آیا اختلاف در فتاوای مراجع از مصادیق اختلافاتی که حضرت علی (ع) در خطبۀ 18 نهج البلاغه از آن نهی فرموده اند، نیست؟
به عقیدۀ بعضی از محققان، خطبۀ 18 نهج البلاغه، قسمتی از خطبۀ 17 بوده که در کلام سید رضی (ره) از هم جدا شده و به صورت خطبۀ مستقل در آمده است. البته مضمون و محتوای آن نیز بر همین امر گواهی می دهد؛ چرا که در خطبۀ 17 سخن از قضات ناآگاه و ناصالحی است که با داوری های نادرست خود، امنیت جان و مال مردم را به خطر می اندازند و منشأ مفاسدی در اجتماع می شوند. در خطبۀ 18 نیز سخن از قضاتی است که با تکیه بر دلایل سست و بی اساس؛ همچون "قیاس"، "استحسان" و "رأی" بین مردم قضاوت می کنند و آن را "حکم الله" اعلام می کنند. سپس امام (ع) با بیان احتمالات گوناگون در مورد این اختلاف نظر قضات، به ابطال نظریۀ تصویب[1] می پردازند و با تحلیل بسیار دقیق و مستدل و منطقی، باطل بودن این نظریه را بیان می دارند. امام (ع) در پایان راه رسیدن به حق را مراجعه به قرآن معرفی کرده و به بیان مسائل مربوط به آن می پردازند. بنابراین، این خطبه و مطالب عمیق و دقیق آن، ارتباطی با رد اجتهاد فقهای شیعه که یکی از منابع اصلی آن قرآن کریم است ندارد، بلکه این خطبه چنین روشی را تأیید می کند. پی نوشتها: [1] . تصویب؛ یعنی این که آرای قضات و فتوای فتوا دهندگان هر چند با یکدیگر در تضاد باشد، همگی مطابق با واقع و بر طبق حکم الاهی است. منبع: http://farsi.islamquest.net
عنوان سوال:

آیا اختلاف در فتاوای مراجع از مصادیق اختلافاتی که حضرت علی (ع) در خطبۀ 18 نهج البلاغه از آن نهی فرموده اند، نیست؟


پاسخ:

به عقیدۀ بعضی از محققان، خطبۀ 18 نهج البلاغه، قسمتی از خطبۀ 17 بوده که در کلام سید رضی (ره) از هم جدا شده و به صورت خطبۀ مستقل در آمده است. البته مضمون و محتوای آن نیز بر همین امر گواهی می دهد؛ چرا که در خطبۀ 17 سخن از قضات ناآگاه و ناصالحی است که با داوری های نادرست خود، امنیت جان و مال مردم را به خطر می اندازند و منشأ مفاسدی در اجتماع می شوند.
در خطبۀ 18 نیز سخن از قضاتی است که با تکیه بر دلایل سست و بی اساس؛ همچون "قیاس"، "استحسان" و "رأی" بین مردم قضاوت می کنند و آن را "حکم الله" اعلام می کنند.
سپس امام (ع) با بیان احتمالات گوناگون در مورد این اختلاف نظر قضات، به ابطال نظریۀ تصویب[1] می پردازند و با تحلیل بسیار دقیق و مستدل و منطقی، باطل بودن این نظریه را بیان می دارند.
امام (ع) در پایان راه رسیدن به حق را مراجعه به قرآن معرفی کرده و به بیان مسائل مربوط به آن می پردازند. بنابراین، این خطبه و مطالب عمیق و دقیق آن، ارتباطی با رد اجتهاد فقهای شیعه که یکی از منابع اصلی آن قرآن کریم است ندارد، بلکه این خطبه چنین روشی را تأیید می کند.
پی نوشتها:
[1] . تصویب؛ یعنی این که آرای قضات و فتوای فتوا دهندگان هر چند با یکدیگر در تضاد باشد، همگی مطابق با واقع و بر طبق حکم الاهی است.

منبع: http://farsi.islamquest.net





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین