سنا (سیا) چه خواصی دارد؟

رسول اللّه‌ صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
تَداوَوا بِالسَّنا ، فَإِنَّهُ لَو کانَ شَیءٌ یَرُدُّ المَوتَ لَرَدَّهُ السَّنا .
پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
با سَیا درمان کنید ؛ زیرا اگر بنا بود چیزی مرگ را برگرداند ، سَیا بود که آن را دفع می‌کرد .
قرب الإسناد ، صفحه 110 ، حدیث 379 عن الحسین بن علوان عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام عن جابر بن عبداللّه‌ ، دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 372 سیا : سَنا را گویند و آن ، دارویی است که در مُسهلات به کار برند . اسم فارسی سناست و گفته‌اند عصاره آن است ، و گفته‌اند عصاره نبات دیگر است (لغت‌نامه دهخدا) . سَنا ، چوبی باشد که بِدان ، مسواک کنند . گیاهی است مُسهل و بهترینِ آن ، مکّی است . گیاهی است از تیره پروانه‌داران که دارای چند گونه است و از گیاهان بومیِ نواحی گرم سودان و آسیای صغیر و عربستان و جنوب ایران می‌باشد . برگ‌هایش متناوب و مرکّب ، بدون برگچه انتهایی است . گل‌هایش زردرنگ و میوه‌اش نیاک و محتوی چند دانه است (ر . ک : لغت‌نامه دهخدا) .
*******
رسول الله صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
إیّاکُم وَالشُّبرُمَ ؛ فَإِنَّهُ حارٌّ یارٌّ ، وعَلَیکُم بِالسَّنا فَتَداوَوا بِهِ ، فَلَو دَفَعَ شَیءٌ المَوتَ لَدَفَعَهُ السَّنا .
پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم :
از شُبْرُمْ (گاو کُشَک) حذر کنید ؛ چرا که سرد و بار است ، و بر شما باد سَیا . با آن ، درمان کنید ؛ چرا که اگر بنا بود چیزی مرگ را دور کند ، سَیا آن را دور می‌کرد .
بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 219 ، حدیث 4 و ص274 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 372 در متن ، چنین آمده است ؛ امّا محدّث نوری ، معتقد است شاید چنان که در النهایةی ابن اثیر و در حدیث اُمّ سلمه آمده ، این واژه (جار) باشد (مستدرک الوسائل : جلد 16 صفحه 460) . در چنین صورتی ، معنا، (جریان‌یابنده) خواهد بود. امّا علاّمه مجلسی ، به نقل از الفائق ، این واژه را (یار) و از نوع توابع لفظی دانسته است که معنایی جز تأکیدِ همان واژه پیشین ندارد. همین گونه است در مستدرک سفینة البحار (ج 5 صفحه 337) .
*******
الإمام الصادق علیه‌السلام :
لَو عَلِمَ النّاسُ ما فِی السَّنا لَبَلَغوا کُلَّ مِثقالٍ مِنهُ بِمِثقالَینِ مِن ذَهَبٍ ! أما إنَّهُ أمانٌ مِنَ البَهَقِ وَالبَرَصِ وَالجُذامِ وَالجُنونِ وَالفالِجِ وَاللَّقوَةِ .
امام صادق علیه‌السلام :
اگر مردم از آنچه در گیاه سَیا هست ، آگاهی داشتند ، هر مثقالِ آن را با دو مثقال طلا به چنگ می‌آوردند . زنهار که این گیاه ، مایه ایمنی از : بهک ، پیسی ، جذام ، دیوانگی ، سست‌اندامی و کژْدهانی است .
مکارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 409 ، حدیث 1387 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 218 ، حدیث 3 دانش نامه احادیث پزشکی : 2 / 370