ضامن
آن که ضمانت کسی را در اموال کند ضامن (ضمین) [۱] نامیده می شود، همین ضمانت اگر در امور بدنی باشد از آن تعبیر به کفیل و کفالت میشود.
اگر از کسی امانتی بگیریم و آن را خراب کنیم، حکم آن چیست؟
ضامن هستید.
ضامن هستید.
عنوان سوال:
اگر از کسی امانتی بگیریم و آن را خراب کنیم، حکم آن چیست؟
پاسخ:
ضامن هستید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- تعدادی از مطالب کتاب ها و مجلات امانتی را از بین برده ام، برای جبران آن، چه باید بکنم؟
- اگر عاریه گیرنده، شی ء عاریه گرفته شده را خراب کرده یا از بین برده باشد، طلب غرامت از او حلال است یا نه؟
- آیا اگر تعمیرکاری جهت تعمیر وسایل، چه به صورت رایگان یا با دست مزد، موجب خراب تر شدن وسایل مردم شود، آیا ضامن است؟
- خوردن میوه های زیر درخت که متعلق به دیگری است به این نیّت که آن میوه ها خراب می شود، چه حکمی دارد؟
- خانه ای وقف امام جماعت مسجد بوده و به مرور زمان خراب شده است و آن را برای توسعه مسجد، داخل مسجد کرده اند، حکم شرعی در این خصوص چیست؟
- کشاورزی تراکتوری دارد که خراب شده است. مبلغ دویست هزار تومان خرج تعمیر آن می کند، آیا این مبلغ را می تواند از گندم ها کسر کند یا خیر؟
- آیا عملی که یک بار آن محو کننده صورت نماز نمی باشد؛ ولی تکرار آن صورت نماز را خراب می کند، در صورتی که یک بار انجام شود باطل کننده نماز است؟
- برای تعمیر مسجد، ایوان قدیمی آن را که 5/1 متر از سطح زمین ارتفاع داشت خراب کردیم. آیا اجازه می دهید هنگام ساختن، در زیر ایوان جدید در همان ابعاد قدیمی، مغازه ای بسازیم که درآمد آن صرف مسجد شود؟
- شهرداری خانه هایی را که در طرح باشند خراب می کند و بهایی هم به مالک می دهند، اما با قیمت روز بسیار متفاوت است و گاهی نقد هم نمی باشد و یا ملکی به آن ها می دهد که ارزش ملک قبلی را ندارد، آیا شرعا درست می باشد؟
- کسی از طرف شخصی که در خارج از کشور است وکیل بوده که اجناسی برای او خریداری کند و برایش بفرستد. بعضی از جنس هایی که فرستاده است خوب بررسی نکرده و در بین آن ها جنس نامرغوب و خراب بوده است، در این صورت چه کسی ضامن است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] منظور از امانتی که به انسان عرضه شده چیست؟
- [سایر] منظور از امانتی که در آیه 72 سوره احزاب بر دوش انسان گذاشته شده چیست؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی در امانتی که نزد او است تصرف کند و بعد مثل آن را جایگزین کند اشکال دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی امانتی را به شخص دیگر داده که بررسی کند و بدهد. این امانت را دزد به سرقت برده و آن شخص هم تفریط نکرده، آیا شخص دوّم ضامن است یا آنکه ضرر بعهده شخص اوّل است؟
- [سایر] چرا مسلمانان معابد یهود و نصاری را خراب نکردند، ولی آتشکدههای زرتشتیها را خراب کردند. در حالی که همة آنها جزو اهل کتاب هستند؟
- [سایر] آیا کارگر (اگر کار را خراب کند) ضامن است؟
- [سایر] آیا درست است که امام مهدی(عج) بعد از ظهور مساجد دو طبقه را خراب میکند؟
- [سایر] درباره خراب کردن قبر مطهّر حضرت امام حسین(علیه السلام) به دستور متوکّل عبّاسی توضیح دهید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه چیزی که وقف شده خراب شود وقف باطل می گردد؟
- [آیت الله خامنه ای] حسادت و خراب کردن زندگی دیگران چه حکمی دارد و عقوبتش چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مسجد خراب هم شود، نمیتوانند آن را بفروشند، یا داخل ملک و جاده نمایند.
- اگر از فاسق یا کافر امانتی گرفته و او آن را مطالبه کند، واجب است آن را رد نماید، ولی بنابر اظهر واجب نیست که امانت کافر حربی را رد کند و جایز است مسلمان آن را برای خودش تملّک نماید، بلکه اگر امانت وسایل جنگی باشد، رد کردن آن در زمان جنگ جایز نیست.
- تعرض به معابد یهودیان و مسیحیان که در ذمّه اسلام هستند و آن معابد هم در دست خود آنهاست جایز نیست، و آن اماکن مثل مساجد محترم است و جایز نیست خراب کردن آنها مگر با شرایطی که در مساجد هم جاری است. مکانهایی که نماز خواندن در آنها مستحب است
- اگر قبل از شروع مدت اجاره، ملک بهطوری خراب شود که هیچ قابل استفاده نباشد، یا قابل استفادهای که شرط کردهاند نباشد، اجاره باطل میشود، و پولی که مستأجر به صاحب ملک داده به او برمیگردد، بلکه اگر بهطوری باشد که فقط بتواند استفاده مختصری از آن ببرد، میتواند اجاره را بههم بزند.
- اگر ملکی را اجاره کند و بعد از گذشتن مقداری از مدت اجاره، بهطوری خراب شود که هیچ قابل استفاده نباشد، یا قابل استفادهای که شرط کردهاند نباشد، اجاره مدتی که باقی مانده باطل میشود، و اگر استفاده مختصری هم بتواند از آن ببرد، میتواند اجاره مدت باقیمانده را بههم بزند.
- اگر خانهای را که مثلاً دو اطاق دارد اجاره دهد و یک اطاق آن خراب شود، چنانچه فوراً آن را بسازد و هیچ مقدار از استفاده آن از بین نرود، اجاره باطل نمیشود و مستأجر هم نمیتواند اجاره را بههم بزند، ولی اگر ساختن آن بهقدری طول بکشد که مقداری از استفاده مستأجر از بین برود، اجاره به آن مقدار باطل میشود و مستأجر میتواند اجاره مدت باقیمانده را بههم بزند.
- اگر چیزی را غصب کند که باقی ماندن آن چیز با آن شکل حرام است ، مثل بُت و صلیب و آلات لهو که شکستن آنها واجب است. پس اگر غاصب آن را خراب کند، باید اصل موادّ آنها را به صاحبش بدهد و مزد ساخت آن به عهده او نیست، ولی اگر آن چیز منفعت حلالی هم داشته، مثل ظروف طلا و نقره ( بنا بر جواز نگاه داشتن آنها ) پس بی وجه نیست که مزد ساخت آن را هم ضامن باشد .
- فروختن در و پنجره و چیزهای دیگر مسجد حرام است و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند، و چنانچه در آن مسجد قابل مصرف نیست و همان مسجد به پول آن نیاز دارد، بفروشند و صرف نیاز آن مسجد کنند و اگر آن مسجد به خود آن و به پول آن نیاز ندارد در مساجد دیگر آن را مصرف کنند و اگر آنجا هم نیاز نباشد بفروشند و پول آن را صرف مسجد کنند. و غلّه و نذوراتی که برای مسجد معینی قرار داده شده، در صورت بینیاز بودن آن مسجد و یا معذور بودن مصرف در آن مسجد میتوان آنها را در سایر مساجد مصرف کرد؛ و همچنین است حکم غلات و نذورات موقوفه مشاهد مشرفه؛ و با تعذر مصرف در موارد معین شده و یا مماثِل آن، میتوان آن غلات و نذورات را در مطلق خیرات و مبرّات مصرف نمود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر مسجد خراب شود فروختن آن و درب و پنجره و چیزهای دیگر آن بدون اذن حاکم شرع جایز نیست و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد میتوانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند بلکه میتوانند مسجدی را که خراب نشده برای احتیاج مردم خراب کنند و بزرگتر بسازند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ساختن مسجد و تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی میباشد مستحب است و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد، میتوانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند بلکه میتوانند مسجدی را که خراب نشده، برای احتیاج مردم خراب کنند و بزرگتر بسازند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جائی از مسجد نجس شود که تطهیر آن بدون کندن یا خراب کردن ممکن نیست باید آنجا را بکنند، یا اگر خرابی زیاد لازم نمی آید خراب نمایند. و پرکردن جائی که کنده اند و ساختن جائی که خراب کرده اند واجب نیست، بلی اگر آن کس که نجس کرده بکند یا خراب کند در صورت امکان باید پر کند و تعمیر نماید.
- [آیت الله سبحانی] ساختن مسجد و تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی می باشد مستحب است و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد، می توانند آن را خراب کنندو دوباره بسازند بلکه می توانند مسجدی را که خراب نشده، برای نماز خواندن در آن خراب کنند و بزرگتر بسازند.
- [آیت الله وحید خراسانی] ساختن مسجد و تعمیر ان مستحب است و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر ان ممکن نباشد می توانند ان را خراب کنند و دوباره بسازند بلکه می توانند مسجدی را که خراب نشده برای احتیاج مردم به نماز خراب کنند و بزرگتر بسازند
- [امام خمینی] ساختن مسجد و تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی می باشد مستحب است. و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد، می توانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند. بلکه می توانند مسجدی را که خراب نشده برای احتیاج مردم خراب کنند و بزرگتر بسازند
- [آیت الله اردبیلی] ساختن مسجد و تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی میباشد، مستحب است و اگر مسجد به گونهای خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد، میتوانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند، بلکه میتوانند مسجدی را که خراب نشده ولی جا برای نمازگزاران در آن کم میباشد، خراب کنند و مسجد بزرگتری بسازند.
- [آیت الله خوئی] ساختن مسجد و تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی میباشد مستحب است. و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد، میتوانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند. بلکه میتوانند مسجدی را که خراب نشده برای احتیاج مردم خراب کنند و بزرگتر بسازند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جائی از مسجد نجس شود که تطهیر آن بدو ن کندن یا خراب کردن ممکن نیست ، باید آنجا ر ا بکنند یا اگر خرابی زیاد لازم نمی لآید ، خراب نمایند و پر کردن جائی که کنده اند ، و ساختن جائی که خراب کرده اند ، واجب نیست . ولی اگر آن کس که نجس کرده ، بکند یا خراب کرده اند ، واجب نیست . ولی اگر آن کس که نجس کرده ، بکند یا خراب کند در صورتی امکان باید پر کند و تعمیر نماید .
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که چیزی را امانت می گذارد هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانتی قبول کرده هر وقت بخواهد می تواند آن را به صاحبش بازگرداند.