حضانت
به حفظ و نگهداری و تربیت طفل حضانت گفته می شود.
آیا کفر مانع حقّ حضانت به شمار می آید؟
در صورتی که خطر مادّی و معنوی بچّه را تهدید نکند اشکالی ندارد; هر چند (بنابر احتیاط) در زمان حیات پدر مسلمان، حضانت آنها در اختیار اوست.
در صورتی که خطر مادّی و معنوی بچّه را تهدید نکند اشکالی ندارد; هر چند (بنابر احتیاط) در زمان حیات پدر مسلمان، حضانت آنها در اختیار اوست.
پاسخ:
در صورتی که خطر مادّی و معنوی بچّه را تهدید نکند اشکالی ندارد; هر چند (بنابر احتیاط) در زمان حیات پدر مسلمان، حضانت آنها در اختیار اوست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا مباشرت در حضانت ضروری است، و با عدم امکان آن، حقّ حضانت ساقط می شود، یا استنابت نیز جایز است؟
- در حکم دادگاه آمده: (چون برای نگهداری و حضانت طفل از محکمه اذن نگرفته، حقّ حضانت ندارد) این مسأله چه صورت دارد؟
- آیا معاونت در قتل عمد، از موانع ارث به شمار می رود؟
- آیا معاونت در قتل عمد، از موانع ارث به شمار می رود؟
- آیا معاونت در قتل عمد، از موانع ارث به شمار می رود؟
- آیا نگهداری و حضانت پدر و مادری که دارای پسر نمی باشند به عهده دختران آنها می باشد؟
- حضانت طفل خنثای مشکل پس از اتمام مدّت شیرخوارگی با کدام یک از والدین خواهد بود؟ و ملاک آن چیست؟
- آیا در سقوط حقّ حضانت (حقّ سرپرستی و نگهداری کودک) به وسیله ازدواج مجدّد فرقی بین ازدواج موقّت و دائم هست؟ و در صورتی که زن از شوهر دوّم طلاق بگیرد آیا حقّ حضانت که به خاطر شوهر کردنش ساقط شده بود دوباره باز می گردد؟
- آیا حضانت و نگهداری پدر و مادر بیمار یا معلول به عهده پسران و دختران وی می باشد یا دختران در این مورد مسؤولیتی ندارند؟
- آیا قحط سالی در عدم اجرای حدّ سرقت موضوعیّت دارد و چیزی جدای از اضطرار است، یا مصداقی از مصادیق اضطرار به شمار می رود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] ولایت و حضانت صغیر
- [سایر] در حکمت 124 نهج البلاغه بیان شد که عدم رضایت زنان به ازدواج های بعدی شوهران، کفر به شمار می آید. با توجه به این که تقریباً تمام زنان از چنین خصوصیتی برخوردارند، پس باید تمام آنها کافر و نجس باشند؟
- [آیت الله سبحانی] حضانت فرزندی که پدرش از دنیا رفته و دارای جد و مادر می باشد با چه کسی است؟ و اگر مادر از حضانت فرزندش خودداری کند حضانت با چه کسی است؟
- [سایر] حضانت اطفال به چه معنا است؟ و حکمت آن چیست؟ در دوران جدایی و طلاق حق حضانت فرزندان با پدر است یا مادر؟
- [سایر] حضانت اطفال به چه معنا است؟ و حکمت آن چیست؟ در دوران جدایی و طلاق حق حضانت فرزندان با پدر است یا مادر؟
- [سایر] چنانچه هنگام طلاق حضانت فرزند مشترک با توافق زوجین به زن سپرده شود و زن پس ازطلاق ازدواج کند آیا حضانت از او سلب می گردد یا خیر؟
- [سایر] چنانچه هنگام طلاق حضانت فرزند مشترک با توافق زوجین به زن سپرده شود و زن پس از طلاق ازدواج نماید آیا حضانت از او سلب می شود ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مادر میتواند از حقّ حضانت (دو سال پسر و هفت سال دختر) خودداری کند و بگوید من حضانت آنها را قبول نمیکنم؟
- [سایر] چه کسی در شمار مستکبران است؟
- [آیت الله سیستانی] مساله حضانت فرزندان را با مراعات مسائل روز بیان بفرمائید ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسلمان از کافر ارث می برد، ولی کافر اگر چه پدر یا پسر میت باشد از مسلمان ارث نمی برد.
- زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، همچنین مرد مسلمان نمی تواند بنابر احتیاط با زن کافر ازدواج دائم کند ولی ازدواج موقت با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری مانعی ندارد.
- هرگاه مسلمان زمینی را بدون خرید و فروش ملک کافر کند و عوض آن را بگیرد، مثلاً به او صلح نماید، بنابر احتیاط واجب باید کافر ذمی خمس آن را بدهد. خ
- لباسی که بر تن کافر است وقتی اسلام آورد پاک نمی شود بنابراحتیاط واجب.
- گوشت و دنبه ای که نجس شده با آب کشیدن پاک می شود، همچنین اگر بدن یا لباس کمی چرب باشد که مانع رسیدن آب نگردد، ولی اگر طوری چرب باشد که مانع رسیدن آب شود باید اول چربی را از بدن برطرف کنند.
- اگر زیر ناخن کمی چرک باشد وضو اشکال ندارد، ولی بهتر است آن را تمیز کند، اما اگر ناخن را بگیرد باید آن چرک را که مانع رسیدن آب به بدن است برطرف کند و نیز اگر ناخن بیش از حد معمول بلند باشد و چرک زیر آن، مانع رسیدن آب وضو است، باید آن را برطرف سازد.
- کسی که ضروری دین اسلام یعنی چیزی را که همه مسلمانان می دانند (مانند معاد روز قیامت و واجب بودن نماز و روزه و امثال آن) را منکر شود، چنانچه ضروری بودن آن را بداند، کافر است و اگر در ضروری بودن آن شک دارد کافر نیست، ولی احتیاط مستحب آن است که از او اجتناب شود.
- زن مسلمان نمی تواند به عقد کافر درآید، ولی مرد مسلمان می¬تواند با زنان اهل کتاب مانند یهود و نصاری ازدواج کند.
- دادن قرآن به دست کافر اگر موجب بی احترامی باشد حرام است و اگر امید هدایت او برود، یا برای تبلیغ اسلام باشد جایز، بلکه گاهی واجب است.
- وجود انگشتر و دستبند و مانند آن اگر مانع رسیدن آب نباشد، برای وضو ضرری ندارد و می تواند آن را جابه جا کند تا آب به زیر آن برسد و شسته شود و اگر بعد از وضو، انگشتر یا مانع دیگری در دست ببیند و نداند موقع وضو بوده یا نه،وضوی او صحیح است، به شرط این که احتمال بدهد در حال وضو توجه به این امر داشته است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] چنانچه پدر و مادر هر دو بمیرند، حقّ حضانت به جدّ پدری میرسد و در صورت نبودن او، هرکدام از نزدیکانش که عرفا برای حضانت وی سزاوارتر محسوب میشوند، میتوانند حضانت او را به عهده بگیرند و اگر کسی که حضانت وی را قبول کند نبود یا صلاحیت لازم را نداشت، چنانچه بچّه از خود مالی داشته باشد، حاکم شرع از مال او فرد صالحی را جهت حضانت وی انتخاب میکند و اگر مالی نداشته باشد، حاکم شرع باید مخارج حضانت وی را از بیتالمال بپردازد.
- [آیت الله اردبیلی] مادر در (حِضانت) نوزاد پسر تا دو سال و نوزاد دختر تا هفت سال اولویّت دارد، به شرط آن که مادر مسلمان، عاقل و آزاد باشد و به دیگری شوهر نکرده باشد، در غیر این صورت پدر مقدّم است و پس از این مدّت، حضانت با پدر است، ولی اگر پدر مرده باشد یا واجد شرایط لازم برای حضانت بچّه نباشد، مادر هرچند شوهر کرده باشد بر جدّ و دیگران مقدّم است، واگر مادر در زمانی که مسئول حضانت و نگهداری کودک است بمیرد، پدر بر دیگران در حضانت کودک مقدّم است.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که مادر از حقّ حضانت خود بگذرد و به گونهای باشد که حقّ کودک از بین نرود و در تربیت و نگهداری کودک اهمال نشود، پدر نمیتواند او را به حضانت مجبور نماید.
- [آیت الله اردبیلی] پس از آن که کودک دختر باشد یا پسر به سنّ بلوغ و رشد فکری و جسمی رسید، حقّ حضانت پایان میپذیرد و هیچ کس، حتّی پدر و مادر، حقّ حضانت بر او را ندارند.
- [آیت الله اردبیلی] (حِضانت) یعنی نگهداری و پرورش کودک حق و تکلیف پدر و مادر است.
- [آیت الله اردبیلی] چنانچه مادر به هر دلیل شوهر دیگری کرده باشد، حقّ حضانت او با وجود پدر از بین میرود، ولی در صورتی که از شوهر دوم جدا شود، چنانچه با طلاق رجعی از شوهر دوم جدا شده باشد، تا وقتی که در عدّه است حضانت طفل به وی باز نمیگردد، ولی پس از تمام شدن مدت عدّه، حضانت طفل به وی باز میگردد و چنانچه با طلاق بائن از شوهر دوم جدا شده باشد، به مجرّد طلاق گرفتن از وی، حضانت طفل به وی باز میگردد.
- [آیت الله سیستانی] بریدن عضوی از بدن کافر مردهای که خونش محترم نیست و یا مشکوکالحال است، برای پیوند زدن به بدن مسلمان جایز است، و پس از آن احکام بدن مسلمان بر آن جاری میشود؛ زیرا جزئی از بدن او به شمار میرود. همچنین پیوند زدن عضوی از اعضای بدن حیوان نجسالعین مانند سگ به بدن مسلمان اشکالی ندارد، و احکام بدن مسلمان بر آن جاری میگردد، و به دلیل آنکه جزئی از بدن شخص زنده به شمار میرود و زندگی در آن جریان یافته است، احکام بدن مسلمان بر آن مترتب میشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] چشم انسان جزء اعضای باطنی به شمار آمده و با برطرف شدن عین نجاست پاک میشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پدر یا مادر صلاحیّت نگهداری و تربیت کودک را نداشته و موجب فساد اخلاق و سوء تربیت دینی یا عدم سلامت جسمی فرزند شوند، حقّ حضانت از آنها ساقط میشود و در این صورت حقّ حضانت به ترتیب به افرادی که در مسأله 2997 گفته شد منتقل میشود.
- [آیت الله اردبیلی] در مدّتی که مادر عهدهدار حضانت و نگهداری فرزند است، چنانچه زن و شوهر با هم زندگی کنند و یا زن در عدّه طلاق رجعی آن مرد باشد، نمیتواند اجرت بگیرد وگرنه استحقاق دریافت اجرت را دارد و ترتیب کسانی که دادن اجرت حضانت طفل بر آنان واجب است، به همان نحوی است که در مسأله 2991 گذشت.