چرا در اسلام تعدد زوجات وجود دارد و چرا این حق تنها برای مردان است؟
شکی نیست که جواز چند همسری با رعایت شرایط آن، یکی از ضروریات فقه اسلام است و شیعه و سنی بر آن اتفاق نظر دارند این امر، پیش از اسلام به طور نامحدود در میان قبایل مختلف، امر عادی بوده و جتی برخی از بت پرستان به هنگام مسلمان شدن، بیش از ده زن و یا کمتر داشته اند اسلام در مواجه با آن، به هیچ وجه راه مخالفت و منع را پیش نگرفت، بلکه در صدد اصلاح و تعدیل آن برآمد چه اینکه الزاماتی طبیعی و تکوینی در متن خلقت موجود است؛ که تشریع و قانون نمی‌تواند صد در صد آنها را به میل خود تغییر دهد خداوند متعال می فرماید. (وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامی‌ فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی‌ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنی‌ أَلاَّ تَعُولُوا) . نساء4، آیه 3 { ؛ (و اگر می‌ترسید که [به هنگام ازدواج با دختران یتیم ]عدالت را رعایت نکنید [از ازدواج با آنان چشم پوشی کنید و] با زنان پاک [دیگر] ازدواج کنید دو یا سه یا چهار همسر و اگر می‌ترسید عدالت را [در باره همسران متعدد] رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید و یا از زنانی که مالک آنهایید، استفاده کنید این کار از ظلم و ستم بهتر جلوگیری می‌کند) بنابراین اسلام نه تعدد را آغاز نمود و نه واجب کرد و نه مستحسن شمرد؛ ولی آن را با شرایط خاصی، مباح ساخت این امر حکمت ها و عللی دارد؛ که با توجه به متون دینی و سیره معصومان‌علیهم السلام و منطق عقل، می‌توان به مهم‌ترین آن‌ها اشاره نمود . 1 فزونی تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان؛ 2 طولانی تر بودن عمر زندگی جنسی مردان در مقایسه با زنان؛ 3 طولانی‌تر بودن عمر تولید نسل در مردان در مقایسه با زنان؛ 4 تمایل شدید مردان به چند همسری در شرایطی مانند عقیم بودن زن اول، علاقه شدید به داشتن فرزند و تمایلات شدید جنسی؛ 5 سرپرستی و در پناه قرار دادن زنان بیوه و تأمین نیازهای عاطفی و جنسی زنان . باید دانست که گسترده چند همسری در مورد مردان هیچ گونه مشکل اجتماعی و حقوقی ایجاد نمی کند، در حالی که این امر درباره زنان مشکلات فراوانی را به وجود می آورد مهم ترین آنان مسأله مجهول بودن نسب فرزند است؛ که معلوم نیست مربوط به کدام یک از همسران می باشدل الشرایع، ج‌2، ص 504 { تردید نیست که چنین فرزندی مورد حمایت هیچ یک از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسایل پیشگیری از انعقاد نطفه به وسیله قرص و مانند آن هیچ‌گاه اطمینان بخش نیست و نمی تواند دلیل قاطعی بر نیاوردن فرزند بوده باشد }رک تفسیر نمونه، ج‌1، ص‌291؛ تفسیر المیزان، ج‌4، ص‌195؛ پرسش ها و پاسخ‌ها دفتر هفتم، ص‌334 و سید علی، کمالی، قرآن و مقام زن. www.eporsesh.com
عنوان سوال:

چرا در اسلام تعدد زوجات وجود دارد و چرا این حق تنها برای مردان است؟


پاسخ:

شکی نیست که جواز چند همسری با رعایت شرایط آن، یکی از ضروریات فقه اسلام است و شیعه و سنی بر آن اتفاق نظر دارند این امر، پیش از اسلام به طور نامحدود در میان قبایل مختلف، امر عادی بوده و جتی برخی از بت پرستان به هنگام مسلمان شدن، بیش از ده زن و یا کمتر داشته اند اسلام در مواجه با آن، به هیچ وجه راه مخالفت و منع را پیش نگرفت، بلکه در صدد اصلاح و تعدیل آن برآمد چه اینکه الزاماتی طبیعی و تکوینی در متن خلقت موجود است؛ که تشریع و قانون نمی‌تواند صد در صد آنها را به میل خود تغییر دهد خداوند متعال می فرماید.
(وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامی‌ فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی‌ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنی‌ أَلاَّ تَعُولُوا) .
نساء4، آیه 3 { ؛ (و اگر می‌ترسید که [به هنگام ازدواج با دختران یتیم ]عدالت را رعایت نکنید [از ازدواج با آنان چشم پوشی کنید و] با زنان پاک [دیگر] ازدواج کنید دو یا سه یا چهار همسر و اگر می‌ترسید عدالت را [در باره همسران متعدد] رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید و یا از زنانی که مالک آنهایید، استفاده کنید این کار از ظلم و ستم بهتر جلوگیری می‌کند) بنابراین اسلام نه تعدد را آغاز نمود و نه واجب کرد و نه مستحسن شمرد؛ ولی آن را با شرایط خاصی، مباح ساخت این امر حکمت ها و عللی دارد؛ که با توجه به متون دینی و سیره معصومان‌علیهم السلام و منطق عقل، می‌توان به مهم‌ترین آن‌ها اشاره نمود .
1 فزونی تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان؛
2 طولانی تر بودن عمر زندگی جنسی مردان در مقایسه با زنان؛
3 طولانی‌تر بودن عمر تولید نسل در مردان در مقایسه با زنان؛
4 تمایل شدید مردان به چند همسری در شرایطی مانند عقیم بودن زن اول، علاقه شدید به داشتن فرزند و تمایلات شدید جنسی؛
5 سرپرستی و در پناه قرار دادن زنان بیوه و تأمین نیازهای عاطفی و جنسی زنان .
باید دانست که گسترده چند همسری در مورد مردان هیچ گونه مشکل اجتماعی و حقوقی ایجاد نمی کند، در حالی که این امر درباره زنان مشکلات فراوانی را به وجود می آورد مهم ترین آنان مسأله مجهول بودن نسب فرزند است؛ که معلوم نیست مربوط به کدام یک از همسران می باشدل الشرایع، ج‌2، ص 504 { تردید نیست که چنین فرزندی مورد حمایت هیچ یک از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسایل پیشگیری از انعقاد نطفه به وسیله قرص و مانند آن هیچ‌گاه اطمینان بخش نیست و نمی تواند دلیل قاطعی بر نیاوردن فرزند بوده باشد }رک تفسیر نمونه، ج‌1، ص‌291؛ تفسیر المیزان، ج‌4، ص‌195؛ پرسش ها و پاسخ‌ها دفتر هفتم، ص‌334 و سید علی، کمالی، قرآن و مقام زن.
www.eporsesh.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین