بهترین روش برای درک زبان و ادبیات عرب چیست؟

طبق نظر یکی از روان‌شناسان برجسته برای موفقیت‌ در هر کاری توجه به سه قلمرو شناختی، عاطفی و حرکتی روانی ضروری است.[1] طبق این نظر حدود 50% از موفقیت‌ در کار مربوط به امر شناختی و 25% مربوط به قلمرو عاطفی و 25% باقی‌مانده نیز به قلمرو روانی حرکتی بستگی دارد.
قلمرو شناخت:
1 . برای اینکه شما بتوانید در درک زبان و ادبیات عرب موفق باشید بهترین شیوه در این امر کاری است که طلاب حوزوی انجام می‌دهند البته این کار شایع است در مدارس علمیه اما اختصاص به حوزه ندارد چه بسیار دانشجویان موفقی که با این شیوة مباحثه، درس می‌‌خوانند.مباحثه فواید بسیار زیادی دارد از جمله اینکه به خاطر اینکه تعداد شما زیاد نیست تمرکز بر مطالب مورد بحث بسیار زیاد است مخصوصاً اگر نوبت شما باشد که بخواهید درس را ارائه دهید دوم اینکه چون از قبل معلوم نیست چه کسی باید درس را بگوید بنابراین دو طرف شرکت‌کننده در بحث با مطالعه در بحث شرکت می‌کنند سوم اینکه این شیوه روح اعتماد به نفس را در انسان پرورش می‌دهد. انسان در این شیوه به توانایی‌های خود اعتماد می‌کند و .... چهارم هنگام بحث و گفتگو حول یک موضوع نکات مبهم مشخص می‌شود و در صورت حل نشدن می‌شود آن را از استادان خود پرسید.
2 . این روزها با توسعه سی‌ دی‌ها و نوارهای درسی و کمک درسی و جزوه‌های آموزشی امر تعلیم و تعلم آسان شده است شما می‌توانید جزوه‌ها و نوارهای آموزش صرف و نحو را تهیه کنید البته لازم است از قبل با کسانی که در این زمینه آگاهی لازم را دارند مشورت کنید تا منابع و اساتید خوبی را به شما معرفی کنند.
3 .شما می‌توانید به شکل غیر حضوری[2] در آزمون حوزه علمیه خواهران شرکت نمائید وطبق برنامه‌ آنها به یادگیری این زبان اقدام کنید و اگر در محل خود حوزه خواهران دارید می‌توانید اطلاعات بیشتر را از استادان ادبیات عرب آنها کسب نمائید.
قلمرو عاطفه: دومین قلمرو برای موفقیت در هر کاری قلمرو عاطفی است. اگر انسان به درس، استاد و هم درسی‌ها علاقه داشته باشد قطعاً این فضای عاطفی‌اش در چگونگی یادگیری او اثری مثبت خواهد گذاشت انسان اگر محتوایی را علاقه داشته باشد، با دل و جان بر آن تمرکز می‌کند و دوست ندارد هیچ قسمتی از آن، جا بماند. چه بسیار انسان‌هایی که سختی درس خود را به خاطر این علاقه تحمل کرده‌اند و به مدارج بالایی رسیده‌اند و چه زبانی به شیرینی زبان عربی،‌ زبانی که به فرموده امام صادق علیه السلام زبان وحی است زبانی است که خدا با‌ آن با خلقش سخن گفته است به همین خاطر امام علیه السلام به شیعیان خود سفارش می‌کند که این زبان را فراگیرید.[3] یکی از بهترین رابطه‌های عاطفی که انسان می‌تواند با متن عربی برقرار کند تصور این موضوع است که او می‌تواند کلام الله را بفهمد، می‌تواند زبان روایات را متوجه شود و سخنان اهل بیت را برای عمل کردن بخواند.
قلمرو روانی‌ حرکتی:‌آخرین قلمرو برای موفقیت، قلمرو رفتاری است. انسان هر قدر که نسبت به امری شناخت داشته باشد هر قدر که علاقه به امری داشته باشد و از خود تلاشی نشان ندهد به نتیجه‌ای نمی‌رسد.
نکته: توجه داشته باشید که این سه قلمرو سه ضلع یک مثلث هستند که هر سه با هم مثلث موفقیت را تشکیل می‌دهند لازم است که بدانید این سه با هم در تعامل هستند یعنی پیشرفت شناخت به شدت علاقه کمک می‌کند و شدت علاقه، فعالیت و تلاش شما را قدرت می‌بخشد و ...
زبان مکالمه‌ای:
زبان مکالمه‌ای نسبت به فهم ادبیات عرب فضای دیگری را به خود اختصاص می‌دهد اما در کل باید بدانید که کسی که ادبیات عرب (صرف و نحو) می‌داند راحت‌تر زبان مکالمه‌ای را یاد می‌گیرد پس سفارش می‌شود اگر قصد دارید مکالمه یاد بگیرید اول با زبان صرف و نحو و ادبیات عرب آشنا شوید بعد به تعلّم و یادگیری مکالمه بپردازید.[4]
کاربرد:
یکی از عوامل پیشرفت در هر علمی کاربرد عملی ازآن علم است. سعی کنید به شکل کاربردی مفاهیم آموخته شده را به کاربرد پیوند بزنید به عبارت دیگر دنبال هر موضوع یک چرائی داشته باشید. چرا این بحث را می‌خوانیم، نخوانیم چه می‌شود؟ کجا استفاده دارد و ... .
اصول مشترک در زبان‌ها:
یکی از اصول تئوری‌هایی که در امر زبان مطرح شده است این است که اصول کلی زبان‌ها از لحاظ بیان و ساختار مشترک است طبق نظر پیاژه یکی از روان‌شناسان برجسته اگر شما اطلاعات جدید خود را به اطلاعات قدیم گذشته پیوند بزنید در امر حل مسئله و یادگیری گام بلندی برداشته‌اید به عنوان مثال همان‌گونه که در زبان فارسی ما فاعل، ‌مفعول، فعل، کلمه، کلام، شرط و جزا، سه زمان حال، گذشته و آینده داریم در بقیه زبان‌ها نیز این امر جاری است اما با بیان خودش.
----------------------------------------------
[1] . روان‌شناسی تربیتی، اصول و کاربرد آن، جان . ای. گلاور، ترجمه علی‌نقی خرازی، مرکز نشر دانشگاهی تهران، 1378، ص 393، اقتباس.
[2] . شما می‌توانید با جامعة‌الزهراء قم (حوزه علمیه خواهران) مکاتبه کنید و اطلاعات دقیق‌تری دریافت نمایید.
[3] . العربیة للناشئین، 12 جلد همراه با نوار آموزشی، یک دوره مکالمه عربی مفید هستند که می‌توانید از آن استفاده کنید.
[4] . روان‌شناسی تربیتی، ص 131، (اقتباس).
( اندیشه قم )