حکمت و فلسفه غریزه جنسی در انسان چیست و درباره آن بیشتر توضیح دهید؟
حکمت غریزه جنسی در بشر:استمرار و بقای موجودات زنده برخوردار از حکمت و فلسفه‌ای است که در اصل وجود آنان بوده است و آفریدگار جهان آن را از دو راه عملی می‌کند: 1- از طریق تغذیه و رساندن مواد لازم به بدن برای جایگزینی آنچه از آن به تحلیل می‌رود. 2- از راه لقاح. اولی موجب بقای ذات و خود موجود است و دیگری وسیله استمرار نوع در بستر زمان است. در این میان، حیوانات اصولاً توجهی به ضرورت بقا ندارندو تنها براساس غریزه عمل می‌کنندو انسان‌ها هم ممکن است بر اثر غفلت و یا نداشتن ا نگیزه ماندن، در پی عملی شدن عامل بقای خود نباشند و این اهمال‌کاری، قطعا به انقراض نسل آنها خواهد انجامید. بدین جهت خداوند حکیم و مهربان، میل به تغذیه وجنس مخالف را در وجود آنان قرار داد تا این که آنها از خوردن و آشامیدن و لقاح، احساس لذت کرده و به انگیزه ارضای این خواست طبیعی خود، نسبت به این دو عمل اقدام کنند و به موجب آن همواره در صدد اجرای عامل استمرار وجود خویش باشند. - نیرومندی غریزه جنسی:قدرت و قوت بسیار غریزه جنسی و میل به خوردن و آشامیدن در بشر و تأثیر فراوان و غیر قابل انکار آن در چرخه زندگی او و نقش بنیادی و بسیار قوی آن در شکل‌دهی به شخصیت و رفتار و افکار او و سمت و سوی‌بخشی به تحرکات فردی و اجتماعی او قابل انکار نیست و بدین جهت و بر همین مبنا دو مکتب (فرویدیسم) و (مارکسیسم) در عرصه حیات فکری بشری پدید آمد و هر یک از دو مکتب با بزرگ کردن بیش از حد هر کدام از آن دو خواسته طبیعی و اصالت دادن به آن، همان را پایه و اساس شخصیت و حیات بشری قرار داده و سایر نیازها و امیال او را بازتاب و برآیندی برای آن به شمار آورد. در این میان غریزه جنسی از قدرت و نیروی فزونتری برخوردار است و حکمت آن هم شاید به جهت وجود زحمات و رنج‌هایی باشد که بر اثر این غریزه برای مرد و به ویژه زن، در بارداری و تربیت و تأمین فرزند پیش می‌آید. - خطرات شهوت‌گرایی:میل به لقاح که در اصل آفرینش به جهت تأمین بقای موجودات زنده، در نهاد آنها به ودیعت سپرده شد، آن گاه که در اختیار بشر قرار گرفت، با سوء استفاده از آن، در جهت هلاکت و تباهی او نیز به کار رفت. این غریزه، اگر رها شود، همچون موریانه که بی‌رحمانه بر درختان تناور هجوم می‌آورد و از درون آن را پوک و تهی می‌سازد، جسم و جان آدمی را به تحلیل برده و رفته رفته به ویرانی و سقوط می‌کشاند. این غریزه چنانچه در اختیار هوا و هوس بشر قرار گیرد، بلایی که بر مغز و اعصاب و قوای جسمی و روانی او وارد می‌کند به گفته یکی از عالمان سترگ اخلاق و تربیت همچون کارگزار ستمگری است که رییس حکومت او را، مطلق‌العنان بر جان و مال مردم مسلط کند و او به تدریج تمامی اموال آنان را به زور از صاحبانش گرفته و به مصرف خود رساند وآنها را در بدبختی و دریوزگی رها سازد. ولی اگر تحت فرمان عقل و خرد باشد و مطیع آن گردد، بسان کارگزار عادلی است که مالیات را عادلانه از مردم می‌گیرد و سایر اموال آنان را برای خود آنها باقی می‌گذارد و در نتیجه هم دستگاه حکومت اداره می‌گردد و خدمات آن متوقف نمی‌شود و هم مردم به زندگی عادی خود ادامه می‌دهند و بدین‌سان نه تنها غریزه جنسی با وجود سلطه عقل بر آن، اشباع خواهد شد بلکه سایر قوای بدن نیز سالم مانده و با نشاط به وظایف مربوط به خود خواهند پرداخت(جامع‌العسادات، ج 2، ص 10). شهوت جنسی، غریزه‌ای بسیار مقتدر و بی‌رحم است که اگر با بی‌بند و باری پیروی شود، تمام قوای انسانی را مقهود خویش می‌سازد. نیروی جسمانی و مغز و اعصاب را به سرعت رو به تضعیف میبرد، ذهن را مسموم، اندیشه را مغشوش و قدرت تصمیم‌گیری و اراده بشری را تباه می‌کند. پیروی بی‌بند و بار از این غریزه، همت آدمی را پست، فکر را نزدیک‌نگر و محدود و شخص را در مواجهه با مشکلات حیات و فراز و نشیب‌های آن ناتوان و علیل می‌کند و قلب را که می‌تواند حرم خداوند و جایگاه او گردد، به لانه‌ی شیطان و جولانگاه ابلیس تبدیل می‌سازد. سخن گران‌بهایی از رسول اکرم(ص) نقل شده است که آن حضرت فرمودند: (پس از خود از سه چیز بر امت خود نگرانم: گمراهی و انحراف پس از معرفت و هدایت؛ حوادث و وقایع گمراه‌کننده و شکمبارگی و شهوترانی)(همان، ص 4). خطر تهاجم فرهنگی و تجاوز به مرزهای اعتقادی و معنوی ما کمتر از حمله به مرزها و حدود جغرافیایی نیست، که به مراتب از آن حساس‌تر و مصیبت‌بارتر است. مقابله با متولیان و لشکریان تهاجم فکری، همچون مبارزه با متجاوزان ارضی، ضرورت قاطع دارد، استقامت و صبر می‌خواهد، قربانی و شهادت لازم دارد، سلاح و مهمات و نقشه و تدبیر می‌طلبد. سلاح این میدان، اسلحه گرم و سرد نیست، حربه آن، دانش و بصیرت و تقواست که مسلح شدن به آن، جز با روی‌گردانی از شهوت‌پرستی و بی‌بند و باری میسر نیست. - راه حل اصلی بحران:تعبیر از غریزه جنسی و آثار آن بر شخصیت جوانان به (بحران) قلم‌پردازی و یا بزرگ‌نمایی نیست، بلکه حقیقتی است روشن، برای همه کسانی که شخصیت جوان را به خوبی می‌شناسند و یا خود جوانند و یا دست کم دوران جوانی خود را کم و بیش به یاد دارند. ابتدا گفتیم حکمت از غریزه جنسی استمرار و بقای نوع بشر است و لذا سالم‌ترین، بایسته‌ترین و مطلوب‌ترین نوع مواجهه با آن و بهترین راه حل مقابله با آن، ازدواج و نکاح مشروع است. انسان با نکاح به موقع و در وقت نیاز - بی‌آن که به دیری یا زودی آن فکر کند - به مقبول‌ترین و کامل‌ترین صورت خود به نیازمندی خویش پاسخ مثبت می‌دهد و پیش از آن که به عواقب و پی‌آمدهای آزاردهنده و فشارهای غریزه به دنبال آن عقده‌های روانی دچار گردد، آن را مهار ساخته و از التهاب آن کاسته است و قبل از آن که انرژی انباشته آن از وجودش سرازیر شود و دامنش را آلوده کرده و بسوزاند، آن را با پاسخ طبیعی و مشروع بی‌اضطراب و نگرانی - فرو نشانده است و این نخستین توصیه دین در این مورد است. رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: یا معشر الشباب! من استطاع منکم الباه فلیتزوج...ای جمعیت جوانان هر کس از شما توانایی ازدواج دارد ازدواج کند...(مستدرک الوسائل، چاپ قدیم، ج 2، باوبا مقدمات نکاح، ص 531، ح 21). از حضرت صادق(ع) روایت شده است که فرمودند: جاء رجل الی ابی علیه السلام فقال له: هل لک من زوجة؟ قال: لا فقال ابی: ما احب ان لی الدنیا و ما فیها و انی بت لیلة و لیست لی زوجة. ثم قال: الرکعتان یصلیهما رجل متزوج افضل من رجل اعزب یقوم لیله و یصوم نهاره. ثم اعطاه ابی سبعة دنانیر ثم قال: تزوج بهذه. ثم قال ابی: قال رسول الله صلی الله علیه و آله: اتخذوا الاهل فانه ارزق لکممردی به محضر پدرم - که درود خدا بر او باد - رسید، آن حضرت به او فرمود: آیا همسری داری؟ عرض کرد: نه! پدرم فرمود: من دوست ندارم همه دنیا و آنچه در آن است از آن من باشد در حالی که یک شب را بی‌همسر، سر به بالین گذارم! سپس فرمود: دو رکعت که مرد زن‌دار به جای آورد بهتر است از مرد بی‌همسری که شبش را به نماز قیام کند و روزش را با روزه تمام کند. آن گاه پدرم هفت دینار داد و گفت: با این پول ازدواج کن. سپس پدرم از رسول اکرم(ص) نقل کرد که فرمود: برای خود تشکیل خانواده دهید که برای روزی شما بهتر و مفیدتر است(وسائل‌الشیعه، انتشارات مکتبة‌الاسلامیه، ج 14، ص 7). روایات در این باره فراوان است که به همین دو نمونه بسنده می‌کنیم. www.morsalat.com
عنوان سوال:

حکمت و فلسفه غریزه جنسی در انسان چیست و درباره آن بیشتر توضیح دهید؟


پاسخ:

حکمت غریزه جنسی در بشر:استمرار و بقای موجودات زنده برخوردار از حکمت و فلسفه‌ای است که در اصل وجود آنان بوده است و آفریدگار جهان آن را از دو راه عملی می‌کند:

1- از طریق تغذیه و رساندن مواد لازم به بدن برای جایگزینی آنچه از آن به تحلیل می‌رود.

2- از راه لقاح.

اولی موجب بقای ذات و خود موجود است و دیگری وسیله استمرار نوع در بستر زمان است. در این میان، حیوانات اصولاً توجهی به ضرورت بقا ندارندو تنها براساس غریزه عمل می‌کنندو انسان‌ها هم ممکن است بر اثر غفلت و یا نداشتن ا نگیزه ماندن، در پی عملی شدن عامل بقای خود نباشند و این اهمال‌کاری، قطعا به انقراض نسل آنها خواهد انجامید.

بدین جهت خداوند حکیم و مهربان، میل به تغذیه وجنس مخالف را در وجود آنان قرار داد تا این که آنها از خوردن و آشامیدن و لقاح، احساس لذت کرده و به انگیزه ارضای این خواست طبیعی خود، نسبت به این دو عمل اقدام کنند و به موجب آن همواره در صدد اجرای عامل استمرار وجود خویش باشند.

- نیرومندی غریزه جنسی:قدرت و قوت بسیار غریزه جنسی و میل به خوردن و آشامیدن در بشر و تأثیر فراوان و غیر قابل انکار آن در چرخه زندگی او و نقش بنیادی و بسیار قوی آن در شکل‌دهی به شخصیت و رفتار و افکار او و سمت و سوی‌بخشی به تحرکات فردی و اجتماعی او قابل انکار نیست و بدین جهت و بر همین مبنا دو مکتب (فرویدیسم) و (مارکسیسم) در عرصه حیات فکری بشری پدید آمد و هر یک از دو مکتب با بزرگ کردن بیش از حد هر کدام از آن دو خواسته طبیعی و اصالت دادن به آن، همان را پایه و اساس شخصیت و حیات بشری قرار داده و سایر نیازها و امیال او را بازتاب و برآیندی برای آن به شمار آورد.

در این میان غریزه جنسی از قدرت و نیروی فزونتری برخوردار است و حکمت آن هم شاید به جهت وجود زحمات و رنج‌هایی باشد که بر اثر این غریزه برای مرد و به ویژه زن، در بارداری و تربیت و تأمین فرزند پیش می‌آید.

- خطرات شهوت‌گرایی:میل به لقاح که در اصل آفرینش به جهت تأمین بقای موجودات زنده، در نهاد آنها به ودیعت سپرده شد، آن گاه که در اختیار بشر قرار گرفت، با سوء استفاده از آن، در جهت هلاکت و تباهی او نیز به کار رفت.

این غریزه، اگر رها شود، همچون موریانه که بی‌رحمانه بر درختان تناور هجوم می‌آورد و از درون آن را پوک و تهی می‌سازد، جسم و جان آدمی را به تحلیل برده و رفته رفته به ویرانی و سقوط می‌کشاند.

این غریزه چنانچه در اختیار هوا و هوس بشر قرار گیرد، بلایی که بر مغز و اعصاب و قوای جسمی و روانی او وارد می‌کند به گفته یکی از عالمان سترگ اخلاق و تربیت همچون کارگزار ستمگری است که رییس حکومت او را، مطلق‌العنان بر جان و مال مردم مسلط کند و او به تدریج تمامی اموال آنان را به زور از صاحبانش گرفته و به مصرف خود رساند وآنها را در بدبختی و دریوزگی رها سازد. ولی اگر تحت فرمان عقل و خرد باشد و مطیع آن گردد، بسان کارگزار عادلی است که مالیات را عادلانه از مردم می‌گیرد و سایر اموال آنان را برای خود آنها باقی می‌گذارد و در نتیجه هم دستگاه حکومت اداره می‌گردد و خدمات آن متوقف نمی‌شود و هم مردم به زندگی عادی خود ادامه می‌دهند و بدین‌سان نه تنها غریزه جنسی با وجود سلطه عقل بر آن، اشباع خواهد شد بلکه سایر قوای بدن نیز سالم مانده و با نشاط به وظایف مربوط به خود خواهند پرداخت(جامع‌العسادات، ج 2، ص 10).

شهوت جنسی، غریزه‌ای بسیار مقتدر و بی‌رحم است که اگر با بی‌بند و باری پیروی شود، تمام قوای انسانی را مقهود خویش می‌سازد. نیروی جسمانی و مغز و اعصاب را به سرعت رو به تضعیف میبرد، ذهن را مسموم، اندیشه را مغشوش و قدرت تصمیم‌گیری و اراده بشری را تباه می‌کند.

پیروی بی‌بند و بار از این غریزه، همت آدمی را پست، فکر را نزدیک‌نگر و محدود و شخص را در مواجهه با مشکلات حیات و فراز و نشیب‌های آن ناتوان و علیل می‌کند و قلب را که می‌تواند حرم خداوند و جایگاه او گردد، به لانه‌ی شیطان و جولانگاه ابلیس تبدیل می‌سازد.

سخن گران‌بهایی از رسول اکرم(ص) نقل شده است که آن حضرت فرمودند: (پس از خود از سه چیز بر امت خود نگرانم: گمراهی و انحراف پس از معرفت و هدایت؛ حوادث و وقایع گمراه‌کننده و شکمبارگی و شهوترانی)(همان، ص 4).

خطر تهاجم فرهنگی و تجاوز به مرزهای اعتقادی و معنوی ما کمتر از حمله به مرزها و حدود جغرافیایی نیست، که به مراتب از آن حساس‌تر و مصیبت‌بارتر است. مقابله با متولیان و لشکریان تهاجم فکری، همچون مبارزه با متجاوزان ارضی، ضرورت قاطع دارد، استقامت و صبر می‌خواهد، قربانی و شهادت لازم دارد، سلاح و مهمات و نقشه و تدبیر می‌طلبد.

سلاح این میدان، اسلحه گرم و سرد نیست، حربه آن، دانش و بصیرت و تقواست که مسلح شدن به آن، جز با روی‌گردانی از شهوت‌پرستی و بی‌بند و باری میسر نیست.

- راه حل اصلی بحران:تعبیر از غریزه جنسی و آثار آن بر شخصیت جوانان به (بحران) قلم‌پردازی و یا بزرگ‌نمایی نیست، بلکه حقیقتی است روشن، برای همه کسانی که شخصیت جوان را به خوبی می‌شناسند و یا خود جوانند و یا دست کم دوران جوانی خود را کم و بیش به یاد دارند.

ابتدا گفتیم حکمت از غریزه جنسی استمرار و بقای نوع بشر است و لذا سالم‌ترین، بایسته‌ترین و مطلوب‌ترین نوع مواجهه با آن و بهترین راه حل مقابله با آن، ازدواج و نکاح مشروع است. انسان با نکاح به موقع و در وقت نیاز - بی‌آن که به دیری یا زودی آن فکر کند - به مقبول‌ترین و کامل‌ترین صورت خود به نیازمندی خویش پاسخ مثبت می‌دهد و پیش از آن که به عواقب و پی‌آمدهای آزاردهنده و فشارهای غریزه به دنبال آن عقده‌های روانی دچار گردد، آن را مهار ساخته و از التهاب آن کاسته است و قبل از آن که انرژی انباشته آن از وجودش سرازیر شود و دامنش را آلوده کرده و بسوزاند، آن را با پاسخ طبیعی و مشروع بی‌اضطراب و نگرانی - فرو نشانده است و این نخستین توصیه دین در این مورد است.

رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: یا معشر الشباب! من استطاع منکم الباه فلیتزوج...ای جمعیت جوانان هر کس از شما توانایی ازدواج دارد ازدواج کند...(مستدرک الوسائل، چاپ قدیم، ج 2، باوبا مقدمات نکاح، ص 531، ح 21).

از حضرت صادق(ع) روایت شده است که فرمودند: جاء رجل الی ابی علیه السلام فقال له: هل لک من زوجة؟ قال: لا فقال ابی: ما احب ان لی الدنیا و ما فیها و انی بت لیلة و لیست لی زوجة. ثم قال: الرکعتان یصلیهما رجل متزوج افضل من رجل اعزب یقوم لیله و یصوم نهاره. ثم اعطاه ابی سبعة دنانیر ثم قال: تزوج بهذه. ثم قال ابی: قال رسول الله صلی الله علیه و آله: اتخذوا الاهل فانه ارزق لکممردی به محضر پدرم - که درود خدا بر او باد - رسید، آن حضرت به او فرمود: آیا همسری داری؟ عرض کرد: نه! پدرم فرمود: من دوست ندارم همه دنیا و آنچه در آن است از آن من باشد در حالی که یک شب را بی‌همسر، سر به بالین گذارم! سپس فرمود: دو رکعت که مرد زن‌دار به جای آورد بهتر است از مرد بی‌همسری که شبش را به نماز قیام کند و روزش را با روزه تمام کند. آن گاه پدرم هفت دینار داد و گفت: با این پول ازدواج کن. سپس پدرم از رسول اکرم(ص) نقل کرد که فرمود: برای خود تشکیل خانواده دهید که برای روزی شما بهتر و مفیدتر است(وسائل‌الشیعه، انتشارات مکتبة‌الاسلامیه، ج 14، ص 7).
روایات در این باره فراوان است که به همین دو نمونه بسنده می‌کنیم.
www.morsalat.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین