شبهه
شبهه (بر وزن شِبْه و شَبَه) به معنای مثل و نظیر است.
پول شریکم مخلوط به حرام است و پول خودم پاک. آیا سهم سودم شبهه دارد؟
آری؛ اموال شما هم مخلوط به حرام شده می شود و باید از طریقی که در رساله آمده آن را تطهیر کنید.
آری؛ اموال شما هم مخلوط به حرام شده می شود و باید از طریقی که در رساله آمده آن را تطهیر کنید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا پرداخت پول لباس از محل پول ربوی یا حلال مخلوط با ربا باشد معامله صحیح است؟
- با سلام آیا منافعی{پول}که از کار کردن با پول حرام بدست می آید حرام است؟ آیا منافعی{پول}که از کار کردن با اموال حرام یا غصبی مثل دزدی بدست می آید هم حرام است؟ با تشکر
- مال حلال مخلوط به حرام در چه صورتی باید دو بار تخمیس شود؟
- سهم خودم را از مالکیت و سرقفلی یک فروشگاه برای مدت یک سال به شریکم اجاره دادم. در بند اول اجاره نامه ذکر شده که در پایان مدت اجاره سهم مرا به قیمت روز بخرند، حال بعد از پایان مدت اجاره تاکنون بیش از هفده ماه گذشته، نه اجاره نامه تمدید شده نه اجاره ای پرداخت نموده و نه به قولش در اجاره نامه که خرید سهم من بوده عمل می کند و اکنون می خواهد با آن اجاره نامه جواز کسب دائم بگیرد. حکم چیست؟
- چنانچه جزء حرام حیوان وارد مقدار زیادی غذا شود و مخلوط گردد، استفاده از آن غذا چه حکمی دارد؟
- ما پس از پی بردن به حرام بودن فروش سیگار کسب را جمع کرده و تمامی سیگارها را یکجا فروختیم. آیا این پول هم حرام است و باید با این پول اگر حرام است چه کار کنیم؟
- لطفاً در مورد وطی به شبهه به سؤالات زیر پاسخ دهید: الف) آیا در تحقّق شبهه، وجود ظنّ معتبر به استحقاق وطی شرط است؟ یا هر گونه ظنّی برای تحقّق شبهه کفایت می کند؟ یا اصلا ظن لازم نیست، و احتمال استحقاق وطی کافی است؟ ب) آیا حلیّت وطی شرط تحقّق شبهه می باشد، یا با حرمت وطی نیز شبهه محقّق می شود؟ ج) آیا در مورد فرد جاهل قاصر و مقصّر نسبت به مقدار عدّه و حکم آن، شبهه تحقّق می یابد؟ د) آیا واطی به شبهه صاحب فراش محسوب می شود، یا تنها مؤاخذه نمی شود؟ ه) آیا وطی نائم و مجنون و مکرَه، و نیز وطی ناشی از نکاح فاسد، وطی به شبهه محسوب می گردد؟
- بسمه تعالی می خواستم بپرسم که در گروههای کُر که صدای زن و مرد با هم مخلوط است آیا شنیدن آن حرام است؟
- جمعی از حجّاج پول روی هم می گذارند، و شخصی با پول مشترک برای همه آنها گوسفند می خرد،و به نیّت هر کدام گوسفندی می کشد. آیا چنین قربانی صحیح است؟در صورتی که گوسفندان از جهت قیمت متفاوت باشند،با توجّه به این که سهم پول همه آنها مساوی بوده، چه حکمی دارد؟
- اگر شخصی حدود50 میلیون دارائی داشته باشد و مقداری پول حرام شامل پول بیت المال و افراد در آن باشد باید چکار کند تا مالش حلال شود.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به اینکه شریکم اهل خمس نیست آیا من می توانم سهم سرمایه خودم را به تنهایی حساب کنم؟
- [سایر] آیا از کسی که پول او شبهه ناک و یا حرام است، می توان برای مسجد کمک نقدی گرفت؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مقداری از شهریة دانشگاه با پول حلال مخلوط به حرام یا پول مخمس پرداخت شود، آیا کسب درآمد با آن مدرک بعد از فارغالتحصیلی مشکل دارد؟
- [سایر] من خودم از حقوقم پول جهیزیه را دادم و قرض هم گرفتم حالا پول پس انداز می کنم برای خرید سیسمونی چون پدرم توانش را ندارد حالا به این پول که در بانک پس انداز میکنم خمس تعلق می گیرد. 2- کمی پول پبش دادم برای خرید یک آپارتمان که با کسی شریکم به آن خمس تعلق می گیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] من دانشجو هستم. چند تن از دوستانم خانهای به مبلغ یک میلیون پول پیش و ماهی صد هزار تومان کرایه کردهاند و به من پیشنهاد دادهاند که با آنها همخانه شوم به این صورت که به خاطر رفاقت پول پیش ندهم و نیز کمتر از سهم خود کرایه بدهم و نیز شش ماه بمانم نه یک سال. اگر پول آنها از راه حرام باشد آیا ماندن من در آن خانه جایز است؟ اگرندانم پولشان حرام است یا نه لازم است بپرسم؟ اگر یک میلیون و همچنین سهم من از کرایه حلال باشد وسهم آنها از کرایه حرام باشد چطور (در صورتی که سهم من کمتر از آنها و یا مساوی با سهم آنها باشد؟ اگر در بین سال بفهمم پولشان حرام بوده آیا باید خانه را ترک کنم؟
- [سایر] اگر پدر خانواده که حقوق بازنشستگی دریافت می کند اگر مقدار زیادی پول شبهه دار و یا حرام وارد زندگی او شود، آیا از دیدگاه شرعی فرزند آن خانواده می تواند بر سفره این خانواده غذا بخورد؟
- [آیت الله خامنه ای] استفاده از اموال کسی که مالش مخلوط به حرام است
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پول تخمیس شده، با غیر مخمّس مخلوط شود، نحوه استفاده چگونه باید باشد؟
- [سایر] شبهه: آیات و روایات منصوص و معتبر در حرمت غنا و موسیقی وجود ندارد.
- [سایر] شبهه: محدودیتها (در مورد لباس) باعث شکستن حرمت افراد و ایجاد عقده و حسرت میگردد؟[1]
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه فلز دیگری را با طلا یا نقره مخلوط کنند و ظرف بسازند چنانچه به آن ظرف طلا یا نقره نگویند، استعمال آن مانعی ندارد، ولی اگر فقط طلا و نقره را با هم مخلوط کنند حرام است.
- هرگاه آب مضاف نجس، با کر یا آب جاری، چنان مخلوط شود که دیگر به آن مضاف نگویند، پاک می شود.
- زردابه ای که گاه موقع خراشیدگی پوست یا در اطراف زخم پیدا می شود چنانچه معلوم نباشد خون است یا با خون مخلوط شده، پاک است.
- هرگاه خریدار از اول قصدش این باشد که پول جنس را ندهد معامله اشکال دارد، همچنین اگر قصدش این باشد که از پول حرام بدهد، ولی اگر از اول قصدش این نباشد بعداً از حرام بدهد معامله صحیح است، ولی پول حرامی را که داده است کفایت نمی کند، باید مجدداً از پول حلال بدهد.
- شراب و هر مایعی که انسان را مست می کند نجس است بنابراحتیاط واجب، اما اگر مثل بنگ و حشیش باشد که مخدر و مستی آور است و ذاتاً مایع نیست پاک است، هرچند آن را با آب مخلوط کنند و به صورت مایع درآورند، ولی استعمال آن به هر حال حرام است.
- شراب و هر مایعی که انسان را مست می کند نجس است بنابراحتیاط واجب، اما اگر مثل بنگ و حشیش باشد که مخدر و مستی آور است و ذاتاً مایع نیست پاک است، هرچند آن را با آب مخلوط کنند و به صورت مایع درآورند، ولی استعمال آن به هر حال حرام است.
- الکل طبی و صنعتی که انسان نمی داند از چیز مست کننده مایع گرفته شده، پاک است همچنین ادکلن و عطرها و داروهایی که با الکل طبی یا صنعتی مخلوط است.
- هرگاه لباسی را بخرد و بعداً با پولی که از راه قرض ربایی به دست آورده، یا از پول حلالی که مخلوط به ربا است، به صاحب لباس بدهد، چنانچه موقع خرید قصدش این بوده که از چنین پولی آن را بپردازد پوشیدن آن لباس و نماز خواندن با آن اشکال دارد و اگر موقع خرید قصدش این نبوده بعداً این قصد برای او پیدا شده، اشکال ندارد، ولی ذمه او با مال حرام ادا نمی شود.
- هرگاه روی زمین یا پشت بام عین نجس باشد و باران روی آن ببارد احتیاط واجب اجتناب است، اما آن مقدار که روی نجس نباریده پاک است و اگر باهم مخلوط شود و از ناودان جاری گردد آن هم پاک است.
- کسی که قصد دارد پول حمامی را ندهد، یا بدون علم به رضایت او می خواهد نسیه بگذارد بنابر احتیاط، غسل او باطل است، همچنین اگر قصد دارد پول حرام یا پولی که خمس آن را نداده به حمامی بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] خمس مال حلال مخلوط به حرام را مانند خمس اموال دیگر میتواند از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خُمس که بدهکار است، پول بدهد.
- [امام خمینی] اگر لباسی را بخرد و بعداً از پولی که بابت ربا گرفته، یا از پول حلالی که مخلوط با ربا است به صاحب لباس بدهد چنانچه موقع خریداری قصدش بوده که از این پول بدهد پوشیدن آن لباس و نماز خواندن با آن جایز نیست، و نیز اگر پول ربایی یا حلال مخلوط به حرام داشته باشد و به فروشنده بگوید که این لباس را با این پول میخرم، پوشیدن آن لباس حرام است و اگر بداند پوشیدن آن حرام است نماز هم با آن باطل میباشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر لباسی را بخرد و بعداً از پول ربا ، یا از پول حلالی که مخلوط با آن پول است به صاحب لباس بدهد ، لباس را مالک میشود ، و پوشیدن و نماز خواندن با آن اشکال ندارد ، ولی اگر به فروشنده بگوید که این لباس را با این پول میخرم ، لباس را مالک نمیشود ، و پوشیدن آن حرام است .
- [آیت الله اردبیلی] اگر لباسی را بخرد و بعد از پولی که بابت ربا گرفته یا از پول حلالی که مخلوط با ربا است به صاحب لباس بدهد، اگرچه هنگام خریداری نیز قصدش این بوده که از این پول بدهد، پوشیدن آن لباس و نماز خواندن با آن جایز است؛ امّا اگر پول ربایی یا پول حلال مخلوط به حرام داشته باشد و به فروشنده بگوید که: (این لباس را با این پول میخرم) در صورتی که قیمت، پول معیّن باشد به گونهای که اگر بخواهد پول دیگری بدهد حق نداشته باشد، پوشیدن آن لباس حرام است و اگر بداند پوشیدن آن حرام است، نماز هم با آن باطل میباشد و اگر این طور نباشد که معمولاً در معاملات با پول، اینگونه نیست، بلکه منظور و مقصود مقدار آن است نه شخص آن پوشیدن لباس جایز است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مکلف پس از پرداختن خمسِ مال حلال مخلوط به حرام، بفهمد مقدار حرام بیش از مقدار خمسی است که پرداخت کرده است، در این صورت, هنوز مالش مخلوط به حرام است و با فرض ندانستن مقدار حرام , باید دوباره خمس آن را بپردازد. مخلوط شدن سهوی
- [آیت الله نوری همدانی] بنابر احتیاط واجب باید خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عین همان مال بدهد ولی خمس های دیگر را می تواند از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خمس که بدهکار است پول بدهد .
- [آیت الله سبحانی] بنابر احتیاط واجب باید خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عین همان مال بدهد ولی خمس های دیگر را می تواند از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خمس که بدهکار است پول بدهد.
- [امام خمینی] بنابر احتیاط واجب باید خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عین همان مال بدهد. ولی خمسهای دیگر را می تواند از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خمس که بدهکار است پول بدهد.
- [آیت الله بهجت] اگر مال حلالی با حرام مخلوط شود و مقدار حرام معلوم باشد و انسان بداند که صاحب آن از چند نفر معین بیرون نیست، ولی نتواند بفهمد کیست، باید بنابر احتیاط با آنها مصالحه نماید، و اگر مصالحه ممکن نیست، بنابر اظهر بین آنها به نسبت سهم هر کدام تقسیم نماید.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر لباسی را بخرد و بعدا از پولی که به قرض ربائی گرفته؛ یا از پول حلالی که مخلوط با ربا است به صاحب لباس بدهد؛ پوشیدن آن لباس و نماز خواندن با آن اشکال ندارد. ولی اگر به فروشنده بگوید که این لباس را با این پول می خرم؛ پوشیدن آن لباس در صورت مخلوط بودن با ربا حرام است و نماز هم با آن به تفصیلی که در لباس نمازگزار بیان شده باطل است.