تأکید فراوان روان شناسان بر تشویق، به جهت تأثیر معجزه آسای آن است. اگر تشویق، با شرایط و به موقع انجام شود، در رفتار فرزند، دگرگونی جدی ایجاد می کند و مسیر زندگی او را تغییر می دهد. حتی رام کنندگان حیوانات نیز برای رام کردن آن ها از همین ابزار استفاده می کنند. تشویق، شیوه ای است که خداوند متعال و اولیای او از آن استفاده می کرده اند. خداوند، بردباران را این گونه تشویق می کند: اولئک علیهم صلواتٌ من ربهم و رحمةٌ(1). ایشان همانانند که درود و رحمت خداوند شامل حالشان شده است، و به پیامبرش فرمان می دهد که از مسلمانان صدقه بگیرد و بر آنان درود فرستد( آن ها را تشویق کند): خذ من اموالهم صدقةً ... و صلّ علیهم(2) از ایشان [= ابولبابه و یارانش] صدقه[ = زکات] بگیر و بر آنان درود فرست. در سیره اولیای الاهی نیز تشویق های جالب و فراوانی دیده می شود: رسول خدا عمامه خود را برای تشویق حضرت علی بر سر وی قرار داد(3)، و به جعفرطیار، نماز جعفرطیار را هدیه کرد.(4) امام حسین(ع) به معلم فرزندش هزار درهم عطا فرمود.(5) امام رضا(ع) پیراهن خود را همراه با سی هزار درهم رضویه به دعبل شاعر بخشید(6)، و امام کاظم(ع) تکه ای از کفن خویش را به شطیطه، پیرزن با تقوای نیشابوری هدیه کرد.(7) ویلیام جیمز( William James) می گوید: عمیق ترین انگیزه در نهاد آدمی، عطش مورد تحسین قرار گرفتن است.(8) در طول تاریخ، بسیاری از فرهیختگان و شخصیت های بزرگ، توفیق خود را مدیون تشویق دیگران دانسته اند.( ر.ک: ج1، ص 158). پی نوشتها: 1. بقره(2)، 157. 2. توبه(9)، 103. 3. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج16، ص 250. 4. حر عاملی، وسائل الشیعه، ج5، ص 194. 5. محمدتقی فلسفی، کودک، ج2، ص 188. 6. شیخ عباس قمی، منتهی الامال، ذکر اصحاب امام رضا(ع). 7. همان، در معجزات امام کاظم(ع). 8. مصطفی بی آزار شیرازی، قرآن و تبلیغ، ص 119. منبع: کتاب نسیم مهر(2)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
تأکید فراوان روان شناسان بر تشویق، به جهت تأثیر معجزه آسای آن است. اگر تشویق، با شرایط و به موقع انجام شود، در رفتار فرزند، دگرگونی جدی ایجاد می کند و مسیر زندگی او را تغییر می دهد.
حتی رام کنندگان حیوانات نیز برای رام کردن آن ها از همین ابزار استفاده می کنند.
تشویق، شیوه ای است که خداوند متعال و اولیای او از آن استفاده می کرده اند. خداوند، بردباران را این گونه تشویق می کند:
اولئک علیهم صلواتٌ من ربهم و رحمةٌ(1).
ایشان همانانند که درود و رحمت خداوند شامل حالشان شده است، و به پیامبرش فرمان می دهد که از مسلمانان صدقه بگیرد و بر آنان درود فرستد( آن ها را تشویق کند):
خذ من اموالهم صدقةً ... و صلّ علیهم(2)
از ایشان [= ابولبابه و یارانش] صدقه[ = زکات] بگیر و بر آنان درود فرست.
در سیره اولیای الاهی نیز تشویق های جالب و فراوانی دیده می شود: رسول خدا عمامه خود را برای تشویق حضرت علی بر سر وی قرار داد(3)، و به جعفرطیار، نماز جعفرطیار را هدیه کرد.(4) امام حسین(ع) به معلم فرزندش هزار درهم عطا فرمود.(5) امام رضا(ع) پیراهن خود را همراه با سی هزار درهم رضویه به دعبل شاعر بخشید(6)، و امام کاظم(ع) تکه ای از کفن خویش را به شطیطه، پیرزن با تقوای نیشابوری هدیه کرد.(7)
ویلیام جیمز( William James) می گوید:
عمیق ترین انگیزه در نهاد آدمی، عطش مورد تحسین قرار گرفتن است.(8)
در طول تاریخ، بسیاری از فرهیختگان و شخصیت های بزرگ، توفیق خود را مدیون تشویق دیگران دانسته اند.( ر.ک: ج1، ص 158).
پی نوشتها:
1. بقره(2)، 157.
2. توبه(9)، 103.
3. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج16، ص 250.
4. حر عاملی، وسائل الشیعه، ج5، ص 194.
5. محمدتقی فلسفی، کودک، ج2، ص 188.
6. شیخ عباس قمی، منتهی الامال، ذکر اصحاب امام رضا(ع).
7. همان، در معجزات امام کاظم(ع).
8. مصطفی بی آزار شیرازی، قرآن و تبلیغ، ص 119.
منبع: کتاب نسیم مهر(2)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
- [سایر] چرا روانشناسان و متخصصان مسائل تربیتی، بر تشویق فرزندان تأکید می کنند؟
- [سایر] روانشناسان و متخصصان مسائل تربیتی، بر بازی کودکان بسیار تأکید میکنند: علت این هم تأکید چیست؟
- [سایر] کارکردهای روانی دین چیست؟ روان شناسان چه می گویند؟
- [سایر] کارکردهای روانی دین چیست؟ روان شناسان چه می گویند؟
- [سایر] جهت درمان وسواسی از نظر فقهای اسلام چه راههایی ارائه شده است؟ روان شناسان در این باره چه می گویند؟
- [سایر] لطفا خطاب به فرزندان چند توصیه تربیتی مطرح نمایید.
- [سایر] چگونه فرزندان خود را به نماز خواندن تشویق کنیم؟
- [سایر] چگونه می توان فرزندان را به انجام تکالیف درسی تشویق کرد
- [سایر] اقسام روان شناسی را بنویسید و بیان کنید که روان شناسی چه ارتباطی با مسایل تعلیم و تربیت دارد؟
- [سایر] چرا در جمهوری اسلامی ماهواره آزاد نیست و آیا به خاطر مسائل تربیتی است یا علل دیگری دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اجازه پدر و مادر برای اعتکاف فرزندان شرط نیست، مگر این که عمل آنان مایه رنجش آنان و برخلاف خوشرفتاری با پدر و مادر باشد که اسلام بر آن تأکید فراوان دارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر تمام فرزندان میت قبل از او مرده باشند فرزندان آنها (نوه ها) از متوفی ارث می برند. نحوه ارث بردن به این صورت است که فرض می شود فرزندان میت زنده هستند و سهم هر یک را طبق مسائل قبل معین نموده و بین فرزندان آنها تقسیم می کنیم مثلا اگر میت یک پسر و یک دختر داشته است 32 اموال میت به فرزندان پسر او می رسد (هر چند یک دختر باشد) و 31 اموال او به فرزندان دختر او می رسد (هرچند پسر باشند).
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث شوهر و پدر و مادر و فرزندان میت باشند. سهم شوهر 41 می شود و به هر یک از پدر و مادر 61 می رسد وبقیه مال بین بچه های میت طبق مسائل گذشته تقسیم می شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث زن و پدر و مادر و فرزندان میت باشند. سهم زن 81 و سهم پدر و مادر هر یک 61 می شود و بقیه مال بین بچه های میت طبق مسائل گذشته تقسیم می شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر میّت عمو و عمّه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری که به هر عمو و عمّه میرسد به فرزندان آنان و مقداری که به هر دایی و خاله میرسد به فرزندان آنها داده میشود که در اینجا فرزندان آنان سهم خود را به گونهای تقسیم میکنند که هر مذکّر دو برابر مؤنّث ببرد و اگر فرزندان آنها هم نباشند، وارث میّت عمو و عمّه و دایی و خاله پدر و عمو و عمّه و دایی و خاله مادر او میباشند که 13 مال را عمو و عمّه و دایی و خاله مادر میّت میبرند و23 باقی مانده را عمو و عمّه و دایی و خاله پدر میّت میبرند، نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله پدر یا مادر میّت همچون نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله خود میّت است که در مسائل گذشته توضیح داده شد.
- [آیت الله علوی گرگانی] نه چیز روزه را باطل میکند: اوّل خوردن وآشامیدن، دوم جماع، سوم استمنأ، و استمنأ آن است که انسان با خود کاری کند که منی از او بیرون آید، چهارم دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر:، پنجم رساندن غبار غلیظ به حلق، ششم فرو بردن تمام سر در آب، هفتم باقی ماندن بر جنابت وحیض ونفاس تا اذان صبح، هشتم اماله کردن با چیزهای روان، نهم قی کردن، واحکام اینها در مسائل آینده گفته میشود.
- [امام خمینی] نُه چیز روزه را باطل میکند. اول: خوردن و آشامیدن، دوم: جماع، سوم: استمناء، و استمناء آن است که انسان با خود کاری کند که منی از او بیرون آید. چهارم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر علیهمالسلام. پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق. ششم: فرو بردن تمام سر در آب. هفتم: باقیماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. هشتم: اماله کردن با چیزهای روان. نهم: قی کردن، و احکام اینها در مسائل آینده گفته میشود.
- [آیت الله اردبیلی] نُه چیز روزه را باطل میکند: اوّل: خوردن و آشامیدن. دوم: جِماع. سوم: اِستمناء، (استمناء آن است که انسان با خود عملی انجام دهد که منی از او بیرون آید.)چهارم: دروغ بستن به خدا و پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم و جانشینان ایشان علیهمالسلام . پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق. ششم: فرو بردن تمام سر در آب. هفتم: باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. هشتم:اماله کردن با چیزهای روان. نهم: قی کردن؛ واحکام آنها در مسائل آینده بیان میشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جائز نیست امام جمعه خطبه ها و به خصوص موعظه و توصیه به تقوی را به آهستگی ادا کند و احتیاط واجب آن است که با صدای بلند به ایراد خطبه بپردازد به طوری که حداقل عدد لازم (4 نفر) صدای او را بشنوند، بلکه احتیاط مستحب آن است که در هنگام موعظه و سفارش به تقوی صدای خود را چنان بلند نماید که همه حاضرین مواعظ او را بشنوند، و در مجامع بزرگ به توسط بلند گوها به خطبه بپردازد تا تشویق و تحذیر و مسائل مهمه را به گوش همگان برساند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ده چیز روزه را باطل می کند; اول: خوردن. دوم: آشامیدن. سوم: جماع. چهارم: استمناء و استمناء آن است که انسان با خود کاری کند که منی از او بیرون آید. پنجم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر علیهم السلام. ششم: رساندن غبار غلیظ به حلق. هفتم: فرو بردن تمام سر در آب. هشتم: باقیماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. نهم: اماله کردن با چیزهای روان. دهم: قی کردن. و احکام اینها در مسائل آینده گفته می شود. 1 و 2 خوردن و آشامیدن