پستان
پستان، عضو معروف در انسان و حیوان است که از آن در بابهاى طهارت، صلات، نکاح، قصاص و دیات سخن رفته است.
چرا باید کودک از هر دو پستان مادر شیر بخورد؟
الکافی عن اُمّ إسحاق بنت سلیمان : نَظَرَ إلَیَّ أبو عَبدِ اللّه‌ِ علیه‌السلام وأنَا اُرضِعُ أحَدَ بَنِیَّ مُحَمَّد اً أو إسحاقَ . فَقالَ : یا اُمَّ إسحاقَ ، لا تُرضِعیهِ مِن ثَدیٍ واحِدٍ وأرضِعیهِ مِن کِلَیهِما یَکونُ أحَدُهُما طَعاماً وَالآخَرُ شَراباً . الکافی- به نقل از اُمِّ اسحاق دختر سلیمان: در حالی که یکی از دو فرزندم (محمّد یا اسحاق) را شیر می‌دادم ، امام صادق علیه‌السلام به من نگریست . سپس فرمود : (ای مادر اسحاق! او را از یک پستان شیر مده . از هر دو پستان شیر بده تا یکی خوراک و دیگر نوشاب باشد) . الکافی ، جلد 6 ، صفحه 40 ، حدیث 2 ، تهذیب الأحکام ، جلد 8 ، صفحه 108 ، حدیث 366 ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 475 ، حدیث 4664 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 684 www.hadithcity.com
الکافی عن اُمّ إسحاق بنت سلیمان : نَظَرَ إلَیَّ أبو عَبدِ اللّه‌ِ علیه‌السلام وأنَا اُرضِعُ أحَدَ بَنِیَّ مُحَمَّد اً أو إسحاقَ . فَقالَ : یا اُمَّ إسحاقَ ، لا تُرضِعیهِ مِن ثَدیٍ واحِدٍ وأرضِعیهِ مِن کِلَیهِما یَکونُ أحَدُهُما طَعاماً وَالآخَرُ شَراباً . الکافی- به نقل از اُمِّ اسحاق دختر سلیمان: در حالی که یکی از دو فرزندم (محمّد یا اسحاق) را شیر می‌دادم ، امام صادق علیه‌السلام به من نگریست . سپس فرمود : (ای مادر اسحاق! او را از یک پستان شیر مده . از هر دو پستان شیر بده تا یکی خوراک و دیگر نوشاب باشد) . الکافی ، جلد 6 ، صفحه 40 ، حدیث 2 ، تهذیب الأحکام ، جلد 8 ، صفحه 108 ، حدیث 366 ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 475 ، حدیث 4664 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 684 www.hadithcity.com
پاسخ:
الکافی عن اُمّ إسحاق بنت سلیمان : نَظَرَ إلَیَّ أبو عَبدِ اللّه‌ِ علیه‌السلام وأنَا اُرضِعُ أحَدَ بَنِیَّ مُحَمَّد اً أو إسحاقَ .
فَقالَ : یا اُمَّ إسحاقَ ، لا تُرضِعیهِ مِن ثَدیٍ واحِدٍ وأرضِعیهِ مِن کِلَیهِما یَکونُ أحَدُهُما طَعاماً وَالآخَرُ شَراباً .
الکافی- به نقل از اُمِّ اسحاق دختر سلیمان: در حالی که یکی از دو فرزندم (محمّد یا اسحاق) را شیر می‌دادم ، امام صادق علیه‌السلام به من نگریست . سپس فرمود : (ای مادر اسحاق! او را از یک پستان شیر مده . از هر دو پستان شیر بده تا یکی خوراک و دیگر نوشاب باشد) .
الکافی ، جلد 6 ، صفحه 40 ، حدیث 2 ، تهذیب الأحکام ، جلد 8 ، صفحه 108 ، حدیث 366 ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد 3 ، صفحه 475 ، حدیث 4664 دانش نامه احادیث پزشکی : 1 / 684
www.hadithcity.com
- [سایر] چرا باید کودک از هر دو سینه مادر شیر بخورد؟
- [سایر] بچه تا چه سنی دقیقا باید شیر مادر را بخورد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شیر مادر را از پستان بدوشند و در شیشه شیر ریخته و بچه شیشه را بمکد آیا رضاع حاصل می شود؟
- [آیت الله مظاهری] بعضی اوقات بنابر نظر پزشک شیر مادر مشکلاتی از قبیل دل درد و ... در نوزاد پدید می آورد. در این صورت آیا مادر مجاز است به کودک خود شیر خشک بدهد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] در مسأله رضاع و محرمیت به واسطه شیر خوردن، مقدار شیری که کودک باید بخورد تا محرمیت حاصل شود، چقدر است؟
- [سایر] باسلام؛ چگونه باید کودک را از شیر گرفت، به طوری که کودک آسیب نبیند و اذیت نشود؟ روش صحیح از شیر گرفتن کودک را برایم بگویید.
- [سایر] بهترین شیر برای کودک چیست؟
- [سایر] چرا برخی نوزادان در مکیدن پستان مادر موفق نیستند ؟
- [سایر] راهکار از شیر گرفتن کودک چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کودک پانزده مرتبه یا یک شبانه روز کامل شیر زنی را بخورد ولی در این مدت غذای دیگری هم خورده باشد، آیا این مقدار، باعث محرمیّت می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه زنی کودکی را شیر دهد با نه شرط سبب محرم شدن خواهد بود: 1 شیر از ولادت باشد، بنابراین اگر پستان بدون تولد فرزندی شیر پیدا کند و کودکی از آن بنوشد سبب محرمیت نمی شود. 2 بچه از زن زنده شیر بخورد، پس اگر پستان زن مرده ای را به دهان بگیرد و شیر بخورد اثری ندارد. 3 شیر آن زن از حرام نباشد، بنابراین اگر شیر بچه ای را که از زنا به دنیا آمده به بچه ای بدهند به کسی محرم نمی شود. 4 شیر را از پستان بمکد، ولی احتیاط واجب آن است اگر شیر را در گلوی بچه بریزند با آن زن و محارم او ازدواج نکند. 5 شیر را با چیز دیگر مخلوط نکنند. 6 شیر مربوط به یک شوهر باشد، بنابراین اگر زنی را که دارای شیر است طلاق دهد بعد شوهر دیگری کند و از او باردار شود و تا موقع وضع حمل شیری که مربوط به شوهر اول داشته باقی بماند و مثلاً کودکی را هشت دفعه از شیر مربوط به شوهر اول و هفت دفعه از شیر مربوط به شوهر دوم شیر دهد آن کودک به کسی محرم نمی شود، همچنین اگر زنی از شیر مربوط به شوهر اول کودکی را بطور کامل شیر دهد و بعد از شیر مربوط به شوهر دوم کودک دیگری را شیر دهد آن دو به یکدیگر محرم نمی شود. 7 کودک به واسطه بیماری شیر را قی نکند، ولی احتیاط واجب آن است در این صورت کسانی که به واسطه شیر دادن به آن بچه محرم می شوند با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه هم به او ننمایند. 8 کودک پانزده مرتبه، یا یک شبانه روز بطوری که در مسأله بعد خواهد آمد شیر کامل بخورد، یا آن مقدار شیر به او بدهند که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است و احتیاط مستحب آن است که اگر ده مرتبه شیر بخورد کسانی که به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند با او ازدواج نکنند و نگاه محرمانه نیز به او ننمایند. 9 دو سال کودک تمام نشده باشد، بنابراین بعد از تمام شدن دو سال اگر به او شیر دهند به کسی محرم نمی شود، حتی اگر پیش از تمام شدن دو سال چهارده مرتبه و بعد از آن یک مرتبه شیر بخورد با کسی محرم نمی شود، ولی اگر از موقع زاییدن زن بیش از دو سال گذشته باشد و شیر او باقی باشد و بچه ای را شیر دهد احتیاط واجب آن است که با زنانی که به واسطه شیر خوردن با او محرم می شوند ازدواج نکند و نگاه محرمانه هم ننماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] باید بچه در بین یکشبانه روز غذا یا شیر کس دیگر را نخورد، ولیاگر کمی غذا بخورد که نگویند در بین غذا خورده اشکال ندارد، و نیز باید پانزده مرتبه را از شیر یک زن بخورد و در بین پانزده مرتبه شیر کس دیگر را نخورد و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد، ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند، یا کمی صبر کند که از اوّلی که پستان میگیرد تا وقتی سیر می‌شود یک دفعه حساب شود، اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای شیر دادن بچه بهتر از هر کس مادر او است و سزاوار است که مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد و خوب است که شوهر مزد بدهد. و مادر می تواند برای شیر دادن بچه خود از شوهر طلب مزد کند و اگر زن دیگری که راضی باشد به کمتر از آن مبلغ به کودک شیر بدهد، نباشد شوهر باید مزد مادر را بدهد تا کودک خود را شیر بدهد.
- [آیت الله مظاهری] شیر دادنی که علّت محرم شدن است، شش شرط دارد: اوّل: شیر از ولادت باشد، بنابراین اگر پستان بدون ولادت بچه، شیر پیدا کند و کودکی از او بخورد سبب محرمیّت نمیشود. دوّم: شیر آن زن از حرام نباشد، پس اگر شیر بچهای را که از زنا به دنیا آمده به بچّه دیگر بدهند، به واسطه آن شیر بچّه به کسی محرم نمیشود. سوّم: بچّه شیر را از پستان بمکد، پس اگر شیر را در شیشه بریزند و به بچّه بدهند نتیجه ندارد. چهارم: بچّه به واسطه مرض شیر را قی نکند. پنجم: پانزده مرتبه، یا یک شبانه روز شیر سیر بخورد یا مقداری شیر به او بدهند که بگویند از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است. ششم: دو سال بچّه تمام نشده باشد و اگر بعد از تمام شدن دو سال او را شیر دهند به کسی محرم نمیشود.
- [آیت الله بهجت] باید بچه در بین یک شبانهروز غذا یا شیر زن دیگر را نخورد، ولی اگر کمی غذا بخورد که نگویند در بین دفعات شیر خوردن، غذا خورده اشکال ندارد، و نیز پانزده مرتبه را از شیر یک زن بخورد و در بین پانزده مرتبه، شیر زن دیگر را نخورد و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد، ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند یا کمی صبر کند، بهطوریکه از وقتی که پستان در دهان میگیرد تا وقتی که سیر می‌شود یک دفعه حساب شود، اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] شیر دادنی که علّت محرم شدن است ده شرط دارد: 1 - شیر، شیر کودک دایه باشد؛ پس اگر بدون بارداری شیر در سینه زنی جمع شود یا بر اثر بارداری شیر پیدا شده ولی کودک او به حدی نرسیده که از این شیر تغذیه کند یا تغذیه او مشکوک است، این شیر سبب محرمیت نمیشود؛ ولی اگر نزدیک تولد کودک است و حمل از آن تغذیه می‌کند به طوری که عرفاً این شیر، شیر آن کودک به حساب میآید، موجب محرمیت می‌شود. 2 - بچه شیر زن زنده را بخورد؛ پس اگر مقداری از رضاع معتبر را از پستان زنی که مرده است شیر بخورد، فایده ندارد. 3 - شیر آن زن از زنا نباشد؛ پس اگر شیر بچهای را که از زنا به دنیا آمده به بچه دیگری بدهند، به واسطه آن شیر بچه به کسی محرم نمیشود؛ ولی شیر مباشرت به شبهه و مباشرتی که از جهت دیگر حرام است؛ مانند مباشرت در حال احرام یا ضرر شدید یا حیض، سبب محرم شدن می‌شود. 4 - بچه شیر را مستقیم از سینه زن بنوشد؛ پس اگر شیر را بدوشند و به کودک بنوشانند، کافی نیست. 5 - باید شیر در دهان کودک از شیر بودن خارج نشود؛ پس اگر با مایعی مخلوط شود به طوری که دیگر به آن شیر نگویند، سبب محرمیت نمیشود. 6 - مقدار شیری که سبب محرمیت است از یک شوهر باشد؛ پس اگر زنی بچهای را از شیر مردی هفت مرتبه شیر بدهد و از شوهرش طلاق گرفته با مرد دیگری ازدواج کند و از شیر شوهر دوم هشت مرتبه به همان کودک شیر بدهد، آن بچه به کسی محرم نمیشود؛ اگر چه در این بین کودک از شیر زن دیگری تغذیه نکرده باشد. 7 - شیردهنده یک زن باشد؛ پس اگر مردی دو زن داشته باشد و یکی از آنها کودکی را مثلاً هفت مرتبه و دیگری هشت مرتبه شیر بدهد، آن بچه به کسی محرم نمیشود؛ اگر چه تمام شیرها مال یک شوهر باشد. 8 - بچه مقداری از شیر معتبر را قی نکند؛ ولی اگر کودک بعد از سیر شدن اضافه بخورد و آن اضافه را قی کند، مانعی ندارد. 9 - شیری که کودک میخورد در رشد او تأثیر محسوسی بگذارد به طوری که متعارف مردم بگویند از آن شیر استخوان او محکم شده و گوشت در بدنش روییده است، یا پانزده مرتبه کامل یا یک شبانهروز به طوری که در مسأله بعد گفته می‌شود، شیر بخورد؛ بلی اگر ده مرتبه به او شیر دهند و در بین آن، زن دیگری او را شیر ندهد، احتیاط مستحبّ آن است که کسانی که به واسطه شیر خوردن به او محرم میشوند، با او ازدواج نکنند و در نگاه کردن و دست دادن و مانند آن او را محرم ندانند. 10 - از ابتدای شیر خوردن بچه دو سال نگذشته باشد؛ بنابراین کودکی که در ابتدای ماه دوم تولد شروع به شیر خوردن کرده، چنانچه مقداری از شیر خوردن او بعد از ورود در ماه بیست و ششم از بدو تولد واقع شود، به کسی محرم نمیشود و اگر تمام مقدار معتبر را در ماه بیست و پنجم یا جلوتر بخورد محرم می‌شود. این امر در فرزند زن شیرده یا پیدایش شیر زن معتبر نیست؛ پس چنانچه از شروع شیر زن یا از شروع شیر خوردن کودک او بیش از دو سال گذشته باشد و با آن شیر کودک دیگری را با شرایط معتبر شیر بدهد، باعث محرمیت میگردد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کودک با شرایطی که در مسائل قبل گفته شد از زنی شیر بخورد، آن زن مادر رضاعی او و مردی که شیر از اوست پدر رضاعی کودک و آن کودک فرزند رضاعی آنها شده، با اولاد نسبی آن زن و مرد، برادر و خواهر میشوند؛ ولی چنانچه آن مرد یا زن فرزند رضاعی دیگری داشته باشند، این کودک در صورتی با آنها برادر و خواهر می‌شود که تمام شیرها از یک مرد باشد؛ پس اگر زن از شیر شوهر خود پسری را پانزده مرتبه شیر بدهد و بعد شوهر دیگر کند و از شیر آن شوهر هم دختری را پانزده مرتبه شیر دهد، آن دو بچه با یکدیگر برادر و خواهر نمیشوند، هر چند فرزندان رضاعی زن شیردهنده و مرد صاحب شیر هستند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . باید بچه در بین یک شبانهروز، غذا یا شیر کسی دیگر را نخورد ولی اگر کمی غذا بخورد که نگویند در بین، غذا خورده اشکال ندارد، و نیز باید پانزده مرتبه را از شیر یک زن بخورد و در بین پانزده مرتبه شیر کسی دیگر را نخورد، و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد، ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند، یا کمی صبر کند که از اولی که پستان در دهان میگیرد تا وقتی سیر می‌شود یک دفعه حساب شود، اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] باید بچه در بین یک شبانه روز، غذا یا شیر کس دیگر را نخورد ولی اگر کمی غذا بخورد که نگویند در بین شیردادن، غذا خورده اشکال ندارد، و نیز باید پانزده مرتبه را از شیر یک زن بخورد و در بین پانزده مرتبه شیر کس دیگر را نخورد حتی اگر به طور ناقص باشد بنابر احتیاط واجب و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد، ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند، یا کمی صبر کند، که از زمان اولی که پستان در دهان می گیرد تا وقتی سیر می شود، یک دفعه حساب شود اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] باید بچه در بین یک شبانه روز غذا یا شیر کس دیگر را نخورد؛ ولی اگر کمی غذا بخورد که نگویند در بین؛ غذا خورده؛ اشکال ندارد و نیز باید ده مرتبه را از شیر یک زن بخورد و در بین ده مرتبه شیر کس دیگر را نخورد و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد؛ ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند؛ یا کمی صبر کند که از زمان اولی که پستان در دهان می گیرد تا وقتی سیر می شود؛ یک دفعه حساب شود اشکال ندارد.