود دیگران، دام‌های شیطانی افراد شیطان‌صفت، در امان بود چه بسا با افرادی روبرو می‌شویم که ظاهری آراسته دارند ولی باطنی خراب و مخرّب. از همه گذشته یکی از قوای نیرومند و سرکش انسان به خصوص در دوران جوانی و بلوغ جنسی همین غریزه جنسی انسان است که هرگز نمی‌توان از آن در ایمنی کامل به سر برد و هر لحظه حتی قوی‌ترین افراد ممکن است فریب آن را بخورند. به هر حال اگر هم اطمینان به خود داریم، اطمینان به اطراف و اطرافیان نمی‌توان پیدا کرد و باید به بهترین شکل (که امکان طمع‌ورزی دیگران نیز سرکوب شود) با این موضوع برخورد کرد. نکته پایانی این که اطرافیان شما ممکن است در سنی قرار دارند که احساس می‌کنند باید با استدلال و منطق به چرایی مشکلات و مسائل اعتقادی، دینی فرهنگی و علمی پی ببرد شما نیز ضمن احترام گذاشتن به نقطه نظرات جستجوگرانه‌ی آنان و ایجاد ارتباط عاطفی و صمیمانه با ایشان و با صبر و حوصله‌ی کامل و تمام به ارائه پاسخی منطقی و قانع‌کننده بپردازید و هرگزآنان را سرزنش نکنید. در مورد حجاب ، خود قرآن دستور اکید به آن داده و از بدحجابی منع کرده است، از جمله در سوره احزاب آیه 59 خداوند می‌فرماید (یا ایها النبی قل لازواجک و بناتک و نساءالمؤمنین یدنین علیهن من جلابیهن...)؛ ای پیامبر! همسران و دخترانت و زنان مؤمنین را بگو که خویشتن را با ]چادر یا مقنعه‌های بلند[ فرو پوشند... برای آگاهی بیشتر رجوع شود به کتاب های زیر: 1- فلسفه حجاب، شهید مرتضی‌مطهری 2- فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، غلامعلی حداد عادل 3- مجله پرسمان، دی ماه 1380 (مقاله‌ای درخصوص چرائی پوشش) 4- کتاب‌های تفسیر قرآن نظیر (تفسیر نمونه) در ذیل آیات 31، 32، 59 و 60 سوره نور و 32 و 33 سوره احزاب مطمئنا مطالعه آنچه معرفی شد به شما کمک خواهد کرد. www.morsalat.com
با تقدیر و تشکر از احساس پاک و عواطف دینی شما، به آگاهی میرساند که مسأله امر به معروف و نهی ازمنکر، از وظایف مهم دینی هر مسلمان است.
حسن اجرای امر به معروف و نهی از منکر دارای شرایطی است از جمله:
1) آمر به معروف و ناهی از منکر دارای شخصیت علمی و عملی باشد.
2) شناخت ویژگی های روحی وروانی طرف مقابل و به تناسب آنها با وی برخورد نمودن.
3) بدست آوردن خصوصیات مثبت طرف مقابل و از راه آنها او را جذب کردن.
4) با زبان منطقی و عاطفی به شخص فهماندن که آنچه به وی تذکر داده میشود در رابطه با مصالح خود او و به نفع اوست.
5) تشکیلاتی و هماهنگ عمل کردن در امر به معروف و نهی از منکر.
6) دوری از تندروی ها و سلیقهها و تعصبات عامیانه.
7) احیای فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر. یکی از ویژگیهای نظام تربیتی اسلام اصل (نظارت همگانی) است. یعنی باید این مسئله در جامعه و به ویژه دانشجویان جا باز کند که برخلاف تفکر آزادی لجام گسیخته غربی درجامعه اسلامی همه نسبت به یکدیگر مسؤولند. زیرا هر جامعه و امتی دارای سرنوشت مشترک است و مانند مسافران یک کشتیاند که اگر در گوشهای کسی آن را سوراخ کند همه غرق خواهند شد. همچنین با انحراف یک نفر و گسترش آن سرنوشت کل جامعه اسلامی دگرگون خواهد شد و آن جا که آزادی فرد مضر به سعادت جامعه باشد باید آن را محدود ساخت.
اکنون نکاتی را یادآور میشویم:
1- در حجاب مانند بسیاری از تکالیف دیگر، حد واجب و مستحب وجود دارد. حد واجب آن پوشاندن اعضای بدن غیر از وجه و کفین (دستها تا مچ و گردی صورت) است. علاوه بر این پوشش باید به گونهای باشد که پستی و بلندیهای بدن را نمایان نسازد و موجب جلب نظر و تحریک نگردد. به طور کلی فلسفه حجاب نوعی اعلام و هشدار دورباش در برابر نامحرم است، تا بدینوسیله حرمت زن و عفت و سلامت معنوی جامعه تضمین شود. ازاینرو هر چه پوشش زن متینتر و با وقار بیشتر باشد بهتر است
2- برای تغییر در رفتار در دیگران:
اولاً؛ بایستی بسیار با مدارا و نرمی برخورد کنید.
ثانیا؛ انتظار تغییر سریع نداشته باشید.
ثالثاً؛ با بیان فلسفه حجاب و نتایج دنیوی و اخروی ایشان را نسبت به این موضوع متقاعد کنید.
ضمنا اگر این تذکرات به صورت غیر مستقیم و یا توسط شخص دیگری باشد احتمال تأثیر بیشتر است.
در مورد حجاب همان گونه که میدانید زمانی میتوان با آرامش و اعتماد به نفس کافی احکام الهی را مراعات نمود که زیربنای عقیده فرد استوار باشد و با ادله کافی به این نتیجه رسیده باشد که تسلیم شدن در برابر احکام خداوند صراط مستقیم هدایت و شاهراه رسیدن به کمال است. این مقوله جز با اتقان بخشیدن به مبانی فکری آن گاه صفای دل و باطن میسور نخواهد شد. اما فلسفه حجاب:
اولا: چون ما درعقاید خویش برای وحی جایگاهی ویژه قائل هستیم آنچه را که از این طریق به ما برسد با منت میپذیریم؛ زیرا میدانیم که خداوند جز به مصلحت بندگان خویش فرمان نمیراند.
ثانیا: بسیاری از حکمت ها و فلسفههای حجاب امروزه روشن شده است:
الف) پوشش امری غریزی و فطری برای بشر است. کاوشهای باستان شناسی نشان میدهد که از دیر زمان بشر در حد امکان نسبت به مساله پوشش اهتمام ورزیده است وهمه صاحبان ادیان نیز آن را سرلوحه عمل قرار دادهاند.
ب ) مستور بودن زیباییها و جذبههای جنسی زن و مرد آنها را از معرض دید و طمع ورزی شهوت پرستان هرزه محافظت میکند و امنیت و بهداشت روانی جسمی آنان را تامین مینماید.
ج ) برهنگی راهبر به سوی بیبند و باری و لجام گسیختگی جنسی است که عواقب شوم و زیانباری دارد؛ از جمله:
1- گسترش فساد و ناهنجاریهای اجتماعی.
2- شیوع بیماریهایی چون سفلیس، سوزاک، ایدز و... .
3- سست شدن پیمان مقدس خانواده گسترش آمار طلاق و بالا گرفتن عقدههای روحی در کودکان.
4- زیاد شدن فرزندان نامشروع. اینها و ده ها مشکل اجتماعی دیگر عواقب شومی است که جهان غرب را سخت برآشفته و ستاره تمدنش را به افول میکشاند تا آن جا که حتی فریاد متفکرین ماتریالیستی چون راسل را برآورده و جهان را سخت بر آنان تنگ کرده است. ولی مکتب گرانقدر اسلام در پرتو هدایتهای نورانیاش همچون حجاب از اساس با این جریان ویرانگر به مبارزه برخاسته و حجاب را دژی استوار برای صیانت فرد وجامعه از آسیب هایبیشمار قرار داده است. از همینرو است که استعمارگران برای تخدیر جوانان، در بند کشیدن آنان وگسترش اهداف ظالمانه خویش از بی حجابی و برهنگی به عنوان ابزاری قوی سود میجویند.
3- یکی از ویژگیهای انسان کمالطلبی و کمالخواهی اوست و هر چه بیشتر به مظاهر دنیوی مثل مال و ثروت، قدرت و ریاست، علم و... دست یابد، خواهان بیشتر آن است و به آن قناعت نمیکند و چه بسا رمز و راز ممنوعیت برخی امور در احکام شرعی همین نکته باشد که اگر انسان در مسیری قرار گرفت و لذت چیزی را احساس و درک کرد، میخواهد به لذت بالاتر و بیشتری دست پیدا کند و در هیچ حدی توقف ندارد مثلاً اگر اسلام قطرهی اندکی از شراب را حرام فرموده حتی اگر به مستی نیانجامد شاید به همین علت است که انسان زیادهخواه نمیگوید یک قطره ضرر ندارد اندکی بیشتر بخورم و همینطور میل و اشتیاقش بیشتر میشود، بنابراین از همان ابتدا به طور جد حتی یک قطره آن را حرام کرده است.
نسبت به موضوع حجاب نیز وضعیت به همین شکل است و اگر اندکی بیتوجهی شود، میل به بیتوجهی و بیبند و باری گسترش میکند تا جایی که شاید اصل موضوع به زیر سؤال رود. پس باید از همان ابتدا اهمیت مسأله روشن شود تا خطرات ناشی از بیبند و باری دامنگیر فرد نشود و در لغزشگاههای حساس زندگی و روابط اجتماعی سقوط نکند.
با توجه به این 3 نکته باید به عرضتان برسانیم که فضای فرهنگی و اجتماعی جامعه کنونی و کثرت ارتباطهای افراد و وجود و مسایل ارتباط جمعی و... به گونهای است که اگر افراد به خودشان اطمینان و اعتماد دارند نمیتوان از ناحیه خطرات، نگاههای شهوتآلود دیگران، دامهای شیطانی افراد شیطانصفت، در امان بود چه بسا با افرادی روبرو میشویم که ظاهری آراسته دارند ولی باطنی خراب و مخرّب. از همه گذشته یکی از قوای نیرومند و سرکش انسان به خصوص در دوران جوانی و بلوغ جنسی همین غریزه جنسی انسان است که هرگز نمیتوان از آن در ایمنی کامل به سر برد و هر لحظه حتی قویترین افراد ممکن است فریب آن را بخورند.
به هر حال اگر هم اطمینان به خود داریم، اطمینان به اطراف و اطرافیان نمیتوان پیدا کرد و باید به بهترین شکل (که امکان طمعورزی دیگران نیز سرکوب شود) با این موضوع برخورد کرد.
نکته پایانی این که اطرافیان شما ممکن است در سنی قرار دارند که احساس میکنند باید با استدلال و منطق به چرایی مشکلات و مسائل اعتقادی، دینی فرهنگی و علمی پی ببرد شما نیز ضمن احترام گذاشتن به نقطه نظرات جستجوگرانهی آنان و ایجاد ارتباط عاطفی و صمیمانه با ایشان و با صبر و حوصلهی کامل و تمام به ارائه پاسخی منطقی و قانعکننده بپردازید و هرگزآنان را سرزنش نکنید.
در مورد حجاب ، خود قرآن دستور اکید به آن داده و از بدحجابی منع کرده است، از جمله در سوره احزاب آیه 59 خداوند میفرماید (یا ایها النبی قل لازواجک و بناتک و نساءالمؤمنین یدنین علیهن من جلابیهن...)؛ ای پیامبر! همسران و دخترانت و زنان مؤمنین را بگو که خویشتن را با ]چادر یا مقنعههای بلند[ فرو پوشند...
برای آگاهی بیشتر رجوع شود به کتاب های زیر:
1- فلسفه حجاب، شهید مرتضیمطهری
2- فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، غلامعلی حداد عادل
3- مجله پرسمان، دی ماه 1380 (مقالهای درخصوص چرائی پوشش)
4- کتابهای تفسیر قرآن نظیر (تفسیر نمونه) در ذیل آیات 31، 32، 59 و 60 سوره نور و 32 و 33 سوره احزاب
مطمئنا مطالعه آنچه معرفی شد به شما کمک خواهد کرد.
www.morsalat.com
- [آیت الله سیستانی] نحوه پوشش با چادر و یا مانتو چگونه باید باشد؟
- [سایر] مفهوم حجاب و رابطه آن با پوشش اسلامی چیست , دستور قرآن در این باره چه بوده ؟ و آیا پوشش ضرورت دارد ,چه نوعی توصیه شده است ؟
- [سایر] لطفا نحوه برخورد با افراد بی حجاب و مفسد را بیان کنید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] نحوه حجاب زنان به ویژه کارمندان زن به چه صورت باید باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نحوه پوشیدن صحیح لباس احرام چگونه است؟
- [سایر] مدتی عقد بسته ایم . دوست دارم خانمم در نحوه پوشش و لباس آن گونه باشد که من دوست دارم. آیا چنین حقی را دارم ؟
- [سایر] با سلام و عرض ادب. نظر مقام معظم رهبری در خصوص نحوه و نوع پوشش خانم ها و آقایان چیست؟ متشکرم
- [سایر] نحوه صحیح دادن دارو به کودکان را بیان کنید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در سایت شما مقاله ای تحت عنوان جذاب (حجاب اجباری) قرار داده شده. در این مقاله آمده است که افراد عاقل بر مخالفت با قانون پافشاری نمی کنند. در کشور فرانسه و برخی کشورهای اروپایی قانونی مبنی بر ممنوعیت حجاب برای محصلان وجود دارد. آیا دین ما در اینجا هم پیروی از مقررات را توصیه می کند؟ سوال اینجاست آیا در جامعه ای که قانونی در رابطه با پوشش و حجاب وجود ندارد، نظر شما به عنوان (مسئول پاسخگویی از طرف دین) درباره ی اجباری بودن حجاب برای مسلمانان چیست؟موافقید یا مخالف؟ سوال روشن، صریح و صحیح است!
- [سایر] نحوه مدیریت صحیح مرد در زندگی باید چگونه باشد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر بستگان یا نزدیکان زن، او را برای مردی بدون اجازه او عقد کنند و بعداً زن بگوید به آن عقد راضی هستم، عقد صحیح است و همچنین است در مورد مرد.
- [آیت الله سبحانی] اگر بستگان یا نزدیکان زن، او را برای مردی بدون اجازه او عقد کنند و بعداً زن بگوید به آن عقد راضی هستم، عقد صحیح است و همچنین است در مورد مرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر شخصی در بین نماز بفهمد که پوشش لازم را دارا نیست، باید خود را بپوشاند و نمازش صحیح است ولی نباید پس از فهمیدن، بدون پوشاندن خود کارهای نماز را انجام دهد، همچنین اگر بعد از نماز بفهمد که در نماز پوشش لازم را نداشته نمازش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است که انسان زکات اموال خود را به نزدیکان و خویشاوندانش که مستحق دریافت زکاتند و نفقه آنان بر وی واجب نیست، بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که از روی عمد مثلا زخمی به خود زده یا سمی خورده است که بواسطه آن یقین یا گمان به مردن او پیدا شود اگر وصیت کند که مقداری از مال او را به مصرفی برسانند، صحیح نیست. اما اگر وصیت در مورد نحوه دفن یا امور واجب دیگر باشد وصیت او صحیح و نافذ است.
- [آیت الله سبحانی] ارثی که از نزدیکان به انسان برسد خمس ندارد ولی اگر مثلاً با کسی خویشاوندی دوری داشته باشد و نداند چنین خویشی دارد، باید خمس ارثی را که از او می برد. اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، بدهد.
- [آیت الله بهجت] مستحب است انسان برای خویشان و نزدیکان خود مالی را وصیت کند، اگرچه آن اشخاص از او ارث هم میبرند، و مکروه است برای نزدیکانی که از او ارث نمیرند، هیچ وصیّتی نکند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که زنی مقید به حفظ حجاب شرعی است نگاه کردن به عکس بدون حجاب او اشکال دارد، مگر این که او را نشناسد و مفسده دیگری از نگاه کردن حاصل نشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن شغلی داشته باشد و بخواهد کاری انجام دهد که در مقابل نامحرم مراعات حجاب برای او ممکن نباشد، باید آن را ترک کند و شغلی را انتخاب کند که بتواند حجاب شرعی را رعایت نماید.
- [آیت الله سیستانی] این نحوه معامله با بانک جایز است؛ زیرا در حقیقت، یا داخل در اجاره است به این صورت که شرکت، بانک را برای انجام این کار در برابر کارمزد معین اجیر میکند، و یا از باب جُعاله است، و در هر دو صورت معامله صحیح است و بانک در قبال انجام این کار، مستحق کارمزد است.