چرا در اسلام، طلاق جایز است؟ آیا بهتر نبود حرام می‌شد؟
(1)در قرآن، اصلِ طلاق اجازه داده شده است;(2) از جمله در آیه 130 سوره نساء می‌خوانیم: وَ إِنْ یَتَفَرَّقا یُغْنِ اللّهُ کُلَّا مِنْ سَعَتِهِ وَ کانَ اللّهُ واسِعاً حَکِیماً. اگر [راهی برای اصلاح میان خود نیابند و] از هم جدا شوند، خداوند هریک از آنان را با فضل و کرم خود بی نیاز می‌کند، و خداوند دارای فضل و کرم، و حکیم است. در قرآن و اسلام سفارش های فراوانی برای جلوگیری از وقوع طلاق انجام گرفته است. بخشی از این نکته ها در مسأله نشوز و داوری بین زن و مرد آمده است; امّا اگر ناسازگاری بین زن و شوهر به حدّی برسد که نه خودشان بتوانند اختلاف های خود را حل کنند و نه دو داوری که برای این کار تعیین می‌شوند، در این صورت، محیطِ خانواده، جهنّمی خواهد بود که زندگی در آن برای هیچ یک از زن و شوهر تحمّل پذیر نیست. اسلام اگرچه طلاق را به شدّت ناخوش می‌دارد و مبغوض‌ترین حلال ه می‌داند، راضی نیست که زن و مردی از روی ناچاری، عمر خود را درون قفسی با نام محیط خانواده و خانه که کانون دشمنی و اختلاف میان زن و شوهر شده است، به هدر دهند; از این رو سرانجام، طلاق را جایز می‌داند. در قرآن کریم درباره طلاق تقریباً 21 آیه آمده است که سبک و سیاق این آیه ها بسیار شگفت انگیز و درس آموز است. اگرچه این آیه ها مسائل حقوقی را بیان می‌دارد، سراسر از سفارش ها و نکته های ظریف اخلاقی آکنده است. به هرحال، در اسلام اصل طلاق جایز است; امّا تا آن جا که مقدور است، باید از تحقّق آن پیشگیری کرد، و در صورت خاموش شدن چراغ مودّت و تفاهم در کانون خانوادگی، ممنوعیّت طلاق از جهت قانونی چاره ساز نیست و فایده ای جز صدور رفتار خلاف اخلاق و نامشروع و افزایش درگیری ها و مشکل های دیگر ندارد. 1 ر.ک: محمّد تقی مصباح یزدی، جزوه حقوق و سیاست در قرآن، درس 211. 2. برای مطالعه و دّقت بیش تر، ر.ک: طلاق (65)، 1 و 2 و 6 و 7; احزاب (33)، 49 ; بقره (2)، 231 و 232 و 236 و 237.
عنوان سوال:

چرا در اسلام، طلاق جایز است؟ آیا بهتر نبود حرام می‌شد؟


پاسخ:

(1)در قرآن، اصلِ طلاق اجازه داده شده است;(2) از جمله در آیه 130 سوره نساء می‌خوانیم:
وَ إِنْ یَتَفَرَّقا یُغْنِ اللّهُ کُلَّا مِنْ سَعَتِهِ وَ کانَ اللّهُ واسِعاً حَکِیماً.
اگر [راهی برای اصلاح میان خود نیابند و] از هم جدا شوند، خداوند هریک از آنان را با فضل و کرم خود بی نیاز می‌کند، و خداوند دارای فضل و کرم، و حکیم است.
در قرآن و اسلام سفارش های فراوانی برای جلوگیری از وقوع طلاق انجام گرفته است. بخشی از این نکته ها در مسأله نشوز و داوری بین زن و مرد آمده است; امّا اگر ناسازگاری بین زن و شوهر به حدّی برسد که نه خودشان بتوانند اختلاف های خود را حل کنند و نه دو داوری که برای این کار تعیین می‌شوند، در این صورت، محیطِ خانواده، جهنّمی خواهد بود که زندگی در آن برای هیچ یک از زن و شوهر تحمّل پذیر نیست. اسلام اگرچه طلاق را به شدّت ناخوش می‌دارد و مبغوض‌ترین حلال ه می‌داند، راضی نیست که زن و مردی از روی ناچاری، عمر خود را درون قفسی با نام محیط خانواده و خانه که کانون دشمنی و اختلاف میان زن و شوهر شده است، به هدر دهند; از این رو سرانجام، طلاق را جایز می‌داند.
در قرآن کریم درباره طلاق تقریباً 21 آیه آمده است که سبک و سیاق این آیه ها بسیار شگفت انگیز و درس آموز است. اگرچه این آیه ها مسائل حقوقی را بیان می‌دارد، سراسر از سفارش ها و نکته های ظریف اخلاقی آکنده است.
به هرحال، در اسلام اصل طلاق جایز است; امّا تا آن جا که مقدور است، باید از تحقّق آن پیشگیری کرد، و در صورت خاموش شدن چراغ مودّت و تفاهم در کانون خانوادگی، ممنوعیّت طلاق از جهت قانونی چاره ساز نیست و فایده ای جز صدور رفتار خلاف اخلاق و نامشروع و افزایش درگیری ها و مشکل های دیگر ندارد.


1 ر.ک: محمّد تقی مصباح یزدی، جزوه حقوق و سیاست در قرآن، درس 211.
2. برای مطالعه و دّقت بیش تر، ر.ک: طلاق (65)، 1 و 2 و 6 و 7; احزاب (33)، 49 ; بقره (2)، 231 و 232 و 236 و 237.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین