چند نمونه تاریخی بر اثبات جزیه در برابر حمایت مسلمانان ذکر نمایید.

1. هنگامی که ابوعبیده، فرمانده ارتش اسلام در زمان خلیفه ی دوّم احساس کرد که نمی تواند امنیّت مردم شامات را در برابر لشکر امپراطور روم (هرقل) حفظ کند، مالیاتی را که از آنها گرفته بود، به آنها رد کرد و خطاب به اهالی این نقاط چنین نوشت:
ما به این سبب اموال شما را پس دادیم که از بسیجی که علیه ما شده خبر یافتیم؛ شما با ما شرط کرده بودید در برابر دشمن از شما محافظت کنیم ولی اکنون به این کار قادر نیستیم. ما آنچه را گرفته بودیم پس دادیم. هرگاه خدا ما را بر دشمن پیروز گرداند، بر شرط خود و آنچه میان ما و شما نوشته شده باقی هستیم.
اهالی نیز، درباره ی پیروزی آنها دعا کردند و گفتند: خداوند شما را به ما بازگرداند و بر رومیان پیروز کند. اگر آنها بودند، هیچ چیز به ما بازنمی گرداندند و هرچه هم داشتیم از دست ما می گرفتند!
2. قبیله ی مسیحی (جراجمه) که در نزدیکی انطاکیه سکونت داشتند، هم چنین مسیحیانی که در شمال فارس زندگی می کردند، چون با مسلمین پیمان همکاری نظامی بسته و مانند مسلمین در خدمت نظامی شرکت نموده بودند، از دادن جزیه معاف و حتی از غنایم جنگی نیز بهره مند گردیدند.[1]
به گفته ی نمرمحمدخلیل نمر، اجتماع اسلامی هم چنان که حقوقی برای شهروندانش قایل است، واجباتی بر آنان مقرّر نموده و هیچ کس به حقّش دست نمی یابد مگر به واجباتش گردن نهد.
اهل ذمّه نیز جزو جامعه ی اسلامی محسوب می شوند و این قاعده در مورد آنان نیز جاری است که اگر می خواهند به حقوقشان دست یابند، حتماً باید به واجباتی که با عقد ذمّه بر آنان ثابت شده عمل کنند و آن پرداخت جزیه است.[2]
افزون بر این، دولت اسلامی، دولتی بر مبنای فکر، عقیده، ایدئولوژی و اندیشه است و معقول نیست شخصی که معتقد به بطلان آن است سر خود را بر کف بگیرد و خونش را در راه دینی بریزد که به آن ایمان ندارد.
لذا اسلام جهاد را منحصر به مسلمانان دانسته و آن را امری مقدس و عبادتی می داند که انسان را به خدایش متقرّب می گرداند، تا حدی که ثواب مجاهد از ثواب عابدی که روز را روزه بدارد و شب را قیام نماید بیش تر است، لکن اسلام از این اقلیّت های غیرمسلمان هموطن خواسته است که با پرداخت جزیه در مخارج دفاع شرکت و از وطنی که در آن به سر می برند حمایت کنند.[3]
پی نوشتها:
[1]. مارسل بواذار، اسلام و حقوق بشر، ص 478، به نقل از الدعوة الی الاسلام، ص 79 80.
[2]. محمد خلیل نمر، اهل الذمّه والولایات العامه فی الفقه الاسلامی، ص 111، (با اندکی تغییر).
[3]. یوسف قرضاوی، غیرالمسلمین فی المجتمع الاسلامی، ص 33، (با اندکی تغییر). منبع: اسلام و اقلیّت های مذهبی، محمد باقر طاهری، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1384).