اعتیاد
عادت کردن و خو گرفتن را اعتیاد گویند. این عنوان به مناسبت در بابهای زکات، خمس، صوم، حج و نکاح مطرح شده است.
درمان اعتیاد چیست؟
مواد اعتیادآور بسیاری وجود دارند و روش‌های درمانی برای هر ماده خاص ممکن است متفاوت باشد و همینطور روش درمان نیز بسته به خصوصیات و ویژگی‌های خاص فرد بیمار متفاوت است. مشکلاتی که به نحوی با اعتیاد فرد مرتبط هستند به طور قابل ملاحظه‌ای متفاوت و متنوع است. افرادی که برای ترک اعتیاد به مواد مراجعه می‌کنند دارای اشکال متنوع زندگی و روش‌های متفاوتی در زندگی خود هستند. بسیاری از آنها از مشکلاتی مانند عدم سلامت روانی، مشکلات شغلی، سلامت جسمانی و یا مشکلات اجتماعی، رنج می‌برند که همین امر، درمان اختلال اعتیاد را در آنها بسیار دشوارتر می‌سازد. حتی اگر مشکلاتی که به نحوی با اعتیاد فرد مرتبط هستند از اهمیت کمی برخوردار باشند ولی شدت اعتیاد را به خودی خود در میان مردم و در گستره وسیعی تغییر می‌دهد. رویکردها و دیدگاه‌های علمی متنوع و متفاوتی نسبت به درمان اعتیاد وجود دارد. روش‌های درمان اعتیاد می‌تواند شامل روش‌هایی از جمله رفتار درمانی (مانند مشاوره، شناخت درمانی، یا روان درمانی)، دارو درمانی و یا ترکیبی از هر دو روش رفتار درمانی و دارو درمانی باشد. روش‌های مبتنی بر رفتار درمانی راه‌کارهای استراتژیکی برای مقابله و مقاومت در برابر میل مصرف مواد به افراد توصیه می‌کند، روش‌هایی برای اجتناب از مصرف دوباره مواد و نیز جلوگیری از لغزش‌های گاهگاه به آنها می‌آموزد و همچنین روش‌هایی برای مواجهه در صورت بروز چنین لغزش‌هایی را به آنها پیشنهاد می‌کند. هنگامی که مصرف مواد فرد را در معرض رفتارهای پرخطر و ابتلا به ایدز یا سایر بیماری‌های مسری قرار می‌دهد، رفتار درمانی می‌تواند به کاهش خطر انتقال بیماری کمک کند. برنامه‌ریزی متناسب با وضعیت فرد و ارجاع او به سایر خدمات دارویی و پزشکی، روانشناختی و اجتماعی، مؤلفه‌های بسیار مهمی در تشکیل روش‌های درمان اعتیاد هستند. بهترین برنامههای درمانی، ترکیب روش های درمانی اعتیاد و تدارک خدمات مطابق با نیازهای فردی شخص بیمار است. این برنامههای ترکیبی درمان اعتیاد با در نظر گرفتن مسائلی همچون، سن، نژاد، فرهنگ، جنسیت فرد، جهت‌گیری جنسی، بارداری، بچه‌دار بودن، خانه‌دار بودن و اشتغال در سایر مشاغل، و همچنین مسائلی مانند سوءاستفاده جسمی و جنسی، طرح‌ریزی می‌شوند. داروهای درمان اعتیاد مانند متادون، LAAM و نالترکسان نیز برای افراد وابسته به مواد مخدر مرفین‌دار (افیونی) در دسترس است، محصولات جایگزین نیکوتین مثل آدامس‌ها، جویدن‌های نعناعی و طعم‌دار یا اسپری‌های استنشاقی و نیز بوپروپیون (Buprenorphine) برای افراد وابسته به نیکوتین موجود است. چنانچه فرد همزمان با اعتیاد دچار اختلالات روانی دیگری مثل افسردگی، اختلالات اضطرابی اختلالات دوقطبی و یا روان‌پریشی نیز باشد، داروهایی ضدافسردگی، تثبیت کننده خلق و خو، یا آرام‌بخش‌ها نیز برای درمان موفقیت‌آمیز اعتیاد بسیار مهم و حیاتی هستند. روش‌های درمان اعتیاد می‌تواند به صورت مجموعه‌های متنوع، در اشکال بسیار گوناگون، و با دوره‌های زمانی بسیار متفاوت، به افراد بیمار ارائه شود. به این دلیل که اعتیاد، نوعاً یک بیماری مزمن به شمار می‌رود که از مشخصه‌های بارز آن لغزش‌های گهگاه فرد به سوی مصرف مواد در دوران ترک می‌باشد، لذا یک روش درمانی کوتاه مدت یا فقط یک مرتبه استفاده از روش‌های درمانی، اغلب کافی نیست. برای بسیاری از افراد، درمان اعتیاد، یک فرآیند درازمدت است که اقدامات چندگانه و چند لایه و نیز کوشش‌های فراوانی را در عدم بازگشت به مصرف مواد در بر می‌گیرد.
مواد اعتیادآور بسیاری وجود دارند و روش‌های درمانی برای هر ماده خاص ممکن است متفاوت باشد و همینطور روش درمان نیز بسته به خصوصیات و ویژگی‌های خاص فرد بیمار متفاوت است. مشکلاتی که به نحوی با اعتیاد فرد مرتبط هستند به طور قابل ملاحظه‌ای متفاوت و متنوع است. افرادی که برای ترک اعتیاد به مواد مراجعه می‌کنند دارای اشکال متنوع زندگی و روش‌های متفاوتی در زندگی خود هستند. بسیاری از آنها از مشکلاتی مانند عدم سلامت روانی، مشکلات شغلی، سلامت جسمانی و یا مشکلات اجتماعی، رنج می‌برند که همین امر، درمان اختلال اعتیاد را در آنها بسیار دشوارتر می‌سازد. حتی اگر مشکلاتی که به نحوی با اعتیاد فرد مرتبط هستند از اهمیت کمی برخوردار باشند ولی شدت اعتیاد را به خودی خود در میان مردم و در گستره وسیعی تغییر می‌دهد. رویکردها و دیدگاه‌های علمی متنوع و متفاوتی نسبت به درمان اعتیاد وجود دارد. روش‌های درمان اعتیاد می‌تواند شامل روش‌هایی از جمله رفتار درمانی (مانند مشاوره، شناخت درمانی، یا روان درمانی)، دارو درمانی و یا ترکیبی از هر دو روش رفتار درمانی و دارو درمانی باشد. روش‌های مبتنی بر رفتار درمانی راه‌کارهای استراتژیکی برای مقابله و مقاومت در برابر میل مصرف مواد به افراد توصیه می‌کند، روش‌هایی برای اجتناب از مصرف دوباره مواد و نیز جلوگیری از لغزش‌های گاهگاه به آنها می‌آموزد و همچنین روش‌هایی برای مواجهه در صورت بروز چنین لغزش‌هایی را به آنها پیشنهاد می‌کند. هنگامی که مصرف مواد فرد را در معرض رفتارهای پرخطر و ابتلا به ایدز یا سایر بیماری‌های مسری قرار می‌دهد، رفتار درمانی می‌تواند به کاهش خطر انتقال بیماری کمک کند. برنامه‌ریزی متناسب با وضعیت فرد و ارجاع او به سایر خدمات دارویی و پزشکی، روانشناختی و اجتماعی، مؤلفه‌های بسیار مهمی در تشکیل روش‌های درمان اعتیاد هستند. بهترین برنامههای درمانی، ترکیب روش های درمانی اعتیاد و تدارک خدمات مطابق با نیازهای فردی شخص بیمار است. این برنامههای ترکیبی درمان اعتیاد با در نظر گرفتن مسائلی همچون، سن، نژاد، فرهنگ، جنسیت فرد، جهت‌گیری جنسی، بارداری، بچه‌دار بودن، خانه‌دار بودن و اشتغال در سایر مشاغل، و همچنین مسائلی مانند سوءاستفاده جسمی و جنسی، طرح‌ریزی می‌شوند. داروهای درمان اعتیاد مانند متادون، LAAM و نالترکسان نیز برای افراد وابسته به مواد مخدر مرفین‌دار (افیونی) در دسترس است، محصولات جایگزین نیکوتین مثل آدامس‌ها، جویدن‌های نعناعی و طعم‌دار یا اسپری‌های استنشاقی و نیز بوپروپیون (Buprenorphine) برای افراد وابسته به نیکوتین موجود است. چنانچه فرد همزمان با اعتیاد دچار اختلالات روانی دیگری مثل افسردگی، اختلالات اضطرابی اختلالات دوقطبی و یا روان‌پریشی نیز باشد، داروهایی ضدافسردگی، تثبیت کننده خلق و خو، یا آرام‌بخش‌ها نیز برای درمان موفقیت‌آمیز اعتیاد بسیار مهم و حیاتی هستند. روش‌های درمان اعتیاد می‌تواند به صورت مجموعه‌های متنوع، در اشکال بسیار گوناگون، و با دوره‌های زمانی بسیار متفاوت، به افراد بیمار ارائه شود. به این دلیل که اعتیاد، نوعاً یک بیماری مزمن به شمار می‌رود که از مشخصه‌های بارز آن لغزش‌های گهگاه فرد به سوی مصرف مواد در دوران ترک می‌باشد، لذا یک روش درمانی کوتاه مدت یا فقط یک مرتبه استفاده از روش‌های درمانی، اغلب کافی نیست. برای بسیاری از افراد، درمان اعتیاد، یک فرآیند درازمدت است که اقدامات چندگانه و چند لایه و نیز کوشش‌های فراوانی را در عدم بازگشت به مصرف مواد در بر می‌گیرد.
پاسخ:
مواد اعتیادآور بسیاری وجود دارند و روش‌های درمانی برای هر ماده خاص ممکن است متفاوت باشد و همینطور روش درمان نیز بسته به خصوصیات و ویژگی‌های خاص فرد بیمار متفاوت است. مشکلاتی که به نحوی با اعتیاد فرد مرتبط هستند به طور قابل ملاحظه‌ای متفاوت و متنوع است. افرادی که برای ترک اعتیاد به مواد مراجعه می‌کنند دارای اشکال متنوع زندگی و روش‌های متفاوتی در زندگی خود هستند. بسیاری از آنها از مشکلاتی مانند عدم سلامت روانی، مشکلات شغلی، سلامت جسمانی و یا مشکلات اجتماعی، رنج می‌برند که همین امر، درمان اختلال اعتیاد را در آنها بسیار دشوارتر می‌سازد.
حتی اگر مشکلاتی که به نحوی با اعتیاد فرد مرتبط هستند از اهمیت کمی برخوردار باشند ولی شدت اعتیاد را به خودی خود در میان مردم و در گستره وسیعی تغییر می‌دهد.
رویکردها و دیدگاه‌های علمی متنوع و متفاوتی نسبت به درمان اعتیاد وجود دارد. روش‌های درمان اعتیاد می‌تواند شامل روش‌هایی از جمله رفتار درمانی (مانند مشاوره، شناخت درمانی، یا روان درمانی)، دارو درمانی و یا ترکیبی از هر دو روش رفتار درمانی و دارو درمانی باشد. روش‌های مبتنی بر رفتار درمانی راه‌کارهای استراتژیکی برای مقابله و مقاومت در برابر میل مصرف مواد به افراد توصیه می‌کند، روش‌هایی برای اجتناب از مصرف دوباره مواد و نیز جلوگیری از لغزش‌های گاهگاه به آنها می‌آموزد و همچنین روش‌هایی برای مواجهه در صورت بروز چنین لغزش‌هایی را به آنها پیشنهاد می‌کند. هنگامی که مصرف مواد فرد را در معرض رفتارهای پرخطر و ابتلا به ایدز یا سایر بیماری‌های مسری قرار می‌دهد، رفتار درمانی می‌تواند به کاهش خطر انتقال بیماری کمک کند.
برنامه‌ریزی متناسب با وضعیت فرد و ارجاع او به سایر خدمات دارویی و پزشکی، روانشناختی و اجتماعی، مؤلفه‌های بسیار مهمی در تشکیل روش‌های درمان اعتیاد هستند.
بهترین برنامههای درمانی، ترکیب روش های درمانی اعتیاد و تدارک خدمات مطابق با نیازهای فردی شخص بیمار است. این برنامههای ترکیبی درمان اعتیاد با در نظر گرفتن مسائلی همچون، سن، نژاد، فرهنگ، جنسیت فرد، جهت‌گیری جنسی، بارداری، بچه‌دار بودن، خانه‌دار بودن و اشتغال در سایر مشاغل، و همچنین مسائلی مانند سوءاستفاده جسمی و جنسی، طرح‌ریزی می‌شوند. داروهای درمان اعتیاد مانند متادون، LAAM و نالترکسان نیز برای افراد وابسته به مواد مخدر مرفین‌دار (افیونی) در دسترس است، محصولات جایگزین نیکوتین مثل آدامس‌ها، جویدن‌های نعناعی و طعم‌دار یا اسپری‌های استنشاقی و نیز بوپروپیون (Buprenorphine) برای افراد وابسته به نیکوتین موجود است.
چنانچه فرد همزمان با اعتیاد دچار اختلالات روانی دیگری مثل افسردگی، اختلالات اضطرابی اختلالات دوقطبی و یا روان‌پریشی نیز باشد، داروهایی ضدافسردگی، تثبیت کننده خلق و خو، یا آرام‌بخش‌ها نیز برای درمان موفقیت‌آمیز اعتیاد بسیار مهم و حیاتی هستند.
روش‌های درمان اعتیاد می‌تواند به صورت مجموعه‌های متنوع، در اشکال بسیار گوناگون، و با دوره‌های زمانی بسیار متفاوت، به افراد بیمار ارائه شود.
به این دلیل که اعتیاد، نوعاً یک بیماری مزمن به شمار می‌رود که از مشخصه‌های بارز آن لغزش‌های گهگاه فرد به سوی مصرف مواد در دوران ترک می‌باشد، لذا یک روش درمانی کوتاه مدت یا فقط یک مرتبه استفاده از روش‌های درمانی، اغلب کافی نیست. برای بسیاری از افراد، درمان اعتیاد، یک فرآیند درازمدت است که اقدامات چندگانه و چند لایه و نیز کوشش‌های فراوانی را در عدم بازگشت به مصرف مواد در بر می‌گیرد.
- [سایر] روش‌های درمان اعتیاد چه مدت طول میکشد؟
- [سایر] درمان اعتیاد و روش‌های درمانی چه میزان مؤثر هستند؟
- [سایر] آیا درمان اعتیاد ارزش هزینه کردن را دارد؟
- [سایر] راه درمان اعتیاد به فیلم های مستهجن چیست؟
- [سایر] نظام کیفری و جزایی چه نقشی می‌تواند در درمان اعتیاد ایفا کند؟
- [سایر] با اعتیاد شوهرم چه کنم؟
- [سایر] اعتیاد به دروغگویی چه پیامدی دارد؟
- [سایر] راه ترک اعتیاد به تماشای فیلم های مستهجن چیست؟
- [سایر] دلایل کاهش سن اعتیاد از منظر جامعهشناسی و روانشناسی چیست؟
- [سایر] نقش والدین در به اعتیاد کشیده شدن فرزندان چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن ماهی های کوچک زنده اشکال دارد، مگر برای درمان در مقام ضرورت.
- [آیت الله جوادی آملی] .هرگاه طبیب, درمان بیمار را به صورتی سرپرستی کند مثلاً به او دارو دهد یا وی را تزریق کند یا دستور خوردن دارو یا انجام دادن کاری را به او بدهد و در این طبابت اشتباه نماید و به بیمار زیان برسد یا بمیرد, ضامن است و اگر به هیچوجه دستور ندهد, بلکه فقط راه درمان بیماری را در مقالهای بنویسد یا در تدریس بیان کند و بیمار شخصاً به درمان خود اقدام نماید و آسیب ببیند، طبیب ضامن نیست.
- [آیت الله اردبیلی] ضامن نبودن پزشک به وسیله نصب اطّلاعیه در محلّ درمان یا اعلان در رسانهها ثابت نمیشود، بلکه باید خود بیمار یا ولیّ او پس از آگاهی از کیفیّت درمان شرط عدم ضمان را به صورت کتبی یا شفاهی قبول کند و چنانچه قبول شرط از روی اضطرار و ناچاری باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر اجبار و اکراه در بین باشد، پزشک ضامن است.
- [آیت الله جوادی آملی] .زخمهای متعدد در بدن, گاهی به هم نزدیکاند که به همه آنها یک زخم گفته می شود، در این صورت , تا همگی درمان نشدند , نمازگزاردن با خون آنها در بدن یا لباس بیاشکال است و زمانی از هم دورند که هرکدام زخم جدا شمرده می‌شود; در این فرض خون هرکدام بعد از درمان, اگر بیش از درهم باشد, مانع صحت نماز است.
- [آیت الله اردبیلی] در مورد عیب عنّین بودن مرد، اگر احتمال درمان او را بدهند، زن باید به حاکم شرع مراجعه کند و حاکم شرع یک سال برای آزمایش و درمان به مرد مهلت دهد؛ پس اگر در این مدّت مرد هیچ نتوانست با زنی آمیزش نماید، زن حقّ فسخ دارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] هفت چیز وضو را باطل می کند اول و دوم بول و غایط خارج از موضع طبیعی یا از غیر موضع طبیعی با اعتیاد و همچنین خارج از غیر موضع طبیعی بدون اعتیاد بنابر احتیاط واجب و رطوبت مشتبه به بول قبل از استبراء از بول حکم بول را دارد سوم باد روده که از مخرج طبیعی غایط خارج می شود و از غیر ان به تفصیلی که در غایط گذشت در صورتی که بر ان یکی از دو اسم مخصوص گفته شود چهارم خواب و وقتی محقق می شود که گوش نشنود پنجم چیزهایی که عقل را از بین می برد مانند دیوانگی و مستی و بیهوشی ششم استحاضه زنان که تفصیل ان خواهد امد هفتم جنابت
- [آیت الله اردبیلی] خوردن، آشامیدن، تزریق و یا استعمال چیزی که برای جسم یا روح انسان ضرر قابل توجّه دارد، حرام است، ولی اگر در موردی به نظر پزشک متخصّص و مطمئن درمان بیماری منحصر به آن باشد، در حدّ ضرورت اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] تزریق خون انسانی به انسان دیگر برای درمان بیماری یا جراحی یا نجات جان او جایز است، خواه خون مسلمان باشد یا کافر، مرد باشد یا زن و خرید و فروش خون برای این منظور مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] قی کردن از روی عمد روزه را باطل می کند، هرچند برای نجات از مسمومیت و درمان بیماری و مانند آن باشد، ولی قی کردن بدون اختیار یا از روی سهو روزه را باطل نمی کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پزشک دارویی را تعریف کند یا بگوید: (درمان فلان درد با فلان داروست) و بیمار با اختیار و فهم خود دارو را با بیماری خود منطبق نموده و مصرف کند، پزشک در برابر عوارض آن ضامن نیست.