بدون تردید، حجاب و پوشش برای زنان یکی از احکام مسلّم و ضروری دین اسلام است که آیاتی از قرآن کریم و احادیث فراوانی از پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه معصومان(ع) به روشنی بر آن دلالت دارد و در سخن همه فقیهان به وجوب و کیفیت انجام آن تصریح شده است. از آیات قرآن کریم استفاده می شود که هدف از تشریع حجاب، دست یابی به تزکیه نفس، طهارت، پاک دامنی و پیش گیری از فساد است: قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَی لَهُمْ... (نور: 30) ... به مردان با ایمان بگو: دیده فرو نهند و پاک دامنی ورزند، که این برای آنان پاکیزه تر است.. قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ... وَتُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ. (نور: 31) بگو به زنان با ایمان: دیدگان خود را از [هر نامحرمی] فرو ببندند و پاک دامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نکنند... ای مؤمنان همگی به درگاه خدا توبه کنید امید که رستگار شوید. این نکته قابل توجه است که حجاب قبل از اسلام بین زنان عرب وجود داشت و پیش از نزول آیات مبتنی بر وجوبِ حجاب، زنان مسلمان دارای پوشش بودند1ولی به تدریج به فراموشی سپرده شده بود. نزول حکم حجاب موجب تحولی چشمگیر در احیاء فرهنگ حجاب شد به گونه ای که یکی از همسران پیامبر صلی الله علیه و آله پیرامون این تحول می گوید: مرحبا به زنان انصار! همین که آیات سوره نور نازل شد یک نفر از آنان مانند گذشته بیرون نیامد.2 زنان مسلمان پس از نزول آیات شریفه قرآن، رعایت حجاب و عفاف را سند افتخار و کرامت انسانی خود ساختند و سیره زنان مسلمان صدر اسلام ادامه و استمرار یافت و امروز نیز حجاب نشانگر جایگاه والای زن مسلمان است. پی نوشتها: 1. ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دارالکتب اسلامیه، 1374، چ 12، ج 15، ذیل آیه 30 سوره نور. 2. مرتضی مطهری، مسئله حجاب، 1375، چ 45، انتشارات صدرا، ص 10. www.irc.ir
بدون تردید، حجاب و پوشش برای زنان یکی از احکام مسلّم و ضروری دین اسلام است که آیاتی از قرآن کریم و احادیث فراوانی از پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه معصومان(ع) به روشنی بر آن دلالت دارد و در سخن همه فقیهان به وجوب و کیفیت انجام آن تصریح شده است.
از آیات قرآن کریم استفاده می شود که هدف از تشریع حجاب، دست یابی به تزکیه نفس، طهارت، پاک دامنی و پیش گیری از فساد است:
قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَی لَهُمْ... (نور: 30)
... به مردان با ایمان بگو: دیده فرو نهند و پاک دامنی ورزند، که این برای آنان پاکیزه تر است..
قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ... وَتُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ. (نور: 31)
بگو به زنان با ایمان: دیدگان خود را از [هر نامحرمی] فرو ببندند و پاک دامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نکنند... ای مؤمنان همگی به درگاه خدا توبه کنید امید که رستگار شوید.
این نکته قابل توجه است که حجاب قبل از اسلام بین زنان عرب وجود داشت و پیش از نزول آیات مبتنی بر وجوبِ حجاب، زنان مسلمان دارای پوشش بودند1ولی به تدریج به فراموشی سپرده شده بود. نزول حکم حجاب موجب تحولی چشمگیر در احیاء فرهنگ حجاب شد به گونه ای که یکی از همسران پیامبر صلی الله علیه و آله پیرامون این تحول می گوید:
مرحبا به زنان انصار! همین که آیات سوره نور نازل شد یک نفر از آنان مانند گذشته بیرون نیامد.2
زنان مسلمان پس از نزول آیات شریفه قرآن، رعایت حجاب و عفاف را سند افتخار و کرامت انسانی خود ساختند و سیره زنان مسلمان صدر اسلام ادامه و استمرار یافت و امروز نیز حجاب نشانگر جایگاه والای زن مسلمان است.
پی نوشتها:
1. ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دارالکتب اسلامیه، 1374، چ 12، ج 15، ذیل آیه 30 سوره نور.
2. مرتضی مطهری، مسئله حجاب، 1375، چ 45، انتشارات صدرا، ص 10.
www.irc.ir
- [سایر] جایگاه حجاب در فرهنگ اسلامی را بیان نمایید.
- [سایر] فرهنگ اسلامی یعنی چه ؟ ویژگیهای فرهنگ اسلامی کدام است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا نحس بودن عدد 13 مورد قبول فرهنگ شیعه است؟ جایگاه نوروز و شادی در فرهنگ شیعه چگونه است؟
- [آیت الله خامنه ای] ترویج فرهنگ بیگانه در پوشش و آرایش
- [سایر] جایگاه حجاب از دیگاه روانشناسی چه می باشد ؟
- [سایر] جایگاه حجاب از دیگاه روانشناسی چه می باشد؟
- [سایر] جایگاه حجاب از دیگاه روانشناسی چه می باشد؟
- [سایر] جایگاه علم در تمدن اسلامی؟
- [سایر] دو فرهنگ و تمدن اسلامی و فرهنگ وتمدن غربی ، چه تاثیری بر یکدیگر داشته اند؟
- [سایر] جایگاه نهادهای مدنی در حکومت اسلامی چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر بیگانگان از راههای مختلف مانند فرستادن امواج رادیویی یا تلویزیونی یا ماهوارهای و مانند آن در صدد ضربه زدن به اعتقادات و فرهنگ مسلمانان باشند، دفاع از فرهنگ و اعتقادات اسلامی بر هر مسلمانی واجب است و شایسته است از راه تقویت فرهنگ و اعتقادات مسلمانان واستفاده از فراوردههای علمی، از ضربه زدن دشمن به آن جلوگیری شود و از راههای دیگر مگر در موارد ضرورت استفاده نشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که زنی مقید به حفظ حجاب شرعی است نگاه کردن به عکس بدون حجاب او اشکال دارد، مگر این که او را نشناسد و مفسده دیگری از نگاه کردن حاصل نشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن شغلی داشته باشد و بخواهد کاری انجام دهد که در مقابل نامحرم مراعات حجاب برای او ممکن نباشد، باید آن را ترک کند و شغلی را انتخاب کند که بتواند حجاب شرعی را رعایت نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای زنها بهتر آن است که نماز را در خانه و اطاق اختصاصی خود بخوانند. ولی اگر نماز در مسجد به هر جهتی غیر از مسجد بودن فضیلت بر نماز در خانه را داشته باشد مثل این که در مسجد جماعت است یا حضور قلب بیشتری وجود دارد بهتر است زنان برای درک این فضیلت با حجاب کامل به مسجد بروند. و اگر راهی برای یادگرفتن احکام و مسائل اسلامی جز از طریق رفتن به مسجد وجود ندارد واجب است به مسجد بروند.
- [آیت الله مظاهری] اقلیتهای مذهبی در طرح دعوی باید به قاضی اسلامی مراجعه نمایند و قاضی نیز باید طبق موازین اسلامی حکم نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر ماندن در بلاد کفر موجب وهن مملکت اسلامی شود حرام است، گرچه موجب مفسده دینی و اخلاقی نشود، بلکه اگر مملکت اسلامی احتیاج به او داشته باشد، ماندن در آنجا حرام است، گرچه موجب وهن برای مملکت اسلامی نباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ماهی مردهای که معلوم نیست آن را زنده از آب گرفتهاند یا مرده، چنانچه از ممالک غیر اسلامی آورده باشند حرام است و اگر از بازار مسلمانان یا سرزمین اسلامی تهیّه شده یا از این جاها به ممالک غیر اسلامی منتقل شده باشد اشکال ندارد، چنانچه در مسأله 95 و 96 گذشت، ولی اگر انسان بداند که ماهی از ممالک غیر اسلامی بدون تحقیق وارد بازار مسلمانان یا سرزمین اسلامی شده، حرام میباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی عمداً پوشش لازم را در نماز رعایت نکند نمازش باطل است، خواه حکم پوشش نماز را بداند یا در آن شک داشته باشد، بلکه بنا بر احتیاط در صورت غفلت از مسأله، یا اشتباه در آن نیز نمازش باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر شخصی در بین نماز بفهمد که پوشش لازم را دارا نیست، باید خود را بپوشاند و نمازش صحیح است ولی نباید پس از فهمیدن، بدون پوشاندن خود کارهای نماز را انجام دهد، همچنین اگر بعد از نماز بفهمد که در نماز پوشش لازم را نداشته نمازش صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] نگاه کردن به بدن و موی زنهای غیر مسلمان، یا زنهای مسلمان لاابالی در حجاب و زنهایی که عادت به حجاب ندارند نظیر زنهای بادیه نشین، اگر جالب نباشد، و به قصد لذّت نیز نباشد و مفسده هم نداشته باشد و نترسد که به حرام بیفتد جایز است گرچه خالی از اشکال نیست.