وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
آیا پدر و مادر یا یکی از آن دو می توانند به پسر خود حکم کنند که همسر خود را طلاق دهد؟ اگر چنین کاری کردند وظیفه پسر چیست؟
چنین حقی را ندارند و نباید فرزند در این گونه چیزها متابعت کند.
چنین حقی را ندارند و نباید فرزند در این گونه چیزها متابعت کند.
عنوان سوال:
آیا پدر و مادر یا یکی از آن دو می توانند به پسر خود حکم کنند که همسر خود را طلاق دهد؟ اگر چنین کاری کردند وظیفه پسر چیست؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هنگامی که پدر و مادر غیبت شخصی را می نمایند، وظیفه فرزند در برخورد با والدین چیست؟
- رفتن به مکان های تفریحی مثل پارک، سینما و... بدون اطلاع و اجازه پدر و مادر برای دختر یا پسر مجرد چه حکمی دارد؟
- اگر مادر یا پدر انسان امر به کاری کردند آیا باید ابتدا آن کار را انجام داد یا نماز اول وقت را به جا آورد؟
- مقام مادر بالاتر است، یا پدر؟ در مقام تعارض بین اطاعت امر پدر و مادر، کدام را باید ترجیح دهیم؟
- شخصی فوت کرده که دارای زن، مادر و پدر است و فرزندی ندارد. ارث او چگونه تقسیم میشود؟ آیا مادر و پدر ارثی دریافت می کنند؟
- اطاعت از پدر و مادر، تا چه اندازه لازم است؟
- در چه صورتی مخالفت با پدر و مادر جایز است؟
- آیا پدر و پسرمی توانند با دو خواهر ازدواج کنند، پسر یک خواهر را و پدر خواهر دیگر را بگیرد؟
- اگر موقع نماز، پدری با پسرش کار داشته باشد، وظیفه پسر چیست؟
- در صورتی که پدر الزام کند که فرزند پسر به نماز جماعت برود حکم چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] در اختلاف بین همسر و مادر وظیفه مرد چیست؟
- [آیت الله بهجت] پس از طلاق، نفقه ی زن مطلقه بر عهده ی کیست؟ آیا پدر و مادر در مورد او وظیفه ای دارند؟
- [آیت الله بهجت] نماز پدر و مادر بر پسر بزرگ تر واجب است، امّا او نمی تواند ایستاده نماز بخواند، در این باره چه وظیفه ای دارد؟
- [سایر] وظیفه پدر و مادر درباره فرزندان چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] پدری دارای چهار فرزند - دو پسر و دو دختر - و یک همسر می‌باشد. پدر که فوت نمود ارث تقسیم نشده بود که دو فرزندِ پسر نیز فوت نمودند و ارث به دو دختر و همسر رسید، آیا سهم دو پسر که فوت نمودهاند به مادر میرسد یا اصلاً سهمی ندارند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زید به همراه مادر و همسر خود در سانحه رانندگی فوت می کنند. و معلوم نیست فوت کدامیک مقدم است. با توجه به این که مادر زید دارای دو پسر و یک دختر دیگر می باشد، و همسر او نیز دارای پدر و مادر است، و از زید و همسرش نیز یک دختر باقی مانده است، کیفیت ارث بردن آنها را بیان فرمایید:
- [سایر] وظیفه فرزندان در مقابل پدر و مادر چیست؟
- [سایر] 1. مرد با زن پدر بزرگ همسر خود (مادربزرگ غیر اصلی همسر)محرم است؟ 2. مرد با مادر ناتنی خود که از پدرش طلاق گرفته پس از طلاق محرم است؟ 3. فرزند خواندگی در اسلام چه حکمی دارد و مسئله محرمیت فرزند خوانده با ابوین چگونه است
- [سایر] سهم الارث پدر، مادر، همسر و فرزندان از میت زن چقدر است؟
- [آیت الله سبحانی] در هدیه، پدر و مادر مقدم هستند یا همسر و فرزندان؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- پدر و جدّ هر چه بالا روند، پسر، نوه دختری و پسری هرچه پایین آیند، برادر و پسر برادر و پسر خواهر، هرچه پایین آیند، عمو و دایی و عمو و دایی پدر و مادر هرچه بالا روند و پدر و جدّ شوهر هرچه بالا روند و پسر و نوه پسری و دختری شوهر هرچه پایین آیند و داماد و شوهر مادر بعد از نزدیکی با مادر، به زن محرم میباشند.
- اگر پسر بزرگتر پیش از آنکه نماز و روزه پدر و مادر را قضا کند بمیرد، بر پسر دوّم چیزی واجب نیست.
- لازم است مخصوصاً بر پدر و مادر که برای پسران و دختران خود که احتیاج به همسر دارند، همسر انتخاب کنند و در روایات ما ثواب فراوانی بر این کار مترتّب شده است.
- اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر یا مادر نماز یا روزه قضا داشته یا نه، چیزی بر او واجب نیست.
- حقّ اولاد بر پدر و مادر، چهار حقّ است: 1 - ختنه کردن او. 2 - تربیت صحیح. 3 - آموختن خواندن و نوشتن و احکام دین به او به اندازهای که مورد احتیاج اوست. 4 - همسر دادن به او در موقع احتیاج.
- کسب و کار برای تأمین مخارج خود و همسر و فرزند و پدر و مادر واجب عینی است و هر کسی باید به واسطه کار در فراخور حالش، اینگونه احتیاجات را تأمین نماید.
- مادر و جدّه پدری و مادری هرچه بالا روند، و دختر و نوه دختری و پسری هرچه پایین آیند، خواهر، دختر خواهر و دختر برادر، هرچه پایین آیند و عمّه و خاله و عمّه و خاله پدر و مادر هرچه بالا روند و زنِ پسر و زن پدر و مادر زن هرچه بالا رود و دختر زن پس از نزدیکی با مادرش، و نوه پسری و دختری آن زن به مرد محرم میباشند.
- نمازهای واجب، پنج نماز است: اوّل: نمازهای یومیّه. دوّم: نماز آیات. سوم: نماز میّت. چهارم: نماز طواف واجب کعبه. پنجم: نماز قضای پدر و مادر که بر پسر بزرگتر واجب است.
- اگر معلوم نباشد که پسر بزرگتر کدام است، قضای نماز و روزه پدر و مادر بر هیچ کدام واجب نیست. ولی مستحب است که نماز و روزه آنها را بین خودشان قسمت کنند، یا برای انجام آن قرعه بزنند.
- اگر پدر یا مادر نماز یا روزه خود را به جا نیاورده باشند، چنانچه از روی نافرمانی ترک نکرده و نمیتوانستند قضا کنند، بر پسر بزرگتر واجب است که بعد از مرگشان به جا آورد یا برای آنها اجیر بگیرد ولی اگر از روی نافرمانی بوده و یا میتوانستهاند قضا کنند و نکردهاند، بر پسر بزرگتر چیزی لازم نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر و یک یا چند پسر باشند، 16 مال را پدر یا مادر و 56 باقی مانده را پسر یا پسران میبرند که اگر چند پسر باشند، آن را به طور مساوی تقسیم میکنند.
- [آیت الله سبحانی] اگر وارث میّت فقط پدر و یک پسر یا مادر و یک پسر باشد، مال را شش قسمت می کنند. یک قسمت آن را پدر یا مادر و پنج قسمت را پسر می برد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث میت فقط پدر و یک پسر، یا مادر و یک پسر باشد مال را شش قسمت می کند، یک قسمت سهم پدر یا مادر است و پنج قسمت سهم پسر.
- [امام خمینی] اگر وارث میت فقط پدر و یک پسر یا مادر و یک پسر باشد مال را شش قسمت میکنند. یک قسمت آن را پدر یا مادر و پنج قسمت را پسر میبرد.
- [آیت الله بهجت] اگر وارث میت فقط پدر و یک پسر یا مادر و یک پسر باشند مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر و پنج قسمت را پسر می برد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر وارث میّت فقط پدر ویک پسر، یا مادر ویک پسر باشد، مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر وپنج قسمت را پسر میبرد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر وارث میّت فقط پدر و یک پسر یا مادر و یک پسر باشد ، مال را شش قسمت می کنند یک قسمت آن را پدر یا مادر و پنج قسمت را پسر می برد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، فقط پدر و یک پسر، یا مادر و یک پسر باشد، مال را شش قسمت میکنند؛ یک قسمت آن را پدر یا مادر، و پنج قسمت را پسر میبرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر وارث میت فقط پدر و یک پسر، یا مادر و یک پسر باشد، مال را شش قسمت میکنند:یک قسمت آن را پدر یا مادر و پنج قسمت را پسر میبرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک پسر باشند، پدر و مادر هر یک 16 مال و 46 باقی مانده را پسر میبرد و اگر پدر و مادر و چند پسر یا چند دختر باشند، هر کدام از پدر و مادر 16 مال میبرند و فرزندان 46 باقی مانده را به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و اگر وارث پدر و مادر و پسر و دختر باشند، هر کدام از پدر و مادر 16 مال را میبرد و 46 باقی مانده به فرزندان میرسد که آن را طوری تقسیم میکنند که هر پسری دو برابر یک دختر ببرد، بنابراین اگر میّت پدر و مادر و یک پسر و دو دختر داشته باشد، سهم هر یک از پدر و مادر 16 و سهم پسر 26 و سهم هر دختر 16 خواهد بود.