تعامل فرهنگ با نهادهای اجتماعی نهاد فرهنگ با سایر نهادهای اجتماعی، تعاملی همه‌جانبه دارد. پارسونز جامعه شناس آمریکایی، مدل ساختاری خود را در تحلیل عوامل مؤثر بر فرهنگ، ارائه کرده است. بر اساس نظریه وی در جامعه همواره چهار موضوع عمده وجود دارد که تأثیر آنها بر یکدیگر، حرکت جامعه را شکل می‌دهد. وی این چهار موضوع را در مدلی به صورت زیر ارائه کرده است: اهداف مطلوب جامعه: 1. قدرت انطباق با محیط A = Acomodation 2. حفظ اهداف موجود G = Goal 3. حفظ یکپارچگی I = Integration 4. حفظ و بقای الگو L = Latency بر اساس این مدل، برای حرکت درست و همه جانبه جامعه به سوی اهداف خود، همواره چهار موضوع مورد توجه جدی قرار می‌گیرد. انطباق با محیط و سازگاری جامعه با شرایط فیزیکی، بر عهده (نهاد اقتصاد) است. حفظ اهداف کلان جامعه و وظیفه انطباق حرکت جامعه با اهداف، بر عهده (نهاد سیاست) است. یکپارچگی جامعه، به ساختار امنیتی و مشروعیت نظام باز می‌گردد و (نهاد امنیت)، ملزم به حفظ آن است. (نهاد فرهنگ) نیز حفظ الگوهای کیفی را بر عهده دارد. بنابراین چهار نهاد اقتصاد، سیاست، امنیت و فرهنگ در تعامل با یکدیگر، موجب حرکت جامعه به سوی اهداف متعالی آن هستند. در جوامع مذهبی مانند ایران، هر چهار نهاد باید بر اساس معارف دینی شکل گیرند از این رو دین در متن اجتماع حضور و نقش ویژه‌ای دارد. از سوی دیگر در جهت‌گیری کلی نظام فرهنگی، سه عامل اقتصاد، سیاست و امنیت تأثیر گذار بوده و ضعف هر یک، موجب انحراف فرهنگی خواهد شد..(1) پی‌نوشت‌ (1) ر. ک: دکتر علی عسگری، درآمدی بر کارنامه فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران: مؤسسة فرهنگی دانش و اندیشة معاصر.
تعامل فرهنگ با نهادهای اجتماعی
نهاد فرهنگ با سایر نهادهای اجتماعی، تعاملی همهجانبه دارد. پارسونز جامعه شناس آمریکایی، مدل ساختاری خود را در تحلیل عوامل مؤثر بر فرهنگ، ارائه کرده است. بر اساس نظریه وی در جامعه همواره چهار موضوع عمده وجود دارد که تأثیر آنها بر یکدیگر، حرکت جامعه را شکل میدهد. وی این چهار موضوع را در مدلی به صورت زیر ارائه کرده است:
اهداف مطلوب جامعه:
1. قدرت انطباق با محیط A = Acomodation
2. حفظ اهداف موجود G = Goal
3. حفظ یکپارچگی I = Integration
4. حفظ و بقای الگو L = Latency
بر اساس این مدل، برای حرکت درست و همه جانبه جامعه به سوی اهداف خود، همواره چهار موضوع مورد توجه جدی قرار میگیرد.
انطباق با محیط و سازگاری جامعه با شرایط فیزیکی، بر عهده (نهاد اقتصاد) است. حفظ اهداف کلان جامعه و وظیفه انطباق حرکت جامعه با اهداف، بر عهده (نهاد سیاست) است. یکپارچگی جامعه، به ساختار امنیتی و مشروعیت نظام باز میگردد و (نهاد امنیت)، ملزم به حفظ آن است. (نهاد فرهنگ) نیز حفظ الگوهای کیفی را بر عهده دارد. بنابراین چهار نهاد اقتصاد، سیاست، امنیت و فرهنگ در تعامل با یکدیگر، موجب حرکت جامعه به سوی اهداف متعالی آن هستند.
در جوامع مذهبی مانند ایران، هر چهار نهاد باید بر اساس معارف دینی شکل گیرند از این رو دین در متن اجتماع حضور و نقش ویژهای دارد. از سوی دیگر در جهتگیری کلی نظام فرهنگی، سه عامل اقتصاد، سیاست و امنیت تأثیر گذار بوده و ضعف هر یک، موجب انحراف فرهنگی خواهد شد..(1)
پینوشت
(1) ر. ک: دکتر علی عسگری، درآمدی بر کارنامه فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران: مؤسسة فرهنگی دانش و اندیشة معاصر.
- [سایر] آیا عوامل اجتماعی در تحولات فرهنگی نقش دارند؟
- [سایر] عوامل مؤثر بر تحوّلات اخلاقی انسان از دیدگاه قرآن کداماند؟
- [سایر] وظیفه نواب اربعه در غیبت زمان امام زمان (عج) و نقش آنها از حیث فرهنگی، سیاسی و اجتماعی چه بود؟
- [سایر] وظیفۀ نواب اربعه در غیبت زمان امام زمان (عج) و نقش آنها از حیث فرهنگی، سیاسی و اجتماعی چه بود؟
- [سایر] عوامل و ریشه های تهاجم فرهنگی چیست؟
- [سایر] عوامل اجتماعی موثر در افزایش رزق وروزی چیست؟
- [سایر] عوامل اجتماعی و اقتصادی و سیاسی بروز نهضت پروتستان چیست؟
- [سایر] عوامل غیر از عوامل فردی و اجتماعی که باعث تحریک مسائل جنسی از کودکان و نوجوانان میشود چیست؟
- [سایر] نقش رسانههای گروهی در تهاجم فرهنگی چیست؟
- [سایر] سلام ،می خواستم در مورد نقش ولایت فقیه مقام معظم رهبری را در رهبری تحولات بیداری اسلامی بدانم؟
- [آیت الله اردبیلی] اقدام به تأسیس مجامع فرهنگی یا نشر کتب و نشریات مفید یا تولید برنامههای رادیویی و تلویزیونی و مشابه آن که موجب تقویت پایههای عقیدتی، اخلاقی و عملی و یا رشد افکار و بالا رفتن سطح معلومات اجتماعی و دینی مردم میشود، از وظایف مهمّی است که شایسته است افراد به اندازه قدرت و توان خود به آن عمل نمایند و ممانعت از آن جایز نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .در مواردی که بهره برداری از ملک اجاری یا شخص اجیر محدود باشد , در اجاره دوم باید در همان محدوده باشد ; برای مثال , اگر مِلکی را جهت کار فرهنگی اجاره نمود , نمی تواند آن را برای استفاده از کار غیر فرهنگی اجاره دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است و از آن جمله است: پوشیدن لباس سیاه و چرک وتنگ و لباس شرابخوار و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند و لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن تکمههای لباس ودست کردن انگشتری که نقش صورت دارد مکروه میباشد.
- [آیت الله مظاهری] هشت چیز در لباس نمازگزار مکروه است و از آن جمله است: 1 - پوشیدن لباس سیاه. 2 - پوشیدن لباس کثیف. 3 - پوشیدن لباس تنگ. 4 - پوشیدن لباس شرابخوار. 5 - پوشیدن لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند. 6 - پوشیدن لباسی که نقش صورت دارد. 7 - باز بودن دکمههای لباس. 8 - دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد.
- [آیت الله سبحانی] چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است و از آن جمله است: پوشیدن لباس سیاه و چرک وتنگ و لباس شرابخوار و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمی کند و لباسی که نقش صورت دارد و نیز بازبودن تکمه های لباس و دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است و از آن جمله است: پوشیدن لباس سیاه و چرک و تنگ و لباس شرابخوار و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمی کند و لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن تکمه های لباس و دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد مکروه می باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پوشیدن لباس سیاه و چرک و تنگ و لباس شرابخوار و پوشیدن لباس کسی که از نجاست پرهیز نمی کند، پوشیدن لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن تکمه های لباس ودست کردن انگشتری که نقش صورت داردبرای نمازگزار مکروه می باشد.
- [آیت الله بروجردی] چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است و از آن جمله است:پوشیدن لباس سیاه، چرک، تنگ، لباس شرابخوار، لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند، لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن تکمههای لباس و دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد، مکروه میباشد.
- [آیت الله اردبیلی] چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است که از آن جملهاند: پوشیدن لباس سیاه مگر برای عزای اهل بیت علیهمالسلام و همچنین لباس چرک و تنگ و لباس شرابخوار و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند و پوشیدن لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن دکمههای لباس و به دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد.
- [آیت الله سیستانی] چند چیز را فقهاء قدس اللّه اسرارهم در لباس نمازگزار مکروه دانستهاند ، و از آن جمله است : پوشیدن لباس سیاه ، و چرک ، و تنگ ، و لباس شرابخوار ، و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمیکند ، و لباسی که نقش صورت دارد ، و نیز باز بودن تکمههای لباس ، و دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد ، مکروه شمرده شده است .