استهزا
مسخره کردن به قصد تحقیر، توهین یا اهدافی دیگر را استهزاء گویند. در فقه از آن در بابهای طهارت، صلات، تجارت و حدود به مناسبت سخن رفته است.
استهزا و توهین به دیگران در برنامه های تفریحی طنز چه حکمی دارد؟
اگر واقعاً توهین باشد، جایز نیست.
اگر واقعاً توهین باشد، جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- استهزا و توهین به دیگران در برنامه های تفریحی طنز چه حکمی دارد؟
- دروغهایی که در برنامه های طنز و سرگرم کننده گفته می شود، چه حکمی دارد؟
- لطفا بفرمایید که تماشا کردن برنامه هایی که در آن طنز پردازی می شود و یا تقلید صدای افراد را می کنند چه حکمی دارد؟
- آیا می توان از برنامه های طنز و شوخی و خنده و تفریح و سرگرمی، در جهت ارزشهای اسلام و انقلاب و فقه اسلامی استفاده کرد؟
- اگر طنز به گونه ای در جامعه ترویج یابد که دیگر هتک حرمت و توهین حساب نشود، یا به دلیل وجود قرائن حالیّه یا مقالیّه، باعث اذیّت و ایذا نگردد، چه حکمی دارد؟
- آیا در روایات طنز وجود دارد؟ آیا می توان طنز را به طنز قرآنی و روایی تقسیم کرد؟
- طنز و نقد مذموم، از طنز و نقد و مزاح ممدوح، با چه معیاری جدا می شود؟
- به نظر شما ویژگی شرعیِ طنز دینی کدام است؟
- ماهیّت طنز و مطایبه، با رعایت موازین شرعی چیست؟
- ساختن فیلمهای خنده دار و تفریحی سالم چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کشیدن کاریکاتور اشخاص، در صورتی که موجب استهزا و هتک آنان شود، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا کاربرد طنز( مطلبی جدی در قالبی لطیف و کنایه) از نظر اسلام مشروع است، و آیا در آیه شریفه (ذق انک انت العزیز الکریم)(سوره دخان:49) که نسبت به کفار است از طنز استفاده شده است؟
- [آیت الله بهجت] بسیاری از امور راجح فرهنگی و آموزشی از قبیل تشکیل کلاس های آموزشی، هنری و تفریحی تابستانی جهت جوانان و نوجوانان، نمایش فیلم، اجرای مسابقه، تئاتر و... در گذشته رایج نبوده و لذا قطعا در وقف نامه ها لحاظ نگردیده است، حال با توجّه به ضرورت اجرای چنین برنامه های فرهنگی و عدم امکان اجرای آن در مکانی غیر از مسجد، آیا حضرتعالی انجام چنین فعالیت ها و برنامه هایی را در مساجد جایز می دانید؟
- [سایر] آیا دانشجویان دختر و پسر، می توانند به طور مشترک به اردوهای تفریحی و سیاحتی بروند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کشیدن سیگار به صورت تفریحی در صورتی که اعتیاد نیاورد چه حکمی دارد؟
- [سایر] باسلام. با افرادی برخورد داشتم که بیدین هستند و به توهین دین اسلام و مذهب میپردازند و یا آنرا دست مایه طنز میکنند! وقتی پرسیدم که چرا این کار را میکنید. در جواب میگویند اگر ما این کار را با شما میکنیم پیشتر پیامبرانی مانند ابراهیم هم، همچین توهینی به خدایان قومهای خودشان کردند و بتهای آنان را شکستند و باعث آزردگی و دلخوری آنها شدند. من جوابی برای این سؤال پیدا نکردم که چرا حضرت ابراهیم دست به چنین کاری زد؟!
- [سایر] خواستگاری برای برخی از مادران نوعی تفریح شده. آیا خواستگاری تفریحی درست است؟
- [سایر] آیا دانشجویان دختر و پسر، میتوانند به طور مشترک به اردوهای تفریحی و سیاحتی بروند؟
- [سایر] توهین چیست؟
- [سایر] توهین به حضرت فاطمه (س) چه حکمی دارد و آیا کشتن چنین کسی که توهین کرده ثواب دارد؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .در امور مباح , مانند هدیه و کادو دادن یا سفرهای تفریحی، هزینه ها باید مطابق شأن مکلف باشد ; برای مثال, اگر کسی قصد سفر تفریحی دارد و همتاهای او با ماشین یا به هتل های معمولی می روند، اگر او با هواپیما؛ یا به هتل های گران قیمت برود، مطابق شأن او نیست، پس باید هزینه های اضافی را محاسبه نماید و خمس آن را بپردازد؛ ولی در سفرهای مستحب و زیارتی هرچند تکرار شود یا در کارهای خیر، هر مقدار بخواهد به امور خیریه کمک کند , اسراف نیست , زیرا در امور آخرت , شأن دنیایی افراد ملاحظه نمیشود. البته اسراف در هیچ مورد روا نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . دادن قرآن به کافر اگر هتک و توهین شمرده شود و یا در معرض هتک باشد حرام و گرفتن قرآن از او واجب است.
- [آیت الله اردبیلی] آزار رساندن به مؤمن، به هر شکل که باشد و نیز توهین و تضعیف و هتک حُرمت او حرام است و در بعضی از روایات حرمت (مؤمن) از حرمت (کعبه) بالاتر شمرده شده و اذیّت و آزار او در ردیف محاربه با خداوند قرار گرفته است(1)؛ بنابر این بر همگان لازم است که حرمت یکدیگر را نگاه داشته از توهین و هتک و تمسخر و ستم به دیگران شدیدا بپرهیزند.
- [آیت الله مظاهری] شوخیهایی که گاهی در آن الفاظ توهینآمیز به کار میرود حرام است، ولی اگر توهین باشد، گرچه حرام نیست، ولی مسلمان باید مؤدّب باشد و رکاکت در زبان و اعمال خود نداشته باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . پوشیدن لباسی که پارچه یا رنگ یا دوخت آن برای کسی که می خواهد آن را بپوشد معمول نیست و موجب توهین یا شهرت او می شود حرام است، ولی اگر با آن لباس نماز بخواند اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] معادن بطور کلّی جزء اَنفال است و استخراج آنها در زمان کنونی ما بدون اجازة فقیه جامع الشرائط و برنامه ای که از طرف وی مقرّر می گردد جائز نیست و لازم است در این مورد با نظر او برنامه ای تنظیم و بر اساس آن عمل شود . 3 گنج
- [آیت الله جوادی آملی] .در پرداختن سهم سادات به یتیم , مسکین و ابن السبیل از سادات، شرط است که ش یعه باشند، همچنین در یتیم و ابنالسبیل، فقیر بودن شرط است، اگرچه ابن السبیل در شهر خودش غنی و توانگر باشد . گفتنی است، سفر "ابنالسبیل" اعم از این است که برای اطاعت از فرمان الهی باشد مانند سفر زیارتی واجب یا مستحب یا سفر تفریحی و سیاحتی باشد . چنانچه سفرش معصیت باشد، بنا بر احتیاط, خمس دادن به او جایز نیست. مصداق سیادت
- [آیت الله جوادی آملی] .خانمی که درآمد شغلی یا ملکی دارد؛ ولی هزینه زندگی او را شوهرش می پردازد، تمام درآمد خودش را باید تخمیس کند ; اما هزینه هایی که بر شوهرش واجب نیست مانند سفر زیارتی مستحب، سفر تفریحی مباح، خرید وسایل یا هدیه و کادو برای بستگان خود و مانند آن اینگونه هزینه ها را میتواند مطابق شأن خود و بدون اسراف از درآمد خودش کسر کند و خمس بقیه را بپردازد.
- [آیت الله اردبیلی] نمایشهای متداول چنانچه مستلزم نظر و لمس نامحرم یا موجب اشاعه فساد و تهییج شهوت و یا توهین به مقدّسات مذهب و اولیای دین و دروغ و باطل نباشد، اشکال ندارد. همچنین بازیهای مختلف اگر در آنها آلات قمار و برد و باخت و ضرر جسمی یا روحی و یا اِتلاف و اِسراف مال در بین نباشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط واجب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و چنانچه ممکن نباشد، باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطه غیبتی که کرده توهینی از آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.