آیا با زنده نگهداشتن گفتمان انقلاب اسلامی راه امام خمینی (ره) تداوم می یابد؟
وقوع انقلاب اسلامی و پیروزی آن به رهبری امام خمینی در سال 1357 مطابق با 1979میلادی را باید به عنوان پدیده ای سیاسی اجتماعی دانست که توانست تحول و تأثیر گذاری زیادی در حوزه های مختلف فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی چه در داخل و چه در گستره بین المللی داشته باشداز این رو می توان آن را به دلائل مختلف از منظر یک گفتمان مورد بررسی و تحلیل قرار داد البته در این جا مناسب است یک توضیح مختصری هم درباره مفهوم گفتمان داشته باشیم گفتتمان همان سیطره فکری ، فرهنگی و سیاسی اجتماعی یک ایده و تفکر است که با بکارگیری قدرت ونفوذ سیاسی اجتماعی که اخذ نموده یک فضا و نظام دانایی مسلطی را شکل داده و آن را باز تولید نماید لذا باید حاصل این امکان یابی و یا توان برای سیطره فکری ، فرهنگی و سیاسی اجتماعی برای یک ایده و تفکر را گفتمان برای آن دانست ، گفتمان ؛ صرف طرح ایده و تفکر و گفتگو درباره آن نیست بلکه در گفتمان؛ امکان سیطره آن ایده و تفکر هم مورد لحاظ قرار می گیرد و تا این قابلیت و شأن برای یک ایده و تفکر نباشد آن را گفتمان نباید گفت بنابراین گفتمان تنها و صرف یک تبادل افکار و گفتگو نیست که از روی تسامح بدین منظور بکار گرفته می شود ، باتوجه به این معنایی که از گفتمان مطرح کردیم انقلاب اسلامی به عنوان یک پدیده ای که با ارزش ها و آرمان هایش تحول بزرگی در عصر حاضر ایجاد کرد که نفوذ و گستره آن و تأثیر و بازتاب جهانی فراگیر آن غیرقابل انکار است و این گفتمان مؤلفه هایی دارد که ما می توانیم در قالب عناوین زیر به آن اشاره نمائیم 1-استقلال : امام خمینی (ره) درباره حفظ استقلال ما می فرمودند؛ اگر بخواهید ...شرافتمندانه زندگی کنید،باید با قدرت و شدت درمقابل دیگران بایستید[1] و اگر چنانچه استقامت کنیم ، مؤید به تأییدات الهی هستیم[2] 2-آزادی : در گفتمان انقلاب اسلامی آزادی و استقلال آن قدر از اهمیت بالایی برخوردار است امام (ره) در هنگام هدایت مردم در انقلاب قرمود: ما مصائب را به خاطر رسیدن ملتمان به آزادی واستقلال تحمل خواهیم کرد.[3]هم چنین امام (ره) می فرمایند: آزادی یک نعمت بزرگ الهی است[4]ما ارزش حیات را به آزادی و استقلال می دانیم[5]اساس کار یک جمهوری اسلامی تأمین استقلال مملکت و آزادی ملت ها است[6] 3-عدالت: عدالت اجتماعی بدین معنی است که فاصله ژرف میان طبقات و برخورداری های نابحق و محرومیت ها از میان برود[7] عدالت از اساسی ترین مؤلفه های گفتمان انقلاب اسلامی است که در بیانات امام خمینی (ره) به آن اشاره شده است چنانکه می فرمایند؛ ملت ایران خواستار عدالتند و آزادی و استقلال ؛ و معتقدند جز در سایه اسلام و با قوانین اسلام به آن نمی رسند[8].باید دانست که بدون عدالت اجتماعی، جامعه ما اسلامی نخواهد بود... هدف پیامبران اقامه قسط است لیقوم الناس بالقسط، اصلاً پیامبران آمدند تا اقامه قسط کنند.[9] 4-معنویت: معنویت در شکل گیری گفتمان انقلاب اسلامی و بقاء آن نقش اساسی و پراهمیتی دارد و امام خمینی (ره) به عنوان بنیان گذار انقلاب اسلامی براین موضوع تاکید نموده و می فرمایند؛ کوشش کنید معنویت را تقویت کنید در بین ملت ، با معنویت است که شما می توانید استقلال خودتان را حفظ کنید و به مراتب کمال برسانید.[10] در مجموع درباره گفتمان انقلاب اسلامی باید گفت که ما با احیا ارزش ها ی دینی در جامعه و عملی سازی هر چه بیشتر آن در ارکان حکومت و همچنین توجه و اهمیت به نقش و مسئولیت مردم در اداره جامعه و حکومت و تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعی و رفع فقر و تبعیض و نیز مقاومت و پایداری در برابر سلطه جویی مستکبرین عالم و هم چنین توجه به مسئولیت های فرا مرزی در بیداری اسلامی ملت های محروم و مستضعف جهان ، می توانیم راهی را که امام راحل به ما آموخت و در باره آن با تمام وجود مجاهدت نمود، پیش ببریم مقام معظم رهبری با اشاره به اصول تفکرات و سیره امام (ره) درواقع گفتمان انقلاب اسلامی که همان گفتمان امام است را این چنین بیان می کنند: در سیاست داخلی، اصول امام عبارت است از تکیه به رأی مردم؛ تأمین اتحاد و یکپارچگی ملت؛ مردمی بودن و غیر اشرافی بودن حکمرانان و زمامداران؛ دلبسته بودن مسئولان به مصالح ملت؛ کار و تلاش همگانی برای پیشرفت کشور. در سیاست خارجی، اصول امام عبارت است از ایستادگی در مقابل سیاستهای مداخله‌گر و سلطه‌طلب؛ برادری با ملتهای مسلمان؛ ارتباط برابر با همه‌ی کشورها، بجز کشورهائی که تیغ را بر روی ملت ایران کشیده‌اند و دشمنی می کنند؛ مبارزه‌ با صهیونیسم؛ مبارزه برای آزادی کشور فلسطین؛ کمک به مظلومین عالم و ایستادگی در برابر ظالمان. وصیتنامه‌ی امام جلوی چشم ما است. نوشته‌های امام، فرمایشات امام، در کتابهائی که متن کلمات آن بزرگوار را درج کرده‌اند، موجود است. در عرصه‌ی فرهنگ، اصول امام عبارت است از نفی فرهنگ اباحه‌گری غربی؛ نفی جمود و تحجر و نفی ریاکاری در تمسک به دین؛ دفاع قاطع از اخلاق و احکام اسلام؛ مبارزه با ترویج فحشا و فساد در جامعه. در اقتصاد، اصول امام تکیه‌ی به اقتصاد ملی است؛ تکیه‌ی به خودکفائی است؛ عدالت اقتصادی در تولید و توزیع است؛ دفاع از طبقات محروم است؛ مقابله‌ی با فرهنگ سرمایه‌داری و احترام به مالکیت است - اینها در کنار هم - امام فرهنگ ظالمانه‌ی سرمایه‌داری را رد میکند، اما احترام به مالکیت، احترام به سرمایه، احترام به کار را مورد تأکید قرار میدهد؛ همچنین هضم نشدن در اقتصاد جهانی؛ استقلال در اقتصاد ملی؛ اینها اصول امام در زمینه‌ی اقتصاد است؛ اینها چیزهائی است که در فرمایشات امام واضح است. [11] بنابراین گفتمان انقلاب اسلامی چیزی جز راه روشن امام(ره) نبوده و این گفتمان با زنده نگهداشتن ارزش ها و آن شاخصه ها و مؤلفه ها و اصولی که امام (ره) در رهبری و هدایت انقلاب داشتند و با راهنمایی ها و هدایت های مقام عظمای ولایت می تواند همواره در جامعه ما گفتمان غالب و در قلب های مردم عزیز مان پابرجا باشد و تا وقتی که مردم ما از این ارزش ها فاصله نگرفته و برای حفظ آن از هیچ کوششی دریغ نمی کنند، گفتمان انقلاب اسلامی یعنی همان گفتمان امام(ره) مستدام و پابرجا خواهد بود. پی نوشتها: [1] . کلمات قصار امام خمینی (ره)، ص114 [2] . کلمات قصار امام خمینی (ره)، ص114 [3] . کلمات قصار امام خمینی (ره)،ص111 [4] .صحیفه نور،ج7،ص42 [5] .صحیفه نور،ج5،ص114 [6] . صحیفه نور ج4،ص6 [7] . مقام معظم رهبری، حدیث ولایت،ج1،ص304 [8] . کلمات قصار امام خمینی (ره)،ص219 [9] . مقام معظم رهبری، حدیث ولایت ،ج3ص211 [10] . کلمات قصار امام خمینی ، ص69 [11] . مقام معظم رهبری، 14/3/92در حرم مطهر حضرت امام(ره) منبع: اندیشه قم
عنوان سوال:

آیا با زنده نگهداشتن گفتمان انقلاب اسلامی راه امام خمینی (ره) تداوم می یابد؟


پاسخ:

وقوع انقلاب اسلامی و پیروزی آن به رهبری امام خمینی در سال 1357 مطابق با 1979میلادی را باید به عنوان پدیده ای سیاسی اجتماعی دانست که توانست تحول و تأثیر گذاری زیادی در حوزه های مختلف فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی چه در داخل و چه در گستره بین المللی داشته باشداز این رو می توان آن را به دلائل مختلف از منظر یک گفتمان مورد بررسی و تحلیل قرار داد البته در این جا مناسب است یک توضیح مختصری هم درباره مفهوم گفتمان داشته باشیم
گفتتمان همان سیطره فکری ، فرهنگی و سیاسی اجتماعی یک ایده و تفکر است که با بکارگیری قدرت ونفوذ سیاسی اجتماعی که اخذ نموده یک فضا و نظام دانایی مسلطی را شکل داده و آن را باز تولید نماید لذا باید حاصل این امکان یابی و یا توان برای سیطره فکری ، فرهنگی و سیاسی اجتماعی برای یک ایده و تفکر را گفتمان برای آن دانست ، گفتمان ؛ صرف طرح ایده و تفکر و گفتگو درباره آن نیست بلکه در گفتمان؛ امکان سیطره آن ایده و تفکر هم مورد لحاظ قرار می گیرد و تا این قابلیت و شأن برای یک ایده و تفکر نباشد آن را گفتمان نباید گفت بنابراین گفتمان تنها و صرف یک تبادل افکار و گفتگو نیست که از روی تسامح بدین منظور بکار گرفته می شود ، باتوجه به این معنایی که از گفتمان مطرح کردیم انقلاب اسلامی به عنوان یک پدیده ای که با ارزش ها و آرمان هایش تحول بزرگی در عصر حاضر ایجاد کرد که نفوذ و گستره آن و تأثیر و بازتاب جهانی فراگیر آن غیرقابل انکار است و این گفتمان مؤلفه هایی دارد که ما می توانیم در قالب عناوین زیر به آن اشاره نمائیم
1-استقلال : امام خمینی (ره) درباره حفظ استقلال ما می فرمودند؛ اگر بخواهید ...شرافتمندانه زندگی کنید،باید با قدرت و شدت درمقابل دیگران بایستید[1] و اگر چنانچه استقامت کنیم ، مؤید به تأییدات الهی هستیم[2]
2-آزادی : در گفتمان انقلاب اسلامی آزادی و استقلال آن قدر از اهمیت بالایی برخوردار است امام (ره) در هنگام هدایت مردم در انقلاب قرمود: ما مصائب را به خاطر رسیدن ملتمان به آزادی واستقلال تحمل خواهیم کرد.[3]هم چنین امام (ره) می فرمایند: آزادی یک نعمت بزرگ الهی است[4]ما ارزش حیات را به آزادی و استقلال می دانیم[5]اساس کار یک جمهوری اسلامی تأمین استقلال مملکت و آزادی ملت ها است[6]
3-عدالت: عدالت اجتماعی بدین معنی است که فاصله ژرف میان طبقات و برخورداری های نابحق و محرومیت ها از میان برود[7] عدالت از اساسی ترین مؤلفه های گفتمان انقلاب اسلامی است که در بیانات امام خمینی (ره) به آن اشاره شده است چنانکه می فرمایند؛ ملت ایران خواستار عدالتند و آزادی و استقلال ؛ و معتقدند جز در سایه اسلام و با قوانین اسلام به آن نمی رسند[8].باید دانست که بدون عدالت اجتماعی، جامعه ما اسلامی نخواهد بود... هدف پیامبران اقامه قسط است لیقوم الناس بالقسط، اصلاً پیامبران آمدند تا اقامه قسط کنند.[9]
4-معنویت: معنویت در شکل گیری گفتمان انقلاب اسلامی و بقاء آن نقش اساسی و پراهمیتی دارد و امام خمینی (ره) به عنوان بنیان گذار انقلاب اسلامی براین موضوع تاکید نموده و می فرمایند؛ کوشش کنید معنویت را تقویت کنید در بین ملت ، با معنویت است که شما می توانید استقلال خودتان را حفظ کنید و به مراتب کمال برسانید.[10]
در مجموع درباره گفتمان انقلاب اسلامی باید گفت که ما با احیا ارزش ها ی دینی در جامعه و عملی سازی هر چه بیشتر آن در ارکان حکومت و همچنین توجه و اهمیت به نقش و مسئولیت مردم در اداره جامعه و حکومت و تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعی و رفع فقر و تبعیض و نیز مقاومت و پایداری در برابر سلطه جویی مستکبرین عالم و هم چنین توجه به مسئولیت های فرا مرزی در بیداری اسلامی ملت های محروم و مستضعف جهان ، می توانیم راهی را که امام راحل به ما آموخت و در باره آن با تمام وجود مجاهدت نمود، پیش ببریم
مقام معظم رهبری با اشاره به اصول تفکرات و سیره امام (ره) درواقع گفتمان انقلاب اسلامی که همان گفتمان امام است را این چنین بیان می کنند:
در سیاست داخلی، اصول امام عبارت است از تکیه به رأی مردم؛ تأمین اتحاد و یکپارچگی ملت؛ مردمی بودن و غیر اشرافی بودن حکمرانان و زمامداران؛ دلبسته بودن مسئولان به مصالح ملت؛ کار و تلاش همگانی برای پیشرفت کشور. در سیاست خارجی، اصول امام عبارت است از ایستادگی در مقابل سیاستهای مداخله‌گر و سلطه‌طلب؛ برادری با ملتهای مسلمان؛ ارتباط برابر با همه‌ی کشورها، بجز کشورهائی که تیغ را بر روی ملت ایران کشیده‌اند و دشمنی می کنند؛ مبارزه‌ با صهیونیسم؛ مبارزه برای آزادی کشور فلسطین؛ کمک به مظلومین عالم و ایستادگی در برابر ظالمان. وصیتنامه‌ی امام جلوی چشم ما است. نوشته‌های امام، فرمایشات امام، در کتابهائی که متن کلمات آن بزرگوار را درج کرده‌اند، موجود است.
در عرصه‌ی فرهنگ، اصول امام عبارت است از نفی فرهنگ اباحه‌گری غربی؛ نفی جمود و تحجر و نفی ریاکاری در تمسک به دین؛ دفاع قاطع از اخلاق و احکام اسلام؛ مبارزه با ترویج فحشا و فساد در جامعه.
در اقتصاد، اصول امام تکیه‌ی به اقتصاد ملی است؛ تکیه‌ی به خودکفائی است؛ عدالت اقتصادی در تولید و توزیع است؛ دفاع از طبقات محروم است؛ مقابله‌ی با فرهنگ سرمایه‌داری و احترام به مالکیت است - اینها در کنار هم - امام فرهنگ ظالمانه‌ی سرمایه‌داری را رد میکند، اما احترام به مالکیت، احترام به سرمایه، احترام به کار را مورد تأکید قرار میدهد؛ همچنین هضم نشدن در اقتصاد جهانی؛ استقلال در اقتصاد ملی؛ اینها اصول امام در زمینه‌ی اقتصاد است؛ اینها چیزهائی است که در فرمایشات امام واضح است. [11]
بنابراین گفتمان انقلاب اسلامی چیزی جز راه روشن امام(ره) نبوده و این گفتمان با زنده نگهداشتن ارزش ها و آن شاخصه ها و مؤلفه ها و اصولی که امام (ره) در رهبری و هدایت انقلاب داشتند و با راهنمایی ها و هدایت های مقام عظمای ولایت می تواند همواره در جامعه ما گفتمان غالب و در قلب های مردم عزیز مان پابرجا باشد و تا وقتی که مردم ما از این ارزش ها فاصله نگرفته و برای حفظ آن از هیچ کوششی دریغ نمی کنند، گفتمان انقلاب اسلامی یعنی همان گفتمان امام(ره) مستدام و پابرجا خواهد بود.

پی نوشتها:
[1] . کلمات قصار امام خمینی (ره)، ص114
[2] . کلمات قصار امام خمینی (ره)، ص114
[3] . کلمات قصار امام خمینی (ره)،ص111
[4] .صحیفه نور،ج7،ص42
[5] .صحیفه نور،ج5،ص114
[6] . صحیفه نور ج4،ص6
[7] . مقام معظم رهبری، حدیث ولایت،ج1،ص304
[8] . کلمات قصار امام خمینی (ره)،ص219
[9] . مقام معظم رهبری، حدیث ولایت ،ج3ص211
[10] . کلمات قصار امام خمینی ، ص69
[11] . مقام معظم رهبری، 14/3/92در حرم مطهر حضرت امام(ره)
منبع: اندیشه قم





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین