تیمم دو فایده و فلسفه مهم دارد: 1. فایده بهداشتی خاک به جهت داشتن باکتری‌های فراوان، می‌تواند آلودگی‌ها را از بین ببرد. این باکتری‌ها معمولًا در سطح زمین- که از هوا و نور آفتاب بهتر می‌توانند استفاده کنند فراوان هستند و از این نظر می‌تواند تا حدودی جانشین آب شود. با این تفاوت که آب حلّال است یعنی، میکروب‌ها را حل کرده و با خود می‌برد ولی خاک میکروب‌کش است و خاکی این اثر بخشی را دارد که کاملا پاک باشد. از این رو قرآن از آن به (صعیداً طیباً) (زمین پاک) تعبیر کرده است. 2. فایده اخلاقی تیمم یکی از عبادات است زیرا انسان پیشانی خود را- که شریف‌ترین عضو بدن او است با دستی که بر خاک زده، لمس می‌کند تا فروتنی و تواضع خود را در پیشگاه او آشکار سازد و به دنبال این کار، متوجه نماز و یا سایر عباداتی می‌شود که در آن وضو و غسل شرط است. به این ترتیب تیمم در پرورش روح تواضع و عبودیت و شکر گزاری در بندگان اثر می‌گذارد.(1) پی‌نوشت‌ (1) تفسیر نمونه، ج 3، ص 443.
تیمم دو فایده و فلسفه مهم دارد:
1. فایده بهداشتی
خاک به جهت داشتن باکتریهای فراوان، میتواند آلودگیها را از بین ببرد. این باکتریها معمولًا در سطح زمین- که از هوا و نور آفتاب بهتر میتوانند استفاده کنند فراوان هستند و از این نظر میتواند تا حدودی جانشین آب شود. با این تفاوت که آب حلّال است یعنی، میکروبها را حل کرده و با خود میبرد ولی خاک میکروبکش است و خاکی این اثر بخشی را دارد که کاملا پاک باشد. از این رو قرآن از آن به (صعیداً طیباً) (زمین پاک) تعبیر کرده است.
2. فایده اخلاقی
تیمم یکی از عبادات است زیرا انسان پیشانی خود را- که شریفترین عضو بدن او است با دستی که بر خاک زده، لمس میکند تا فروتنی و تواضع خود را در پیشگاه او آشکار سازد و به دنبال این کار، متوجه نماز و یا سایر عباداتی میشود که در آن وضو و غسل شرط است. به این ترتیب تیمم در پرورش روح تواضع و عبودیت و شکر گزاری در بندگان اثر میگذارد.(1)
پینوشت
(1) تفسیر نمونه، ج 3، ص 443.
- [سایر] فلسفه و فواید تیمم چیست؟
- [سایر] فلسفه و فواید نماز جماعت در چیست؟
- [سایر] فلسفه و فواید پرداخت فطره چیست؟
- [سایر] فلسفه و فواید پرداخت فطره چیست؟
- [سایر] فلسفه و فواید تقسیمبندی قرآن به سورهها چیست؟
- [سایر] فلسفه و فواید غسل جنابت را بیان کنید؟
- [سایر] پرسش 86 . فلسفه و فواید غسل جنابت را بیان کنید؟<BR>
- [سایر] فلسفه وضو و تیمم چیست؟
- [سایر] ماهیت و فلسفه مصحف فاطمه سلام الله علیها چیست؟ و فواید این مصحف برای ما چگونه است؟
- [سایر] ماهیت و فلسفه مصحف فاطمه سلام الله علیها چیست؟ و فواید این مصحف برای ما چگونه است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] فواید چیزی را که گرو می گذارند مال مالک ان است و مراد از مالک در این مسایل اعم از صاحب حق است
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که به واسطه تنگی وقت تیمم کرده اگر بعد از نماز بتواند وضو بگیرد تیمّم وی باطل میگردد، بنابراین اگر در نمازهای بعدی وظیفهاش تیمّم باشد باید دوباره تیمّم بکند و نمیتواند به تیمّم قبلی اکتفا کند.
- [آیت الله سیستانی] چیزی که بر آن تیمم میکند باید غصبی نباشد ، پس اگر با خاک غصبی تیمم کند ، تیمم او باطل است .
- [آیت الله وحید خراسانی] چیزی که بر ان تیمم می کند و مکان ان چیز باید غصبی نباشد پس اگر بر خاک غصبی تیمم کند یا خاکی را که مال خود اوست بی اجازه در ملک دیگری بگذارد و بر ان تیمم کند تیمم او باطل است و اما غصب نبودن مکان تیمم کننده در صحت تیمم معتبر نمی باشد
- [آیت الله سیستانی] کسی که وظیفهاش تیمم است ، چنانچه از بر طرف شدن عذرش در تمام وقت نماز مأیوس باشد ، و یا احتمال دهد اگر تیمم را به تأخیر بیندازد نتواند در وقت تیمم کند ، میتواند قبل از وقت نماز تیمم کند . و اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبّی تیمم کند و تا وقت نماز عذر او باقی باشد میتواند با همان تیمم نماز بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] چیزی که بر آن تیمّم میکند ومکان آن چیز، باید غصبی نباشد، پس اگر بر خاک غصبی تیمّم کند، یا خاکی را که مال خود اوست بیاجازه در ملک دیگری بگذارد وبر آن تیمّم کند تیمّم او باطل میباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که وظیفهاش تیمم است چنانچه پیش از وقت نماز برای کار واجب یا مستحب دیگر تیمم کند، میتواند با همان تیمم نماز بخواند؛ ولی بنا بر احتیاط مستحب برای خود نماز پیش از وقت تیمم نکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر یقین داشته باشد که تیمم به چیزی صحیح است و به آن تیمم نماید، بعد بفهمد تیمم به آن باطل بوده، نمازهایی را که با آن تیمم خوانده، باید دوباره بخواند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که وظیفهاش تیمّم است نباید پیش از وقت نماز برای نماز تیمّم کند ولی اگر برای کار واجب دیگر یا مستحبّ، تیمّم کند و تا وقت نماز عذر او باقی باشد، میتواند با همان تیمّم نماز بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر یقین داشته باشد که تیمم به چیزی صحیح است و با آن تیمم نماید ، بعد بفهمد تیمم با آن باطل بوده ، نمازهائی را که با آن تیمم خوانده باید دوباره بخواند .