شکی نیست که جواز چند همسری با رعایت شرایط آن، یکی از ضروریات فقه اسلام است و شیعه و سنی بر آن اتفاق نظر دارند این امر، پیش از اسلام به طور نامحدود در میان قبایل مختلف، امر عادی بوده و جتی برخی از بت پرستان به هنگام مسلمان شدن، بیش از ده زن و یا کمتر داشته اند اسلام در مواجه با آن، به هیچ وجه راه مخالفت و منع را پیش نگرفت، بلکه در صدد اصلاح و تعدیل آن برآمد چه اینکه الزاماتی طبیعی و تکوینی در متن خلقت موجود است؛ که تشریع و قانون نمی‌تواند صد در صد آنها را به میل خود تغییر دهد خداوند متعال می فرماید. (وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامی‌ فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی‌ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنی‌ أَلاَّ تَعُولُوا) . نساء4، آیه 3 { ؛ (و اگر می‌ترسید که [به هنگام ازدواج با دختران یتیم ]عدالت را رعایت نکنید [از ازدواج با آنان چشم پوشی کنید و] با زنان پاک [دیگر] ازدواج کنید دو یا سه یا چهار همسر و اگر می‌ترسید عدالت را [در باره همسران متعدد] رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید و یا از زنانی که مالک آنهایید، استفاده کنید این کار از ظلم و ستم بهتر جلوگیری می‌کند) بنابراین اسلام نه تعدد را آغاز نمود و نه واجب کرد و نه مستحسن شمرد؛ ولی آن را با شرایط خاصی، مباح ساخت این امر حکمت ها و عللی دارد؛ که با توجه به متون دینی و سیره معصومان‌علیهم السلام و منطق عقل، می‌توان به مهم‌ترین آن‌ها اشاره نمود . 1 فزونی تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان؛ 2 طولانی تر بودن عمر زندگی جنسی مردان در مقایسه با زنان؛ 3 طولانی‌تر بودن عمر تولید نسل در مردان در مقایسه با زنان؛ 4 تمایل شدید مردان به چند همسری در شرایطی مانند عقیم بودن زن اول، علاقه شدید به داشتن فرزند و تمایلات شدید جنسی؛ 5 سرپرستی و در پناه قرار دادن زنان بیوه و تأمین نیازهای عاطفی و جنسی زنان . باید دانست که گسترده چند همسری در مورد مردان هیچ گونه مشکل اجتماعی و حقوقی ایجاد نمی کند، در حالی که این امر درباره زنان مشکلات فراوانی را به وجود می آورد مهم ترین آنان مسأله مجهول بودن نسب فرزند است؛ که معلوم نیست مربوط به کدام یک از همسران می باشدل الشرایع، ج‌2، ص 504 { تردید نیست که چنین فرزندی مورد حمایت هیچ یک از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسایل پیشگیری از انعقاد نطفه به وسیله قرص و مانند آن هیچ‌گاه اطمینان بخش نیست و نمی تواند دلیل قاطعی بر نیاوردن فرزند بوده باشد }رک تفسیر نمونه، ج‌1، ص‌291؛ تفسیر المیزان، ج‌4، ص‌195؛ پرسش ها و پاسخ‌ها دفتر هفتم، ص‌334 و سید علی، کمالی، قرآن و مقام زن. www.eporsesh.com
شکی نیست که جواز چند همسری با رعایت شرایط آن، یکی از ضروریات فقه اسلام است و شیعه و سنی بر آن اتفاق نظر دارند این امر، پیش از اسلام به طور نامحدود در میان قبایل مختلف، امر عادی بوده و جتی برخی از بت پرستان به هنگام مسلمان شدن، بیش از ده زن و یا کمتر داشته اند اسلام در مواجه با آن، به هیچ وجه راه مخالفت و منع را پیش نگرفت، بلکه در صدد اصلاح و تعدیل آن برآمد چه اینکه الزاماتی طبیعی و تکوینی در متن خلقت موجود است؛ که تشریع و قانون نمیتواند صد در صد آنها را به میل خود تغییر دهد خداوند متعال می فرماید.
(وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامی فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنی أَلاَّ تَعُولُوا) .
نساء4، آیه 3 { ؛ (و اگر میترسید که [به هنگام ازدواج با دختران یتیم ]عدالت را رعایت نکنید [از ازدواج با آنان چشم پوشی کنید و] با زنان پاک [دیگر] ازدواج کنید دو یا سه یا چهار همسر و اگر میترسید عدالت را [در باره همسران متعدد] رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید و یا از زنانی که مالک آنهایید، استفاده کنید این کار از ظلم و ستم بهتر جلوگیری میکند) بنابراین اسلام نه تعدد را آغاز نمود و نه واجب کرد و نه مستحسن شمرد؛ ولی آن را با شرایط خاصی، مباح ساخت این امر حکمت ها و عللی دارد؛ که با توجه به متون دینی و سیره معصومانعلیهم السلام و منطق عقل، میتوان به مهمترین آنها اشاره نمود .
1 فزونی تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان؛
2 طولانی تر بودن عمر زندگی جنسی مردان در مقایسه با زنان؛
3 طولانیتر بودن عمر تولید نسل در مردان در مقایسه با زنان؛
4 تمایل شدید مردان به چند همسری در شرایطی مانند عقیم بودن زن اول، علاقه شدید به داشتن فرزند و تمایلات شدید جنسی؛
5 سرپرستی و در پناه قرار دادن زنان بیوه و تأمین نیازهای عاطفی و جنسی زنان .
باید دانست که گسترده چند همسری در مورد مردان هیچ گونه مشکل اجتماعی و حقوقی ایجاد نمی کند، در حالی که این امر درباره زنان مشکلات فراوانی را به وجود می آورد مهم ترین آنان مسأله مجهول بودن نسب فرزند است؛ که معلوم نیست مربوط به کدام یک از همسران می باشدل الشرایع، ج2، ص 504 { تردید نیست که چنین فرزندی مورد حمایت هیچ یک از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسایل پیشگیری از انعقاد نطفه به وسیله قرص و مانند آن هیچگاه اطمینان بخش نیست و نمی تواند دلیل قاطعی بر نیاوردن فرزند بوده باشد }رک تفسیر نمونه، ج1، ص291؛ تفسیر المیزان، ج4، ص195؛ پرسش ها و پاسخها دفتر هفتم، ص334 و سید علی، کمالی، قرآن و مقام زن.
www.eporsesh.com
- [سایر] چرا در اسلام تعدد زوجات وجود دارد و چرا این حق تنها برای مردان است؟
- [سایر] فلسفه تعدد زوجات در اسلام چیست؟
- [سایر] نظر اسلام درباره تعدد زوجات را بیان کنید؟
- [سایر] نظر اسلام در رابطه با چند همسری چیست؟
- [سایر] اسلام به خاطر کدام حکم از تورات کامل تر است، چند همسری؟
- [سایر] چرا تعدد زوجات (چند همسری) برای مرد جایز، ولی برای زن جایز نیست؟
- [سایر] آیا اسلام با تجویز چند همسری عواطف و احساسات زنان را نا دیده نگرفته است؟
- [سایر] آیا دلیل مجاز بودن چند همسری در اسلام، حمایت از زنان بی سرپرست است؟
- [سایر] چرا پیامبر(ص) تعدد زوجات داشته اند؟
- [سایر] فلسفه تعدد زوجات چیست؟
- [آیت الله بهجت] غذای نجسی که لای دندان ها مانده ، اگر آب در دهان بگردانند و به تمام غذای نجس برسد پاک می شود در صورتی که یقین کند آب مطلق به همه جای نجس رسیده، با تعدد در آنچه تعدد در آن لازم است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر نجاست بدن را در اب کر یا جاری بر طرف کنند بدن پاک می شود و تعدد شستن حتی در بول لازم نیست
- [آیت الله جوادی آملی] .اذان و اقامه نماز جماعت مردان را باید مرد بگوید و اذان و اقامه نماز جماعت زنان , نیز زنان و مردان محرم را زن می تواند بگوید , هرچند احتیاط در صورت اخیر, ترک است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نماز خواندن با لباس طلا بافت برای مردان جایز نیست و نماز را باطل می کند، ولی برای زنان در صورتی که اسراف نباشد اشکالی ندارد، در غیر حال نماز نیز پوشیدن چنین لباسی برای مردان حرام است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر ظاهر برنج و گوشت و مانند اینها نجس شده باشد در جایی که تعدّد لازم نیست، چنانچه آن را در کاسه و مانند آن بگذارند و یک مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک میشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز جمعه تنها توسط مردان منعقد می شود، ولی زنان هم می توانند در آن شرکت کنند.
- [آیت الله بهجت] رقصیدن زن در مجالس زنان، و یا مرد در مجالس مردان اشکال دارد و احتیاط واجب در ترک است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] غذای نجسی که لای دندانها مانده، اگر آب در دهان بگردانند و به تمام غذای نجس برسد، پاک میشود و در جایی که تعدّد لازم است، باید متعدّد آب بگردانند به طوری که به تمام غذای نجس برسد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ولیّ زن شوهر او است و بعد از او خویشاوندان نسبی به ترتیب طبقات ارث و در هر طبقه مردها بر زنها مقدماند و در صورت تعدّد بنا بر احتیاط از همه باید اجازه گرفته شود.
- [آیت الله بهجت] اگر موی سر و صورت را با آب قلیل آب بکشند ، بنا بر احتیاط واجب باید فشار دهند که غساله آن جدا شود اگر چه محتاج به تعدد شستن نباشد در صورتی که آب در لابلای موها فرو رفته باشد .