حضانت
به حفظ و نگهداری و تربیت طفل حضانت گفته می شود.
مساله حضانت فرزندان را با مراعات مسائل روز بیان بفرمائید ؟
حق حضانت تا دو سالگی کودک چه پسر باشد چه دختر متعلق به پدر و مادر به تساوی است و باید در صورت جدائی به نحوی توافق کنند و احتیاط مستحب این است که پدر کودک را قبل از هفت سالگی ازمادر جدا نکند هر چند پسر باشد .
حق حضانت تا دو سالگی کودک چه پسر باشد چه دختر متعلق به پدر و مادر به تساوی است و باید در صورت جدائی به نحوی توافق کنند و احتیاط مستحب این است که پدر کودک را قبل از هفت سالگی ازمادر جدا نکند هر چند پسر باشد .
پاسخ:
حق حضانت تا دو سالگی کودک چه پسر باشد چه دختر متعلق به پدر و مادر به تساوی است و باید در صورت جدائی به نحوی توافق کنند و احتیاط مستحب این است که پدر کودک را قبل از هفت سالگی ازمادر جدا نکند هر چند پسر باشد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- لطفاً در مورد وام های مسکن و مسأله سود آنها نظرتان را بفرمائید ؟
- برخی خانمها در اثر بستن لوله رحم دیگر خون حیض نمی بینند ، مساله طهر غیر مواقعه و عده چنین زنهایی را بیان بفرمائید ؟
- حق حضانت طفل سالم برای مادر مبتلا به ایدز و دادن شیر آغوز و یا جز آن چیست؟
- بچه ای که نه پدر و نه جد پدری ندارد حق حضانت او با طائفه مادر مثل دائی و جد مادری است یا حق عمو می باشد ؟
- تا چه حد می توان به فرزندان در مورد نماز و حجاب اجبار کرد ؟
- آیا والدین می توانند فرزندان را از پوشش لباسهای مد روز منع کنند ؟
- اگر در اثر درگیری زوجه بخانه پدر برده شود آیا نفقه او و فرزندان واجب است ؟
- آیا مرد اجازه دارد که حجاب را به همسر و فرزندان خود تحمیل کند؟
- تا چه حد می توان به فرزندان در مورد نماز و حجاب اجبار کرد ؟
- آیا والدین حق دارند که حجاب را به فرزندان بالغ تحمیل نمایند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] حضانت اطفال به چه معنا است؟ و حکمت آن چیست؟ در دوران جدایی و طلاق حق حضانت فرزندان با پدر است یا مادر؟
- [سایر] حضانت اطفال به چه معنا است؟ و حکمت آن چیست؟ در دوران جدایی و طلاق حق حضانت فرزندان با پدر است یا مادر؟
- [آیت الله بهجت] زوجه ای علاوه بر بذل تمام یا مقداری از مهریه، حضانت بدون نفقه یا با نفقه ی فرزندان دختر بالاتر از هفت سال خود را به عهده می گیرد؛ ولی بعد از طلاق از حضانت و نگهداری اطفال امتناع می ورزد. در این مورد آیا دادگاه می تواند زوجه را به حضانت از فرزندان دختر الزام کند و یا این که حضانت به زوج منتقل می شود؟
- [آیت الله بهجت] پس از فوت پدر، آیا مادر در قبال حضانت فرزندان صغیر می تواند از جدّ پدری مطالبه ی اجرت کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا پس از رسیدن فرزندان به سن بلوغ یا رشد، پدر و مادر هیچ تکلیفی درباره حضانت آنان ندارند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] پس از فوت پدر، آیا مادر در قبال حضانت فرزندان صغیر می تواند از جدّ پدری مطالبه اجرت کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در حکم دادگاه آمده: (چون برای نگهداری و حضانت طفل از محکمه اذن نگرفته، حقّ حضانت ندارد) این مسأله چه صورت دارد؟
- [آیت الله سبحانی] بر فرض وقوع تغییر جنسیت و وقوع فسخ نکاح، مسأله حضانت اطفال به چه شکل است؟
- [سایر] برای جاری کردن صیغه محرمیت در ازدواج موقت چه مسائل شرعی، باید مراعات شود؟
- [آیت الله بهجت] هنگام اختلاف بین پدر و مادر در ولایت و حضانت کودک، حق با کدام یک می باشد و آیا عمو و دایی حق حضانت و ولایت دارند؟ و حق ولایت و حضانت بر اموال فرزندان غیر بالغ آیا به معنای محرومیت آنان از اموالشان تا رسیدن به حد بلوغ می باشد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر انسان عمداً در نماز عورتش را نپوشاند ، نمازش باطل است ، و اگر بخاطر ندانستن مسأله باشد ، چنانچه نادانی او بعلت کوتاهی کردن در فراگیری مسائل بوده بنابر احتیاط واجب باید نماز را دوباره بخواند .
- اگر دو سجده از دو رکعت فراموش نماید ، لازم نیست هنگام قضا مراعات ترتیب نماید .
- کسی که میداند زنش در حال حیض یا نفاس است ، اگر از او جدا شود ، مثلاً مسافرت کند و بخواهد او را طلاق دهد ، باید تا مدتی که یقین یا اطمینان پیدا کند که زن از آن حیض یا نفاس پاک شده صبر نماید ، و بعداً چنانچه بداند که او در حالت پاکی است میتواند او را طلاق دهد ، و همچنین است اگر شک داشته باشد در صورتی که آنچه را در کیفیت طلاق غائب در مسأله (2471) گذشت مراعات کند .
- اگر کسی از روی ندانستن مسأله با بدن یا لباس نجس نماز خوانده و در فراگیری مسأله کوتاهی ننموده باشد ، لازم نیست نمازش را اعاده و یا قضا نماید .
- اگر روزهدار استمناء کند معنای استمناء در مسأله (????) گذشت روزهاش باطل میشود.
- موقعی انسان میتواند مشغول نماز شود که یقین کند وقت داخل شده است ، یا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند ، بلکه به اذان و به خبر شخصی که مکلف بداند شدیداً مراعات دخول وقت را می‌کند چنانچه موجب اطمینان شود نیز میتوان اکتفا نمود .
- زنی که متعه شده است حقّ همخوابی ندارد ، و از شوهر ارث نمیبرد ، و شوهر هم از او ارث نمیبرد ، و چنانچه ارث بردن را از یک طرف یا از هر دو طرف شرط کرده باشند ، صحت این شرط محل اشکال است ، ولی مراعات احتیاط ترک نشود .
- اگر بواسطه ندانستن مسأله ، نجس بودن و پاک بودن چیزی را نداند ، مثلاً نداند فضله موش پاک است یا نه ، باید مسأله را بپرسد . ولی اگر با اینکه مسأله را میداند ، در چیزی شک کند که پاک است یا نه ، مثلاً شک کند آن چیز خون است یا نه ، یا نداند که خون پشه است یا خون انسان ، پاک می‌باشد ، و وارسی کردن یا پرسیدن لازم نیست .
- طلاق زنی را که به شوهرش مایل نیست و از او کراهت دارد و مهر یا مال دیگر خود را به او میبخشد که طلاقش دهد ، (طلاق خلع) گویند . در طلاق خلع معتبر است که کراهت زن از شوهرش بحدّی باشد که او را به مراعات ننمودن حقوق زناشوئی تهدید نماید .
- هشت چیز روزه را باطل می‌کند: اوّل: خوردن و آشامیدن. دوّم: جماع. سوّم: استمناء. و استمناء آن است: که مرد با خود یا بهوسیله دیگری بدون جماع، کاری کند که منی از او بیرون آید. و تحقق آن در زن به نحوی است که در مسأله (???) بیان شد. چهارم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر و جانشینان پیغمبر علیهم السلام بنا بر احتیاط واجب. پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق بنا بر احتیاط واجب. ششم: باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. هفتم: اماله کردن با چیزهای روان. هشتم: عمداً قی کردن. و احکام اینها در مسائل آینده گفته میشود: ? خوردن و آشامیدن:
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر پدر یا مادر صلاحیّت نگهداری و تربیت کودک را نداشته و موجب فساد اخلاق و سوء تربیت دینی یا عدم سلامت جسمی فرزند شوند، حقّ حضانت از آنها ساقط میشود و در این صورت حقّ حضانت به ترتیب به افرادی که در مسأله 2997 گفته شد منتقل میشود.
- [آیت الله اردبیلی] در مدّتی که مادر عهدهدار حضانت و نگهداری فرزند است، چنانچه زن و شوهر با هم زندگی کنند و یا زن در عدّه طلاق رجعی آن مرد باشد، نمیتواند اجرت بگیرد وگرنه استحقاق دریافت اجرت را دارد و ترتیب کسانی که دادن اجرت حضانت طفل بر آنان واجب است، به همان نحوی است که در مسأله 2991 گذشت.
- [آیت الله اردبیلی] چنانچه پدر و مادر هر دو بمیرند، حقّ حضانت به جدّ پدری میرسد و در صورت نبودن او، هرکدام از نزدیکانش که عرفا برای حضانت وی سزاوارتر محسوب میشوند، میتوانند حضانت او را به عهده بگیرند و اگر کسی که حضانت وی را قبول کند نبود یا صلاحیت لازم را نداشت، چنانچه بچّه از خود مالی داشته باشد، حاکم شرع از مال او فرد صالحی را جهت حضانت وی انتخاب می‌کند و اگر مالی نداشته باشد، حاکم شرع باید مخارج حضانت وی را از بیتالمال بپردازد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر تمام فرزندان میت قبل از او مرده باشند فرزندان آنها (نوه ها) از متوفی ارث می برند. نحوه ارث بردن به این صورت است که فرض می شود فرزندان میت زنده هستند و سهم هر یک را طبق مسائل قبل معین نموده و بین فرزندان آنها تقسیم می کنیم مثلا اگر میت یک پسر و یک دختر داشته است 32 اموال میت به فرزندان پسر او می رسد (هر چند یک دختر باشد) و 31 اموال او به فرزندان دختر او می رسد (هرچند پسر باشند).
- [آیت الله اردبیلی] مادر در (حِضانت) نوزاد پسر تا دو سال و نوزاد دختر تا هفت سال اولویّت دارد، به شرط آن که مادر مسلمان، عاقل و آزاد باشد و به دیگری شوهر نکرده باشد، در غیر این صورت پدر مقدّم است و پس از این مدّت، حضانت با پدر است، ولی اگر پدر مرده باشد یا واجد شرایط لازم برای حضانت بچّه نباشد، مادر هرچند شوهر کرده باشد بر جدّ و دیگران مقدّم است، واگر مادر در زمانی که مسئول حضانت و نگهداری کودک است بمیرد، پدر بر دیگران در حضانت کودک مقدّم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه دو مجتهد مساوی باشند، می توان بعضی از مسائل را از یکی و بعضی را از دیگری تقلید کرد؛ ولی هرگاه در مسأله¬ای یکی عمل کرد، عمل به فتوای دیگری در آن مسأله، جایز نیست.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که مادر از حقّ حضانت خود بگذرد و به گونهای باشد که حقّ کودک از بین نرود و در تربیت و نگهداری کودک اهمال نشود، پدر نمیتواند او را به حضانت مجبور نماید.
- [آیت الله اردبیلی] پس از آن که کودک دختر باشد یا پسر به سنّ بلوغ و رشد فکری و جسمی رسید، حقّ حضانت پایان میپذیرد و هیچ کس، حتّی پدر و مادر، حقّ حضانت بر او را ندارند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث شوهر و پدر و مادر و فرزندان میت باشند. سهم شوهر 41 می شود و به هر یک از پدر و مادر 61 می رسد وبقیه مال بین بچه های میت طبق مسائل گذشته تقسیم می شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث زن و پدر و مادر و فرزندان میت باشند. سهم زن 81 و سهم پدر و مادر هر یک 61 می شود و بقیه مال بین بچه های میت طبق مسائل گذشته تقسیم می شود.