آیا یک مسلمان اهل سنت می تواند دعاهای شیعیان را بخواند؟

ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُم[1] "مرا به "دعا" یاد کنید، تا شما را به" اجابت" یاد کنم‌".
1. دعا یک نوع کسب قابلیت برای تحصیل سهم زیادتر از فیض بی‌پایان پروردگار است. به عبارت دیگر، انسان به وسیلۀ دعا توجه و شایستگی بیشتری برای درک فیض خداوند پیدا می‌کند، بدیهی است کوشش برای تکامل و کسب شایستگی بیشتر عین تسلیم در برابر قوانین آفرینش است، نه چیزی بر خلاف آن.
از همه گذشته "دعا" یک نوع عبادت و خضوع و بندگی است، و انسان به وسیلۀ دعا توجه تازه‌ای به ذات خداوند پیدا می‌کند، و همان طور که همۀ عبادات اثر تربیتی دارد، دعا هم دارای چنین اثری خواهد بود.
مواهب الاهی بر حسب استعدادها و لیاقت ها تقسیم می‌شود، هر قدر استعداد و شایستگی بیشتر باشد سهم بیشتری از آن مواهب نصیب انسان می‌گردد.
از این رو می‌بینیم حضرت صادق، امام ششم شیعیان (ع) می‌فرماید: "در نزد خداوند مقاماتی است که بدون دعا کسی به آن نمی‌رسد".[2]
دانشمندی می‌گوید: "وقتی که ما نیایش می‌کنیم خود را به قوه پایان ناپذیری که تمام کائنات را به هم پیوسته است متصل و مربوط می‌سازیم". وی همچنین می‌گوید: "امروز جدیدترین علم یعنی روان پزشکی همان چیزهایی را تعلیم می‌دهد که پیامبران تعلیم می‌دادند؛ چرا؟ به علت این که پزشکان روانی دریافته‌اند که دعا و نماز و داشتن یک ایمان محکم به دین، نگرانی و تشویش و هیجان و ترس را که باعث نیم بیشتری از ناراحتی های ما است بر طرف می‌سازد".[3]
2. مفهوم واقعی دعا
پس از آن که دانستیم دعا در مورد نارسایی های قدرت ما است، نه در مورد توانایی و قدرت، و به عبارت دیگر، دعای مستجاب دعایی است که به مضمون: "أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ"،[4] به هنگام اضطرار و عقیم ماندن تمام تلاش ها و کوشش ها انجام گیرد، روشن می‌شود که مفهوم دعا درخواست فراهم شدن اسباب و عواملی است که از دایرۀ قدرت انسان بیرون باشد آن هم از کسی که قدرتش بی‌پایان و هر امری برای او آسان است. ولی این درخواست نباید تنها از زبان انسان صادر شود، بلکه از تمام وجود او برخیزد، و زبان در این قسمت نماینده و ترجمان تمام ذرات وجود انسان و اعضا و جوارح او باشد.
قلب و روح از طریق دعا پیوند نزدیک با خدا پیدا کند، و همانند قطره‌ای که به اقیانوس بی‌پایان به پیوند اتصال معنوی با آن مبدأ بزرگ قدرت می‌یابد اثرات این ارتباط و پیوند روحانی را به زودی مورد بررسی قرار خواهیم داد.
البته باید توجه داشت که نوع دیگری از دعا هست که حتی در موارد قدرت و توانایی نیز انجام می‌گیرد، و آن دعایی است که نشان دهندۀ عدم استقلال قدرت های ما در برابر قدرت پروردگار است، و به عبارت دیگر مفهوم آن توجه به این حقیقت است که اسباب و عوامل طبیعی هر چه دارند از ناحیه او دارند، و به فرمان او هستند، اگر به دنبال دارو می رویم و شفا از آن می‌طلبیم بدان جهت است که او آن اثر را به دارو بخشیده است.
کوتاه سخن اینکه دعا یک نوع خود آگاهی و بیداری دل و اندیشه، و پیوند باطنی با مبدأ همۀ نیکی ها و خوبی ها است، لذا در سخنان حضرت علی (ع) می‌خوانیم: "خداوند دعای غافل‌دلان را مستجاب نمی‌کند"[5].[6]‌
با توجه به توضیحاتی که داده شد دعا ارتباط قلبی و روحی است از جانب کسی که تمام وجودش نیاز است به سوی کسی که بی نیاز مطلق است و هر چه که باعث زیاد شدن این ارتباط است مطلوب است (البته به شرط این که از دایرۀ شرع بیرون نباشد).
از آن جا که دعاهای وارده از طرف شیعیان، دعاهایی است که از امامان شیعه که همان اهل بیت پیامبر (ص) هستند، به ما رسیده است، و به سفارش پیامبر (ص) تمسک به آنها و پیروی از آنان باعث نجات است،[7] علاوه این که به اعتراف شیعه و اهل سنت آنان در دعا و نیایش سرآمد انسان ها بوده اند، بدیهی است که دعاهای وارده از طریق آنها به واقع و اجابت نزدیک تر است و این یک فرصت مناسبی است که باید آن را غنیمت شمرد.
پی نوشتها:
[1] مؤمن، 60.
[2] اصول کافی، ج 2، ص 338، باب فضل الدعاء و الحث علیه، ح 3.
[3] آئین زندگی، ص 156، نقل از تفسیر نمونه.
[4] نمل، 62.
[5] اصول کافی، ج 2، ص 342، باب الاقبال علی الدعاء ح 1.
[6] تفسیر نمونه، ج ‌1، ص 641 و 643.
[7] در حدیث مشهور( ثقلین)که در منابع حدیثی شیعه و اهل سنت به طور متواتر نقل شده است رسول گرامی اسلام(ص) فرمودند:(انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی ابداً فانهما لن یفترقا حتی یردا علی الحوض)، ترمذی، صحیح ، ج 2، ص 380 ؛احمد بن حنبل، مسند، ج 3، ص 17.
http://farsi.islamquest.net