منطق، مجموعۀ قوانینی است که رعایت آنها، باعث می شود ما در فکر کردن دچار خطا نشویم. منطق تقسیم می شود به منطق قدیم و جدید. منطق قدیم همان منطق ارسطویی است که به ما می گوید چگونه باید یک قیاس و استدلال صحیح اقامه کنی، به عبارت دیگر منطق ارسطویی علاوه بر صورت و قالب استدلال، مواد قابل استفاده در استدلال را نیز به ما معرفی می کند. پایه گذار این منطق ارسطو بوده است. منطق دیالکتیک یکی از انواع منطق های جدید است. پایه گذار آن فیلسوف آلمانی قرن نوزدهم است که بر اساس آن شناخت ما نسبت به ماهیت اشیاء همواره نسبی و ناپایدار است؛ زیرا همه چیز در حال حرکت و شدن است، بنابراین ما نمی توانیم شناخت حقیقی و ثابتی از اشیاء داشته باشیم. فرق اساسی منطق دیالکتیک با منطق ارسطویی، در این است که منطق ارسطویی بر این باور بنا نهاده شده است که در ورای ذهن ما واقعیت و حقیقت ثابت وجود دارد و انسان اگر مواد صحیح را با روش درست بکار ببرد به طور یقینی به واقعیت می رسد و اولین قضیۀ یقینی که پایه و سر منشأ تمام قضایای یقینی است قضیۀ محال بودن اجتماع نقیضین است، اما در منطق دیالکتیک اجتماع نقیضین پذیرفته می شود.
منبع: http://farsi.islamquest.net
