سرزنش
سرزنش سخن توبیخ آمیز گفتن به کسى و بازخواست کردن او در برابر لغزشى است که از او سر زده است. سرزنش از الفاظی است که در فقه کاربرد دارد.
کیفر دنیوی کسی که سرزنش می کند چیست؟
پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : مَن عَیَّرَ أخاهُ بِذَنبٍ قَد تابَ مِنهُ لَم یَمُتْ حَتّی یَعمَلَهُ . هر کس برادر خود را برای گناهی که از آن توبه کرده است سرزنش کند ، نمیرد تا خود آن گناه را مرتکب شود . تنبیه الخواطر : 1 / 113 منتخب میزان الحکمة : 420 ******* پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : مَن أذاعَ فاحِشَةً کانَ کمُبتَدِئها ، ومَن عَیَّرَ مُؤمِنا بِشَیءٍ لَم یَمُتْ‌حَتّی یَرکَبَهُ . هرکس زشتکاری و گناهی را فاش کند، مانند کسی است که آن را انجام داده‌است و هر که مؤمنی را به چیزی سرزنش کند ، نمیرد تا خود مرتکب آن شود . الکافی : 2 / 356 / 2 منتخب میزان الحکمة : 420
پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : مَن عَیَّرَ أخاهُ بِذَنبٍ قَد تابَ مِنهُ لَم یَمُتْ حَتّی یَعمَلَهُ . هر کس برادر خود را برای گناهی که از آن توبه کرده است سرزنش کند ، نمیرد تا خود آن گناه را مرتکب شود . تنبیه الخواطر : 1 / 113 منتخب میزان الحکمة : 420 ******* پیامبر خدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : مَن أذاعَ فاحِشَةً کانَ کمُبتَدِئها ، ومَن عَیَّرَ مُؤمِنا بِشَیءٍ لَم یَمُتْ‌حَتّی یَرکَبَهُ . هرکس زشتکاری و گناهی را فاش کند، مانند کسی است که آن را انجام داده‌است و هر که مؤمنی را به چیزی سرزنش کند ، نمیرد تا خود مرتکب آن شود . الکافی : 2 / 356 / 2 منتخب میزان الحکمة : 420
پاسخ:
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن عَیَّرَ أخاهُ بِذَنبٍ قَد تابَ مِنهُ لَم یَمُتْ حَتّی یَعمَلَهُ .
هر کس برادر خود را برای گناهی که از آن توبه کرده است سرزنش کند ، نمیرد تا خود آن گناه را مرتکب شود .
تنبیه الخواطر : 1 / 113 منتخب میزان الحکمة : 420
*******
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن أذاعَ فاحِشَةً کانَ کمُبتَدِئها ، ومَن عَیَّرَ مُؤمِنا بِشَیءٍ لَم یَمُتْ‌حَتّی یَرکَبَهُ .
هرکس زشتکاری و گناهی را فاش کند، مانند کسی است که آن را انجام داده‌است و هر که مؤمنی را به چیزی سرزنش کند ، نمیرد تا خود مرتکب آن شود .
الکافی : 2 / 356 / 2 منتخب میزان الحکمة : 420
- [سایر] کیفر دنیوی رباخوار چیست؟
- [سایر] کیفر دنیوی گناه برای مؤمن چیست؟
- [سایر] کیفر عاق والدین چیست؟
- [سایر] کیفر لواط کننده چیست؟
- [سایر] کیفر دشنام دهنده چیست؟
- [سایر] آثار دنیوی دعا چیست؟
- [سایر] کیفر کبرورزی چیست؟
- [سایر] کیفر اخروی نفاق چیست؟
- [سایر] سرزنش کردن مؤمن چه کیفری دارد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] حکم تعییر و سرزنش دیگران چیست؟
- [آیت الله سیستانی] شکستن نماز واجب از روی اختیار بنابر احتیاط واجب جایز نیست . ولی برای حفظ مال ، و جلوگیری از ضرر مالی یا بدنی مانعی ندارد ، بلکه برای هر غرضی دینی یا دنیوی که مورد اهتمام نمازگزار است ، مانعی ندارد .
- [آیت الله مظاهری] زنا دادن و زنا کردن از گناهان بزرگ در اسلام است و قرآن شریف میفرماید اگر بدون توبه از دنیا بروند، در حالی که سالها در جهنّم میباشند، لجام شده و خوار و ذلیل نیز هستند، و کیفر آنها در دنیا اگر نزد حاکم اسلامی اثبات شود، صد تازیانه در میان مردم است، و اگر زن زنا کار، شوهر داشته یا مرد زانی، زن داشته باشد و این عمل زشت را انجام دهد، علاوه بر اینکه حدّ او سنگسار است- که نظیر این کیفر در اسلام کمنظیر یا بینظیر است- اگر بدون توبه از دنیا برود، مطابق آنچه در روایات آمده، در جهنّم بوی بد عورتین او اهل جهنّم را آزرده می‌کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . درجه سوم از امر به معروف و نهی از منکر آن است که اگر معصیتکار، به زبان خوش و کلام حسن، ترک معصیت نکرد، با غلظت و کلام خشن و تعییر و سرزنش، امر و نهی کند با مراعات ترتیب درجات زبری و خشونت.
- [آیت الله سیستانی] - در حال اعتکاف جدال بر سر مسائل دنیوی یا دینی در صورتی که به قصد غلبه برطرف مقابل و اظهار فضلیت و برتری باشد، حرام است اما اگر به قصد اظهار حق و روشن شدن حقیقت و برطرف کردن خطا و اشتباه طرف مقابل باشد نه تنها حرام نیست بلکه از بهترین عبادات است. بنابراین ملاک، قصد و نیت معتکف است.
- [آیت الله مظاهری] اگر تندخویی از ملکه و یا از زبان بد سرچشمه نگیرد، در صورتی که ملازم با گناهی باشد، نظیر غیبت یا سرزنش یا آزردهخاطرنمودن شخصی و یا سردکردن محیط خانه و مانند اینها، حرام است، و اگر ملازم با هیچ گناهی نباشد، نظیر کسی که اعصاب او ضعیف است و با تندی حرف میزند، گرچه حرام نیست، ولی سزاوار نیست مؤمن چنین باشد، زیرا خوشرویی و خوشزبانی از علامات مؤمن است.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی دوست داشته باشد که واجبی از واجبات بیارزش یا متروک شود و یا حرامی از محرّمات با ارزش و یا جایی در جامعه باز کند، گرچه در این امر قبیح خود عامل نباشد و تبلیغ نیز برای آن نکند، از نظر قرآن شریف کیفر بزرگی در دنیا و عذاب بزرگی در آخرت دارد، مثلاً کسی که دوست دارد در جامعه اسلامی، چادر جای خود را به بدحجابی و قرضالحسنه جای خود را به قرض ربوی بدهد، و قطعاً اگر توبه نکند، عذاب دردناکی در دنیا و آخرت به سراغ او خواهد آمد.
- [آیت الله اردبیلی] کعبه معظّمه اوّلین خانه و قبله مردمان و مایه برکت و هدایت جهانیان و پناهگاه واردان و نشانهای از ابراهیم خلیلالرّحمان علیهالسلام است. مردمان به دعوت عامّ ابراهیم علیهالسلام به اشتیاق چون پرندگانی که به آشیانه خویش برمیگردند، برای ابراز فروتنی در مقابل عظمت و بزرگی خداوند و گواهی به عزّت او، در جایگاه پیامبران به گونه فرشتگان عرش بر دورش طواف میکنند. خداوند سبحان آن خانه را عَلَم اسلام و حجّ آن را واجب و احترامش را لازم دانست(1). کعبه وسیله قوام و قیام مردم است(2) و مظهر وحدت و مشهد منفعت و وعدهگاه اخلاص و دوری از مظاهر دنیوی و توکّل بر خداوند است؛ امام صادق علیهالسلام فرمودهاند: (خداوند در تشریع فریضه حج مردم را به چیزی امر کرد که علاوه بر تعبّد و اطاعت دینی، مشتمل بر مصالح و منافع دنیوی نیز هست.)(3) پس بر آنان که توانایی دارند، واجب است خالصانه متوجّه ذات حق گردند و آن چنانکه خداوند فرموده است، حج و عمره را بجا آورند که انجام دادن آن، برکت و ترک آن، هلاکت و تباهی همگان است.
- [آیت الله اردبیلی] نذر بر چند قسم است: اوّل:نذری که برای شکر نعمت دنیوی یا اخروی باشد، مثلاً بگوید: (از برای خداست بر من که اگر مرا توفیق حجّ داد یا به من فرزندی عطا نمود، فلان کار خیر را انجام دهم)، یا برای شکرِ ترک گناه یا رفع بلا یا بیماری و یا سایر مشکلات صورت بگیرد، مثلاً بگوید: (از برای خداست بر من که اگر از فلان گناه محفوظ ماندم یا بیمارم شفا یافت، فلان عمل خیر را انجام دهم)؛ به این قسم نذر که برای شکرگزاری انجام می‌شود (نذر بِرّ) گفته می‌شود. دوم:نذری که برای زَجْر (یعنی بازداشتن) خود از عمل حرام یا مکروه انجام میدهد، مثلاً میگوید: (از برای خداست بر من که اگر عمدا غیبت کردم، یک روز روزه بگیرم)؛ این قسم نذر را (نذر زَجْر) میگویند. سوم: نذری که مطلق بوده و مشروط و معلّق به چیزی نباشد، به عنوان مثال بگوید: (از برای خدا بر من است که فردا را روزه بگیرم)؛ به این قسم نذر (نذر تَبَرُّعی) میگویند.
- [آیت الله مظاهری] یکی از گناهان در اسلام ارضای غریزه جنسی مرد از غیر زن خود، یا زن از غیر شوهر خود می‌باشد و قرآن شریف چنین شخصی را متجاوز و ظالم میداند: (فَمَنِ ابْتَغی وَراءَ ذلِکَ فَاولئِکَ هُمُ الْعادُون)[1] (پس هر که به دنبال فراتر از این (راه‌های حلال) رود، او از ظالمان است.) و آن اقسامی دارد: الف) زنا دادن یا زنا کردن که عقوبت و کیفر آن بسیار بزرگ است. ب) لواط که در روایات آمده است عرش خدای متعال از آن به لرزه درمیآید. ج) خود ارضایی (استمناء) که علاوه بر اینکه حرام است، مفسده روحی و جسمی بسیاری دارد. د) نگاه شهوتانگیز یا دیدن عکسها و فیلمهای شهوتانگیز و نوشتن یا خواندن داستانهای شهوتانگیز، و گفتن و یا شنیدن و یا خواندن آهنگها و یا اشعار شهوتانگیز به طور غنا و یا به طور عادی و هر چیزی که موجب تحریک او شود، حتّی خیالهای شهوتانگیز.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که اعتکاف می کند باید از اموری اجتناب نماید وارتکاب انها اعتکاف را باطل می کند ولی وجوب اجتناب از انها در اعتکافی که واجب معین نیست در غیر جماع بنابر احتیاط است جماع و بنابر احتیاط واجب از استمناء و مباشرت زن به لمس و بوسیدن به شهوت هم اجتناب کند بوی خوش خرید وفروش که اعتکاف را باطل می کند ولی معامله باطل نمی شود وبنا بر احتیاط واجب از هر تجارتی هر چند به مصالحه ومضاربه واجاره ومانند اینها اجتناب کند واگر به خرید یا فروش چیزی اضطرار پیدا کند ونتواند وکیل بگیرد جایز است ممارات مجادله کردن به قصد غالب شدن واظهار فضل بر هر امری چه از امور دینی باشد یا از امور دنیوی