دختر 15 ساله‌ام دائم خیالبافی می‌کند. آیا مشکلی وجود دارد؟
خیالبافی در دختران نوجوان، بیشتر از پسران است. اگر میزان خیالپردازی او اندک باشد، نگران کننده نیست؛ بلکه می‌تواند او را به خلاقیت‌های هنری (شعر و شاعری، نویسندگی، نقاشی و...) ابتکار در معماری و مهندسی و نوآوری‌های فنی و اکتشافات علمی سوق دهد. افزون بر این، راهکاری برای تخلیه احساسات و در نتیجه آرامش است؛ برای مثال، هنگام احساس کینه‌جویی، با خیال انتقام، از شدت ناراحتی خود می‌کاهد و با ارضای تخیلی آرزوها و امیال ناکام مانده، به خود آرامش می‌دهد؛ چرا که خیالبافی، ساز و کار دفاعی برای مقابله با ناکامی‌ها است؛ اما اگر دائم خیالبافی می‌کند؛ به گونه‌ای که در نظام زندگی و درسی‌اش اختلال ایجاد کرده، به معنای وجود مشکل است و باید حل شود. خیالبافی زیاد نوجوان، مانع از درک واقعیت‌ها می‌شود و نمی‌تواند آن‌ها را همان گونه که هستند، دریابد؛ در نتیجه، مانع از ایجاد ارتباط مطلوب با محیط خود می‌شود. افزون بر این، با خروج از عالم خیال و ورود به عالم واقعی، مشکلات را بزرگ‌تر و بدتر از آنچه هستند، می‌بیند و در نتیجه دچار اضطراب و ناامیدی می‌شود؛ بنابراین بکوشید علل این رفتار را بیابید و آن را کاهش دهید. مهم‌ترین علل خیالبافی افراطی نوجوانان عبارتند از: 1. فشارهای روحی: فشارهای روحی ناشی از اختلافات والدین و از هم گسیختگی خانواده، تنبیه بدنی، تبعیض، مقایسه و... عامل مهمی در خیالبافی‌های افراطی نوجوان است؛ پس این مشکلات را از بین ببرید؛ 2. ناکامی‌ها: ناکامی در درس، در دوست یابی، در رسیدن به آمال و آرزوها او را به خیالپردازی‌های افراطی می‌کشاند. زمینه‌های کامیابی‌اش را فراهم آورید و او را در حد توان به آرزوهایش برسانید؛ 3. بیکاری: بیکاری نوجوان، تشدید کننده خیالبافی است؛ بنابراین با واگذاری مسؤولیت و برنامه‌ریزی فشرده، جلو آن را بگیرید. برای نوجوان، فشردگی برنامه‌های درسی و غیر درسی مطلوب است. یکی از زمان‌های شایع برای تخیلات نادرست که ممکن است نوجوان شما را به انحرافات جنسی بکشاند، قبل از خواب و پس از بیدار شدن در بستر است که فشردگی برنامه‌ها و خستگی ناشی از آن، این فرصت را از او می‌گیرد؛ 4. غرق شدن در ادبیات: نوجوانی که به شدت به ادبیات (شعر و رمان) علاقه‌مند و در آن غرق می‌شود، زمینه گرایش بیشتری به خیالبافی می‌یابد؛ پس او را تعدیل کنید. ثبت نام در کلاس‌های داستان‌نویسی و رمان می‌تواند خیالبافی‌های او را در مجرای درستی قرار دهد و از آن بهره ببرد؛ اما زیاده‌روی نشود. منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
عنوان سوال:

دختر 15 ساله‌ام دائم خیالبافی می‌کند. آیا مشکلی وجود دارد؟


پاسخ:

خیالبافی در دختران نوجوان، بیشتر از پسران است. اگر میزان خیالپردازی او اندک باشد، نگران کننده نیست؛ بلکه می‌تواند او را به خلاقیت‌های هنری (شعر و شاعری، نویسندگی، نقاشی و...) ابتکار در معماری و مهندسی و نوآوری‌های فنی و اکتشافات علمی سوق دهد. افزون بر این، راهکاری برای تخلیه احساسات و در نتیجه آرامش است؛ برای مثال، هنگام احساس کینه‌جویی، با خیال انتقام، از شدت ناراحتی خود می‌کاهد و با ارضای تخیلی آرزوها و امیال ناکام مانده، به خود آرامش می‌دهد؛ چرا که خیالبافی، ساز و کار دفاعی برای مقابله با ناکامی‌ها است؛ اما اگر دائم خیالبافی می‌کند؛ به گونه‌ای که در نظام زندگی و درسی‌اش اختلال ایجاد کرده، به معنای وجود مشکل است و باید حل شود.
خیالبافی زیاد نوجوان، مانع از درک واقعیت‌ها می‌شود و نمی‌تواند آن‌ها را همان گونه که هستند، دریابد؛ در نتیجه، مانع از ایجاد ارتباط مطلوب با محیط خود می‌شود. افزون بر این، با خروج از عالم خیال و ورود به عالم واقعی، مشکلات را بزرگ‌تر و بدتر از آنچه هستند، می‌بیند و در نتیجه دچار اضطراب و ناامیدی می‌شود؛ بنابراین بکوشید علل این رفتار را بیابید و آن را کاهش دهید.
مهم‌ترین علل خیالبافی افراطی نوجوانان عبارتند از:
1. فشارهای روحی: فشارهای روحی ناشی از اختلافات والدین و از هم گسیختگی خانواده، تنبیه بدنی، تبعیض، مقایسه و... عامل مهمی در خیالبافی‌های افراطی نوجوان است؛ پس این مشکلات را از بین ببرید؛
2. ناکامی‌ها: ناکامی در درس، در دوست یابی، در رسیدن به آمال و آرزوها او را به خیالپردازی‌های افراطی می‌کشاند. زمینه‌های کامیابی‌اش را فراهم آورید و او را در حد توان به آرزوهایش برسانید؛
3. بیکاری: بیکاری نوجوان، تشدید کننده خیالبافی است؛ بنابراین با واگذاری مسؤولیت و برنامه‌ریزی فشرده، جلو آن را بگیرید. برای نوجوان، فشردگی برنامه‌های درسی و غیر درسی مطلوب است.
یکی از زمان‌های شایع برای تخیلات نادرست که ممکن است نوجوان شما را به انحرافات جنسی بکشاند، قبل از خواب و پس از بیدار شدن در بستر است که فشردگی برنامه‌ها و خستگی ناشی از آن، این فرصت را از او می‌گیرد؛
4. غرق شدن در ادبیات: نوجوانی که به شدت به ادبیات (شعر و رمان) علاقه‌مند و در آن غرق می‌شود، زمینه گرایش بیشتری به خیالبافی می‌یابد؛ پس او را تعدیل کنید.
ثبت نام در کلاس‌های داستان‌نویسی و رمان می‌تواند خیالبافی‌های او را در مجرای درستی قرار دهد و از آن بهره ببرد؛ اما زیاده‌روی نشود.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین