این پرسش که (علم بهتر است یا ثروت)،یکی از کلیشه ای ترین پرسش های جامعه ماست. بااین حال،امیر مؤمنان علی(ع) بهترین پاسخ را به این پرسش داده است. آن حضرت می فرمایند:(به هفت دلیل علم از ثروت بهتر است: 1.علم،میراث پیامبران است وثروت،میراث فرعون ها؛ 2.با دادن و انفاق علم چیزی از آن کم نمی شود،ولی از مال کم می شود؛ 3.ثروت،نیازمند نگه دارنده و محافظ است، درحالی که علم،نگه دارنده صاحب آن است؛ 4.علم،همراه همیشگی است،ولی ثروت تنها تا هنگام مرگ،انسان را همراهی می کند؛ 5.مال برای مؤمن و کافر به دست می آید،در حالی که علم حقیقی فقط به مؤمن ارزانی می شود؛ 6. همه مردم در دین خود به عالم نیاز دارند،ولی به ثروتمند نه؛ 7.علم،انسان را در عبور از صراط یاری می کند، ولی مال مانع می شود وآن را دشوار می کند)(1). پی نوشت: 1-بحارالانوار،ج1،ص185. منبع:ماهنامه اشارات، شماره128
علم بهتر است یا ثروت؟
این پرسش که (علم بهتر است یا ثروت)،یکی از کلیشه ای ترین پرسش های جامعه ماست. بااین حال،امیر مؤمنان علی(ع) بهترین پاسخ را به این پرسش داده است.
آن حضرت می فرمایند:(به هفت دلیل علم از ثروت بهتر است:
1.علم،میراث پیامبران است وثروت،میراث فرعون ها؛
2.با دادن و انفاق علم چیزی از آن کم نمی شود،ولی از مال کم می شود؛
3.ثروت،نیازمند نگه دارنده و محافظ است، درحالی که علم،نگه دارنده صاحب آن است؛
4.علم،همراه همیشگی است،ولی ثروت تنها تا هنگام مرگ،انسان را همراهی می کند؛
5.مال برای مؤمن و کافر به دست می آید،در حالی که علم حقیقی فقط به مؤمن ارزانی می شود؛
6. همه مردم در دین خود به عالم نیاز دارند،ولی به ثروتمند نه؛
7.علم،انسان را در عبور از صراط یاری می کند، ولی مال مانع می شود وآن را دشوار می کند)(1).
پی نوشت:
1-بحارالانوار،ج1،ص185.
منبع:ماهنامه اشارات، شماره128
- [سایر] چرا علم از ثروت بهتر است؟
- [سایر] آیا ثروت و ثروتمندی ناپسند است؟
- [سایر] کم بودن ثروت چه ثمره ای دارد؟
- [سایر] ثروت، خاستگاه چیست؟
- [سایر] فراوانی ثروت چه پیامدی دارد؟
- [سایر] فقر بهتر است یا ثروت؟
- [سایر] برترین ثروت و بدترین فقر چیست؟
- [سایر] مازاد ثروت را چه باید کرد؟
- [سایر] برای کسب ثروت چه ذکر یا دعایی باید خواند؟
- [سایر] چرا نباید بر ثروت زیاد دیگران غبطه خورد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند، چنان چه تحصیل آن علم، واجب یا مستحب باشد، می شود به او زکات داد. ولی احتیاط برای اهل علم نگرفتن زکات است مگر در صورتی که از تحصیل مخارج عاجز باشند ولکن جایز است اشتغال به تحصیل علم هر چند باعث عجز از تحصیل نفقه بشود.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند میتواند برای معاش خود کسب کند، چنانچه آن علم واجب یا مستحبّ باشد، میشود به او زکاْ داد، و اگر تحصیل آن علم واجب یا مستحبّ نباشد، زکاْ دادن به او اشکال دارد، بنابر احتیاط واجب نباید بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند میتواند برای معاش خود کسب کند، چنانچه تحصیل آن علم واجب یا مستحب باشد، میشود به او زکات داد و اگر تحصیل آن علم واجب یا مستحب نباشد، زکات دادن به او اشکال دارد.
- [امام خمینی] کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند، چنانچه تحصیل آن علم واجب یا مستحب باشد، می شود به او زکات داد و اگر تحصیل آن علم واجب یا مستحب نباشد، زکات دادن به او اشکال دارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند میتواند برای معاش خود کسب کند، چنانچه تحصیل آن علم واجب یا مستحبّ باشد میشود به او زکات داد و اگر تحصیل آن علم واجب یا مستحبّ نباشد، زکات دادن به او اشکال دارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند چنانچه تحصیل آن علم، واجب یا مستحب باشد می توان به او زکات داد و اگر تحصیل آن علم واجب یا مستحب نباشد، زکات دادن به او جایز نیست.
- [آیت الله سبحانی] کسی که مشغول تحصیل علم است و اگر تحصیل نکند می تواند برای معاش خود کسب کند، چنانچه تحصیل آن علم، واجب یا مستحب باشد می شود از سهم (فی سبیل الله) به او زکات داد. زکات فطره;
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خاک نجسی که به واسطه باران گل شود و علم برسیدن باران به وصف اطلاق به تمام اجزای آن حاصل شود پاک است ولی حصول علم به آن مشکل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است امام در وسط صف بایستد واهل علم وکمال وتقوی در صف اوّل بایستند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] (مجتهد) و (اعلم) را از سه راه می توان شناخت: اوّل: این که خود انسان اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد. دوم: این که دو نفر عادل از اهل علم به او خبر دهند، به شرط این که دو نفر عالم دیگر برخلاف گفته آنها شهادت ندهند. سوم: این که آنچنان در میان اهل علم و محافل علمی مشهور باشد که انسان یقین پیدا کند او اعلم است.