استخاره به معنای طلب خیر کردن است و در مورد آن نکاتی را بیان می کنیم: الف:انسان وقتی که می خواهد کاری انجام دهد قبل ازهر چیز باید با عقل و منطق آن را بسنجد و بدون سنجش عقلی و منطقی و نظریه پیامدها و عواقب آن به عمل دست نزند. ب:اگر آدمی با عقل و منطق و فکر کردن خود نتوانست راه به جایی برده و باز مردد ماند و نتوانست تصمیم نهایی را أخذ کند مکلف است که این کار را به شور و مشورت گذارد و به عقول دیگر که به مثابه چراغهای روشنگر هستند مراجعه کند تا با این مشورت که قهراً با اهل مشورت (که صلاحیت مشورت را دارند) صورت می گیرد به تصمیم نهایی برسد. ج:اگر آدمی نتوانست به این طریق هم تصمیم نهاِِِِیی خود را أخذ کند و باز حیران ماند و بر سر دوراهی قرار گرفت این جاست که به لطف و هدایت حضرت خداوند دل بسته و با جدیت و از سر اخلاص از او راهنمایی بطلبد و طلب خیر کند و قهراً خدای متعال راهگشای او خواهد بود و او راه درست را از راه نادرست برای او تبیین خواهد کرد بالأخره او نمی داند کدام راه را بپیماید و بی چاره مانده است و باید یک راه را برود حال این راه را با استخاره انتخاب می کند. در این موضوع هیچ امر خلاف عقلی نیست بلکه به لحاظ روانی مایه تقویت روحی او می شود. د:عمل به مؤدای استخاره به لحاظ شرعی الزام آور نیست و در هر صورت می توان بر خلاف آن هم عمل کرد. ه:شیوه عملی استخاره مختلف است گاهی با نماز گاهی با قرآن و گاهی با تسبیح و غیره ممکن می شود. و: روایات فراوانی در تأیید استخاره داریم. چند نمونه از این روایات را بر می شماریم: 1- امام علی(علیه السلام) به فرزندش می فرمایند: ازخدا بسیار طلب خیرکن.[1] 2- امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که با طیب خاطر (و از ته دل) یک بار از خدا طلب خیر کند خداوند حتماً به او خیر عنایت خواهد کرد.[2] 3- هم چنین فرمودند: هیچ بنده مؤمنی نیست که برای کاری که می خواهد انجام دهد یک بار از خدا طلب خیر کند مگر آن که خدواند او را به بهترین آن دو امر(که در انتخاب آنها تردید دارد) راهنمایی می کند.[3] ز:استخاره در امور غیر شرعی و به تعبیر شما نادرست جایگاهی ندارد ونمی توان در امر غیر مشروع و نادرست استخاره کرد.[4] پی نوشتها: [1]نهج البلاغه نامه 31. [2]فتح الأبواب ص 257. [3]بحار الانوار ج 91 ص257 حدیث 2. [4]مجموعه ای از این احادیث در میزان الحکمه ج4 موضوع 156 الاستخاره آمده است. www.hawzah.net
فلسفه ی استخاره چیست؟ آیا در جایی از قرآن یا در فرمایشات ائمه(ع) یا در فقه ما گواهی بر آن وجود دارد؟
استخاره به معنای طلب خیر کردن است و در مورد آن نکاتی را بیان می کنیم:
الف:انسان وقتی که می خواهد کاری انجام دهد قبل ازهر چیز باید با عقل و منطق آن را بسنجد و بدون سنجش عقلی و منطقی و نظریه پیامدها و عواقب آن به عمل دست نزند.
ب:اگر آدمی با عقل و منطق و فکر کردن خود نتوانست راه به جایی برده و باز مردد ماند و نتوانست تصمیم نهایی را أخذ کند مکلف است که این کار را به شور و مشورت گذارد و به عقول دیگر که به مثابه چراغهای روشنگر هستند مراجعه کند تا با این مشورت که قهراً با اهل مشورت (که صلاحیت مشورت را دارند) صورت می گیرد به تصمیم نهایی برسد.
ج:اگر آدمی نتوانست به این طریق هم تصمیم نهاِِِِیی خود را أخذ کند و باز حیران ماند و بر سر دوراهی قرار گرفت این جاست که به لطف و هدایت حضرت خداوند دل بسته و با جدیت و از سر اخلاص از او راهنمایی بطلبد و طلب خیر کند و قهراً خدای متعال راهگشای او خواهد بود و او راه درست را از راه نادرست برای او تبیین خواهد کرد بالأخره او نمی داند کدام راه را بپیماید و بی چاره مانده است و باید یک راه را برود حال این راه را با استخاره انتخاب می کند.
در این موضوع هیچ امر خلاف عقلی نیست بلکه به لحاظ روانی مایه تقویت روحی او می شود.
د:عمل به مؤدای استخاره به لحاظ شرعی الزام آور نیست و در هر صورت می توان بر خلاف آن هم عمل کرد.
ه:شیوه عملی استخاره مختلف است گاهی با نماز گاهی با قرآن و گاهی با تسبیح و غیره ممکن می شود.
و: روایات فراوانی در تأیید استخاره داریم.
چند نمونه از این روایات را بر می شماریم:
1- امام علی(علیه السلام) به فرزندش می فرمایند: ازخدا بسیار طلب خیرکن.[1]
2- امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که با طیب خاطر (و از ته دل) یک بار از خدا طلب خیر کند خداوند حتماً به او خیر عنایت خواهد کرد.[2]
3- هم چنین فرمودند: هیچ بنده مؤمنی نیست که برای کاری که می خواهد انجام دهد یک بار از خدا طلب خیر کند مگر آن که خدواند او را به بهترین آن دو امر(که در انتخاب آنها تردید دارد) راهنمایی می کند.[3]
ز:استخاره در امور غیر شرعی و به تعبیر شما نادرست جایگاهی ندارد ونمی توان در امر غیر مشروع و نادرست استخاره کرد.[4]
پی نوشتها:
[1]نهج البلاغه نامه 31.
[2]فتح الأبواب ص 257.
[3]بحار الانوار ج 91 ص257 حدیث 2.
[4]مجموعه ای از این احادیث در میزان الحکمه ج4 موضوع 156 الاستخاره آمده است.
www.hawzah.net
- [سایر] فلسفه رجعت ائمه (ع) چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] استخاره کردن از قرآن و در صورت جواب منفی عمل به آن چه مسئله ای پیش می آورد؟ کلا فلسفه استخاره از قرآن چیست؟
- [سایر] فلسفه و حکمت گریه کردن وعزاداری برای پیامبر(ص) و ائمه(ع) چیست؟
- [سایر] فلسفه اینکه مادران ائمه(ع) کنیز هستند چیست و چرا آنها رومی و اروپایی هستند؟
- [سایر] لطفا یک سیر مطالعاتی برای مطالعه مباحث زیر ارائه دهید: کلام اسلامی- فلسفه اسلامی عرفان اسلامی -فقه اسلامی -فلسفه غرب.
- [سایر] ضرورت حکومت دینی در فلسفه و فقه؟
- [سایر] آیا پیامبران به ولایت ائمه اطهار(ع) گواهی دادند؟ آیا برخی پیامبران ولایت آنها را نپذیرفتند؟
- [سایر] فلسفه تفسیر قرآن چیست؟
- [سایر] با وجود این که می دانیم امام رضا (ع) عالم به حاجات است، عریضه نوشتن وبه آب انداختن با توجه به علوم ائمه چه فلسفه ای دارد؟
- [سایر] اهمیت و فلسفه عزاداری امام حسین(ع) چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در ملک شخصی خود یا در ملک عمومی مانند زمینهای مفتوح العنوه یا در زمین انفال که ملک امام (ع) و دولت اسلامی است، معدنی را استخ راج کند , مالک ن خواهد شد، مگر به اذن امام معصوم(ع) یا نایبش که هر مقدار اجازه دادهاند, مالک خواهد شد.
- [آیت الله مظاهری] (اصالة الصحة) اصلی از اصول اسلامی است و معنای آن این است که اگر عملی را از مسلمانی دیدیم که از جهت ظاهر خوب نیست، آن را خوب بدانیم و کار او را به صورت صحیح و خوب توجیه کنیم، حتّی امام صادق(سلاماللهعلیه) فرمودهاند: هفتاد توجیه برای آن بکن تا سوءظن برای تو پیدا نشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] سلام کردن از مستحبات مؤکد است و در قرآن مجید و روایات اسلامی روی آن تأکید فراوان شده است و سزاوار است که سواره به پیاده و ایستاده به نشسته و کوچکتر به بزرگتر سلام کند.
- [امام خمینی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیت زیاد میدهد مثل اصول دین یا مذهب و حفظ قرآن مجید و حفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریه، باید ملاحظه اهمیت شود، و مجرد ضرر، موجب واجب نبودن نمیشود، پس اگر توقف داشته باشد حفظ عقاید مسلمانان یا حفظ احکام ضروریه اسلام بر بذل جان و مال، واجب است بذل آن.
- [آیت الله بهجت] مستحب است انسان برای امور زیر وضو بگیرد: برای نماز میت، زیارت اهل قبور، رفتن به مسجد و حرم ائمه علیهمالسلام، برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن، و نیز برای مس حاشیه قرآن، و برای خوابیدن. و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد. و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هرکاری را که باید با وضو انجام داد، میتواند بهجا آورد، مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیّت زیاد می دهد مثل اصول دین یامذهب و حفظ قرآن مجید وحفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریّه ، باید ملاحظه اهمیّت شود ، و مجردّ ضرر ، موجب واجب نبودن نمی شود ، پس اگر توقّف داشته باشد ، حفظ عقائد مسلمانان یا حفظ احکام ضروریّه اسلام بر بذل جان و مال ، واجب است بذل آن
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر گنج در زمینی که جزء انفال است یافت شد مانند قلّه کوه, جنگل, علفزار و بیابان که اینها در اختیار امام(ع)است و در عصر غیبت, مِلک حکومت و دولت اسلامی است در این صورت, اگر به اجازه ولیّ مسلمین کاوش نموده بود, برای یابنده آن است و خمس دارد و اگر بدون اجازه بود, در اختیار امام(ع) و ولیّ مسلمین است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بر جایی از بدن ایه قران یا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد چنانچه بخواهد غسل ترتیبی به جا اورد باید اب را طوری به بدن برساند که مس ان نوشته نشود و همچنین است اگر بخواهد وضوی ترتیبی بگیرد و بر بعض اعضای وضو ایه قران باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر اسم خداوند متعال باشد و در غسل و وضو مراعات احتیاط نسبت به اسماء انبیا و ایمه و حضرت زهرا علیهم السلام مستحب است
- [آیت الله مظاهری] قسم خوردن باید به یکی از اسمهای خداوند تبارک و تعالی باشد و قسم خوردن به کلمة (اللَّه) بهتر است، و اگر قسم به یکی از مقدسات دین نظیر قرآن و پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم و ائمّه طاهرین علیهم السلام باشد فایدهای ندارد.