وصیت
وصیت به معنای توصیه و سفارش فردی با فرد دیگر است.
آیا وصیت برای نوه ها و نتیجه های آینده صحیح است؟
هرگاه منظورتان آن است که برای نوه ها و نتیجه های آینده چیزی را وصیت کند مانعی ندارد.
هرگاه منظورتان آن است که برای نوه ها و نتیجه های آینده چیزی را وصیت کند مانعی ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا شرطی به نام " شرط نتیجه" در شرع صحیح است؟
- اگر میت وصیت کند که ورثه تقسیم ارث تا زمان خاص به تاخیر بیندازند آیا وصیت او صحیح است؟
- اگر میت وصیت کند که دختر و پسر در ارث به طور یکسان ارث ببرند آیا وصیت او صحیح است؟
- شخصی از دنیا رفته و در هنگام فوت هیچ فرزندی نداشته است-وراث او چند نوه پسر هستند که از دو پسری که قبل از او فوت کرده اند داشته است آیا مال او ابتدا باید نصف شده و هر نیمه بین فرزندان هر یک از پسرانش تقسیم شود یا اینکه مالش بدون تنصیف بین نوه هایش تقسیم میشود؟ یعنی اگر میت از یک پسرش فقط یک نوه و از پسر دیگرش چهار نوه داشته باش- با فرض اینکه هر پنج نوه پسر باشند - نوه اول یک پنجم ارث میبرد؟ یا اینکه نصف ارث مال اوست؟
- آیا وصیت برای برای بچه ای که در شکم مادر است صحیح است؟
- آیا تنظیم صلح نامه، قولنامه و وصیّت در مرض متّصل به موت نافذ و صحیح است؟
- نوه ها چه موقع ارث می برند و نحوه تقسیم ارث نوها ها چگونه است؟
- شخصی وصیت به ساختن زیارتگاه در زمین اهدایی جهت قبرستان مومنین از هزینه خود و گرفتن نذورات مردم و مصرف آن به عنوان سهم فرزندان و امور فرهنگی و اجتمائی کرده آیا عمل به چنین وصیت نامه صحیح است؟
- نوه ها چه موقع ارث می برند و نحوه تقسیم ارث نوها ها چگونه است؟
- شخصی وصیّت نامه‌ای را تنظیم کرده و (زید) را به عنوان وصی تعیین می‌نماید، اما زمانی که وصیت نامه را به (زید) ارائه می‌دهد او وصایت را قبول نمی‌کند ولی صاحب وصیّت، وصیّت نامه را پیش او گذاشته و می‌رود و اتفاقا در مسیر تصادف کرده و از دنیا می‌رود. بعد از آن (زید) وصیّت نامه را امضا کرده و قبول وصایت میکند آیا صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] مادری که دو فرزند داشته و فرزند کوچکش مرده، وصیت کرده است که چهاردانگ از منزلی که مالک آن می باشد به پسر بزرگ داده شود تا آن را برای کفن و دفن و دیگر موارد پس از مرگش و دو دانگ دیگر به نوه ی کوچک داده شود، آیا این وصیت صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی وصیّت کرد زید وصیّ اوست تا مادامی که فرزند کوچکش بالغ شود، آیا این وصیّت صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] اینجانب نوده ای دارم که پدر و مادر ایشان از هم جدا و نوه در منزل ما زندگی می کند آیا زکاتم را می توانم به نوه بدهم؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شخصی وصیت کند که بعد از مرگش جنازه او را جهت تعلیم به دانشکده پزشکی هدیه کنند; آیا وصیت او صحیح است؟ در صورت صحیح بودن، آیا دیه به خاطر کالبد شکافی تعلق می گیرد؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی وصیت کرده است که یک دستگاه ساختمان به فردی بدهند مشروط بر اینکه کاری را انجام دهد آیا این وصیت صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر پدر و مادر وصیّت کنند که دختران و پسران یکسان و مساوی هم ارثیّه را تقسیم کنند، آیا عمل به این وصیّت صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی را در مسجد دفن کرده اند و می گویند او وصیت کرده که در مسجد دفن شود، آیا این وصیت و دفن صحیح و جایز است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی وصیّت میکند که پس از مرگ من به اولاد اناث مطابق ذکور ارث بدهید آیا این وصیّت که از ثلث داده شود صحیح است یا باطل؟
- [آیت الله سبحانی] اگر فردی که آشنا به مسائل دین است وصیت نماید که دخترم مانند پسر از ماترک سهم مساوی ببرد آیا این وصیت صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی وصیّت کرده تا پنج سال محصول ثلث مالش صرف خیرات گردد و بعد از آن وقف امام حسین 7 باشد آیا این وصیّت صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مانعی ندارد که زن نوۀ پسری خود را شیر دهد.
- هرگاه میت اولاد نداشته باشد نوه پسری او (هرچند دختر باشد) سهم پسر میت را می برد و نوه دختری او (هر چند پسر باشد) سهم دختر میت را می برد.
- هرگاه مدتی تقلید کرده اما نمی داند تقلید او صحیح بوده یا نه، نسبت به اعمال گذشته اشکالی ندارد، اما برای اعمال فعلی و آینده باید تقلید صحیح کند.
- وصیت کننده باید بالغ و عاقل باشد، ولی بچه ده ساله ای که خوب و بد را تمیز می دهد اگر برای کارهای خیر، مانند ساختن مسجد و مدرسه و بیمارستان، یا برای خویشاوندان خود وصیت مناسب و معقولی کند صحیح است و نیز باید وصیت کننده سفیه نباشد و حاکم شرع او را از تصرف دراموالش ممنوع نکرده باشد و از روی قصد و اختیار وصیت کند، نه از روی اکراه و اجبار.
- شخصی که برای او وصیت شده باید وجود داشته باشد، بنابراین اگر مالی را برای بچه ای که ممکن است بعداً به وجود آید وصیت کند اشکال دارد و احتیاط آن است که با ورثه صلح کنند، ولی اگر برای بچه ای که در شکم مادر است وصیتی کند وصیت او صحیح است هر چند هنوز روح نداشته باشد، پس اگر زنده به دنیا آمد باید آنچه را که وصیت کرده به او دهند و اگر مرده به دنیا آید وصیت باطل می شود و آن مال به ورثه می رسد.
- انسان با دختری که خواهر انسان یا زن برادر او از شیر مربوط به برادرش او را شیر کامل داده باشد محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند و همچنین اگر خواهرزاده یا برادرزاده یا نوه خواهر یا نوه برادر انسان آن دختر را شیر داده باشد.
- انسان با دختری که خواهر انسان یا زن برادر او از شیر مربوط به برادرش او را شیر کامل داده باشد محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند و همچنین اگر خواهرزاده یا برادرزاده یا نوه خواهر یا نوه برادر انسان آن دختر را شیر داده باشد.
- کار مورد قرارداد باید حرام نباشد و نیز باید نتیجه عقلایی داشته باشد، بنابراین اگر بگوید هر کسی شراب بخورد، یا هر کس در شب به جای تاریکی برود فلان مبلغ را به او می دهم این جعاله صحیح نیست.
- هرگاه کسی وصیت کند چیزی به شخصی بدهند و آن شخص قبل از آن که قبول یا رد کند از دنیابرود، ورثه او می توانند آن وصیت را قبول کنند، خواه قبل از وصیت کننده از دنیا رفته باشد و یا بعد از او و این در صورتی است که وصیت کننده از وصیت خود برنگردد.
- هرگاه انسان از وصیت خود برگردد (مثلاً اول بگوید ثلث مالش را به کسی دهند و بعد بگوید ندهند) وصیت باطل می شود، همچنین اگر وصیت خود را تغییر دهد مثل آن که قیمی برای صغیر معین کرده بعد دیگری را به جای او تعیین کند وصیت اول باطل می شود و نیز اگر کاری کند که معلوم شود از وصیت خود برگشته است (مثلاً خانه ای را که وصیت کرده به کسی بدهند، بفروشد، یا کسی را برای فروش آن وکیل نماید).
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] وصیت شخص سفیه صحیح نیست، مگر اینکه عقلایی باشد و مربوط به امور مالی نباشد که بخواهد چیزی را مال کسی کند، و وصیت کسی که ورشکست شده، اگر وصیت او مزاحمت با حقوق طلبکارهایش نداشته باشد، صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که وصیّت میکند باید ممیّز و عاقل باشد و از روی اختیار وصیّت کند و کسی که بدون اختیار وصیّت کرده اگر بعداً راضی شود وصیّت وی صحیح خواهد بود، وصیّت بچه‌ای که به هفت سال نرسیده صحیح نیست و وصیّت بچه‌ای که به هفت سال رسیده در مقدار اندک در صورت بجابودن صحیح است و بچه‌ای که به ده سال رسیده می‌تواند برای خویشاوندان نسبی خود تا مقدار یک سوم مال وصیّت کند، به شرط آن که وصیّت وی از نظر عقلاً بجا و شایسته باشد، همچنین وصیّت سفیه اگر در نظر عقلاً بجا باشد نافذ است.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت اولاد نداشته باشد، نوه پسری او گرچه دختر باشد سهم پسر میّت را میبرد و نوه دختری او گرچه پسر باشد سهم دختر میّت را میبرد بنابراین مال را سه قسمت می‌کنند یک قسمت را به نوه دختری و دو قسمت را به نوه پسری می‌دهند و نوه دختری یا پسری اگر متعدد باشند هر کدام سهمی که به آنها می‌رسد طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ارث ببرد.
- [آیت الله بهجت] کسی که وصیت میکند باید بالغ و عاقل باشد، ولی بچه ده ساله‌ای که خوب و بد را تمیز می‌دهد، اگر وصیت او مثل افراد بالغ عاقل باشد، بنابر اظهر، وصیت او صحیح است، و نیز وصیت‌کننده باید از روی اختیار وصیت کند و کسی او را مجبور نکرده باشد و در غیر این صورت صحیح نیست.
- [آیت الله مظاهری] کسی که اسباب قتل خود را فراهم کرده است مثلاً عمداً سمّی خورده است اگر بعد از آن راجع به اموالش وصیّت کند صحیح نیست ولی اگر قبل از خودکشی وصیّت کرده صحیح است چنانکه راجع به غیر اموالش چه قبل از آن عمل و چه بعد از آن اگر وصیّت کند صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] کسی که وصیّت میکند باید بالغ و عاقل باشد، و سفیه نباشد، و از روی اختیار وصیّت کند، پس وصیّت بچه نابالغ صحیح نیست مگر آنکه ده سال داشته باشد، و وصیّت برای ارحامش، یا صرف در خیرات عامه نموده باشد که وصیّت او در این دو مورد صحیح است. و اما اگر برای غیر ارحامش وصیّت کند، یا آنکه بچه هفت ساله وصیّت کند در مورد چیز مختصری از اموالش، صحت وصیّت محل اشکال است، پس باید رعایت احتیاط بشود، و اگر شخصی سفیه باشد، وصیّت او در اموالش نافذ نیست، ولی در غیر آن نافذ است، مانند امور مربوط به تجهیز او.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که به قصد خودکشی مثلا زخمی به خود زده یا سمی خورده است و به واسطه ان بمیرد وصیت او در مالش صحیح نیست ولی اگر وصیت قبل از ان عمل باشد صحیح است
- [آیت الله اردبیلی] کسی که وصیّت میکند، باید عاقل و بالغ باشد، ولی بچّه ده ساله‌ای که خوب و بد را تشخیص می‌دهد، اگر برای کار خوبی مثل ساختن مسجد و پل وصیّت کند، صحیح است و نیز وصیّت کننده باید از روی اختیار وصیّت کند و نیز وصیّت سفیه نسبت به اموالش صحیح نیست، اگرچه حاکم شرع هم او را از تصرّف در اموال خود منع نکرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کاری که برای آن وصیّت میکند، باید جایز و حلال باشد، پس اگر وصیّت کند پولی را صرف کمک به ظالم یا ترویج باطل نمایند، وصیّت او صحیح نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که از روی عمد مثلا زخمی به خود زده یا سمی خورده است که بواسطه آن یقین یا گمان به مردن او پیدا شود اگر وصیت کند که مقداری از مال او را به مصرفی برسانند، صحیح نیست. اما اگر وصیت در مورد نحوه دفن یا امور واجب دیگر باشد وصیت او صحیح و نافذ است.