گناه
گناه به معنای خلاف است و در اسلام هر گونه کاری که برخلاف فرمان خداوند باشد گناه است.
چرا باید گناه نکنیم ؟ اینکه بیان شده گناه اثری وضعی دارد یعنی چه؟
انجام ندادن گناه به این دلیل است که اثر وضعی دارد. به طور مثال به شخصی گفته شده آب جوش است به آن دست نزن. حال انجام این کار عواقب بعدی به همراه دارد. گناه نه تنها آثار دنیوی بلکه پیامدهای بعدی هم دارد. خداوند متعال در رابطه با سازه های وجودی انسان بایدها و نبایدهایی را تعیین می کند می فرماید: "این قبیل کارها را نکنید. " زندگی بر مبنای طغیان و گناه، در اصل ساختن سازه‌ی هویت و شخصیتی انسان بر گسل زلزله‌ای که نهایتاً ویران خواهد شد است. بنابراین، جلوگیری از آسیب ها چه در دنیا و چه در آخرت از سر مهربانی خداوند برای آدمی است ، خدا هشدار می دهد که این رفتارها شایسته‌ی وجودی او ، خوراک حقیقت،هویت انسانی و متناسب با فطرت او نیست . انجام آن حرکتی تحمیلی است مانند لذت بردن معتاد از مواد مخدر که این نوع لذت، واقعی نمی‌باشد. بنابراین، خداوند انجام ندادن گناه توسط انسان را به دلیل عدم مناسبت آن با شخصیت وی منع می کند زیرا موجب زمینی شدن او می شود در حالی که برای بازگشت به آسمان به زمین آمده شده است. نکته بعد، اثر وضعی گناه در مقابل اثر عقوبتی است. به طور مثال گفته می شود با انجام این کار عذاب شب اول قبر دارید، گرفتار آتش می شوید، این نوع اثرات ، اثرات عقوبتی است. اثر وضعی، اثری است که به طبیعت عمل در نفس، جان و روح انسان تأثیر تاریکی و آلودگی را می گذارد. به طور مثال فردی که شرب خمر می کند جدا از عقوبت اخروی ، دچار مستی هم می شود که ممکن است آسیبی به خود و دیگران برساند مثلاً تصادف کند ، درگیری ایجاد کند . این موارد اثر وضعی عمل است. بنابراین اثر وضعی، تبعات منفی‌ای است که به طبیعت خود عمل، در پیکره‌ی عملکرد انسان تأثیر می گذارد. آثار وضعی و آثار عقوبتی را دو منطقه ممتاز فرض نکنیم بلکه آنچه که تحت عنوان طغیان روحی که انجام می دهیم دو انعکاس و بازتاب دارد یک بازتاب، بازتاب این سویی است که امروز می بینیم و متوجه آن می شویم و همین عملکرد یک بازتابی در ادامه زندگی و در باطن ما می‌گذارد. آن اثری که در باطن می گذارد ظهور عمل در دنیا است. بنابراین هر دوی این‌ها نوعی اثر وضعی با ظروف متفاوت است. پس به دو جهت نباید گناه مرتکب شویم:1) به دلیل اثر وضعی نباید انجام شود. 2) به دلیل بنده بودن بشر و ملتزم بودن وی به اطاعت از اوامر مولا .
انجام ندادن گناه به این دلیل است که اثر وضعی دارد. به طور مثال به شخصی گفته شده آب جوش است به آن دست نزن. حال انجام این کار عواقب بعدی به همراه دارد. گناه نه تنها آثار دنیوی بلکه پیامدهای بعدی هم دارد. خداوند متعال در رابطه با سازه های وجودی انسان بایدها و نبایدهایی را تعیین می کند می فرماید: "این قبیل کارها را نکنید. " زندگی بر مبنای طغیان و گناه، در اصل ساختن سازه‌ی هویت و شخصیتی انسان بر گسل زلزله‌ای که نهایتاً ویران خواهد شد است. بنابراین، جلوگیری از آسیب ها چه در دنیا و چه در آخرت از سر مهربانی خداوند برای آدمی است ، خدا هشدار می دهد که این رفتارها شایسته‌ی وجودی او ، خوراک حقیقت،هویت انسانی و متناسب با فطرت او نیست . انجام آن حرکتی تحمیلی است مانند لذت بردن معتاد از مواد مخدر که این نوع لذت، واقعی نمی‌باشد. بنابراین، خداوند انجام ندادن گناه توسط انسان را به دلیل عدم مناسبت آن با شخصیت وی منع می کند زیرا موجب زمینی شدن او می شود در حالی که برای بازگشت به آسمان به زمین آمده شده است. نکته بعد، اثر وضعی گناه در مقابل اثر عقوبتی است. به طور مثال گفته می شود با انجام این کار عذاب شب اول قبر دارید، گرفتار آتش می شوید، این نوع اثرات ، اثرات عقوبتی است. اثر وضعی، اثری است که به طبیعت عمل در نفس، جان و روح انسان تأثیر تاریکی و آلودگی را می گذارد. به طور مثال فردی که شرب خمر می کند جدا از عقوبت اخروی ، دچار مستی هم می شود که ممکن است آسیبی به خود و دیگران برساند مثلاً تصادف کند ، درگیری ایجاد کند . این موارد اثر وضعی عمل است. بنابراین اثر وضعی، تبعات منفی‌ای است که به طبیعت خود عمل، در پیکره‌ی عملکرد انسان تأثیر می گذارد. آثار وضعی و آثار عقوبتی را دو منطقه ممتاز فرض نکنیم بلکه آنچه که تحت عنوان طغیان روحی که انجام می دهیم دو انعکاس و بازتاب دارد یک بازتاب، بازتاب این سویی است که امروز می بینیم و متوجه آن می شویم و همین عملکرد یک بازتابی در ادامه زندگی و در باطن ما می‌گذارد. آن اثری که در باطن می گذارد ظهور عمل در دنیا است. بنابراین هر دوی این‌ها نوعی اثر وضعی با ظروف متفاوت است. پس به دو جهت نباید گناه مرتکب شویم:1) به دلیل اثر وضعی نباید انجام شود. 2) به دلیل بنده بودن بشر و ملتزم بودن وی به اطاعت از اوامر مولا .
پاسخ:
انجام ندادن گناه به این دلیل است که اثر وضعی دارد. به طور مثال به شخصی گفته شده آب جوش است به آن دست نزن. حال انجام این کار عواقب بعدی به همراه دارد. گناه نه تنها آثار دنیوی بلکه پیامدهای بعدی هم دارد. خداوند متعال در رابطه با سازه های وجودی انسان بایدها و نبایدهایی را تعیین می کند می فرماید: "این قبیل کارها را نکنید. " زندگی بر مبنای طغیان و گناه، در اصل ساختن سازه‌ی هویت و شخصیتی انسان بر گسل زلزله‌ای که نهایتاً ویران خواهد شد است. بنابراین، جلوگیری از آسیب ها چه در دنیا و چه در آخرت از سر مهربانی خداوند برای آدمی است ، خدا هشدار می دهد که این رفتارها شایسته‌ی وجودی او ، خوراک حقیقت،هویت انسانی و متناسب با فطرت او نیست . انجام آن حرکتی تحمیلی است مانند لذت بردن معتاد از مواد مخدر که این نوع لذت، واقعی نمی‌باشد. بنابراین، خداوند انجام ندادن گناه توسط انسان را به دلیل عدم مناسبت آن با شخصیت وی منع می کند زیرا موجب زمینی شدن او می شود در حالی که برای بازگشت به آسمان به زمین آمده شده است. نکته بعد، اثر وضعی گناه در مقابل اثر عقوبتی است. به طور مثال گفته می شود با انجام این کار عذاب شب اول قبر دارید، گرفتار آتش می شوید، این نوع اثرات ، اثرات عقوبتی است. اثر وضعی، اثری است که به طبیعت عمل در نفس، جان و روح انسان تأثیر تاریکی و آلودگی را می گذارد. به طور مثال فردی که شرب خمر می کند جدا از عقوبت اخروی ، دچار مستی هم می شود که ممکن است آسیبی به خود و دیگران برساند مثلاً تصادف کند ، درگیری ایجاد کند . این موارد اثر وضعی عمل است. بنابراین اثر وضعی، تبعات منفی‌ای است که به طبیعت خود عمل، در پیکره‌ی عملکرد انسان تأثیر می گذارد. آثار وضعی و آثار عقوبتی را دو منطقه ممتاز فرض نکنیم بلکه آنچه که تحت عنوان طغیان روحی که انجام می دهیم دو انعکاس و بازتاب دارد یک بازتاب، بازتاب این سویی است که امروز می بینیم و متوجه آن می شویم و همین عملکرد یک بازتابی در ادامه زندگی و در باطن ما می‌گذارد. آن اثری که در باطن می گذارد ظهور عمل در دنیا است. بنابراین هر دوی این‌ها نوعی اثر وضعی با ظروف متفاوت است. پس به دو جهت نباید گناه مرتکب شویم:1) به دلیل اثر وضعی نباید انجام شود. 2) به دلیل بنده بودن بشر و ملتزم بودن وی به اطاعت از اوامر مولا .
- [سایر] گریه بر گناه پنهان چه اثری دارد؟
- [سایر] سلام؛ اگر میان جمعی درحال خوردن چیزی باشیم و به کسی تعارف نکنیم، آیا گناه کردهایم؟
- [سایر] چرا خدا به آدم هوس داده و چرا از ما میخواهد گناه نکنیم؟
- [سایر] بهترین مسایل را در مورد یک انسان برای من بنویسید. بنویسید که چه کنیم که گناه نکنیم؟
- [سایر] آیا اگر ما هم بتوانیم خود را در هنگام گناه بخصوص گناهان جنسی محفوظ داریم و به خاطر خدا گناه نکنیم، معجزاتی که در مورد پیامبران(ع) و یا افراد خاص اتفاق افتاده برای ما نیز اتفاق میافتد؟!
- [سایر] باسلام حکمت اینکه یکی از دلایل ظهور پر شدن جهان از ظلم و جور هست،از اون طرف هم ما باید گناه نکنیم چیه؟
- [آیت الله سیستانی] قانون کشوری تا چه حد در اعمال انسان موثر است ؟ مثلا طبق قانون فلان کار نشود چنانچه ما به قانونی عمل نکنیم گناه است؟
- [سایر] آیا اثر وضعی افعال حرام، برای کسی که اطلاع از حرمت ندارد و مرتکب آن می شود و یا برای دیگرانی که نقشی در گناه نداشته اند، قابل پذیرش است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا نماز در پشت مقام ابراهیم حکم تکلیفی است، یا وضعی؟ به عبارت دیگر، اگر کسی (مثلا) نمازش را نزدیک دیوار زمزم بخواند، آیا نمازش باطل است، یا فقط معصیت کرده، ولی نماز صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا صلاة خلف مقام حکم تکلیفی است یا حکم وضعی و مثلاً اگر کسی نمازش را نزدیک دیوار زمزم خواند آیا حکم بطلان صلاتش می‌شود یا اینکه فقط معصیت کرده، لکن نمازش صحیح است؟
- [آیت الله مظاهری] به سیّدی که معصیت کار است، اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد، نمیشود خمس داد و به سیّدی هم که آشکارا معصیت می‌کند، گرچه دادن خمس کمک به معصیت او نباشد. نباید خمس بدهند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جلوگیری از معصیت توقّف داشته باشد بر اینکه دست معصیت کار را بگیرد یا اورا از محلّ معصیت بیرون کند یا در آلتی که به آن معصیت می کند تصرّف کند جایز است ، بلکه واجب است عمل کند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر جلوگیری از معصیت با گرفتن دست گناهکار یا حائل شدن بین او و گناه یا خارج کردن او از محل ارتکاب معصیت یا گرفتن ابزار گناه ممکن باشد، واجب است بدان عمل شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر این که دست معصیت کار را بگیرد یا او را از محل معصیت بیرون کند یا در وسیلهای که با آن معصیت می‌کند تصرّف کند، جایز بلکه واجب است.
- [آیت الله نوری همدانی] به سیدّی که معصیت کار است ، اگر خمس دادن کمک به معصیّت او باشد ؛ نمی شود خمس داد و به سیدّی هم که آشکارا معصیّت می کند ، اگر چه خمس کمک به معصیّت او نباشد ؛ نباید خمس بدهند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر اینکه دست معصیت کار را بگیرد یا او را از محل معصیت بیرون کند یا در آلتی که به آن معصیت می کند تصرف کند، جایز است، بلکه واجب است عمل کند.
- [امام خمینی] اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر این که دست معصیت کار را بگیرد یا او را از محل معصیت بیرون کند یا در آلتی که به آن معصیت می‌کند تصرف کند، جایز است، بلکه واجب است عمل کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی به گناه گنهکار یا به ترک واجب از کسی، راضی باشد، گرچه اعانت بر گناه صادق نیست، ولی شریک در گناه گنهکار است؛ مثلاً کسی که راضی باشد بر بیحجابی یا بدحجابی زنها، گرچه مرد باشد، در نامه عملش گناه بیحجابی یا بدحجابی که گناه بزرگی است ثبت می‌شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] به شرابخوار و نیز به کسی که معصیتکار است اگر زکات دادن کمک به معصیت او باشد نمیشود زکات داد و بنا بر احتیاط مستحب به کسی که معصیت کبیره بجا میآورد یا آشکارا گناه می‌کند زکات ندهند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر ممکن شود جلوگیری از معصیت به اینکه بین شخص و معصیت حائل شود و با این نحو مانع از معصیت شود، لازم است اقتصار به آن اگر محذور آن کمتر از چیزهای دیگر باشد.