اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمیشود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد میتوان به فتوای مجتهدی كه در رتبهی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
اگر کسی در امانتی که نزد او است تصرف کند و بعد مثل آن را جایگزین کند اشکال دارد؟
جایز نیست.
جایز نیست.
پاسخ:
جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی که نمی‌داند روزة قضا دارد یا نه، آیا می‌تواند به نیت اینکه اگر روزة قضا دارد، روزه بگیرد و اگر نداشت روزة مستحبی باشد؟ آیا اگر بعداً مطمئن شود که روزة قضا داشته، همان روزه جایگزین می‌شود یا اینکه چون نیت آن روزه دقیق نبوده، دوباره باید روزة قضا بگیرد؟
- شخصی که نمی‌داند روزة قضا دارد یا نه، آیا می‌تواند به نیت اینکه اگر روزة قضا دارد، روزه بگیرد و اگر نداشت روزة مستحبی باشد؟ آیا اگر بعداً مطمئن شود که روزة قضا داشته، همان روزه جایگزین می‌شود یا اینکه چون نیت آن روزه دقیق نبوده، دوباره باید روزة قضا بگیرد؟
- اگر در ساختمان مصالح غصبی به کار ببرند تصرف در آن ساختمان چه حکمی دارد؟
- جواب : اشکال ندارد.
- آیا بازی با شطرنج در عصر حاضر اشکال دارد؟
- تصرّف در وجوه صدقه، کفّاره، زکات، خمس و مانند آن، به عنوان قرض و سپس برگرداندن آن چه صورت دارد؟ پول هایی که به عنوان امانت در نزد انسان است چطور؟
- اگر زمان اجاره یا خانه مغازه، تمام شود و مستأجر نتواند مالک را به اجاره مجدد راضی نماید و مالک بگوید راضی نیستم لحظه ای تصرف نمایید، آیا متصرّف غاصب می باشد؟
- اگر کسی از ظهر تا غروب روز عرفه، روی کوه جبل الرّحمه برود اشکال دارد؟
- پرداخت فطریه به فقیری که اهل گناه است، ایا اشکال دارد؟
- آیا غرغره کردن آب برای روزه‌دار اشکال دارد و موجب بطلان روزه است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] منظور از امانتی که به انسان عرضه شده چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر شخص زکات فطره خود را جدا کند و قبل از عید فطر کنار بگذارد، آیا قبل از غروب آفتاب عید فطر می‌تواند در آن تصرّف کرده، و بعداً جایگزین کند؟
- [سایر] منظور از امانتی که در آیه 72 سوره احزاب بر دوش انسان گذاشته شده چیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا رجم مجازات جایگزین ندارد ؟
- [آیت الله بهجت] اگر از کسی امانتی بگیریم و آن را خراب کنیم، حکم آن چیست؟
- [آیت الله بهجت] تعدادی از مطالب کتاب ها و مجلات امانتی را از بین برده ام، برای جبران آن، چه باید بکنم؟
- [سایر] چه نوع غذاهای جایگزین برای کودک بدغذامناسب است؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که روزه قضا بر مستحب بگیرد آیا می‌تواند جایگزین کند؟
- [سایر] حکمت جایگزین کردن گوسفند به جای حضرت اسماعیل که قرار بود توسط پدرش ذبح شود چیست؟
- [سایر] حکمت جایگزین کردن گوسفند به جای حضرت اسماعیل که قرار بود توسط پدرش ذبح شود چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر یکی از شرطهایی که گفته شد در معامله نباشد معامله باطل است ولی اگر خریدار و فروشنده راضی باشند که در مال یکدیگر تصرّف کنند تصرّف آنها اشکال ندارد.
- هرگاه رضایت صاحب ملک از قرائن روشن باشد نظیر رستورانها، تصرّف و نماز خواندن در آن اشکال ندارد هر چند به زبان نگوید و بالعکس اگر با زبان اجازه دهد امّا بداند قلباً راضی نیست تصرّف و نماز خواندن در آن مکان جایز نیست.
- اگر بعضی از ورثه میّت، صغیر یا دیوانه یا غایب باشند تصرّف و نماز خواندن در ملک او بدون اذن ولیّ شرعی حرام است، ولی تصرّفاتی که برای برداشتن میّت معمول است اشکال ندارد.
- چون بانک سپردههایی را به عنوان قرض الحسنه میگیرد می‌تواند در آنها تصرّف کند و در صورت تلف شدن، بانک ضامن است، چه قبل از تصرفّ تلف شود یا بعد از تصرّف.
- استفاده از مال کسی که انسان میداند دزد یا رباخوار است یا خمس نمیدهد و مانند اینها، در صورتی که نداند چیزی که در آن تصرّف میکند از مال حرام است اشکال ندارد، و اگر بداند چیزی که در آن تصرّف میکند از مال حرام است تصرّف او جایز نیست، بنابراین زن و اولاد یا مهمان کسی که لاابالی در مال مردم است میتوانند از مال او استفاده کنند، مگر اینکه بدانند آن مال حرام است، و اگر مجبور باشند که از آن استفاده کنند باید از حاکم شرع اجازه بگیرند.
- دیوانه و سفیه یعنی کسی که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف میکند، ولو حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش جلوگیری نکرده باشد، نمیتوانند در مال خود تصرّف نمایند، و محجور نیز نمیتواند در مال خود تصرّف کند، و محجور کسی است که حاکم شرع او را به واسطه ورشکستگی از تصرّف در اموالش جلوگیری کرده است.
- اگر چیزی با معامله باطلی به کسی منتقل شود، اگر صاحب مال راضی است که در آن تصرّف شود اشکال ندارد، وگرنه حکم غصب را دارد که باید فوراً به صاحبش رد کند و اگر تلف شده عوض آن را بدهد.
- اگر زکات را از مال جدا نکند نمیتواند در مال تصرّف کند ولی اگر زکات را از خود مال کنار بگذارد می‌تواند در بقیه آن تصرّف کند و همچنین اگر پول آن را کنار بگذارد می‌تواند در تمام مال تصرّف نماید.
- طلبکار و بدهکار نمیتوانند در مالی که گرو گذاشته شده بدون اجازه یکدیگر تصرّف کنند، ولی اگر یکی از آنها بااجازه دیگری تصرّف کند صحیح است، و همچنین اگر یکی از آنان تصرّف کند و بعد دیگری اجازه دهد، صحیح است.
- اگر وکیل غیر از تصرّفی که به او اجازه دادهاند تصرّف دیگری در مال بکند، مثلاً لباسی را که گفتهاند بفروش بپوشد، و بعداً تصرّفی را که به او اجازه دادهاند بنماید آن تصرّف صحیح است و وکالت باطل نمیشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] تصرّف کردن در مالی که خمس دارد تا یک پنجم آن باقیست اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] تصرف بانک در سپردههای موجود در آن که به عنوان ودیعه و امانت است، اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی امانتی را بپذیرد نباید در نگهداری آن کوتاهی کند و هر وقت صاحب امانت از او بخواهد باید آنرا تحویل دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] تصرّف در ملک میّتی که خمس یا زکاْ بدهکار است حرام ونماز در آن باطل است ولی اگر بدهی او را بدهند یا ضامن شوند که ادا نمایند تصرّف ونماز در ملک او اشکال ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر یکی ازشرطهایی که گفته شد در معامله نباشد، معامله باطل است ولی اگر خریدار وفروشنده با علم به بطلان معامله راضی باشند که در مال یکدیگر تصرّف کنند، تصرّف آنها اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر یکی از شرائط هائی که گفته شد باطل است ، معامله باطل است ، ولی اگر خریدار و فروشنده راضی باشند که در مال یکدیگر تصّرف کنند تصّرف آنها اشکال ندارد .
- [آیت الله سبحانی] اگر یکی از شرط هائی که گفته شد در معامله نباشد، معامله باطل است. ولی اگر خریدار و فروشنده در هر حال (خواه معامله صحیح باشد یا باطل) راضی باشند که در مال یکدیگر تصرف کنند تصرف آنها اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] تصرف در ملک میتی که خمس یا زکاه بدهکار است حرام و نماز در آن باطل است؛ ولی اگر بدهی او را بدهند یا ضامن شوند که ادا نمایند؛ تصرف و نماز در ملک او اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر یکی از شرطهائی که گفته شد؛ در معامله نباشد؛ معامله باطل است؛ ولی اگر خریدار و فروشنده با قطع نظر از آن معامله راضی باشند که در مال یکدیگر تصرف کنند؛ تصرف آنها اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] تصرف در ملک میتی که خمس یا زکات بدهکار است، حرام و نماز در آن باطل است، ولی اگر بدهی او را بدهند یا ضامن شوند که ادا نمایند، تصرف و نماز در ملک او اشکال ندارد.