در جلد نهم بحارالانوار، به نقل از کافی، از امیرالمؤمنین علی علیه السلام روایت می کند که فرمود: (خداوند مرا پیشوای خلق قرار داده است و به همین سبب، بر من فرض کرده است که زندگی خود را در خوراک و پوشاک، در حدّ ضعیف ترین طبقات اجتماع قرار دهم تا از طرفی، مایه تسکین آلام فقیر و از طرف دیگر، سبب جلوگیری از طغیان غنی گردد). در شرح احوال استاد الفقها، وحید بهبهانی رحمت الله علیه می نویسند: (روزی یکی از عروس های خود را مشاهده کرد که پیراهنی الوان از نوع پارچه هایی که معمولاً زنان اعیان و اشراف آن عصر می پوشیدند، به تن کرده است. فرزندشان [مرحوم آقا محمد اسماعیل، شوهر آن خانم] را مورد ملامت قرار دادند. او در جواب پدر، این آیه قرآن را خواند: (قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللّهِ الَّتی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ)1؛ یعنی: (بگو چه کسی زینت هایی که خدا برای بندگانش آفریده و همچنین روزی های پاکیزه را تحریم کرده است؟) ایشان جواب دادند: (من نمی گویم خوب پوشیدن و خوب نوشیدن و از نعمت های الهی استفاده کردن، حرام است. خیر؛ در اسلام چنین ممنوعیت هایی وجود ندارد، ولی مطلب آن است که ما و خانواده ما به اعتبار اینکه پیشوای دینی مردم هستیم، وظیفه خاصی داریم. خانواده های فقیر وقتی اغنیا را می بینند که از همه چیز برخوردارند، طبعا ناراحت می شوند. یگانه مایه تسکین آلامشان این است که خانواده (آقا) در تیپ خودشان هستند. اگر ما هم در زندگی به شکل تیپ اغنیا در آییم، این یگانه مایه تسکین آلام هم از میان می رود. ما که قادر نیستیم عملاً وضع موجود را تغییر دهیم، دست کم از این مقدار هم دردی مضایقه نکنیم). زهدهای ناشی از هم دردی و شرکت در غم خوارگی، به هیچ وجه با رهبانیت هم ریشگی ندارد و مبنی بر گریز از اجتماع نیست، بلکه راهی است برای تسکین آلام اجتماع.2 1 .اعراف، 32 . 2 .سیری در نهج البلاغه، صص 230 و 238. www.irc.ir
در جلد نهم بحارالانوار، به نقل از کافی، از امیرالمؤمنین علی علیه السلام روایت می کند که فرمود: (خداوند مرا پیشوای خلق قرار داده است و به همین سبب، بر من فرض کرده است که زندگی خود را در خوراک و پوشاک، در حدّ ضعیف ترین طبقات اجتماع قرار دهم تا از طرفی، مایه تسکین آلام فقیر و از طرف دیگر، سبب جلوگیری از طغیان غنی گردد).
در شرح احوال استاد الفقها، وحید بهبهانی رحمت الله علیه می نویسند: (روزی یکی از عروس های خود را مشاهده کرد که پیراهنی الوان از نوع پارچه هایی که معمولاً زنان اعیان و اشراف آن عصر می پوشیدند، به تن کرده است. فرزندشان [مرحوم آقا محمد اسماعیل، شوهر آن خانم] را مورد ملامت قرار دادند. او در جواب پدر، این آیه قرآن را خواند: (قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللّهِ الَّتی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ)1؛ یعنی: (بگو چه کسی زینت هایی که خدا برای بندگانش آفریده و همچنین روزی های پاکیزه را تحریم کرده است؟) ایشان جواب دادند: (من نمی گویم خوب پوشیدن و خوب نوشیدن و از نعمت های الهی استفاده کردن، حرام است. خیر؛ در اسلام چنین ممنوعیت هایی وجود ندارد، ولی مطلب آن است که ما و خانواده ما به اعتبار اینکه پیشوای دینی مردم هستیم، وظیفه خاصی داریم. خانواده های فقیر وقتی اغنیا را می بینند که از همه چیز برخوردارند، طبعا ناراحت می شوند. یگانه مایه تسکین آلامشان این است که خانواده (آقا) در تیپ خودشان هستند. اگر ما هم در زندگی به شکل تیپ اغنیا در آییم، این یگانه مایه تسکین آلام هم از میان می رود. ما که قادر نیستیم عملاً وضع موجود را تغییر دهیم، دست کم از این مقدار هم دردی مضایقه نکنیم).
زهدهای ناشی از هم دردی و شرکت در غم خوارگی، به هیچ وجه با رهبانیت هم ریشگی ندارد و مبنی بر گریز از اجتماع نیست، بلکه راهی است برای تسکین آلام اجتماع.2
1 .اعراف، 32 .
2 .سیری در نهج البلاغه، صص 230 و 238.
www.irc.ir
- [سایر] روحانیت در رویارویی با زمان چه مسئولیتی دارد؟
- [سایر] روحانیت در شکل گیری انقلاب اسلامی چه نقشی داشته است؟
- [سایر] روحانیت در شکل گیری انقلاب اسلامی چه نقشی داشته است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] وقف بر امام حسین علیهالسلام وقف عام است یا خاص؟
- [سایر] 1. آیا روحانیت در طول تاریخ مخالفتی با نحوه حکومت (شکل حکومت شاهنشاهی) و شخص حاکم مخالفتی نداشته است و اعتراضی در این خصوص نکرده است؟ و آیا امام خمینی علیه الرحمه بود که نخستین بار به دلیل شدت گرفتن ا
- [سایر] آیا در حکومت دینی به جهان آخرت اصالت داده می شود و نیازهای معیشتی مردم مورد بی توجهی قرار می گیرد؟
- [سایر] فرق بین سیره مستمرّه، سیره عقلا، بنای عقلا، سیره متشرعین و عرف عام و خاص چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا در وقف عامّ و خاصّ تعیین موقوف علیه لازم است یا نه؟
- [سایر] توثیق خاص و عام در مباحث رجالی به چه معنا است؟
- [سایر] مرد چگونه می تواند به دادگاه ثابت کند، زنش که با او زیر یک سقف زندگی می کند، ولی از او تمکین خاص و عام نمی کند؟ آیا شکستن تختخواب از سوی زن دلیل اثبات ادعا می باشد؟
- [آیت الله سبحانی] در صحت وقف عام مانند وقف بر فقرا و علما، قبول شرط نیست ولی در وقف خاص مانند وقف بر شخص معینی، احتیاط لازم قبول او یا وکیل او است.
- [آیت الله سبحانی] در صحت وقف عام مانند وقف بر فقرا و علما، قبول شرط نیست ولی در وقف خاص مانند وقف بر شخص معینی، احتیاط لازم قبول او یا وکیل او است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر خمس، زکات، وقف خاصّ و یا وقف عامّ با مال کسی مخلوط شود، حکم مالی را دارد که صاحب آن معلوم است و باید نزد خود و خداوند محاسبه کند و آن را پرداخت نماید.
- [آیت الله اردبیلی] در وقف، خاص باشد یا عام، بنابر احتیاط قصد قربت لازم است، ولی لازم نیست وقف کننده مسلمان باشد، بنابر این اگر غیر مسلمان هم چیزی را وقف کند صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] در صورت تحقق دولت عدل اسلامیِ جامع الشرایط، استفاده از جنگلها و نیزارهای طبیعی و دریاها و معادن و رودخانههای بزرگ و جانوران وحشی و مانند آنها، باید با اجازه حکومت باشد، هر چند این اجازه به طور عام باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] وقف بر دو قسم است: وقف خاصّ و وقف عام. در وقف خاصّ که مال برای افراد به خصوصی وقف میگردد وقف در صورتی صحیح است که مال وقف را به تصرّف یکی از کسانی که برای آنان وقف شده یا وکیل یا ولیّ او بدهند و اگر چیزی را بر اولاد صغیر خود وقف کند و به قصد این که آن چیز وقف آنان شود نگهداری کند وقف صحیح است. در وقف عام باید متولّی تعیین گردد و لازم نیست کسی مال وقفشده را در اختیار بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] وقف بر دو نوع است: اوّل:(وقف خاص) مانند آن که چیزی را برای اولاد خود وقف نماید. دوم:(وقف عام) که اختصاص به افراد خاصّی ندارد، مانند آن که چیزی را برای مسجد یا حسینیّه و یا فقرا وقف کند.
- [آیت الله سیستانی] رفتوآمد و نشستن و تصرفاتی از این قبیل در زمینهای مساجد، حسینیهها، قبرستانها و دیگر موارد وقف عام که در راهها واقع شدهاند، جایز است. لیکن اینگونه تصرفات در زمینهای مدارس و مانند آنها از موقوفات خاص، جز برای کسانی که وقف بر ایشان شده، مورد اشکال است و بنا بر احتیاط واجب باید از آن اجتناب شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی به عنوان (وقف عام ) درآمدی نصیبش شده , این درآمد ه مانند هبه است که اگر ق بول و قبض کرده، مالکش می شود و در صورتی که قابل توجه باشد , پس از گذشت سال و کسر هزینه , باید خمس آن را بپردازد ; همچنین اگر درآمدی به عنوان (وقف خاص ) به او رسیده، این همچنین اگر درآمدی به عنوان (وقف خاص) به او رسیده، این درآمد مانند ارث است که به قبول نیاز ندارد و شخص مالکش می شود و پس از کسر هزینه های سال، باید خمس آن را بپردازد. خمس مهریه
- [آیت الله اردبیلی] در صورت تحقق دولت عدل اسلامیِ جامع الشرایط، احیای زمین موات مشروط به اجازه حکومت است هرچند اجازه به طور عام باشد پس قبل از اجازه حکومت کسی حقّ تصرّف در زمینهای موات را ندارد و تنها افراد و گروههایی که به آنان اجازه داده شده میتوانند کارهای مقدّماتی را از قبیل دیوار کشی، تسطیح و خاکبرداری شروع کنند، ولی به مجرّد به ثبت رساندن زمین بدون احیای آن، حقّی برای ثبت دهنده ثابت نمیشود و ثبت دهنده حقّ ندارد آن را بفروشد یا وقف نماید و یا معاملات دیگری بر روی آن انجام دهد.